Trồng hoa hồng trên đất: Hướng dẫn chi tiết từ A-Z

Hoa hồng là loài hoa được yêu thích bởi vẻ đẹp và hương thơm quyến rũ. Để có những bông hồng rực rỡ ngay trong vườn nhà, việc hiểu rõ cách trồng hoa hồng trên đất là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một hướng dẫn toàn diện, từ khâu chuẩn bị đất, chọn giống, kỹ thuật trồng cho đến chăm sóc sau trồng, giúp bạn tự tin biến khu vườn thành thiên đường hoa hồng.

Tầm quan trọng của đất trồng đối với hoa hồng

Đất là nền tảng cho sự phát triển của bất kỳ loài cây nào, và hoa hồng cũng không ngoại lệ. Chất lượng đất ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng, nước, và oxy của rễ cây, từ đó quyết định sức sống, khả năng ra hoa, và chống chịu sâu bệnh của bụi hồng. Một nền đất tốt sẽ giúp cây hoa hồng phát triển khỏe mạnh, ít bệnh tật và cho hoa đều, đẹp quanh năm. Ngược lại, đất xấu, cằn cỗi hoặc có vấn đề về cấu trúc sẽ khiến cây èo uột, khó ra hoa, dễ bị tấn công bởi sâu bệnh. Do đó, việc chuẩn bị đất đúng cách là yếu tố then chốt trong cách trồng hoa hồng trên đất thành công.

Loài hoa hồng có bộ rễ khá sâu và cần không gian để phát triển. Rễ cây có nhiệm vụ neo giữ cây, đồng thời hấp thụ nước và các khoáng chất từ đất để nuôi dưỡng toàn bộ thân, lá, hoa. Nếu đất quá chặt hoặc quá lỏng, rễ sẽ gặp khó khăn trong việc hô hấp và tìm kiếm dinh dưỡng. Đất quá úng nước sẽ gây ngạt rễ, dẫn đến thối rễ và chết cây. Đất quá khô cằn lại khiến cây thiếu nước, héo úa. Vì vậy, việc tạo ra một môi trường đất lý tưởng là bước không thể bỏ qua khi bắt đầu hành trình trồng hoa hồng của bạn.

Đặc tính đất lý tưởng cho hoa hồng

Hoa hồng thích hợp với loại đất tơi xốp, giàu mùn và thoát nước tốt. Độ pH của đất cũng là một yếu tố cực kỳ quan trọng. Hoa hồng phát triển tốt nhất trong môi trường đất có độ pH hơi chua đến trung tính, lý tưởng nhất là từ 6.0 đến 6.5. Độ pH ảnh hưởng đến khả năng cây hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết từ đất. Nếu độ pH quá cao (kiềm) hoặc quá thấp (chua), cây sẽ không thể hấp thụ được một số khoáng chất, dẫn đến hiện tượng thiếu hụt dinh dưỡng, biểu hiện qua màu lá, sức sống của cây.

Đất giàu mùn (chất hữu cơ) cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào cho cây, đồng thời giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng khả năng giữ ẩm vừa đủ nhưng vẫn đảm bảo thoát nước tốt. Chất hữu cơ cũng là môi trường sống lý tưởng cho các vi sinh vật có lợi trong đất, giúp phân giải chất dinh dưỡng và cải thiện độ phì nhiêu của đất theo thời gian. Đất sét nặng có xu hướng giữ nước quá nhiều, dễ gây úng; trong khi đất cát lại thoát nước quá nhanh, dễ bị rửa trôi dinh dưỡng. Kết cấu đất lý tưởng cho hoa hồng là đất thịt pha cát hoặc đất thịt nhẹ, có khả năng giữ ẩm tốt nhưng không bị đọng nước.

Chuẩn bị đất trước khi trồng hoa hồng

Đây là bước quan trọng nhất quyết định sự thành công lâu dài của bụi hồng. Việc chuẩn bị đất kỹ lưỡng sẽ cung cấp cho cây một khởi đầu mạnh mẽ và bền vững. Thời điểm tốt nhất để chuẩn bị đất thường là vào cuối thu hoặc đầu xuân, khi thời tiết mát mẻ và đất dễ làm việc. Tuy nhiên, bạn có thể chuẩn bị bất cứ lúc nào nếu điều kiện cho phép, miễn là không quá nắng nóng hoặc quá lạnh giá.

