Người Nhật nổi tiếng với sự tinh tế và hòa hợp với thiên nhiên, và cách trồng cây trong nhà của người Nhật cũng phản ánh rõ nét điều này. Không chỉ là trang trí, việc trồng cây trong không gian sống còn là một nghệ thuật, mang đến sự bình yên, thư thái và kết nối sâu sắc với tự nhiên. Bài viết này sẽ đi sâu vào các nguyên tắc, kỹ thuật và bí quyết để bạn có thể tự tay tạo nên một khu vườn mini trong nhà theo phong cách Nhật Bản, dù không gian có hạn hẹp.
Triết lý và Nguyên tắc cốt lõi trong cách trồng cây trong nhà của người Nhật
Cách trồng cây trong nhà của người Nhật không chỉ đơn thuần là đặt một vài chậu cây vào góc nhà. Nó ẩn chứa những triết lý sâu sắc về mối liên hệ giữa con người và thiên nhiên, sự tôn trọng vẻ đẹp của sự không hoàn hảo và mong muốn mang một phần thế giới tự nhiên vào không gian sống. Hiểu rõ những nguyên tắc này là bước đầu tiên để bạn có thể thực hành nghệ thuật trồng cây trong nhà theo đúng tinh thần Nhật Bản.
Sự hòa hợp với thiên nhiên
Người Nhật luôn coi trọng sự hòa hợp với thiên nhiên. Họ tin rằng cây cối có linh hồn và việc chăm sóc cây là cách để tương tác, tôn trọng và hòa mình vào nhịp điệu của vũ trụ. Trồng cây trong nhà là cách để duy trì sự kết nối này ngay cả trong không gian đô thị chật hẹp. Mục tiêu không phải là chinh phục hay biến đổi thiên nhiên mà là cùng tồn tại một cách hài hòa, tạo ra một hệ sinh thái thu nhỏ ngay trong chính ngôi nhà của bạn.
Điều này được thể hiện qua việc lựa chọn cây cảnh phù hợp với điều kiện sống trong nhà, sử dụng vật liệu tự nhiên cho chậu và phụ kiện, cũng như duy trì sự cân bằng, không cố gắng nhồi nhét quá nhiều cây vào một không gian nhỏ. Mỗi cây được chọn lọc và đặt ở vị trí thích hợp để phát huy tối đa vẻ đẹp tự nhiên và mang lại năng lượng tích cực cho không gian. Sự cân bằng về màu sắc, hình dáng và kết cấu là yếu tố quan trọng, tạo nên một tổng thể hài hòa, tĩnh lặng.
Vẻ đẹp tối giản (Wabi-sabi) và tính chân thực
Wabi-sabi là một triết lý thẩm mỹ của Nhật Bản, tìm thấy vẻ đẹp trong sự không hoàn hảo, tạm bợ và khiêm tốn. Cách trồng cây trong nhà của người Nhật chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ triết lý này. Thay vì tìm kiếm những cây hoàn hảo, không tì vết, họ trân trọng những nét độc đáo, thậm chí là những khiếm khuyết nhỏ, như một chiếc lá hơi úa vàng hay cành cây cong queo tự nhiên.
Chậu cây thường được chọn với màu sắc trầm, không bóng bẩy, thậm chí có thể là những chiếc chậu cũ, sứt mẻ một chút, bởi đó là dấu vết của thời gian, của sự chân thực. Việc chấp nhận và tôn vinh sự vô thường, sự thay đổi của cây cối theo mùa, theo thời gian cũng là một phần của Wabi-sabi. Nó dạy con người trân trọng từng khoảnh khắc, từng giai đoạn phát triển của cây, từ mầm non đến lúc trưởng thành và thậm chí khi tàn lụi.
