Tận dụng bình 21l trồng cây: Hướng dẫn chi tiết

Bởi
Trang Chủ / Cách Trồng Cây / Tận dụng bình 21l trồng cây: Hướng dẫn chi tiết

Tận dụng những vật dụng không còn sử dụng là một cách tuyệt vời để giảm thiểu rác thải và góp phần bảo vệ môi trường. Trong số đó, các loại bình nhựa lớn như bình 21 lít thường bị vứt bỏ sau khi hết công dụng chứa đựng ban đầu. Tuy nhiên, với dung tích đáng kể, những chiếc bình này hoàn toàn có thể được biến tấu thành những chậu trồng cây độc đáo và hiệu quả. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách tận dụng bình 21l trồng cây, mang đến cho bạn một giải pháp xanh cho không gian sống và góp phần tái chế hữu ích. Từ việc chuẩn bị bình, lựa chọn cây trồng phù hợp cho đến các bước chăm sóc, mọi thông tin cần thiết sẽ được trình bày rõ ràng.

Lợi ích khi tận dụng bình 21l để trồng cây

Việc tái sử dụng bình 21 lít để trồng cây mang lại nhiều lợi ích đáng kể, không chỉ về mặt kinh tế mà còn về môi trường và tính thẩm mỹ. Lợi ích đầu tiên và rõ ràng nhất là giúp giảm lượng rác thải nhựa ra môi trường. Bình 21 lít là loại nhựa có tuổi thọ rất dài trong tự nhiên, việc tái sử dụng chúng giúp kéo dài vòng đời của vật liệu này và giảm áp lực lên các bãi rác. Đây là một hành động thiết thực góp phần vào nỗ lực chung về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Ngoài ra, việc sử dụng bình 21 lít làm chậu trồng cây còn giúp tiết kiệm chi phí đáng kể. Thay vì phải mua các loại chậu cây chuyên dụng với giá thành có thể không hề rẻ, đặc biệt là các chậu có kích thước lớn, bạn hoàn toàn có thể tận dụng những chiếc bình sẵn có hoặc dễ dàng xin được từ các văn phòng, gia đình. Điều này đặc biệt hữu ích đối với những người yêu thích làm vườn nhưng có ngân sách hạn chế. Chi phí ban đầu để bắt đầu dự án trồng cây trong bình 21 lít gần như bằng không, chỉ tốn kém cho đất trồng, cây giống và các vật tư phụ trợ khác.

Bình 21 lít có dung tích lớn, cung cấp không gian đủ rộng cho bộ rễ của nhiều loại cây phát triển. Các loại cây bụi nhỏ, cây ăn quả lùn, rau ăn lá kích thước lớn, hoặc một số loại cây cảnh thân gỗ hoàn toàn có thể sinh trưởng tốt trong môi trường này. Kích thước chậu lớn cũng giúp giữ ẩm tốt hơn so với các chậu nhỏ, giảm tần suất tưới nước, phù hợp với những người bận rộn hoặc không có nhiều thời gian chăm sóc cây mỗi ngày. Tuy nhiên, cần lưu ý đến vấn đề thoát nước, điều sẽ được đề cập chi tiết ở phần sau.

Một lợi ích khác là tính di động. Mặc dù bình 21 lít khi chứa đầy đất và cây sẽ khá nặng, nhưng chúng vẫn dễ dàng di chuyển hơn so với việc trồng trực tiếp xuống đất hoặc sử dụng các bồn cây cố định. Bạn có thể dễ dàng thay đổi vị trí cây để tận dụng ánh sáng mặt trời tốt hơn theo mùa, hoặc di chuyển cây vào nơi an toàn khi thời tiết xấu như bão, rét đậm. Tính linh hoạt này cho phép bạn tùy chỉnh không gian vườn nhỏ của mình một cách hiệu quả.

Về mặt thẩm mỹ, những chiếc bình 21 lít ban đầu có vẻ ngoài đơn giản và không bắt mắt. Tuy nhiên, chúng là một “canvas” tuyệt vời để bạn thỏa sức sáng tạo. Bạn có thể sơn màu, vẽ hoa văn, dán decal, hoặc quấn dây thừng, vải bố để biến chúng thành những vật trang trí độc đáo cho khu vườn, ban công, hay sân thượng. Việc tự tay biến hóa một vật bỏ đi thành một món đồ hữu ích và đẹp mắt mang lại cảm giác hài lòng và tự hào.

Chuẩn bị bình 21l để trồng cây

Bước chuẩn bị bình 21 lít là công đoạn quan trọng đầu tiên để đảm bảo cây trồng có môi trường sống tốt nhất. Hầu hết bình 21 lít được làm từ nhựa PET hoặc Polycarbonate, thường dùng để chứa nước uống. Việc này giúp đảm bảo chúng khá an toàn, nhưng vẫn cần vệ sinh kỹ lưỡng trước khi sử dụng.

Làm sạch bình nhựa

Trước hết, bạn cần làm sạch bình thật kỹ. Rửa sạch cả bên trong và bên ngoài bình bằng nước ấm và xà phòng. Sử dụng bàn chải hoặc vật dụng tương tự để cọ rửa các cặn bẩn còn sót lại. Đối với bình đã qua sử dụng lâu ngày hoặc có mùi, bạn có thể dùng dung dịch giấm pha loãng hoặc baking soda với nước để ngâm khoảng vài giờ, sau đó rửa lại thật sạch bằng nước. Mục đích của việc làm sạch là loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn, vi khuẩn, nấm mốc hoặc bất kỳ hóa chất nào (dù rất nhỏ) có thể còn bám lại, đảm bảo môi trường đất trồng sạch sẽ cho cây. Sau khi rửa, tráng lại bình nhiều lần với nước sạch và để khô hoàn toàn hoặc lau khô.

Tạo lỗ thoát nước

Đây là bước cực kỳ quan trọng và không thể bỏ qua. Cây trồng trong chậu, đặc biệt là chậu nhựa, rất dễ bị úng nước nếu không có hệ thống thoát nước tốt. Bộ rễ cây cần oxy để hô hấp; khi đất ngập úng, không khí bị đẩy ra ngoài, rễ sẽ bị thối và cây sẽ chết. Bình 21 lít, ở dạng nguyên bản, không có lỗ thoát nước ở đáy. Bạn cần tạo ra nhiều lỗ thoát nước ở đáy bình.

Số lượng và kích thước lỗ thoát nước phụ thuộc vào kích thước bình và loại cây trồng. Đối với bình 21 lít, bạn nên tạo khoảng 5-10 lỗ có đường kính từ 1-2 cm ở phần đáy bình. Bạn có thể sử dụng mũi khoan phù hợp để tạo lỗ trên bình nhựa một cách dễ dàng và chính xác. Nếu không có mũi khoan, bạn có thể nung nóng một vật nhọn (như que sắt hoặc đầu tua vít cũ) và cẩn thận chọc thủng đáy bình. Cần hết sức cẩn thận khi sử dụng nhiệt để tránh bị bỏng và đảm bảo làm việc ở khu vực thoáng khí do nhựa nóng chảy có thể phát ra khói. Đảm bảo các lỗ được phân bố đều khắp đáy bình để nước có thể thoát ra hiệu quả từ mọi phía.

