Lan thân thòng với vẻ đẹp mềm mại, buông rủ đầy quyến rũ luôn là lựa chọn yêu thích của nhiều người chơi lan. Để sở hữu những chậu lan thân thòng phát triển khỏe mạnh, ra hoa đẹp tại nhà, việc nắm vững cách trồng lan thân thòng vào chậu đúng kỹ thuật là vô cùng quan trọng. Bài viết này từ hatgiongnongnghiep1.vn sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết từ A đến Z, giúp bạn thành công ngay từ lần đầu tiên.
Tìm Hiểu Về Lan Thân Thòng
Lan thân thòng, hay còn gọi là lan dáng thòng, là nhóm các loài lan thuộc chi Hoàng Thảo (Dendrobium) có đặc điểm sinh trưởng đặc trưng là thân cây mọc hướng xuống hoặc rủ thòng xuống do trọng lực. Vẻ đẹp của lan thân thòng thường nằm ở những chùm hoa mọc chi chít dọc theo thân đã rụng lá của mùa trước, tạo nên một màn trình diễn ngoạn mục khi nở rộ. Các loài lan thân thòng phổ biến ở Việt Nam bao gồm Phi Điệp (Giả Hạc), Long Tu, Hoàng Thảo Kèn, Hoàng Thảo Nghệ, Thập Hoa, Tam Bảo Sắc, Sóc Ta, Cáo… Mỗi loại có những đặc điểm hình thái và yêu cầu chăm sóc riêng biệt, nhưng nguyên tắc trồng vào chậu cơ bản là tương đồng.
Đặc điểm sinh trưởng của lan thân thòng bao gồm thân giả (thân cây) thường mọng nước để tích trữ dinh dưỡng và nước, lá mọc đối hoặc so le trên thân và thường rụng vào cuối mùa khô trước khi ra hoa. Rễ của chúng là rễ gió, bám vào giá thể hoặc vật chủ để hút ẩm và dinh dưỡng. Chu kỳ sống của lan thân thòng thường có một giai đoạn nghỉ ngơi rõ rệt, thường vào cuối mùa khô, khi cây rụng lá và tích lũy năng lượng để chuẩn bị cho mùa hoa sắp tới. Việc hiểu rõ chu kỳ này rất quan trọng trong việc chăm sóc và quyết định thời điểm trồng lại hoặc thay chậu.
Việc trồng lan thân thòng vào chậu không chỉ giúp dễ dàng quản lý và di chuyển cây mà còn tạo ra một không gian thẩm mỹ độc đáo. Khi được trồng đúng cách, thân cây sẽ buông rủ tự nhiên qua miệng chậu, và khi mùa hoa đến, hàng trăm bông hoa nhỏ li ti hoặc chùm hoa dài sẽ phủ kín thân cây, tạo nên bức tranh tuyệt mỹ. Tuy nhiên, việc trồng vào chậu đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về giá thể và chậu để đảm bảo bộ rễ được thông thoáng và cây không bị úng nước, vốn là kẻ thù số một của hầu hết các loại lan.
Chuẩn Bị Kỹ Lưỡng Trước Khi Trồng
Thành công của việc trồng lan thân thòng vào chậu phụ thuộc rất nhiều vào khâu chuẩn bị. Việc chuẩn bị đầy đủ và đúng kỹ thuật sẽ giúp cây lan nhanh chóng thích nghi với môi trường mới và phát triển khỏe mạnh ngay từ đầu. Có bốn yếu tố chính cần chuẩn bị là chậu trồng, giá thể, cây lan giống và các dụng cụ hỗ trợ.
Lựa chọn chậu phù hợp
Đối với lan thân thòng, việc thoát nước và thông khí là cực kỳ quan trọng. Do đó, chậu trồng cần có nhiều lỗ thoát nước ở đáy và cả xung quanh thành chậu nếu có thể. Các loại chậu phổ biến được sử dụng bao gồm chậu đất nung, chậu nhựa và chậu gỗ.