Kết nối với các mùa
Thiên nhiên Nhật Bản có bốn mùa rõ rệt, và người Nhật rất nhạy cảm với sự chuyển mình của các mùa. Việc trồng cây trong nhà cũng là cách để họ mang sự thay đổi của mùa vào không gian sống. Lựa chọn cây cảnh có đặc điểm theo mùa (như thay lá, ra hoa vào một thời điểm nhất định) giúp không gian luôn tươi mới và phản ánh nhịp điệu của tự nhiên bên ngoài.
Sự kết nối này tạo ra một dòng chảy liên tục, nhắc nhở con người về sự tuần hoàn và thay đổi. Khi một mùa kết thúc, họ chuẩn bị cho mùa mới bằng cách điều chỉnh việc chăm sóc cây, thay đổi vị trí hoặc thậm chí thay thế một số loại cây theo mùa. Đây là một cách để giữ cho không gian sống luôn sống động, phản ánh đúng thực tại của thế giới tự nhiên.
Lựa chọn cây cảnh phù hợp cho không gian kiểu Nhật
Việc lựa chọn đúng loại cây là yếu tố then chốt trong cách trồng cây trong nhà của người Nhật. Không phải loại cây nào cũng phù hợp với phong cách này. Sự lựa chọn thường hướng đến những loại cây có hình dáng đẹp, dễ tạo hình, hoặc mang ý nghĩa biểu tượng, đồng thời phải thích nghi tốt với môi trường trong nhà.
Các loại cây phổ biến trong nhà kiểu Nhật
Một số loại cây rất được ưa chuộng trong không gian nội thất kiểu Nhật bao gồm:
- Bonsai: Đây là biểu tượng của nghệ thuật thu nhỏ thiên nhiên. Bonsai không chỉ là cây cảnh mà còn là một tác phẩm điêu khắc sống, đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỹ thuật cao để duy trì hình dáng. Các loại bonsai phổ biến trong nhà là bonsai lá kim (thích hợp nơi có ánh sáng), hoặc các loại cây lá rộng như Linh Sam, Sanh, Si được tạo dáng theo phong cách bonsai.
- Kokedama: Nghĩa đen là “cầu rêu”. Đây là một kỹ thuật trồng cây độc đáo, trong đó rễ cây được bọc trong một quả cầu bằng đất sét trộn rêu, sau đó được phủ kín bằng rêu thật. Kokedama có thể được đặt trên đĩa hoặc treo lơ lửng, tạo cảm giác gần gũi, mộc mạc.
- Rêu và cây dương xỉ: Rêu và dương xỉ thường được sử dụng để tạo cảnh quan mini, mô phỏng khu rừng hoặc núi non thu nhỏ. Chúng mang lại cảm giác yên bình, ẩm ướt và rất phù hợp với triết lý Wabi-sabi.
- Các loại cây thân gỗ nhỏ: Các loại cây thân gỗ có lá nhỏ, dễ cắt tỉa và tạo dáng như Cây Mai Chiếu Thủy, Cây Bằng Lăng Tím mini, hoặc các loại cây có hoa nhỏ, màu sắc nhẹ nhàng.
- Cây có hình dáng độc đáo: Một số loại cây có thân, lá hoặc rễ đặc biệt như Cây Kim Tiền, Cây Lưỡi Hổ, Cây Lan Chi (Dây Nhện) cũng được sử dụng vì hình dáng đơn giản nhưng ấn tượng của chúng.
Việc chọn cây cũng phụ thuộc vào không gian và điều kiện ánh sáng cụ thể trong nhà. Quan trọng là chọn cây mà bạn cảm thấy có sự kết nối, và nó mang lại cảm giác bình yên khi bạn ngắm nhìn và chăm sóc. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các loại cây phù hợp với điều kiện trong nhà tại hatgiongnongnghiep1.vn.