Ngoài ra, bạn có thể cân nhắc cắt bỏ phần cổ bình hoặc một phần thân bình tùy thuộc vào loại cây bạn định trồng và mục đích sử dụng. Ví dụ, nếu trồng cây cần đất sâu, bạn có thể giữ nguyên chiều cao bình. Nếu trồng các loại cây rễ chùm và muốn tạo miệng chậu rộng hơn, bạn có thể cắt bỏ phần cổ bình. Việc cắt này cũng giúp việc trồng và chăm sóc cây dễ dàng hơn. Sử dụng dao rọc giấy sắc hoặc kéo chuyên dụng để cắt nhựa. Mài nhẹ các cạnh sắc sau khi cắt để tránh gây nguy hiểm.

Tăng tính thẩm mỹ (Tùy chọn)

Sau khi đã có bình sạch và đủ lỗ thoát nước, bạn có thể bắt tay vào việc trang trí để chiếc bình nhựa trở nên đẹp mắt và phù hợp với không gian của mình. Có rất nhiều cách để biến hóa chiếc bình 21 lít tưởng chừng như đơn giản này.

Sơn là một lựa chọn phổ biến. Bạn có thể sử dụng sơn acrylic hoặc sơn xịt chuyên dụng cho nhựa. Lựa chọn màu sắc phù hợp với phong cách trang trí của bạn. Sơn một lớp lót trước khi sơn màu chính có thể giúp sơn bám dính tốt hơn và bền màu hơn. Bạn có thể sơn toàn bộ bình một màu, hoặc tạo các họa tiết, hoa văn theo sở thích.

Một cách khác là quấn dây thừng quanh bình. Sử dụng keo dán nhựa hoặc keo nến để cố định đầu dây thừng ở đáy bình và quấn vòng lên trên cho đến khi che phủ toàn bộ bề mặt bình. Kiểu trang trí này mang lại vẻ mộc mạc, gần gũi với thiên nhiên.

Bạn cũng có thể dùng vải bố, giấy dán tường, decal, hoặc các vật liệu tái chế khác để dán lên bề mặt bình. Ví dụ, sử dụng các mảnh vải vụn có họa tiết khác nhau để tạo thành một lớp áo patchwork cho bình.

Nếu muốn giữ vẻ tự nhiên của bình nhựa nhưng vẫn muốn tạo điểm nhấn, bạn có thể chỉ cần buộc nơ, treo các vật trang trí nhỏ, hoặc vẽ trực tiếp bằng bút sơn không phai. Việc trang trí không chỉ làm đẹp cho chậu cây mà còn giúp che đi vẻ ngoài ban đầu của bình nhựa, biến nó thành một vật trang trí thực sự trong không gian.

Lựa chọn cây trồng phù hợp cho bình 21l

Việc lựa chọn loại cây trồng phù hợp với kích thước và dung tích của bình 21 lít là yếu tố quyết định đến sự thành công của dự án làm vườn tái chế này. Bình 21 lít cung cấp một lượng đất kha khá, đủ cho nhiều loại cây có hệ rễ phát triển ở mức trung bình đến lớn.

Các yếu tố cần xem xét

Khi chọn cây, bạn cần cân nhắc một số yếu tố chính:

  • Kích thước hệ rễ: Bình 21 lít phù hợp với các cây có hệ rễ không quá sâu hoặc quá bè. Cây thân gỗ lớn, cây cổ thụ rõ ràng không phải là lựa chọn khả thi. Hãy tìm những loại cây có hệ rễ tương xứng với dung tích chậu, đủ để cây bám trụ và hấp thụ dinh dưỡng mà không bị “gò bó” quá nhanh.
  • Nhu cầu về nước: Chậu nhựa giữ ẩm tốt hơn chậu đất nung. Nếu bạn chọn cây không chịu được ngập úng, cần đảm bảo hệ thống thoát nước cực kỳ hiệu quả và cẩn thận với việc tưới nước. Ngược lại, các loại cây ưa ẩm có thể phát triển tốt trong điều kiện này.
  • Nhu cầu về ánh sáng: Tùy thuộc vào vị trí bạn định đặt chậu cây (ban công nắng gắt, hiên nhà có mái che, trong nhà kính), hãy chọn cây có nhu cầu ánh sáng phù hợp. Bình 21 lít có thể khá nặng khi di chuyển, nên việc chọn đúng cây cho đúng vị trí ngay từ đầu sẽ tiện lợi hơn.
  • Kích thước cây khi trưởng thành: Dù có thể bắt đầu với cây con nhỏ, hãy xem xét cây sẽ lớn đến đâu. Một cây quá lớn so với chậu sẽ cần được thay chậu định kỳ hoặc có thể bị còi cọc. Bình 21 lít lý tưởng cho các loại cây có kích thước trung bình khi trưởng thành.

Các loại cây gợi ý

Dựa trên các yếu tố trên, dưới đây là một số gợi ý về các loại cây bạn có thể trồng thành công trong bình 21 lít:

  • Cây ăn quả lùn hoặc cây bụi ăn quả: Các giống cây như ổi lùn, chanh lùn, tắc (quất), cóc lùn, sơ ri, dâu tây thân gỗ có thể phát triển tốt trong chậu 21 lít trong nhiều năm trước khi cần thay chậu lớn hơn. Chúng vừa cho trái, vừa làm cảnh.
  • Cây bụi cảnh: Các loại hoa hồng bụi, hoa giấy bụi, hoa trà, hoa nhài, nguyệt quế, mẫu đơn bụi là những lựa chọn phổ biến. Bình 21 lít cung cấp đủ không gian cho rễ phát triển, giúp cây ra hoa đều và đẹp.
  • Các loại rau ăn lá hoặc rau ăn quả: Cà chua, ớt, cà tím, dưa leo (trồng leo giàn), các loại rau cải lớn (cải ngọt, cải thìa khi trồng số lượng ít), hoặc thậm chí là bí ngòi (cần chăm sóc kỹ) có thể trồng trong bình 21 lít. Dung tích này đủ đất và dinh dưỡng cho cây phát triển và cho năng suất.
  • Các loại cây thảo mộc lớn: Hương thảo (Rosemary), bạc hà, húng quế (khi muốn cây bụi lớn), sả, gừng, riềng đều có thể trồng trong bình 21 lít. Đặc biệt, sả, gừng, riềng là các loại cây có củ/thân rễ phát triển dưới đất, bình 21 lít cung cấp không gian lý tưởng cho chúng.
  • Một số loại cây cảnh thân gỗ nhỏ: Kim ngân lượng, phát tài núi, cau tiểu trâm, các loại trúc cảnh lùn… có thể trồng trong bình 21 lít làm cây trang trí nội hoặc ngoại thất.
  • Các loại cây dây leo: Nếu có giàn leo, bạn có thể trồng các loại dây leo như đậu que, đậu cove, khổ qua, bầu, bí trong bình 21 lít. Tuy nhiên, cần lưu ý các loại bầu bí thân lớn sẽ cần nhiều dinh dưỡng và có thể nhanh hết đất trong chậu, đòi hỏi bổ sung phân bón thường xuyên.

Trước khi quyết định trồng loại cây nào, bạn nên tìm hiểu kỹ về nhu cầu cụ thể của loại cây đó về đất, nước, ánh sáng và không gian rễ. Việc lựa chọn đúng cây sẽ giảm thiểu công sức chăm sóc và tăng khả năng thành công.