Chậu đất nung có ưu điểm là khả năng thoát nước tốt và tạo môi trường thông thoáng cho rễ. Tuy nhiên, chúng nặng và dễ vỡ. Chậu nhựa nhẹ, bền, đa dạng mẫu mã nhưng khả năng thoát nước và thông khí kém hơn chậu đất nung, đòi hỏi người trồng phải kiểm soát lượng nước tưới cẩn thận. Chậu gỗ, đặc biệt là chậu làm từ gỗ vú sữa hoặc các loại gỗ không độc hại, rất thông thoáng và thẩm mỹ, phù hợp với đặc tính rễ gió của lan thân thòng. Chậu lưới (nhựa hoặc kim loại) cũng là lựa chọn tốt cho những người muốn tối đa hóa độ thoáng khí và thoát nước.
Kích thước chậu nên phù hợp với kích thước bộ rễ và số lượng thân lan. Tránh trồng cây nhỏ vào chậu quá lớn vì giá thể thừa sẽ giữ ẩm nhiều, dễ gây úng. Ngược lại, chậu quá nhỏ sẽ hạn chế sự phát triển của bộ rễ và thân. Nên chọn chậu có đường kính lớn hơn bộ rễ khoảng 3-5 cm.
Chuẩn bị giá thể trồng
Giá thể cho lan thân thòng cần đảm bảo các yếu tố: tơi xốp, thoáng khí, thoát nước tốt nhưng vẫn giữ được độ ẩm cần thiết và không bị mục nát nhanh. Các loại giá thể phổ biến bao gồm vỏ thông, than củi, dớn vụn, sơ dừa, đá perlite, viên đất nung…
Vỏ thông là giá thể được sử dụng rộng rãi nhất nhờ độ bền cao, thoáng khí tốt, không giữ ẩm quá nhiều. Nên sử dụng vỏ thông đã qua xử lý (luộc hoặc ngâm vôi để loại bỏ nhựa và tannin, sau đó rửa sạch và phơi khô). Than củi cũng là lựa chọn tốt vì giữ ẩm vừa phải, bền và có khả năng hút độc tố. Cần rửa sạch than trước khi dùng. Dớn vụn (rêu rừng) giữ ẩm rất tốt, thích hợp cho lan mới ra rễ hoặc khí hậu khô hạn, nhưng dễ mục và cần thay thế thường xuyên hơn. Sơ dừa cần được ngâm nước xả chát nhiều lần và phơi khô trước khi sử dụng, nếu không sẽ gây ngộ độc rễ lan.
Hỗn hợp giá thể thường được phối trộn để tận dụng ưu điểm của từng loại. Một công thức phổ biến là phối trộn vỏ thông (các kích thước khác nhau), than củi, và một ít dớn hoặc sơ dừa. Tỷ lệ phối trộn phụ thuộc vào điều kiện khí hậu nơi trồng. Khí hậu ẩm ướt nên tăng tỷ lệ giá thể thoát nước nhanh như than củi, vỏ thông cỡ lớn. Khí hậu khô hạn có thể tăng cường giá thể giữ ẩm như dớn vụn hoặc vỏ thông cỡ nhỏ hơn. Điều quan trọng là giá thể sau khi phối trộn phải đảm bảo sự thoáng khí, không bị nén chặt.
Chọn giống lan thân thòng khỏe mạnh
Việc lựa chọn cây giống có ý nghĩa quyết định đến sự thành công của việc trồng lan. Nên chọn những cây lan có thân mập mạp, xanh tươi, không có dấu hiệu sâu bệnh hoặc tổn thương cơ giới. Lá cây phải xanh tốt, không bị vàng úa, đốm lạ hoặc biến dạng. Bộ rễ (nếu có) phải khỏe mạnh, đầu rễ còn xanh hoặc trắng, không bị thối đen hay khô héo.