Cân nhắc kích thước và không gian
Phong cách Nhật Bản đề cao sự tối giản và không gian thoáng đãng. Do đó, khi chọn cây, hãy cân nhắc kỹ kích thước của cây so với không gian đặt. Một cây quá lớn sẽ khiến căn phòng trở nên chật chội và mất đi sự cân bằng. Ngược lại, quá nhiều cây nhỏ, đặt lộn xộn cũng phá vỡ sự tĩnh lặng.
Mục tiêu là chọn một vài cây làm điểm nhấn hoặc tạo ra một khu vực xanh nhỏ gọn, thay vì biến toàn bộ căn nhà thành một khu rừng rậm. Hãy nghĩ về tỷ lệ và cách cây sẽ “thở” trong không gian. Một cây Bonsai nhỏ trên bàn trà, một vài Kokedama treo cạnh cửa sổ, hay một góc nhỏ với rêu và dương xỉ là những ví dụ điển hình về cách tích hợp cây xanh một cách tinh tế.
Yêu cầu về ánh sáng của cây
Ánh sáng là yếu tố sống còn đối với hầu hết cây cảnh trong nhà. Trước khi chọn cây, hãy quan sát kỹ các khu vực trong nhà của bạn để xác định lượng ánh sáng tự nhiên mà chúng nhận được trong ngày.
- Ánh sáng trực tiếp: Chỉ có một số ít cây thích hợp với ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp qua cửa sổ, thường là cây mọng nước hoặc một số loại xương rồng nhỏ.
- Ánh sáng gián tiếp mạnh: Đây là điều kiện lý tưởng cho nhiều loại cây cảnh, như cây Phát Tài, cây Bàng Singapore, hoặc các loại cây lá màu. Chúng cần nhiều ánh sáng nhưng không chịu được nắng gắt trực tiếp.
- Ánh sáng gián tiếp yếu: Một số cây có thể tồn tại trong điều kiện ánh sáng thấp hơn, như cây Lưỡi Hổ, cây Kim Tiền, cây Lan Ý. Tuy nhiên, ngay cả những cây này cũng cần một lượng ánh sáng nhất định để phát triển khỏe mạnh.
Khi lựa chọn cây theo phong cách Nhật, hãy ưu tiên những loại cây phù hợp với điều kiện ánh sáng sẵn có của bạn. Đừng cố gắng trồng một loại cây ưa sáng ở nơi tối và ngược lại. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của cây mà còn đi ngược lại nguyên tắc hòa hợp và tôn trọng tự nhiên.
Chuẩn bị và Kỹ thuật trồng theo phong cách Nhật Bản
Sau khi đã chọn được loại cây phù hợp, việc chuẩn bị và áp dụng các kỹ thuật trồng, chăm sóc đúng cách là bước tiếp theo để thành công với cách trồng cây trong nhà của người Nhật. Sự tỉ mỉ và chú ý đến từng chi tiết là đặc điểm nổi bật trong cách làm này.
Lựa chọn chậu và vật liệu
Chậu cây trong phong cách Nhật thường mang vẻ đẹp mộc mạc, giản dị. Các vật liệu tự nhiên như gốm, sứ không tráng men, đá, hoặc gỗ thô được ưa chuộng. Màu sắc thường là các tông trầm như nâu đất, xám, xanh rêu, hoặc trắng ngà. Hình dáng chậu đơn giản, không quá cầu kỳ, có thể là hình tròn, vuông, chữ nhật hoặc oval.
Quan trọng nhất là chậu phải có lỗ thoát nước tốt. Việc thoát nước là cực kỳ quan trọng để tránh ngập úng rễ, một trong những nguyên nhân chính khiến cây trong nhà bị chết. Kích thước chậu cũng cần phù hợp với kích thước bầu rễ của cây, không quá to cũng không quá nhỏ. Một chiếc chậu phù hợp sẽ giúp cây phát triển tốt và giữ được vẻ cân đối, hài hòa.