Hướng dẫn từng bước trồng cây trong bình 21l

Sau khi đã chuẩn bị bình và chọn được loại cây ưng ý, bạn đã sẵn sàng bắt tay vào công đoạn trồng cây. Quy trình này tương tự như trồng cây trong các loại chậu khác, nhưng cần lưu ý một số điểm đặc trưng khi sử dụng bình 21 lít.

Chuẩn bị vật liệu và dụng cụ

Bạn sẽ cần các vật liệu và dụng cụ sau:

  • Bình 21 lít đã được làm sạch và tạo lỗ thoát nước.
  • Vật liệu lót đáy: Sỏi, đá dăm, mảnh gốm vỡ, than củi hoặc mút xốp. Lớp lót này giúp ngăn đất chặn các lỗ thoát nước và cải thiện khả năng thoát nước.
  • Đất trồng: Sử dụng loại đất phù hợp với loại cây bạn chọn. Hầu hết các loại cây trồng trong chậu đều cần hỗn hợp đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Bạn có thể mua đất trộn sẵn cho cây cảnh hoặc tự trộn từ đất thịt, xơ dừa, tro trấu, phân hữu cơ, và một ít cát hoặc perlite để tăng độ tơi xốp và thoát nước. Bạn có thể tìm mua hạt giống và các loại đất phù hợp tại hatgiongnongnghiep1.vn.
  • Cây giống hoặc hạt giống: Tùy thuộc vào cách bạn muốn bắt đầu.
  • Dụng cụ làm vườn: Xẻng nhỏ, bay, găng tay làm vườn, bình tưới nước.

Thực hiện các bước trồng

  1. Lót đáy chậu: Đặt một lớp vật liệu thoát nước (sỏi, đá dăm, mảnh gốm vỡ…) dày khoảng 3-5 cm ở đáy bình. Lớp này không chỉ giúp thoát nước mà còn tạo không gian thoáng khí dưới đáy chậu, tốt cho bộ rễ.
  2. Thêm lớp ngăn cách (Tùy chọn): Bạn có thể đặt một lớp lưới mỏng hoặc một miếng vải địa kỹ thuật lên trên lớp vật liệu thoát nước. Lớp này giúp ngăn đất bị rửa trôi xuống lớp sỏi và làm tắc nghẽn lỗ thoát nước theo thời gian, nhưng vẫn cho phép nước đi qua.
  3. Đổ đất trồng: Đổ đất trồng đã chuẩn bị vào bình. Đổ từ từ và nén nhẹ đất xuống, nhưng không nén quá chặt để giữ độ tơi xốp. Đổ đất đến khoảng 2/3 hoặc 3/4 chiều cao của bình, tùy thuộc vào kích thước bầu rễ của cây giống.
  4. Đặt cây giống: Nếu trồng cây từ bầu, nhẹ nhàng lấy cây ra khỏi bầu ươm. Kiểm tra rễ cây, nếu rễ bị bó chặt thành vòng tròn ở đáy bầu thì nhẹ nhàng gỡ tơi bớt các rễ xung quanh và đáy bầu để khuyến khích rễ mới phát triển ra ngoài. Đặt cây vào giữa chậu, đảm bảo gốc cây ngang bằng hoặc hơi thấp hơn miệng chậu khoảng 2-3 cm. Khoảng trống này cần thiết khi tưới nước.
  5. Thêm đất lấp gốc: Tiếp tục đổ đất trồng xung quanh bầu rễ, lấp đầy bình. Nén nhẹ đất quanh gốc cây để cây đứng vững. Tránh lấp đất quá cao lên thân cây.
  6. Tưới nước sau khi trồng: Tưới nước thật đẫm ngay sau khi trồng để đất lắng xuống và loại bỏ túi khí quanh rễ. Tưới cho đến khi thấy nước chảy ra từ các lỗ thoát nước ở đáy bình. Điều này xác nhận hệ thống thoát nước hoạt động tốt.
  7. Đặt chậu ở vị trí phù hợp: Đặt chậu cây ở vị trí có đủ ánh sáng theo nhu cầu của cây đã chọn. Tránh đặt cây ở nơi có ánh nắng trực tiếp gay gắt ngay sau khi trồng; nên để cây ở nơi râm mát vài ngày để cây hồi phục trước khi chuyển ra vị trí cố định.

Việc trồng cây trong bình 21 lít không quá phức tạp, nhưng sự cẩn thận trong từng bước, đặc biệt là khâu chuẩn bị bình và lựa chọn đất, sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển khỏe mạnh của cây.

Chăm sóc cây trồng trong bình 21l

Chăm sóc cây trồng trong chậu, bao gồm cả bình 21 lít, đòi hỏi sự chú ý thường xuyên hơn so với cây trồng dưới đất do lượng đất và dinh dưỡng hạn chế trong không gian chậu. Tuy nhiên, với một chế độ chăm sóc phù hợp, cây của bạn sẽ phát triển tươi tốt.

Tưới nước

Tưới nước là một trong những yếu tố quan trọng nhất. Tần suất tưới nước phụ thuộc vào loại cây, thời tiết, độ ẩm đất và vị trí đặt chậu. Bình nhựa giữ ẩm tốt hơn chậu đất nung, nên bạn cần cẩn thận để không tưới quá nhiều gây úng rễ.

Cách kiểm tra độ ẩm đất hiệu quả nhất là dùng ngón tay hoặc que gỗ nhỏ cắm sâu vào đất khoảng 3-5 cm. Nếu đất ở độ sâu đó cảm thấy khô, đã đến lúc tưới nước. Nếu đất vẫn ẩm, hãy chờ đợi.

Khi tưới, hãy tưới thật đẫm cho đến khi nước chảy ra từ đáy chậu. Điều này đảm bảo toàn bộ bộ rễ được cung cấp đủ nước. Tránh chỉ tưới lượng nhỏ làm ẩm bề mặt đất, khiến rễ ở dưới sâu không nhận được nước. Thời gian tưới tốt nhất là vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để giảm thiểu sự bay hơi nước và tránh làm bỏng rễ cây do nhiệt độ cao vào buổi trưa.

Bón phân

Đất trong chậu sẽ dần cạn kiệt dinh dưỡng sau một thời gian do cây hấp thụ và nước tưới rửa trôi. Việc bón phân định kỳ là cần thiết để cung cấp dinh dưỡng cho cây phát triển. Loại phân bón và tần suất bón phụ thuộc vào loại cây. Cây ăn quả và rau màu cần nhiều dinh dưỡng hơn cây cảnh hoặc cây bụi.

Bạn có thể sử dụng phân hữu cơ (phân trùn quế, phân bò hoai mục, phân gà đã ủ) hoặc phân hóa học cân đối. Đối với phân hóa học, nên sử dụng loại tan chậm hoặc pha loãng theo hướng dẫn trên bao bì để tránh “sốc” phân cho cây. Bón phân thường xuyên với liều lượng nhỏ tốt hơn là bón một lần quá nhiều. Đối với hầu hết cây trồng trong chậu, bón phân lỏng 2-4 tuần/lần hoặc phân tan chậm theo hướng dẫn nhà sản xuất là hợp lý. Luôn tưới nước trước khi bón phân để tránh làm cháy rễ.