Nếu mua lan từ các vườn ươm uy tín, hãy hỏi rõ về nguồn gốc và tình trạng sức khỏe của cây. Nếu tách chiết từ cây mẹ, chỉ nên tách khi cây mẹ đã trưởng thành và cây con có ít nhất 3-4 thân, bộ rễ tương đối phát triển. Sau khi tách, cần để vết cắt khô ráo hoặc bôi keo liền sẹo/vôi để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
Cây lan mới mua về hoặc mới tách chiết cần được xử lý trước khi trồng. Đầu tiên, loại bỏ hết giá thể cũ bám vào rễ (nếu có). Cắt bỏ toàn bộ rễ hỏng, thối, khô hoặc bị tổn thương bằng kéo sắc đã khử trùng. Cắt bỏ thân già yếu, thân bị bệnh hoặc thân đã rụng lá hoàn toàn (chỉ giữ lại những thân còn khả năng ra hoa hoặc nuôi mầm gốc). Sát khuẩn các vết cắt bằng cồn 90 độ, Benkona, hoặc vôi bột. Sau đó, ngâm cây vào dung dịch kích rễ pha loãng (như B1, Atonik, Superthrive…) trong khoảng 15-30 phút theo hướng dẫn trên bao bì. Cuối cùng, vớt cây ra và treo ngược ở nơi thoáng mát để cây khô ráo hoàn toàn các vết cắt trước khi trồng, thường mất vài giờ đến một ngày tùy độ ẩm không khí.
Chuẩn bị dụng cụ cần thiết
Các dụng cụ cơ bản bao gồm: kéo hoặc dao sắc để cắt tỉa, bình phun để tưới nước và phun phân/thuốc, găng tay bảo vệ, thuốc sát khuẩn (cồn, Benkona), keo liền sẹo hoặc vôi bột, thuốc kích rễ, dây buộc cây (nên dùng loại dây mềm, không làm tổn thương thân cây như dây đồng bọc nhựa, dây kẽm bọc nhựa), và cọc gỗ hoặc thanh tre nhỏ để cố định cây trong chậu. Đảm bảo tất cả dụng cụ cắt tỉa đều được khử trùng trước và sau khi sử dụng để tránh lây lan mầm bệnh giữa các cây.
Các Bước Trồng Lan Thân Thòng Vào Chậu Chi Tiết
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ chậu, giá thể, cây giống và dụng cụ, chúng ta sẽ tiến hành các bước trồng lan thân thòng vào chậu. Quá trình này cần được thực hiện cẩn thận để tránh làm tổn thương cây và đảm bảo cây có môi trường tốt nhất để bén rễ và phát triển.
Bước 1: Xử lý cây lan trước khi trồng
Như đã nêu ở phần chuẩn bị, việc xử lý cây lan trước khi đặt vào chậu là bắt buộc. Cắt bỏ rễ hỏng, thân già, lá úa. Sát khuẩn các vết cắt. Ngâm thuốc kích rễ pha loãng theo đúng liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất. Sau khi ngâm, treo cây ở nơi thoáng gió cho khô ráo hoàn toàn. Bước này giúp loại bỏ mầm bệnh, kích thích cây ra rễ mới nhanh hơn và chuẩn bị cây cho môi trường sống mới.
Thời gian để cây khô ráo sau khi ngâm thuốc kích rễ và sát khuẩn rất quan trọng. Nếu trồng ngay khi vết cắt còn ướt, nguy cơ nhiễm nấm và vi khuẩn gây thối rất cao. Tùy thuộc vào độ ẩm không khí và nhiệt độ, thời gian này có thể từ vài tiếng đến một ngày. Quan sát kỹ vết cắt và rễ cây, khi thấy chúng đã khô và xe lại là có thể tiến hành trồng.
Bước 2: Chuẩn bị chậu và giá thể
Đáy chậu cần được lót một lớp mỏng các vật liệu thoát nước tốt như mảnh sành, xốp bẻ vụn, hoặc than củi cỡ lớn. Lớp lót này giúp ngăn giá thể nhỏ lọt xuống bịt kín lỗ thoát nước và tạo thêm không gian thoáng cho đáy chậu.
Tiếp theo, cho một lớp giá thể cỡ lớn (vỏ thông miếng lớn, than củi cục lớn) vào đáy chậu, khoảng 1/4 đến 1/3 chiều cao chậu. Lớp giá thể lớn này giúp tăng cường độ thoáng khí ở tầng dưới, nơi bộ rễ cũ và rễ cái có xu hướng phát triển.