Làm sạch khu vực trồng

Bước đầu tiên là loại bỏ tất cả cỏ dại, rễ cây cũ, đá, và các mảnh vụn khác khỏi khu vực dự định trồng. Cỏ dại sẽ cạnh tranh dinh dưỡng và nước với cây hoa hồng non. Rễ cây cũ hoặc đá có thể cản trở sự phát triển của bộ rễ hoa hồng. Việc làm sạch kỹ lưỡng giúp tạo một không gian thông thoáng cho rễ cây phát triển.

Xới tơi đất

Sau khi làm sạch, tiến hành xới đất. Xới sâu khoảng 40-50 cm là lý tưởng để phá vỡ lớp đất nén chặt và tạo không gian cho rễ phát triển. Có thể sử dụng xẻng, cuốc hoặc máy xới đất tùy thuộc vào diện tích và loại đất. Xới đất giúp tăng cường thông khí cho đất, tạo điều kiện cho rễ hô hấp tốt hơn. Nếu đất quá chặt, bạn có thể xới sâu hơn một chút hoặc cân nhắc tạo luống cao.

Cải tạo và bổ sung dinh dưỡng

Đây là khâu cốt lõi trong việc chuẩn bị đất, đặc biệt nếu đất vườn của bạn không đạt tiêu chuẩn lý tưởng. Cải tạo đất bao gồm việc bổ sung các vật liệu giúp cải thiện cấu trúc và độ phì nhiêu.

Bổ sung chất hữu cơ

Chất hữu cơ là “vàng đen” cho đất trồng hoa hồng. Chúng giúp đất tơi xốp hơn, tăng khả năng giữ nước và dinh dưỡng, đồng thời kích thích hoạt động của vi sinh vật có lợi. Các loại chất hữu cơ phổ biến để bổ sung bao gồm:

• Phân chuồng hoai mục: Phân bò, phân gà, phân trùn quế đã được ủ hoai hoàn toàn. Phân chuồng tươi có thể gây hại cho rễ cây do nhiệt độ và vi sinh vật gây bệnh.
• Phân xanh: Cây họ đậu được vùi xuống đất.
• Rơm rạ, lá khô hoai mục: Cung cấp carbon và khoáng chất.
• Bã cà phê, vỏ trứng, vỏ chuối: Cung cấp thêm một số vi lượng.
• Mùn cưa đã ủ: Cần chú ý lượng mùn cưa vì có thể làm giảm đạm trong đất khi phân hủy.
• Than bùn (Peat moss): Giúp cải thiện cấu trúc đất sét và tăng khả năng giữ nước cho đất cát, đồng thời làm giảm pH đất.

Trộn đều một lượng lớn chất hữu cơ (khoảng 5-10 cm dày trên bề mặt rồi xới sâu xuống) vào đất đã xới tơi. Lượng chất hữu cơ cần bổ sung tùy thuộc vào tình trạng đất hiện tại của bạn. Đất càng nghèo dinh dưỡng và kém cấu trúc thì càng cần bổ sung nhiều.

Điều chỉnh độ pH

Kiểm tra độ pH của đất là rất quan trọng. Bạn có thể mua bộ test pH đất đơn giản tại các cửa hàng vật tư nông nghiệp. Nếu độ pH quá thấp (dưới 6.0), đất bị chua, bạn có thể bổ sung vôi nông nghiệp (dolomite lime hoặc hydrated lime). Lượng vôi cần dùng tùy thuộc vào độ pH hiện tại và loại đất (đất sét cần nhiều vôi hơn đất cát để tăng cùng mức pH). Nếu độ pH quá cao (trên 6.5), đất bị kiềm, bạn có thể bổ sung lưu huỳnh (sulfur) hoặc than bùn. Nên thực hiện việc điều chỉnh pH vài tuần trước khi trồng để vật liệu có thời gian phản ứng với đất.

Bổ sung phân lót

Ngoài chất hữu cơ, bạn có thể bổ sung thêm một ít phân lân (superphosphate) hoặc phân NPK có tỷ lệ lân cao vào lớp đất dưới cùng của hố trồng để kích thích sự phát triển của rễ non. Các loại phân bón chuyên dụng cho hoa hồng hoặc phân hữu cơ vi sinh cũng là lựa chọn tốt cho lớp phân lót. Tránh sử dụng quá nhiều phân hóa học ở giai đoạn này vì có thể “đốt cháy” rễ non.