Ánh sáng

Đảm bảo cây nhận đủ lượng ánh sáng cần thiết. Di chuyển chậu đến vị trí phù hợp với nhu cầu của cây (nắng trực tiếp, nắng bán phần, râm mát). Nếu cây có dấu hiệu thiếu sáng (lá nhạt màu, vươn dài, yếu ớt), hãy tìm cách bổ sung ánh sáng cho chúng.

Kiểm soát sâu bệnh

Cây trồng trong chậu vẫn có thể bị tấn công bởi sâu bệnh. Thường xuyên kiểm tra lá, thân và đất để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Sử dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh hữu cơ hoặc hóa học phù hợp nếu cần thiết. Việc giữ cho cây khỏe mạnh thông qua chăm sóc tốt là cách phòng bệnh tốt nhất.

Thay đất hoặc cắt tỉa rễ

Đối với cây trồng lâu năm trong bình 21 lít, sau khoảng 1-2 năm, bộ rễ có thể phát triển quá lớn so với chậu (gọi là bó rễ). Khi đó, cây có thể phát triển chậm lại, khó hấp thụ nước và dinh dưỡng. Bạn có thể cần thay chậu lớn hơn hoặc tiến hành cắt tỉa bớt rễ và thay đất mới.

Khi thay đất/cắt tỉa rễ, nhẹ nhàng nhấc toàn bộ bầu đất ra khỏi bình. Dùng kéo sắc cắt bỏ khoảng 1/4 đến 1/3 lượng rễ bên ngoài và rễ xoắn ở đáy. Loại bỏ đất cũ bám quanh rễ. Đổ thêm đất mới vào bình (có thể dùng lại bình cũ nếu bạn chỉ cắt tỉa rễ), đặt cây trở lại và lấp đầy bằng đất mới. Tưới đẫm sau khi hoàn thành.

Việc chăm sóc định kỳ sẽ giúp cây trồng trong bình 21 lít của bạn luôn khỏe mạnh, xanh tốt và cho năng suất (nếu là cây ăn trái hoặc rau).

Các ý tưởng sáng tạo với bình 21l trồng cây

Ngoài việc chỉ đơn giản là một chiếc chậu đứng, bạn có thể áp dụng nhiều ý tưởng sáng tạo hơn để tận dụng tối đa những chiếc bình 21 lít này, biến chúng thành những phần tử độc đáo trong không gian xanh của bạn.

Hệ thống chậu tầng hoặc chậu kết nối

Với hình dáng trụ tròn, các bình 21 lít có thể được sắp xếp theo chiều dọc để tạo thành các hệ thống chậu tầng, phù hợp cho việc trồng các loại rau ăn lá hoặc dâu tây. Bạn có thể cắt các lỗ ở xung quanh thân bình và trồng cây vào đó, với bình trên cùng là nơi tưới nước chính, nước sẽ chảy xuống các tầng dưới. Cách này giúp tiết kiệm diện tích mặt sàn và tạo ra một khu vườn thẳng đứng ấn tượng. Cần đảm bảo kết cấu chắc chắn khi xếp chồng nhiều bình lên nhau.

Một ý tưởng khác là kết nối nhiều bình lại với nhau bằng ống nhựa để tạo thành một hệ thống tưới nhỏ giọt hoặc thủy canh đơn giản. Mỗi bình có thể là một đơn vị trồng cây riêng biệt, liên kết với nhau qua một nguồn nước chung.

Chậu tự tưới

Bạn có thể biến bình 21 lít thành chậu tự tưới bằng cách sử dụng nguyên lý bấc thấm hoặc hệ thống bể chứa nước dưới đáy. Cắt bình thành hai phần: phần dưới làm bể chứa nước, phần trên làm chậu trồng có lỗ thoát nước lớn và bấc thấm (sợi vải cotton, dây dù…) nối từ đáy chậu xuống bể nước. Đất trong chậu sẽ hút nước từ bể chứa thông qua bấc, giúp duy trì độ ẩm cho cây trong thời gian dài mà không cần tưới thường xuyên. Kiểu chậu này đặc biệt hữu ích khi bạn đi vắng vài ngày.

Trồng cây thủy canh hoặc khí canh

Với dung tích lớn, bình 21 lít có thể được chuyển đổi thành hệ thống thủy canh hoặc khí canh đơn giản tại nhà. Bạn có thể cắt phần trên của bình để làm nắp, sau đó đặt rọ nhựa chứa cây con và giá thể (như sỏi nhẹ, perlite) lên trên. Phần dưới bình sẽ chứa dung dịch dinh dưỡng thủy canh. Hệ thống này có thể là thủy canh tĩnh (rễ ngâm trực tiếp trong dung dịch) hoặc thủy canh động (sử dụng bơm sục khí hoặc bơm tuần hoàn dung dịch). Đây là một cách tuyệt vời để thử nghiệm các phương pháp trồng cây không dùng đất.

Sử dụng làm thùng ủ phân mini

Bình 21 lít cũng có thể được tận dụng để làm thùng ủ phân hữu cơ quy mô nhỏ tại nhà. Đục nhiều lỗ thông khí xung quanh thân bình. Cho các vật liệu hữu cơ (vỏ rau củ, bã cà phê, lá cây khô…) vào bình, thêm một ít đất hoặc phân bón kích hoạt ủ. Đậy nắp và đặt ở nơi thoáng khí. Định kỳ đảo trộn. Sau một thời gian, bạn sẽ có phân hữu cơ giàu dinh dưỡng để bón cho chính những cây trồng trong bình tái chế của mình.

Những ý tưởng sáng tạo này không chỉ giúp bạn tận dụng tối đa bình 21 lít mà còn mang đến những trải nghiệm làm vườn mới lạ và thú vị.

Lưu ý về an toàn và môi trường khi tận dụng bình 21l

Khi quyết định cách tận dụng bình 21l trồng cây, bên cạnh những lợi ích và hướng dẫn thực hiện, việc lưu ý đến các khía cạnh an toàn và môi trường là rất quan trọng để đảm bảo quá trình làm vườn của bạn vừa hiệu quả vừa bền vững.

Đảm bảo an toàn nhựa

Hầu hết các bình 21 lít dùng để chứa nước uống được làm từ nhựa PET (Polyethylene Terephthalate, thường có ký hiệu số 1) hoặc Polycarbonate (ký hiệu số 7). Nhựa PET được coi là khá an toàn cho thực phẩm và đồ uống dùng một lần. Polycarbonate từng gây tranh cãi vì chứa BPA (Bisphenol A), tuy nhiên, nhiều nhà sản xuất đã chuyển sang các vật liệu thay thế không chứa BPA hoặc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn.

Nếu có thể, hãy ưu tiên sử dụng bình nhựa PET. Loại nhựa này ít có khả năng thôi nhiễm các chất hóa học vào đất, đặc biệt là khi tiếp xúc với ánh nắng và nhiệt độ cao. Nếu bạn không chắc chắn về loại nhựa hoặc nguồn gốc của bình, và đặc biệt nếu bạn định trồng rau ăn lá hoặc cây ăn quả trong bình đó, hãy cân nhắc kỹ lưỡng. Mặc dù nguy cơ thôi nhiễm vào đất và sau đó vào cây có thể thấp, nhưng cẩn trọng không bao giờ thừa, nhất là đối với cây lấy thực phẩm. Rửa sạch bình thật kỹ trước khi sử dụng cũng giúp giảm thiểu rủi ro này.