Sau đó, thêm lớp giá thể cỡ vừa và nhỏ hơn (vỏ thông miếng nhỏ, dớn vụn, than củi nhỏ) vào chậu. Lớp giá thể này sẽ là nơi rễ mới của cây lan bám vào. Không nên cho giá thể đầy chậu ngay lúc này, chỉ cho một lượng vừa đủ để đặt cây vào.
Bước 3: Đặt cây lan vào chậu
Đặt cây lan vào giữa chậu, hoặc hơi lệch về một mép chậu nếu bạn muốn dành không gian cho mầm gốc mới mọc ra. Hướng các thân già hoặc phần gốc của cây về phía mép chậu, để các mầm non có không gian phát triển hướng vào trung tâm chậu hoặc hướng ra ngoài tùy ý muốn tạo dáng của bạn.
Rải bộ rễ tỏa đều trên lớp giá thể. Sử dụng cọc gỗ hoặc thanh tre và dây buộc để cố định gốc cây vào cọc hoặc thành chậu. Việc cố định này rất quan trọng vì cây lan mới trồng bộ rễ chưa bám chắc, nếu cây bị lung lay khi tưới nước hoặc do gió, rễ non mới nhú ra sẽ bị đứt hoặc tổn thương, ảnh hưởng lớn đến khả năng bén rễ và phục hồi của cây. Buộc cố định nhưng không quá chặt làm tổn thương thân cây.
Tiếp tục thêm giá thể vào chậu, nhẹ nhàng lấp đầy xung quanh bộ rễ và gốc cây. Không lèn chặt giá thể. Giá thể cần được giữ ở trạng thái tơi xốp để đảm bảo không khí lưu thông. Chỉ cần dùng tay ấn nhẹ cho giá thể ổn định trong chậu là đủ. Mức giá thể nên cách miệng chậu khoảng 1-2 cm.
Bước 4: Tưới nước và chăm sóc sau trồng
Sau khi trồng xong, nếu giá thể đã được làm ẩm trước hoặc môi trường xung quanh đủ ẩm, bạn có thể không cần tưới ngay. Tuy nhiên, nếu giá thể khô và trời nắng nóng, nên tưới một lượng nước vừa đủ làm ẩm giá thể.
Đặt chậu lan mới trồng ở nơi thoáng mát, có ánh sáng nhẹ (chỉ khoảng 30-40% ánh sáng trực tiếp), tránh ánh nắng gắt và gió lùa mạnh. Độ ẩm không khí lý tưởng cho cây mới trồng là khoảng 60-80%.
Trong khoảng 1-2 tuần đầu tiên sau khi trồng, cây lan chủ yếu tập trung vào việc phục hồi và nhú rễ mới. Giai đoạn này chưa cần bón phân. Chỉ cần giữ ẩm cho giá thể và môi trường xung quanh. Có thể phun sương nhẹ hàng ngày lên lá và thân cây, tránh phun trực tiếp vào gốc nếu giá thể còn ẩm. Sau khoảng 2 tuần, khi cây bắt đầu có dấu hiệu nhú rễ non màu xanh, bạn có thể bắt đầu tưới nước và phun thuốc kích rễ định kỳ với nồng độ rất loãng.
Chăm Sóc Lan Thân Thòng Sau Khi Trồng Để Cây Phát Triển Tốt
Việc chăm sóc sau khi trồng đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo cây lan thân thòng sinh trưởng khỏe mạnh, tích lũy đủ dinh dưỡng để cho hoa vào mùa sau. Các yếu tố chăm sóc chính bao gồm tưới nước, ánh sáng, độ ẩm, thông gió, bón phân và phòng trừ sâu bệnh.
Chế độ tưới nước
Tưới nước là một trong những khâu quan trọng nhất và cũng dễ mắc sai lầm nhất khi trồng lan. Nguyên tắc cơ bản là chỉ tưới khi giá thể đã khô. Cách kiểm tra đơn giản là thò ngón tay vào giá thể sâu khoảng 2-3 cm, nếu thấy khô thì tưới. Hoặc nhấc chậu lên cảm nhận trọng lượng, chậu khô sẽ nhẹ hơn chậu ẩm.