Chọn giống hoa hồng phù hợp

Việc chọn giống hoa hồng phù hợp với điều kiện khí hậu và loại đất của bạn là yếu tố quan trọng không kém cách trồng hoa hồng trên đất. Mỗi giống hồng có những đặc tính riêng về khả năng thích nghi, sức chống chịu sâu bệnh và yêu cầu về chăm sóc.

Các loại hoa hồng phổ biến

• Hybrid Tea: Loại phổ biến nhất, thường cho hoa đơn lớn trên mỗi cành, thích hợp cắt cành.
• Floribunda: Cho chùm hoa nhỏ hơn nhưng nở rộ trên một cành, tạo hiệu ứng màu sắc ấn tượng.
• Grandiflora: Kết hợp đặc điểm của cả Hybrid Tea và Floribunda, cho hoa lớn mọc thành chùm.
• Climbing Roses: Hồng leo, cần giàn hoặc bờ tường để leo.
• Shrub Roses: Hồng bụi, thường khỏe mạnh, ít bệnh, cho hoa nhiều.
• Groundcover Roses: Hồng phủ nền, thường lùn và lan rộng.

Khi chọn giống, nên ưu tiên các giống có khả năng kháng bệnh tốt ở điều kiện khí hậu địa phương của bạn. Các giống hồng cổ Việt Nam hoặc các giống hồng lai tạo có tiếng về sức sống thường là lựa chọn an toàn cho người mới bắt đầu.

Mua cây hoa hồng

Bạn có thể mua hoa hồng dưới dạng cây rễ trần (bare-root) hoặc cây bầu/chậu (containerized).

• Cây rễ trần: Thường được bán vào mùa đông hoặc đầu xuân khi cây đang ngủ đông. Ưu điểm là giá thành rẻ hơn, dễ vận chuyển. Nhược điểm là cần trồng ngay sau khi mua và cần thời gian để phục hồi.
• Cây bầu/chậu: Có thể trồng quanh năm (trừ lúc quá nóng hoặc quá lạnh). Ưu điểm là cây đã có bộ rễ ổn định trong bầu đất, tỷ lệ sống cao hơn và phục hồi nhanh hơn. Nhược điểm là giá thành cao hơn.

Nếu bạn muốn bắt đầu từ hạt giống, bạn có thể tìm kiếm tại các nguồn uy tín như hatgiongnongnghiep1.vn. Tuy nhiên, trồng hoa hồng từ hạt thường mất nhiều thời gian và công sức hơn, và cây con có thể không giữ được hết đặc tính của cây mẹ. Hầu hết người trồng hồng tại nhà thường bắt đầu từ cây chiết, giâm cành, hoặc mua cây con từ các vườn ươm.

Kỹ thuật trồng hoa hồng trên đất

Sau khi đã chuẩn bị đất và chọn được cây giống ưng ý, chúng ta sẽ tiến hành các bước trồng cây vào đất. Đây là bước trực tiếp thực hiện cách trồng hoa hồng trên đất.

Thời điểm trồng

Thời điểm tốt nhất để trồng hoa hồng trên đất phụ thuộc vào loại cây giống và khí hậu của bạn.

• Cây rễ trần: Nên trồng vào cuối mùa đông hoặc đầu mùa xuân, khi cây còn đang ngủ đông nhưng đất đã hết lạnh hoặc dễ làm việc.
• Cây bầu/chậu: Có thể trồng gần như quanh năm, nhưng tốt nhất vẫn là vào mùa xuân hoặc mùa thu khi thời tiết mát mẻ, giúp cây dễ bén rễ và ít bị sốc nhiệt. Tránh trồng vào giữa mùa hè nắng nóng hoặc mùa đông lạnh giá.