Xử lý bình nhựa khi không còn sử dụng

Sau một thời gian sử dụng, bình nhựa làm chậu cây có thể bị xuống cấp do tác động của ánh nắng mặt trời, nước và nhiệt độ. Nhựa có thể trở nên giòn, nứt vỡ. Khi chiếc bình không còn sử dụng được làm chậu cây nữa, điều quan trọng là phải xử lý nó một cách có trách nhiệm với môi trường.

Không vứt bỏ bừa bãi. Hãy đưa chúng đến các điểm thu gom rác thải nhựa tái chế. Mặc dù quy trình tái chế các vật dụng phức tạp như chậu cây (đã tiếp xúc với đất, rễ) có thể khác với việc tái chế bình nước nguyên chất, nhưng việc phân loại và đưa đến đúng nơi vẫn tốt hơn nhiều so với việc thải ra bãi rác. Tìm hiểu về các chương trình tái chế tại địa phương của bạn.

Nếu bình chỉ bị nứt nhỏ, bạn có thể thử vá lại bằng keo dán nhựa chuyên dụng hoặc băng keo chống thấm chất lượng cao để kéo dài tuổi thọ của chậu.

Đất trồng và dinh dưỡng

Khi sử dụng bình 21 lít, lượng đất trồng khá lớn. Thay vì sử dụng đất vườn thông thường có thể bị nén chặt và thoát nước kém trong chậu, hãy đầu tư hoặc tự trộn hỗn hợp đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt như đã đề cập. Điều này không chỉ tốt cho cây mà còn giúp đất trong chậu bền hơn, ít bị thoái hóa nhanh.

Việc sử dụng phân bón hữu cơ hoặc phân ủ từ rác nhà bếp (đã được ủ đúng cách, có thể dùng chính bình 21 lít làm thùng ủ mini) là một cách tuyệt vời để cung cấp dinh dưỡng cho cây một cách bền vững, giảm thiểu việc sử dụng phân bón hóa học có thể gây ô nhiễm môi trường nước về lâu dài.

Tóm lại, việc tận dụng bình 21l trồng cây là một hoạt động tái chế tuyệt vời. Tuy nhiên, thực hiện nó một cách có ý thức về an toàn (đặc biệt là loại nhựa và cây trồng thực phẩm) và môi trường (xử lý cuối vòng đời của bình) sẽ làm cho nỗ lực làm vườn xanh của bạn trở nên trọn vẹn hơn.

So sánh bình 21l với các loại chậu trồng cây khác

Để có cái nhìn rõ ràng hơn về giá trị của việc cách tận dụng bình 21l trồng cây, chúng ta có thể so sánh nó với các loại chậu trồng cây phổ biến khác trên thị trường dựa trên một số tiêu chí.

Bình 21l (Nhựa tái chế)

  • Ưu điểm:
    • Chi phí rất thấp hoặc miễn phí: Đây là lợi thế lớn nhất, vì chúng thường là vật liệu bỏ đi.
    • Tái chế, thân thiện môi trường: Giảm lượng rác thải nhựa.
    • Dung tích lớn: Phù hợp với nhiều loại cây có kích thước trung bình, rễ phát triển.
    • Giữ ẩm tốt: Giảm tần suất tưới nước.
    • Độ bền tương đối: Chống va đập tốt hơn chậu đất nung.
    • Dễ tạo lỗ thoát nước: Có thể thực hiện tại nhà với dụng cụ đơn giản.
    • Dễ trang trí: Bề mặt nhựa dễ bám sơn hoặc các vật liệu trang trí khác.
  • Nhược điểm:
    • Thẩm mỹ ban đầu kém: Cần trang trí để đẹp hơn.
    • Có thể bị xuống cấp dưới ánh nắng: Nhựa có thể giòn, bạc màu theo thời gian.
    • Nguy cơ úng nước cao nếu thoát nước kém: Cần tạo đủ và đúng lỗ thoát nước.
    • Trọng lượng nặng khi đầy đất: Khó di chuyển hơn chậu nhựa mỏng cùng kích thước.
    • Loại nhựa (PET/PC) có thể là mối quan tâm nhỏ về an toàn hóa học đối với cây lấy thực phẩm, dù nguy cơ thấp.

Chậu nhựa mua sẵn

  • Ưu điểm:
    • Đa dạng kích thước, hình dáng, màu sắc: Dễ dàng lựa chọn phù hợp với nhu cầu và thẩm mỹ.
    • Nhẹ: Dễ di chuyển (trước khi cho đất).
    • Có sẵn lỗ thoát nước: Thường được thiết kế sẵn.
    • Giá thành phải chăng: Đặc biệt là các loại chậu phổ thông.
  • Nhược điểm:
    • Chi phí: Tốn kém hơn so với tái chế.
    • Độ bền: Một số loại nhựa mỏng có thể dễ vỡ, giòn dưới ánh nắng.
    • Thẩm mỹ: Các loại chậu giá rẻ có thể trông không đẹp.
    • Vẫn là rác thải nhựa mới: Góp phần vào lượng rác thải chung khi hỏng.
    • Giữ ẩm tốt: Vẫn cần chú ý thoát nước để tránh úng.

Chậu đất nung (Gốm sứ)

  • Ưu điểm:
    • Thẩm mỹ cao: Vẻ ngoài tự nhiên, cổ điển, sang trọng.
    • Thoáng khí tốt: Chất liệu xốp giúp đất “thở”, giảm nguy cơ úng rễ.
    • Trọng lượng nặng: Chắc chắn, khó bị đổ (với kích thước lớn).
  • Nhược điểm:
    • Giá thành cao: Đặc biệt là các chậu kích thước lớn hoặc có hoa văn.
    • Dễ vỡ: Dễ bị nứt, vỡ khi va đập hoặc thay đổi nhiệt độ đột ngột.
    • Nặng: Khó di chuyển.
    • Dễ bay hơi nước: Cần tưới nước thường xuyên hơn, đặc biệt trong thời tiết nóng và khô.
    • Dễ bám muối khoáng: Có thể xuất hiện vệt trắng bên ngoài.

Chậu xi măng/Đá mài

  • Ưu điểm:
    • Rất bền: Gần như không bị ảnh hưởng bởi thời tiết.
    • Trọng lượng nặng: Rất chắc chắn, phù hợp đặt cố định ở ngoài trời.
    • Thẩm mỹ hiện đại, sang trọng: Phù hợp với nhiều phong cách kiến trúc.
  • Nhược điểm:
    • Giá thành cao: Thuộc phân khúc chậu cao cấp.
    • Rất nặng: Cực kỳ khó di chuyển sau khi trồng cây.
    • Ít thoáng khí hơn đất nung: Vẫn cần chú ý thoát nước.
    • Có thể bị nứt nếu không được sản xuất đúng kỹ thuật hoặc đặt ở nơi đóng băng/tan băng liên tục.

Kết luận so sánh:

Bình 21l tái chế không thể thay thế hoàn toàn các loại chậu chuyên dụng, đặc biệt là về mặt thẩm mỹ ban đầu và sự đa dạng. Tuy nhiên, xét về mặt chi phí, lợi ích môi trường và tính thực dụng cho việc trồng nhiều loại cây cỡ trung, nó là một giải pháp tuyệt vời. Đặc biệt, nếu bạn sẵn sàng bỏ công sức trang trí, bình 21l hoàn toàn có thể trở thành những chiếc chậu đẹp mắt và bền bỉ như các loại chậu nhựa mua sẵn, thậm chí độc đáo hơn. Điểm cần lưu ý nhất khi sử dụng bình 21l là phải đảm bảo hệ thống thoát nước thực sự hiệu quả để bù đắp cho chất liệu nhựa giữ ẩm.