Đất trồng và thoát nước hiệu quả
Đất trồng lý tưởng cho cây cảnh trong nhà theo phong cách Nhật cần đảm bảo độ tơi xốp, thoáng khí và khả năng thoát nước tốt, đồng thời vẫn giữ được độ ẩm cần thiết. Một hỗn hợp đất trồng phổ biến bao gồm:
- Đất mùn hoặc đất Akadama: Loại đất sét đỏ đặc trưng của Nhật Bản, có khả năng giữ nước và dinh dưỡng tốt nhưng vẫn rất thoát khí. Đây là thành phần được ưa chuộng trong trồng bonsai.
- Vụn đá núi lửa (Kanuma, Kiryu) hoặc perlite/vermiculite: Giúp tăng độ tơi xốp, thoáng khí và thoát nước cho đất.
- Than củi hoặc than hoạt tính: Giúp khử trùng, ngăn ngừa nấm bệnh và cải thiện cấu trúc đất.
- Vỏ cây thông hoặc xơ dừa: Giúp giữ ẩm vừa phải và tăng độ thoáng khí.
Tỷ lệ pha trộn sẽ thay đổi tùy thuộc vào loại cây (cây ưa ẩm hay ưa khô hơn). Lớp lót đáy chậu bằng sỏi, đá nhỏ hoặc mảnh gốm vỡ là điều bắt buộc để đảm bảo nước thừa có thể thoát ra dễ dàng, tránh tình trạng úng nước ở đáy chậu.
Kỹ thuật tưới nước đúng cách
Tưới nước là một trong những khía cạnh khó nhất khi chăm sóc cây trong nhà. Cách trồng cây trong nhà của người Nhật đề cao sự quan sát và hiểu rõ nhu cầu của cây. Không có một lịch trình tưới nước cố định nào phù hợp cho tất cả các loại cây và mọi điều kiện môi trường.
- Kiểm tra độ ẩm đất: Thay vì tưới theo ngày, hãy kiểm tra độ ẩm của đất trước khi tưới. Bạn có thể dùng ngón tay hoặc que gỗ cắm sâu vào đất khoảng 2-3 cm. Nếu đất khô, cây cần được tưới. Nếu đất vẫn còn ẩm, hãy đợi thêm vài ngày.
- Tưới đẫm: Khi tưới, hãy tưới đủ lượng nước cho đến khi nước chảy ra từ lỗ thoát nước ở đáy chậu. Điều này đảm bảo toàn bộ bầu rễ nhận đủ nước.
- Tránh tưới quá nhiều: Đây là sai lầm phổ biến nhất. Tưới quá nhiều nước khiến rễ bị ngạt thở, thối rữa và cây sẽ chết. Thà thiếu nước một chút còn hơn thừa nước.
- Thời điểm tưới: Buổi sáng sớm là thời điểm lý tưởng nhất để tưới cây, giúp cây có cả ngày để hấp thụ nước và đất có thời gian khô thoáng trước khi đêm xuống.
- Chất lượng nước: Sử dụng nước sạch, tốt nhất là nước mưa hoặc nước máy đã để bay hơi clo trong 24 giờ.
Bón phân và dinh dưỡng
Cây trong nhà cần dinh dưỡng để phát triển, nhưng theo phong cách Nhật, sự “đủ” quan trọng hơn sự “thừa”. Bón phân quá nhiều có thể gây hại cho cây. Mục tiêu là cung cấp dinh dưỡng một cách nhẹ nhàng, hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh tự nhiên chứ không phải thúc đẩy cây phát triển nhanh chóng một cách mất kiểm soát.
Sử dụng phân bón hữu cơ hoặc phân bón có nồng độ loãng là lựa chọn ưu tiên. Phân bón tan chậm dạng viên hoặc que có thể đặt trên mặt đất. Phân bón dạng lỏng cần pha loãng hơn so với hướng dẫn trên bao bì và bón khoảng 1-2 tháng/lần trong mùa sinh trưởng (xuân, hè). Vào mùa đông hoặc khi cây nghỉ ngơi, ngưng bón phân hoàn toàn. Quan sát màu sắc và tốc độ phát triển của lá để điều chỉnh lượng phân bón phù hợp.