Các bước trồng cây

1. Chuẩn bị cây giống

• Đối với cây rễ trần: Ngâm bộ rễ vào xô nước đầy trong khoảng 6-12 giờ trước khi trồng. Cắt bỏ các rễ bị gãy, hỏng hoặc quá dài. Nếu có cành hỏng, cũng nên cắt tỉa bớt. Mục đích là loại bỏ phần bị tổn thương và kích thích rễ mới phát triển.
• Đối với cây bầu/chậu: Tưới nước cho bầu cây vài giờ trước khi trồng để đất ẩm. Khi trồng, nhẹ nhàng lấy cây ra khỏi chậu. Nếu rễ bị cuộn tròn dưới đáy chậu (hiện tượng bó rễ), nhẹ nhàng nới lỏng hoặc cắt bớt các rễ vòng để khuyến khích rễ phát triển thẳng ra ngoài.

2. Đào hố trồng

Đào một hố trồng có kích thước lớn hơn bầu rễ hoặc bộ rễ trần ít nhất gấp đôi. Chiều sâu hố nên đủ để khi đặt cây vào, điểm mắt ghép (nơi thân cây ghép với gốc ghép, thường là một chỗ phình ra trên thân) nằm ngang hoặc hơi cao hơn mặt đất một chút ở vùng khí hậu ấm áp, hoặc sâu hơn mặt đất khoảng 5-10 cm ở vùng khí hậu lạnh để bảo vệ mắt ghép khỏi sương giá. Chiều rộng hố khoảng 50-60 cm là lý tưởng.

3. Bổ sung lớp lót dưới đáy hố

Nếu chưa bổ sung phân lót trong bước chuẩn bị đất chung, lúc này bạn có thể trộn một ít phân hữu cơ hoai mục hoặc phân bón lót chuyên dụng cho hoa hồng với đất dưới đáy hố. Đắp một ụ đất nhỏ ở giữa đáy hố, cao khoảng 10-15 cm, nếu bạn trồng cây rễ trần.

4. Đặt cây vào hố

• Đối với cây rễ trần: Đặt cây lên ụ đất ở đáy hố, xòe đều các rễ xung quanh ụ đất. Điều chỉnh độ cao sao cho điểm mắt ghép ở vị trí mong muốn so với mặt đất.
• Đối với cây bầu/chậu: Đặt bầu cây vào giữa hố. Đảm bảo đỉnh bầu đất ngang hoặc hơi thấp hơn mặt đất xung quanh một chút (hoặc sâu hơn tùy khí hậu như đã nói ở trên).

5. Lấp đất

Từ từ lấp đất đã chuẩn bị vào hố xung quanh bộ rễ hoặc bầu cây. Vừa lấp vừa nhẹ nhàng nén chặt đất để loại bỏ các túi khí xung quanh rễ. Tránh nén quá chặt vì sẽ làm đất bị nén và cản trở rễ phát triển. Lấp đất đầy hố đến ngang mặt đất xung quanh hoặc cao hơn một chút nếu bạn tạo luống.

6. Tưới nước kỹ

Ngay sau khi trồng, tưới nước thật đẫm cho cây. Việc này giúp đất lắng xuống xung quanh rễ, loại bỏ túi khí còn sót lại và cung cấp độ ẩm cần thiết cho cây. Nước tưới đầu tiên này rất quan trọng.

7. Phủ lớp phủ (Mulch)

Sau khi nước đã ngấm hết, phủ một lớp vật liệu hữu cơ như vỏ cây, rơm rạ, lá cây khô, hoặc mùn cưa đã ủ quanh gốc cây. Lớp phủ này dày khoảng 5-7 cm, cách gốc cây khoảng 2-3 cm để tránh ẩm quá mức gây nấm bệnh. Lớp phủ giúp giữ ẩm cho đất, hạn chế cỏ dại và điều hòa nhiệt độ đất.

Chăm sóc hoa hồng sau khi trồng trên đất

Trồng xong mới chỉ là bước khởi đầu. Chăm sóc đúng cách sau trồng là chìa khóa để cây phát triển khỏe mạnh và cho hoa đẹp bền lâu.

Tưới nước

Tưới nước là một trong những khía cạnh quan trọng nhất của việc chăm sóc hoa hồng trên đất, và nhu cầu nước sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại đất, khí hậu và giai đoạn phát triển của cây.