Việc tận dụng bình 21l trồng cây là minh chứng cho thấy bạn không cần đầu tư quá nhiều tiền để có một không gian xanh mát và đẹp mắt.

Những loại cây phát triển mạnh mẽ trong bình 21l

Bình 21 lít cung cấp một không gian đủ rộng cho bộ rễ của nhiều loại cây phát triển, tạo điều kiện thuận lợi cho cây sinh trưởng mạnh mẽ và cho năng suất tốt. Dưới đây là một số loại cây cụ thể thường phát triển rất tốt khi được trồng trong chậu có dung tích tương đương 21 lít, cùng với những lưu ý nhỏ khi trồng chúng trong bình tái chế.

Các loại cây rau ăn quả

  • Cà chua: Cà chua thân gỗ hoặc các giống cà chua bi rất phù hợp. Chúng cần nhiều nắng và đất giàu dinh dưỡng. Bình 21 lít đủ không gian cho rễ phát triển sâu, giúp cây khỏe mạnh và cho nhiều quả. Cần làm giàn hoặc cọc đỡ khi cây lớn và ra quả. Tưới nước đều đặn và bón phân định kỳ là chìa khóa.
  • Ớt: Các giống ớt khác nhau, từ ớt chuông đến ớt hiểm, đều có thể trồng thành công. Ớt cần nắng và đất thoát nước tốt. Bình 21 lít giúp cây có bộ rễ vững vàng, cho năng suất cao.
  • Cà tím: Cà tím cũng là lựa chọn tốt. Chúng cần nhiều không gian hơn một chút so với ớt, và bình 21 lít là kích thước tối thiểu được khuyến nghị. Cần đảm bảo đất đủ ẩm và giàu dinh dưỡng.
  • Dưa leo (trồng leo giàn): Dưa leo là cây thân leo, cần giàn để bám. Bình 21 lít cung cấp đủ đất cho một hoặc hai gốc dưa leo phát triển mạnh, cho trái liên tục. Cần tưới nhiều nước khi cây ra hoa và kết trái.
  • Dâu tây thân gỗ: Đây là loại cây cảnh kết hợp ăn quả được ưa chuộng. Chúng phát triển thành bụi lớn và cho trái quanh năm nếu điều kiện phù hợp. Bình 21 lít đủ rộng cho cây bụi phát triển, nhưng cần đảm bảo đất tơi xốp và thoát nước cực tốt.

Các loại cây thảo mộc và gia vị

  • Hương thảo (Rosemary): Cây hương thảo dạng bụi có thể phát triển khá lớn và sống lâu năm. Bình 21 lít cung cấp không gian lý tưởng cho bộ rễ của nó. Hương thảo ưa nắng và đất hơi khô, thoát nước tốt, nên bình nhựa giữ ẩm tốt cần đi kèm với lớp thoát nước dày và đất trộn xốp.
  • Bạc hà và các loại Mint: Bạc hà có xu hướng lan rất nhanh bằng rễ ngầm. Trồng trong chậu như bình 21 lít là cách tuyệt vời để kiểm soát sự lây lan này. Bình 21 lít đủ rộng cho một bụi bạc hà lớn, cung cấp lá liên tục cho bạn sử dụng. Bạc hà ưa ẩm, nên bình nhựa rất phù hợp.
  • Sả, Gừng, Riềng: Các loại cây lấy củ/thân rễ này phát triển tốt nhất khi có không gian dưới đất để củ phát triển. Bình 21 lít cung cấp chiều sâu và không gian đủ rộng cho chúng sinh trưởng. Cần đảm bảo đất tơi xốp, nhiều mùn và thoát nước tốt.

Cây ăn quả lùn và cây bụi cảnh

  • Cây có múi lùn (chanh lùn, tắc): Các giống cây có múi ghép lùn rất thích hợp trồng chậu. Bình 21 lít đủ không gian cho cây phát triển, ra hoa kết trái. Cần bón phân chuyên dụng cho cây có múi và chú ý phòng trừ sâu bệnh.
  • Ổi lùn: Tương tự như cây có múi lùn, ổi lùn cũng là lựa chọn phổ biến cho chậu. Bình 21 lít là kích thước phù hợp để cây cho trái.
  • Hoa hồng bụi: Nhiều giống hoa hồng bụi có thể trồng thành công trong bình 21 lít. Cần đảm bảo cây nhận đủ nắng, bón phân đều đặn và cắt tỉa thường xuyên để kích thích ra hoa.
  • Nguyệt quế: Nguyệt quế là cây cảnh thân gỗ nhỏ, có thể trồng trong bình 21 lít làm hàng rào thấp hoặc điểm nhấn. Chúng dễ trồng, ít sâu bệnh và chịu được nhiều điều kiện khác nhau.

Khi chọn cây, hãy lưu ý rằng bình 21 lít có dung tích tiêu chuẩn, nhưng chiều cao và đường kính có thể khác nhau tùy loại bình (bình nước tròn, bình vuông…). Chọn bình có hình dáng phù hợp với hệ rễ của cây (rễ ăn sâu cần bình cao, rễ ăn ngang cần bình rộng hơn).

Việc lựa chọn đúng loại cây và hiểu rõ nhu cầu của chúng sẽ giúp bạn tận dụng tối đa tiềm năng của những chiếc bình 21 lít tái chế, biến chúng thành những “khu vườn” nhỏ xanh tốt và đầy sức sống.

Khắc phục sự cố thường gặp khi trồng cây trong bình 21l

Mặc dù việc tận dụng bình 21l trồng cây là một giải pháp tuyệt vời, nhưng cũng có một số sự cố phổ biến mà người làm vườn trong chậu, đặc biệt là chậu tái chế, có thể gặp phải. Nắm vững cách khắc phục sẽ giúp bạn duy trì khu vườn mini của mình luôn khỏe mạnh.

Vấn đề thoát nước

Đây là sự cố phổ biến nhất. Nếu bạn không tạo đủ lỗ thoát nước hoặc các lỗ bị tắc nghẽn, đất sẽ bị úng nước.

  • Biểu hiện: Đất trên mặt chậu lâu khô, lá cây vàng úa, rụng lá, cây chậm phát triển hoặc héo rũ dù đất vẫn ẩm.
  • Khắc phục: Kiểm tra lại các lỗ thoát nước ở đáy bình. Dùng que nhọn thông các lỗ nếu thấy bị đất hoặc rễ làm tắc. Nếu vấn đề nghiêm trọng do lớp lót đáy không hiệu quả hoặc đất quá chặt, bạn có thể cần nhấc cây ra, thêm lớp vật liệu thoát nước dày hơn, cải tạo lại đất trồng (thêm xơ dừa, perlite, cát) và trồng lại. Trong tương lai, hãy cẩn thận hơn trong khâu chuẩn bị bình và lựa chọn đất trồng.

Cây bị thiếu hoặc thừa nước

Việc xác định đúng lượng nước tưới rất quan trọng. Bình nhựa giữ ẩm tốt có thể khiến người mới làm vườn tưới quá ít hoặc quá nhiều.