Ánh sáng và Môi trường sống lý tưởng
Ngoài đất và nước, ánh sáng và môi trường xung quanh đóng vai trò quan trọng trong sự sinh trưởng của cây trong nhà. Cách trồng cây trong nhà của người Nhật chú trọng việc tạo ra môi trường sống tự nhiên nhất có thể cho cây.
Tối ưu hóa ánh sáng tự nhiên
Đặt cây ở vị trí có ánh sáng phù hợp là yếu tố tiên quyết. Xoay chậu cây định kỳ vài tuần một lần để đảm bảo tất cả các mặt của cây đều nhận được ánh sáng đều đặn, giúp cây phát triển cân đối. Lau bụi trên lá cây thường xuyên cũng giúp cây quang hợp hiệu quả hơn.
Nếu không gian sống của bạn thiếu ánh sáng tự nhiên, hãy cân nhắc lựa chọn những loại cây chịu bóng tốt hoặc sử dụng rèm cửa mỏng để lọc bớt ánh sáng gắt (đối với cây cần ánh sáng gián tiếp).
Sử dụng đèn nhân tạo
Trong trường hợp ánh sáng tự nhiên không đủ, đặc biệt là vào mùa đông hoặc ở những góc khuất trong nhà, đèn trồng cây (grow light) có thể là giải pháp. Có nhiều loại đèn trồng cây khác nhau, từ đèn LED đến đèn huỳnh quang. Hãy chọn loại đèn có quang phổ phù hợp với nhu cầu của loại cây bạn đang trồng.
Đặt đèn ở khoảng cách và thời gian chiếu sáng phù hợp (thường từ 12-16 giờ mỗi ngày, tùy loại cây) để mô phỏng ánh sáng tự nhiên. Việc sử dụng đèn nhân tạo giúp cây duy trì sức sống, đặc biệt là những cây có yêu cầu ánh sáng cao hơn.
Kiểm soát độ ẩm và thông gió
Hầu hết các loại cây cảnh trong nhà có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới, nơi có độ ẩm cao. Môi trường điều hòa không khí hoặc sưởi ấm trong nhà thường làm giảm độ ẩm, ảnh hưởng đến sức khỏe của cây.
- Tăng độ ẩm: Bạn có thể tăng độ ẩm xung quanh cây bằng cách đặt chậu cây trên khay sỏi có nước (đảm bảo đáy chậu không chạm trực tiếp vào nước), sử dụng máy phun sương tạo ẩm, hoặc nhóm các cây lại gần nhau (tạo ra một tiểu khí hậu ẩm hơn). Phun sương lên lá cây cũng có thể giúp ích, nhưng cần tránh làm đọng nước quá lâu trên lá, có thể gây nấm bệnh.
- Thông gió: Mặc dù cần độ ẩm, nhưng không khí tù đọng lại có hại. Thông gió tốt giúp ngăn ngừa nấm mốc và sâu bệnh. Mở cửa sổ định kỳ để không khí lưu thông là cách đơn giản và hiệu quả. Đảm bảo không khí không thổi trực tiếp vào cây, đặc biệt là gió lạnh hoặc gió nóng từ điều hòa.
Nghệ thuật cắt tỉa và tạo dáng
Cắt tỉa không chỉ là loại bỏ lá úa, cành chết mà còn là một nghệ thuật định hình và kiểm soát sự phát triển của cây, đặc biệt quan trọng trong cách trồng cây trong nhà của người Nhật đối với các loại cây như Bonsai.
Áp dụng nguyên tắc Bonsai cơ bản
Đối với những cây nhỏ, đặc biệt là các loại cây thân gỗ, bạn có thể áp dụng một số nguyên tắc cắt tỉa của Bonsai để giữ cho cây nhỏ gọn và có hình dáng đẹp mắt.