• Tưới đẫm và sâu: Thay vì tưới ít và thường xuyên, hãy tưới đẫm để nước ngấm sâu xuống tầng rễ. Việc này khuyến khích rễ phát triển sâu hơn, giúp cây chống chịu tốt hơn trong điều kiện khô hạn.
• Kiểm tra độ ẩm đất: Cách tốt nhất để biết khi nào cần tưới là kiểm tra độ ẩm đất. Nhúng ngón tay vào đất cách gốc khoảng 5-10 cm. Nếu đất ở độ sâu này khô, đó là lúc cần tưới. Nếu đất vẫn ẩm, chưa cần tưới.
• Thời điểm tưới: Tưới vào sáng sớm là tốt nhất. Điều này giúp lá cây khô ráo trước khi đêm xuống, giảm nguy cơ nấm bệnh phát triển. Tránh tưới vào buổi tối muộn hoặc giữa trưa nắng gắt.
• Lượng nước: Lượng nước cần tưới phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Thông thường, hoa hồng trưởng thành cần khoảng 2-3 lần tưới mỗi tuần trong mùa khô hạn, với mỗi lần tưới đủ để làm ẩm đất sâu khoảng 30-40 cm. Đất cát cần tưới thường xuyên hơn đất sét.
• Quan sát cây: Cây hoa hồng bị thiếu nước sẽ có biểu hiện héo rũ vào buổi trưa, lá có thể chuyển màu vàng hoặc nâu ở rìa. Cây bị thừa nước có thể có lá vàng úa toàn bộ, rụng lá non, hoặc thậm chí là thân cây bị thối mềm ở gốc.

Bón phân

Hoa hồng là loài cây ăn phân, cần được cung cấp dinh dưỡng đều đặn để ra hoa liên tục và duy trì sức sống.

• Thời điểm bón phân: Bắt đầu bón phân khi cây đã ổn định và bắt đầu ra lá mới sau khi trồng (khoảng vài tuần). Ngừng bón phân vào cuối mùa thu để cây chuẩn bị cho giai đoạn ngủ đông (ở vùng lạnh). Trong mùa sinh trưởng, bón phân định kỳ khoảng 4-6 tuần một lần.
• Loại phân bón: Có nhiều loại phân bón cho hoa hồng.
  • Phân hữu cơ: Phân chuồng hoai mục, phân trùn quế, phân compost. Chúng cung cấp dinh dưỡng từ từ, cải thiện cấu trúc đất và an toàn cho cây.
  • Phân hóa học: Phân NPK chuyên dụng cho hoa hồng (ví dụ: tỷ lệ cân đối hoặc cao lân/kali khi cây sắp ra hoa). Phân hóa học cung cấp dinh dưỡng nhanh nhưng dễ gây “sốc” hoặc “cháy” cây nếu bón quá liều.
  • Phân bón lá: Bổ sung vi lượng và dinh dưỡng nhanh chóng qua lá, sử dụng bổ sung khi cần thiết.
• Cách bón: Rải phân xung quanh gốc cây, cách gốc khoảng 15-20 cm để tránh làm tổn thương gốc. Xới nhẹ đất để phân ngấm xuống hoặc tưới nước ngay sau khi bón phân hóa học. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì phân bón để bón đúng liều lượng.

Cắt tỉa (Pruning)

Cắt tỉa là kỹ thuật quan trọng giúp cây hoa hồng ra nhiều hoa hơn, giữ dáng cây đẹp, loại bỏ cành già, yếu hoặc bị bệnh, và cải thiện sự lưu thông không khí qua tán lá, giảm nguy cơ nấm bệnh.

• Thời điểm cắt tỉa: Cắt tỉa chính thường được thực hiện vào cuối mùa đông hoặc đầu mùa xuân khi cây còn ngủ đông hoặc vừa mới thức dậy. Cắt tỉa nhẹ (cắt bỏ hoa tàn – deadheading) được thực hiện thường xuyên trong mùa ra hoa để khuyến khích cây tiếp tục ra hoa.
• Nguyên tắc cắt tỉa:
  • Sử dụng dụng cụ cắt tỉa sắc bén và sạch sẽ để vết cắt ngọt và không mang mầm bệnh.
  • Cắt bỏ tất cả các cành khô, yếu, bị bệnh hoặc mọc đan chéo vào nhau.
  • Cắt bỏ các chồi dại mọc ra từ gốc ghép (thường dưới điểm mắt ghép). Chồi dại thường có lá khác biệt so với lá của giống hồng chính.
  • Đối với cắt tỉa tạo dáng và kích thích ra hoa: Cắt phía trên một mắt ngủ khỏe mạnh (một chồi nhỏ) hướng ra ngoài. Vết cắt nghiêng khoảng 45 độ, cách mắt ngủ khoảng 1-2 cm.