  • Biểu hiện thiếu nước: Lá cây héo rũ, đất khô cứng, cây chậm lớn.
  • Khắc phục thiếu nước: Tưới đẫm cho đến khi nước chảy ra đáy. Nếu đất quá khô và khó ngấm nước, có thể ngâm cả chậu vào một xô nước lớn khoảng 30 phút để đất ngấm từ từ, sau đó để ráo nước.
  • Biểu hiện thừa nước: Lá vàng úa, rụng lá, gốc cây có thể có dấu hiệu nấm mốc, đất sũng nước, có mùi hôi (dấu hiệu rễ thối).
  • Khắc phục thừa nước: Ngừng tưới nước ngay lập tức. Đảm bảo thoát nước tốt (kiểm tra lỗ thoát). Nếu cần, nghiêng chậu để nước thừa chảy ra. Nếu tình trạng nghiêm trọng, có thể cần nhấc cây ra khỏi chậu, loại bỏ đất ẩm ướt, kiểm tra và cắt bỏ rễ bị thối (nếu có), và trồng lại vào đất khô hơn hoặc đất mới tơi xốp hơn. Điều chỉnh lịch tưới nước dựa trên kiểm tra độ ẩm đất bằng tay.

Cây bị thiếu dinh dưỡng

Khi cây phát triển và sử dụng hết dinh dưỡng trong đất chậu, chúng sẽ có biểu hiện thiếu chất.

  • Biểu hiện: Lá nhạt màu, vàng lá (có thể chỉ gân lá xanh), cây còi cọc, không ra hoa hoặc đậu quả kém.
  • Khắc phục: Bón phân bổ sung. Sử dụng phân hữu cơ hoặc phân hóa học cân đối phù hợp với loại cây. Theo dõi phản ứng của cây sau khi bón phân và điều chỉnh liều lượng, tần suất bón cho phù hợp. Đôi khi, việc thay đất mới giàu dinh dưỡng sau một thời gian trồng cũng rất cần thiết.

Sâu bệnh hại

Cây trồng trong chậu vẫn có thể bị tấn công bởi côn trùng hoặc bệnh nấm.

  • Biểu hiện: Xuất hiện côn trùng trên lá, thân; lá bị ăn, đốm lá, nấm trắng hoặc đen trên cây.
  • Khắc phục: Kiểm tra cây thường xuyên để phát hiện sớm. Tách cây bị bệnh ra khỏi các cây khác. Sử dụng các biện pháp phòng trừ phù hợp: bắt sâu bằng tay, rửa lá bằng nước xà phòng pha loãng, sử dụng thuốc trừ sâu/nấm sinh học hoặc hóa học (cẩn thận và tuân thủ hướng dẫn an toàn, đặc biệt với cây ăn được).

Cây bị bó rễ

Đây là vấn đề của cây trồng lâu năm trong chậu có kích thước cố định.

  • Biểu hiện: Cây chậm lớn đột ngột, nước tưới khó ngấm vào đất hoặc chảy thẳng ra đáy chậu nhanh chóng (do rễ chiếm hết không gian), rễ mọc chui ra ngoài lỗ thoát nước.
  • Khắc phục: Cây cần được thay chậu lớn hơn hoặc cắt tỉa rễ. Nhấc toàn bộ bầu đất ra, cắt bỏ bớt rễ như đã hướng dẫn ở phần chăm sóc, và trồng lại vào đất mới.

Việc theo dõi cây trồng thường xuyên là cách tốt nhất để phát hiện sớm các vấn đề và có biện pháp xử lý kịp thời. Với sự chăm sóc đúng mực, những chiếc bình 21 lít tái chế hoàn toàn có thể là những “ngôi nhà” lý tưởng cho cây của bạn.

Mẹo hay và lưu ý bổ sung

Để nâng cao hiệu quả và tính bền vững khi áp dụng cách tận dụng bình 21l trồng cây, có một vài mẹo hay và lưu ý bổ sung mà bạn có thể cân nhắc.

Về việc chọn bình

  • Chất liệu bình: Như đã đề cập, bình PET (ký hiệu số 1) thường được ưa chuộng hơn bình Polycarbonate (ký hiệu số 7) do lo ngại về BPA, đặc biệt nếu trồng cây ăn được. Bình HDPE (ký hiệu số 2, thường là các can nhựa cứng màu đục) cũng là lựa chọn tốt nếu bạn có sẵn, chúng bền và ít phản ứng hóa học. Tránh sử dụng các bình nhựa từng chứa hóa chất độc hại.
  • Màu sắc bình: Bình màu tối (xanh dương đậm, nâu) có xu hướng hấp thụ nhiệt nhiều hơn bình màu sáng (xanh nhạt, trong suốt). Điều này có thể khiến đất trong chậu nóng lên nhanh chóng dưới ánh nắng trực tiếp, ảnh hưởng đến rễ cây. Nếu sử dụng bình màu tối và đặt ở nơi nắng gắt, bạn có thể cần bọc thêm lớp cách nhiệt bên ngoài hoặc đặt chậu ở vị trí có bóng râm vào buổi trưa. Bình màu sáng hoặc trong suốt có thể bị rêu tảo phát triển bên trong nếu rễ không che phủ hết đất, nhưng lại ít bị nóng hơn. Sơn bình bằng màu sáng cũng là một cách giảm nhiệt.

Về đất trồng

  • Tái sử dụng đất chậu: Đất trồng trong chậu sau một thời gian sử dụng có thể bị cạn kiệt dinh dưỡng và cấu trúc đất bị phá vỡ. Bạn có thể tái sử dụng đất này bằng cách trộn thêm phân hữu cơ hoai mục (phân trùn quế, phân bò…), tro trấu, xơ dừa, hoặc các vật liệu cải tạo đất khác để bổ sung dinh dưỡng và tăng độ tơi xốp, thoáng khí trước khi trồng lứa cây mới.
  • Lớp phủ bề mặt (Mulch): Thêm một lớp vật liệu phủ bề mặt đất trong chậu (như vỏ trấu, xơ dừa, lá cây khô, sỏi nhỏ) giúp giữ ẩm cho đất, giảm cỏ dại, điều hòa nhiệt độ đất và giữ cho bề mặt đất không bị đóng váng khi tưới.

Về việc tưới nước

  • Kiểm tra trọng lượng chậu: Sau khi trồng và tưới đẫm lần đầu, hãy cố gắng ghi nhớ trọng lượng của chậu khi đủ nước. Khi chậu nhẹ đi đáng kể, đó là dấu hiệu đất đã khô và cần tưới. Đây là một cách đơn giản nhưng hiệu quả để kiểm tra độ ẩm đất thay vì chỉ dùng ngón tay.
  • Hứng nước thừa: Đặt chậu lên một đĩa hứng nước thừa. Điều này giúp giữ vệ sinh khu vực đặt chậu và bạn có thể kiểm tra lượng nước thoát ra để điều chỉnh việc tưới. Tuy nhiên, không để chậu ngâm trong nước thừa quá lâu vì có thể gây úng ngược.

Về vị trí đặt chậu

  • Nơi thoáng khí: Đặt chậu ở nơi có đủ không khí lưu thông giúp giảm nguy cơ nấm bệnh và côn trùng.
  • Tránh nơi gió lùa mạnh: Gió mạnh có thể làm cây bị mất nước nhanh, đặc biệt là cây lá rộng. Đối với cây cao, gió mạnh có thể làm cây bị lung lay gốc hoặc đổ chậu.
  • Xoay chậu định kỳ: Nếu cây chỉ nhận được ánh sáng từ một hướng, hãy xoay chậu định kỳ để cây phát triển đều và tán lá cân đối.