- Cắt tỉa tạo dáng: Loại bỏ các cành mọc ngược, mọc chéo, hoặc quá dày để tạo sự thông thoáng và định hình tán cây theo ý muốn (thường là hình tam giác, hình mâm xôi, hoặc hình dáng tự nhiên được thu nhỏ).
- Cắt tỉa duy trì: Thường xuyên bấm ngọn, cắt bớt cành lá để kiểm soát kích thước và khuyến khích cây đâm chồi mới, giúp tán lá dày dặn hơn.
- Uốn cành: Sử dụng dây kẽm chuyên dụng để uốn nắn các cành cây non theo hướng mong muốn, tạo dáng cho cây. Tuy nhiên, cần cẩn thận để không làm tổn thương vỏ cây.
Mục tiêu của việc cắt tỉa không phải là biến cây thành một hình khối nhân tạo mà là tôn vinh vẻ đẹp tự nhiên của cây, loại bỏ những phần không cần thiết để phô bày cấu trúc đẹp của thân và cành.
Duy trì hình dáng tự nhiên
Ngay cả với những loại cây không phải Bonsai, việc cắt tỉa vẫn cần thiết để duy trì sức khỏe và vẻ đẹp của cây. Loại bỏ lá vàng úa, cành khô, hoa héo không chỉ giúp cây tập trung năng lượng vào sự phát triển mới mà còn giữ cho chậu cây luôn gọn gàng, sạch sẽ. Cắt tỉa nhẹ nhàng giúp cây giữ được hình dáng tự nhiên vốn có, không bị vươn dài, khẳng khiu do thiếu sáng hoặc phát triển lệch lạc.
Sử dụng dụng cụ cắt tỉa sắc bén và sạch sẽ để vết cắt gọn gàng, hạn chế tổn thương và nguy cơ nhiễm bệnh cho cây.
Các kỹ thuật trồng cây độc đáo của Nhật Bản
Ngoài việc trồng cây trong chậu truyền thống, người Nhật còn phát triển một số kỹ thuật trồng cây độc đáo, mang đậm dấu ấn văn hóa và triết lý của họ.
Kokedama (Cầu rêu)
Kokedama là một kỹ thuật trồng cây rất phổ biến và được yêu thích bởi vẻ ngoài mộc mạc, gần gũi. Để làm Kokedama, rễ cây được bọc trong hỗn hợp đất sét nặng (thường là đất Akadama trộn Ketotsuchi – một loại đất than bùn) để tạo thành một quả cầu. Sau đó, quả cầu đất này được phủ kín bằng rêu tấm hoặc rêu sợi và cố định lại bằng chỉ hoặc dây gai.
Ưu điểm của Kokedama là không cần chậu, có thể đặt trực tiếp trên đĩa hoặc treo lơ lửng. Việc chăm sóc Kokedama chủ yếu là ngâm quả cầu vào nước khi thấy nó nhẹ đi và lớp rêu bên ngoài khô lại. Kokedama mang lại cảm giác tự nhiên, như một phần của khu rừng được mang vào nhà.
Saikei (Phong cảnh trên khay)
Saikei là nghệ thuật tạo ra một phong cảnh thiên nhiên thu nhỏ trên một chiếc khay bằng cách kết hợp cây cảnh (thường là cây thân gỗ nhỏ), đá, rêu, và đất. Nó giống như Bonsai ở chỗ thu nhỏ cảnh quan, nhưng Saikei tập trung vào việc tạo ra một bức tranh toàn cảnh, mô phỏng núi non, sông suối, rừng cây, chứ không chỉ tập trung vào một cây duy nhất như Bonsai.