Kiểm soát sâu bệnh

Hoa hồng trên đất có thể bị tấn công bởi nhiều loại sâu bệnh. Việc nhận biết sớm và xử lý kịp thời là rất quan trọng.

• Các bệnh phổ biến: Đốm đen (Black spot), phấn trắng (Powdery mildew), rỉ sắt (Rust), thán thư (Anthracnose). Các bệnh này thường liên quan đến độ ẩm cao, thiếu thông thoáng và nấm trong đất/không khí.
• Các loại sâu phổ biến: Rệp sáp, nhện đỏ, bọ trĩ, sâu ăn lá.
• Phòng ngừa:
  • Chọn giống kháng bệnh.
  • Trồng cây ở nơi có đủ ánh nắng và thông thoáng.
  • Tưới nước vào gốc, tránh làm ướt lá vào buổi tối.
  • Thường xuyên dọn dẹp lá rụng và cành bệnh dưới gốc cây.
  • Sử dụng lớp phủ hữu cơ sạch sẽ.
  • Kiểm tra cây thường xuyên để phát hiện sớm sâu bệnh.
• Xử lý:
  • Đối với sâu bệnh nhẹ: Bắt bằng tay, dùng vòi nước xịt mạnh, hoặc sử dụng các biện pháp sinh học (ví dụ: dung dịch xà phòng pha loãng, dầu neem, chế phẩm sinh học Bacillus thuringiensis (Bt) cho sâu ăn lá).
  • Đối với sâu bệnh nặng: Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phù hợp. Ưu tiên các loại thuốc có nguồn gốc sinh học hoặc ít độc hại. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và đảm bảo an toàn khi phun thuốc.

Phủ lớp phủ (Mulch) và làm cỏ

Duy trì lớp phủ hữu cơ quanh gốc cây. Lớp phủ giúp giữ ẩm, hạn chế cỏ dại, điều hòa nhiệt độ đất và bổ sung dinh dưỡng khi phân hủy. Thường xuyên kiểm tra và bổ sung lớp phủ khi cần thiết.

Làm cỏ thường xuyên để ngăn cỏ dại cạnh tranh nước và dinh dưỡng với cây hoa hồng. Nhổ cỏ bằng tay hoặc sử dụng các dụng cụ làm vườn nhỏ. Tránh sử dụng thuốc diệt cỏ hóa học gần gốc hoa hồng.

Chăm sóc hoa hồng trên đất theo mùa

Chăm sóc hoa hồng cũng cần điều chỉnh theo từng mùa trong năm.

Mùa xuân

• Khi cây bắt đầu thức dậy sau mùa đông (hoặc bắt đầu đâm chồi mới ở vùng khí hậu ấm): Thực hiện cắt tỉa chính.
• Bón phân lần đầu tiên trong năm để cung cấp dinh dưỡng cho đợt phát triển và ra hoa đầu tiên.
• Kiểm tra sâu bệnh sau mùa đông.
• Dọn dẹp lớp phủ cũ và bổ sung lớp phủ mới.

Mùa hè

• Đây là mùa hoa nở rộ. Cần chú ý tưới nước đầy đủ, đặc biệt trong những ngày nắng nóng.
• Tiếp tục bón phân định kỳ.
• Cắt bỏ hoa tàn (deadheading) ngay sau khi hoa tàn để khuyến khích cây ra hoa đợt tiếp theo.
• Theo dõi sát sao sâu bệnh do điều kiện nóng ẩm dễ phát sinh.

Mùa thu

• Giảm dần việc bón phân, đặc biệt là phân có hàm lượng đạm cao vào cuối mùa thu để cây không ra chồi non yếu ớt trước mùa đông.
• Ngừng cắt bỏ hoa tàn vào cuối thu để cây tạo quả (híp), tín hiệu cho cây chuẩn bị ngủ đông.
• Dọn dẹp lá rụng dưới gốc để ngăn ngừa nấm bệnh trú ngụ qua đông.
• Ở vùng lạnh, chuẩn bị bảo vệ cây cho mùa đông.