Về việc cắt tỉa

  • Cắt tỉa tạo tán: Cắt tỉa không chỉ giúp cây có hình dáng đẹp mà còn kích thích cây ra thêm cành mới, hoa, quả. Cắt bỏ các cành yếu, sâu bệnh, cành mọc vào trong tán.
  • Tỉa lá vàng, lá héo: Loại bỏ kịp thời lá vàng, lá héo hoặc lá có dấu hiệu bệnh giúp cây tập trung dinh dưỡng vào các phần khỏe mạnh và giảm nguy cơ lây lan sâu bệnh.

Áp dụng những mẹo nhỏ này có thể giúp bạn tối ưu hóa quá trình tận dụng bình 21l trồng cây, biến chúng thành những khu vườn mini xanh tươi, hiệu quả và bền vững. Quan trọng nhất là quan sát cây trồng của bạn, học hỏi từ những kinh nghiệm thực tế và điều chỉnh phương pháp chăm sóc cho phù hợp.

Khám phá thêm các loại bình nhựa khác có thể tận dụng

Ngoài bình 21 lít, còn rất nhiều loại bình nhựa có kích thước và hình dáng khác nhau mà bạn hoàn toàn có thể tận dụng để trồng cây, mở rộng thêm sự lựa chọn và khả năng sáng tạo cho khu vườn tái chế của mình. Việc khám phá và sử dụng các loại bình này dựa trên nguyên tắc chung của việc tái chế chậu nhựa, nhưng với những điều chỉnh nhỏ phù hợp với kích thước của chúng.

Chai nhựa PET nhỏ (1.5L, 2L, 5L)

  • Ứng dụng: Phù hợp trồng các loại cây thảo mộc nhỏ (húng quế, mùi tàu, tía tô), rau mầm, cây cảnh mini, hoặc làm bầu ươm hạt.
  • Cách làm: Cắt đôi chai hoặc cắt ngang thân chai để tạo chậu. Tạo lỗ thoát nước ở đáy. Có thể kết hợp nhiều chai nhỏ để tạo thành vườn tường hoặc hệ thống trồng rau thủy canh mini.
  • Lưu ý: Dung tích nhỏ nên đất nhanh khô, cần tưới nước thường xuyên hơn. Phù hợp với các loại cây có hệ rễ nông.

Can nhựa lớn (5L, 10L, 20L)

  • Ứng dụng: Can nhựa thường có hình vuông hoặc chữ nhật, chất liệu dày dặn hơn bình nước. Phù hợp trồng các loại rau ăn lá cỡ vừa, cây bụi nhỏ, hoặc các loại cây gia vị cần nhiều đất hơn chai nhỏ (như sả, gừng).
  • Cách làm: Cắt bỏ một mặt lớn phía trên để tạo miệng chậu rộng. Tạo nhiều lỗ thoát nước ở đáy. Tay cầm của can có thể được tận dụng để treo chậu.
  • Lưu ý: Chất liệu nhựa của can có thể đa dạng (HDPE, PP). Đảm bảo can từng chứa các loại thực phẩm hoặc chất lỏng không độc hại. Cần làm sạch kỹ lưỡng.

Thùng sơn nhựa (10L, 18L, 20L)

  • Ứng dụng: Thùng sơn có dung tích và độ bền cao, rất phù hợp trồng các loại cây bụi lớn, cây ăn quả lùn, hoặc rau củ cần nhiều đất.
  • Cách làm: Làm sạch kỹ lưỡng để loại bỏ hoàn toàn vết sơn và mùi. Tạo nhiều lỗ thoát nước ở đáy. Thùng sơn thường có quai xách chắc chắn.
  • Lưu ý: Việc làm sạch thùng sơn đòi hỏi công sức hơn. Đảm bảo không còn dư lượng hóa chất. Mặc dù đã rửa sạch, một số người vẫn ngần ngại sử dụng thùng sơn để trồng cây lấy thực phẩm. Cân nhắc sử dụng cho cây cảnh.

Xô, chậu nhựa cũ hỏng

  • Ứng dụng: Các loại xô, chậu nhựa dùng trong sinh hoạt, xây dựng, hay làm vườn đã cũ, nứt vỡ. Vẫn có thể tận dụng để trồng cây nếu phần đáy còn nguyên vẹn hoặc có thể vá lại.
  • Cách làm: Làm sạch, kiểm tra lỗ thoát nước (có thể cần tạo thêm). Vá các vết nứt nếu cần.
  • Lưu ý: Độ bền có thể không cao bằng vật dụng chuyên dụng.

Vỏ bình nước lọc loại dùng một lần (gallon)

  • Ứng dụng: Giống bình 21 lít, nhưng có thể nhỏ hơn (khoảng 19 lít) và thường làm từ nhựa mỏng hơn. Phù hợp với các loại cây tương tự bình 21 lít.
  • Cách làm: Tương tự bình 21 lít: làm sạch, tạo lỗ thoát nước, cắt miệng bình (tùy chọn).
  • Lưu ý: Nhựa mỏng hơn có thể nhanh hỏng hơn dưới tác động của môi trường.

Khi sử dụng bất kỳ loại bình nhựa nào để trồng cây, nguyên tắc cơ bản vẫn là: làm sạch kỹ, tạo đủ lỗ thoát nước, chọn loại đất phù hợp, và chọn cây có kích thước rễ tương xứng với dung tích bình. Việc sáng tạo trong việc tái chế không chỉ giúp bạn có thêm những vật dụng làm vườn miễn phí mà còn góp phần đáng kể vào việc giảm thiểu rác thải nhựa.

Tổng kết

Cách tận dụng bình 21l trồng cây là một phương pháp làm vườn tái chế đơn giản, hiệu quả và mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Từ việc giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường, tiết kiệm chi phí mua chậu, cho đến việc cung cấp không gian sống lý tưởng cho nhiều loại cây có kích thước trung bình. Bằng cách làm sạch bình, tạo đủ lỗ thoát nước và sử dụng loại đất phù hợp, bạn có thể dễ dàng biến những chiếc bình bỏ đi thành những chiếc chậu trồng cây bền bỉ và hữu ích.

Bài viết đã cung cấp hướng dẫn chi tiết từ khâu chuẩn bị bình, lựa chọn cây trồng phù hợp, các bước trồng cụ thể, chế độ chăm sóc cần thiết, cũng như các ý tưởng sáng tạo để biến tấu chiếc bình 21 lít và cách khắc phục các sự cố thường gặp. Chúng tôi cũng đã so sánh bình 21 lít với các loại chậu khác và đưa ra các mẹo hay, lưu ý bổ sung để tối ưu hóa quá trình làm vườn tái chế này.

Việc trồng cây trong bình 21l không chỉ là một hoạt động làm vườn mà còn là một hành động ý nghĩa góp phần vào lối sống xanh, bền vững. Hy vọng với những thông tin và hướng dẫn chi tiết này, bạn đã có đầy đủ kiến thức và cảm hứng để bắt tay vào việc tận dụng những chiếc bình 21 lít cũ để tạo nên không gian xanh tươi cho chính mình.

Viết một bình luận