Khi tưới, cần tưới đẫm cho nước chảy qua hết các lỗ thoát ở đáy chậu. Điều này giúp rửa trôi các chất cặn bã tích tụ trong giá thể và đảm bảo toàn bộ bộ rễ nhận được đủ nước. Thời điểm tưới tốt nhất là vào sáng sớm, khi nhiệt độ còn mát mẻ. Tránh tưới vào buổi tối hoặc đêm, đặc biệt là trong mùa lạnh hoặc ẩm ướt, vì nước đọng lại qua đêm dễ tạo điều kiện cho nấm bệnh phát triển.
Tần suất tưới phụ thuộc vào nhiều yếu tố: loại giá thể (vỏ thông giữ ẩm ít hơn dớn), kích thước chậu, kích thước cây, điều kiện thời tiết (nắng nóng, hanh khô cần tưới nhiều hơn; mưa, ẩm ướt cần tưới ít hơn), và giai đoạn sinh trưởng của cây (cây đang ra rễ, ra lá non cần nhiều nước hơn; cây đang nghỉ ngơi cần rất ít nước). Trong mùa khô, có thể cần tưới hàng ngày hoặc cách ngày. Trong mùa mưa hoặc mùa đông, có thể chỉ cần tưới vài ngày một lần hoặc thậm chí cả tuần một lần. Quan sát cây và giá thể là cách tốt nhất để xác định tần suất tưới phù hợp.
Chất lượng nước tưới cũng cần được chú ý. Nên sử dụng nước sạch, không nhiễm phèn, mặn hoặc các hóa chất độc hại. Nước mưa là nguồn nước tốt nhất cho lan nếu không bị ô nhiễm. Nước máy nên để lắng hoặc phơi nắng vài ngày để bay bớt clo.
Ánh sáng
Lan thân thòng cần ánh sáng để quang hợp và tích lũy dinh dưỡng, nhưng hầu hết các loài không chịu được ánh nắng trực tiếp gay gắt, đặc biệt là vào buổi trưa. Nên đặt chậu lan ở nơi có ánh sáng khuếch tán, thường là dưới lớp lưới che nắng có cường độ 50-70%. Ánh sáng quá yếu sẽ khiến cây vươn dài, thân mảnh mai, lá xanh đậm nhưng khó ra hoa. Ánh sáng quá mạnh sẽ làm cháy lá, thân cây bị vàng hoặc đỏ, thậm chí gây chết cây.
Quan sát màu sắc của lá cây có thể giúp bạn điều chỉnh ánh sáng. Lá xanh mướt là dấu hiệu ánh sáng phù hợp. Lá xanh đậm, vươn dài là thiếu sáng. Lá hơi vàng nhạt, hơi đỏ là thừa sáng. Hướng đặt chậu lan cũng ảnh hưởng đến lượng ánh sáng nhận được. Thường thì hướng Đông (nhận nắng buổi sáng dịu nhẹ) hoặc hướng Tây (nhận nắng buổi chiều gắt hơn, cần che chắn kỹ hơn) là phổ biến.
Độ ẩm và thông gió
Độ ẩm và thông gió là hai yếu tố song hành và quan trọng không kém ánh sáng và nước. Lan thân thòng là cây nhiệt đới, ưa độ ẩm cao (lý tưởng khoảng 60-80%). Độ ẩm thấp sẽ khiến cây chậm phát triển, dễ bị nhện đỏ tấn công. Tuy nhiên, độ ẩm cao mà không có thông gió tốt lại là môi trường lý tưởng cho nấm bệnh, thối nhũn, thối rễ phát triển.
Để tăng độ ẩm trong vườn lan, có thể tưới ẩm sàn, phun sương mù xung quanh khu vực trồng (tránh phun trực tiếp vào hoa khi đang nở), hoặc sử dụng máy tạo ẩm. Điều quan trọng là phải kết hợp với thông gió tốt. Không khí cần được lưu thông liên tục để làm khô bề mặt lá và giá thể sau khi tưới hoặc khi độ ẩm không khí tăng cao.