Mùa đông (ở vùng lạnh)

• Ở các vùng có sương giá mạnh, cần bảo vệ cây hoa hồng.
• Cắt tỉa nhẹ nhàng để loại bỏ cành yếu và giảm chiều cao cây.
• Đắp đất hoặc phủ lớp mùn cưa/rơm rạ dày (khoảng 20-30 cm) quanh gốc cây để che chắn mắt ghép khỏi sương giá.
• Ở vùng cực lạnh, có thể cần bọc cây bằng vật liệu thoáng khí.

Một số vấn đề thường gặp khi trồng hoa hồng trên đất và cách khắc phục

Ngay cả khi đã thực hiện đúng cách trồng hoa hồng trên đất, bạn vẫn có thể gặp phải một số vấn đề.

Đất thoát nước kém

Đây là vấn đề rất nghiêm trọng đối với hoa hồng, vì rễ cây sẽ bị ngạt và thối.

• Nhận biết: Nước đọng trên mặt đất sau khi tưới hoặc mưa lâu, đất có mùi khó chịu, cây có biểu hiện vàng lá và rụng lá.
• Khắc phục:
  • Kiểm tra lại vị trí trồng: Có phải nơi trũng nhất trong vườn không?
  • Cải tạo đất: Trộn thêm nhiều chất hữu cơ, cát hạt to (tránh cát mịn xây dựng vì có thể làm đất chặt hơn), hoặc perlite vào đất xung quanh hố trồng.
  • Tạo luống cao: Trồng hoa hồng trên luống đất được đắp cao hơn mặt đất xung quanh khoảng 15-20 cm để nước dễ dàng thoát đi.
  • Thiết kế hệ thống thoát nước ngầm (đối với vấn đề nghiêm trọng trên diện rộng).

Đất thiếu dinh dưỡng

Đất nghèo dinh dưỡng sẽ khiến cây phát triển chậm, lá nhỏ, xanh nhạt hoặc vàng, ít hoa hoặc hoa nhỏ.

• Nhận biết: Quan sát màu sắc lá, tốc độ sinh trưởng và khả năng ra hoa của cây. Xét nghiệm đất cũng là một cách chính xác.
• Khắc phục: Bổ sung phân bón đều đặn theo lịch trình. Ưu tiên kết hợp phân hữu cơ và phân vô cơ để cung cấp đầy đủ cả đa lượng và vi lượng. Sử dụng phân bón lá khi cây có dấu hiệu thiếu hụt vi lượng cấp tính.

Đất quá chặt (nén chặt)

Đất bị nén chặt do đi lại nhiều, sử dụng máy móc nặng, hoặc thiếu chất hữu cơ. Đất chặt cản trở rễ phát triển, giảm khả năng thông khí và thoát nước.

• Nhận biết: Đất cứng, khó xới, nước khó ngấm.
• Khắc phục: Tránh đi lại trên luống hoa hồng. Hàng năm hoặc vài năm một lần, xới nhẹ lớp đất mặt xung quanh gốc (cẩn thận không làm tổn thương rễ). Bổ sung nhiều chất hữu cơ để cải thiện cấu trúc đất lâu dài.

Sâu bệnh từ đất

Một số bệnh nấm (như thối rễ) hoặc tuyến trùng gây hại sống trong đất.

• Nhận biết: Cây yếu dần không rõ nguyên nhân, lá vàng, héo, bộ rễ bị thối rữa hoặc có nốt sần.
• Khắc phục: Phòng bệnh là chính. Sử dụng giống cây khỏe mạnh. Cải thiện cấu trúc đất để đảm bảo thoát nước tốt. Tránh trồng hoa hồng ở nơi đã từng bị bệnh nặng. Đối với tuyến trùng, có thể cần xử lý đất hoặc sử dụng các biện pháp sinh học.

Việc trồng hoa hồng trên đất đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chăm sóc đều đặn. Tuy nhiên, với những hướng dẫn chi tiết về cách trồng hoa hồng trên đất và kinh nghiệm chăm sóc, bạn sẽ có thể tạo ra một khu vườn rực rỡ sắc màu và hương thơm từ loài hoa quyến rũ này. Bằng sự kiên nhẫn và quan sát, bạn sẽ hiểu rõ hơn về nhu cầu của cây và trở thành một người trồng hồng thành công.