Saikei đòi hỏi sự am hiểu về bố cục, thẩm mỹ và kỹ thuật chăm sóc nhiều loại thực vật và đá cùng lúc. Nó tạo ra một tác phẩm sống động, mang đến cảm giác yên bình và tĩnh lặng của một vùng quê hay một dãy núi hùng vĩ ngay trong không gian nội thất.
Vườn đá mini
Vườn đá Nhật Bản (Zen Garden) là một dạng cảnh quan khô, sử dụng cát trắng hoặc sỏi nhỏ được cào thành những đường vân tượng trưng cho sóng nước, kết hợp với đá lớn tượng trưng cho núi hoặc đảo. Vườn đá mini là phiên bản thu nhỏ của Zen Garden, thường được đặt trên bàn làm việc hoặc bàn trà.
Mặc dù không có cây xanh sống (trừ khi kết hợp rất ít rêu hoặc cây mọng nước nhỏ), vườn đá mini vẫn là một phần quan trọng của phong cách Nhật Bản trong nhà, mang lại cảm giác thiền định, yên bình và tối giản. Việc cào cát trở thành một hoạt động thư giãn, giúp tĩnh tâm.
Tích hợp cây xanh vào không gian sống kiểu Nhật
Việc đặt cây ở đâu và bố trí chúng như thế nào cũng quan trọng không kém việc chọn loại cây gì. Cách trồng cây trong nhà của người Nhật chú trọng sự hài hòa, cân bằng và tạo ra những góc nhỏ mang lại cảm giác thư thái, kết nối với thiên nhiên.
Vị trí đặt cây và bố cục
Mỗi cây nên được đặt ở vị trí mà nó không chỉ nhận được điều kiện ánh sáng phù hợp mà còn phát huy được vẻ đẹp của mình và góp phần vào thẩm mỹ chung của căn phòng.
- Điểm nhấn: Một cây Bonsai đẹp hoặc một Kokedama treo lơ lửng có thể trở thành tâm điểm của căn phòng.
- Góc yên tĩnh: Một góc nhỏ với một vài chậu cây xanh mướt, rêu và đá có thể tạo thành một không gian thiền định, đọc sách hoặc uống trà.
- Kết nối không gian: Đặt cây ở gần cửa sổ, ban công hoặc cửa ra vào để tạo sự chuyển tiếp mềm mại giữa không gian bên trong và bên ngoài.
- Trang trí chức năng: Đặt cây ở những nơi cần che chắn tầm nhìn không đẹp, làm mềm mại các góc cạnh cứng nhắc, hoặc tạo ra vách ngăn tự nhiên.
Số lượng cây nên vừa phải, không quá nhiều để tránh cảm giác lộn xộn. Bố cục cần có sự cân bằng, không quá nặng về một phía. Hãy nghĩ về cách cây tương tác với các đồ vật khác trong phòng và với kiến trúc tổng thể.
Tạo điểm nhấn và góc thư giãn
Sử dụng cây xanh để tạo ra những điểm nhấn thị giác ấn tượng. Một cây có hình dáng độc đáo, một chậu cây với lớp rêu xanh mướt bao quanh, hoặc một tiểu cảnh Saikei trên bàn có thể thu hút ánh nhìn và mang lại cảm giác nghệ thuật.
Đặc biệt, việc tạo ra những góc nhỏ dành riêng cho cây xanh, kết hợp với một chiếc ghế thoải mái, ánh sáng dịu nhẹ, có thể biến thành không gian thư giãn lý tưởng. Ngồi cạnh cây, chăm sóc lá, ngắm nhìn sự phát triển của chúng là cách tuyệt vời để giải tỏa căng thẳng và kết nối lại với chính mình.
Lợi ích khi trồng cây trong nhà theo phong cách Nhật
Áp dụng cách trồng cây trong nhà của người Nhật mang lại nhiều lợi ích vượt xa khía cạnh thẩm mỹ. Đó là sự kết hợp giữa vẻ đẹp thị giác và những giá trị tinh thần, sức khỏe.
- Cải thiện chất lượng không khí: Cây xanh giúp lọc bỏ bụi bẩn và các chất ô nhiễm trong không khí, tăng cường lượng oxy, tạo môi trường sống trong lành hơn.
- Giảm căng thẳng và lo âu: Việc dành thời gian chăm sóc cây, ngắm nhìn màu xanh lá cây có tác dụng làm dịu hệ thần kinh, giảm mức độ hormone gây căng thẳng.
- Tăng cường sự tập trung và năng suất: Có cây xanh trong không gian làm việc hoặc học tập có thể giúp cải thiện khả năng tập trung và tăng năng suất.
- Kết nối với thiên nhiên: Mang một phần thiên nhiên vào nhà giúp con người cảm thấy gần gũi hơn với thế giới tự nhiên, điều này rất quan trọng đối với sức khỏe tinh thần.
- Tạo không gian sống yên bình và hài hòa: Phong cách trồng cây tối giản, tinh tế của Nhật Bản góp phần tạo nên một không gian sống tĩnh lặng, cân bằng, giúp tâm hồn thư thái.
- Nuôi dưỡng sự kiên nhẫn và tỉ mỉ: Việc chăm sóc cây đòi hỏi sự quan sát, kiên nhẫn và chú ý đến từng chi tiết, giúp rèn luyện những phẩm chất này.
Những lưu ý và sai lầm cần tránh
Để thành công với cách trồng cây trong nhà của người Nhật, hãy lưu ý một số điểm quan trọng và tránh những sai lầm phổ biến.
- Đừng cố gắng biến không gian thành khu rừng rậm: Phong cách Nhật đề cao sự tối giản. Hãy chọn lọc cây cẩn thận và sắp xếp chúng một cách có chủ đích thay vì nhồi nhét quá nhiều.
- Hiểu rõ nhu cầu của cây: Mỗi loại cây có nhu cầu khác nhau về ánh sáng, nước và độ ẩm. Hãy tìm hiểu kỹ trước khi mua và đặt cây ở vị trí phù hợp.
- Kiểm soát việc tưới nước: Tưới quá nhiều là nguyên nhân hàng đầu khiến cây trong nhà bị chết. Luôn kiểm tra độ ẩm của đất trước khi tưới.
- Chú ý đến thoát nước: Chậu cây bắt buộc phải có lỗ thoát nước. Lớp lót dưới đáy chậu cũng rất cần thiết.
- Kiên nhẫn với Bonsai và Saikei: Đây là những loại hình nghệ thuật đòi hỏi nhiều thời gian và kỹ thuật. Đừng vội vàng và chấp nhận rằng quá trình học hỏi là liên tục.
- Quan sát cây thường xuyên: Dành thời gian mỗi ngày để quan sát cây của bạn. Những dấu hiệu sớm về sâu bệnh hoặc vấn đề về dinh dưỡng sẽ giúp bạn xử lý kịp thời.
- Tránh sử dụng chậu quá cầu kỳ, màu mè: Chậu nên đơn giản, mộc mạc để tôn lên vẻ đẹp của cây.
- Không bỏ qua việc vệ sinh: Lau lá cây, nhặt lá úa, giữ cho khu vực xung quanh chậu cây luôn sạch sẽ là cách để giữ cây khỏe mạnh và không gian gọn gàng.
Tóm lại, việc áp dụng cách trồng cây trong nhà của người Nhật không chỉ mang đến không gian xanh mát, thanh tịnh mà còn là hành trình kết nối sâu sắc với vẻ đẹp giản dị của thiên nhiên. Bằng cách thấu hiểu triết lý đằng sau, lựa chọn cây và chậu phù hợp, cùng sự chăm sóc tỉ mỉ, bạn hoàn toàn có thể tạo dựng một góc Nhật Bản yên bình ngay trong tổ ấm của mình.