Thiết kế vườn lan nên đảm bảo sự thông thoáng tự nhiên. Nếu trồng trong nhà kính hoặc khu vực kín gió, cần lắp đặt quạt thông gió. Khoảng cách giữa các chậu lan cũng nên vừa phải để không khí có thể lưu thông giữa các cây.
Bón phân
Lan thân thòng cần dinh dưỡng để phát triển thân lá và ra hoa. Phân bón được chia thành các nhóm chính: phân gốc (phân tan chậm, phân hữu cơ) và phân bón lá (pha nước để phun).
Trong giai đoạn cây con mới trồng hoặc đang phục hồi, cần kích thích bộ rễ phát triển. Sử dụng các loại phân có hàm lượng lân (P) cao hơn, hoặc các chế phẩm kích rễ (B1, Atonik) pha loãng.
Khi cây đã ra rễ ổn định và bắt đầu phát triển thân lá (thường vào đầu mùa mưa hoặc khi mầm gốc đã lớn), chuyển sang sử dụng phân bón có tỷ lệ Đạm (N) cao để thúc đẩy sự phát triển của thân lá. Các loại phân NPK có tỷ lệ 30-10-10 hoặc 20-20-20 rất phù hợp.
Vào cuối mùa sinh trưởng, trước giai đoạn nghỉ và ra hoa, cần chuyển sang phân có hàm lượng Kali (K) cao hoặc lân (P) cao để kích thích phân hóa mầm hoa và giúp thân cây chắc khỏe, tích lũy năng lượng. Phân NPK 10-30-20 hoặc 6-30-30 thường được dùng trong giai đoạn này.
Phân tan chậm (ví dụ: loại phân bón lá đóng túi nhỏ) rất tiện lợi khi trồng lan vào chậu. Chỉ cần đặt vài túi nhỏ lên bề mặt giá thể hoặc trộn vào giá thể. Phân sẽ từ từ giải phóng dinh dưỡng mỗi khi tưới nước.
Khi sử dụng phân bón lá, luôn luôn pha loãng hơn liều lượng khuyến cáo trên bao bì, đặc biệt là đối với cây lan. Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh phun khi trời nắng gắt hoặc lá cây đang ướt đẫm. Tần suất bón phân thường là 1-2 tuần một lần, tùy thuộc vào loại phân và giai đoạn sinh trưởng của cây. Việc bón phân quá liều có thể gây cháy rễ, cháy lá và thậm chí làm chết cây. Nên bón ít và thường xuyên còn hơn bón nhiều một lần.
Phòng trừ sâu bệnh hại
Lan thân thòng, giống như các loại lan khác, có thể bị tấn công bởi nhiều loại sâu bệnh nếu không được chăm sóc đúng cách. Các loại sâu hại thường gặp bao gồm nhện đỏ, rệp sáp, rệp vảy. Các loại bệnh hại phổ biến là thối nhũn, thối đen, nấm lá, đốm nâu…
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Việc giữ vệ sinh vườn lan sạch sẽ, loại bỏ lá già, hoa tàn, cỏ dại là biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Đảm bảo vườn lan luôn thông thoáng và có ánh sáng phù hợp giúp cây khỏe mạnh và ít bị bệnh hơn. Kiểm tra cây định kỳ (ít nhất 1-2 lần mỗi tuần) để phát hiện sớm dấu hiệu sâu bệnh.
Khi phát hiện sâu bệnh, cần hành động nhanh chóng. Đối với sâu hại số lượng ít, có thể dùng tay bắt hoặc dùng vòi nước xịt mạnh. Nếu số lượng nhiều, cần sử dụng thuốc bảo vệ thực vật chuyên dụng cho lan. Đối với bệnh hại, cắt bỏ ngay phần cây bị bệnh (cả phần mô khỏe xung quanh) và tiêu hủy. Sát khuẩn dụng cụ cắt tỉa và vết cắt trên cây. Sau đó, sử dụng thuốc trị nấm hoặc vi khuẩn phù hợp theo hướng dẫn. Luân phiên các loại thuốc để tránh sâu bệnh kháng thuốc.
Các Vấn Đề Thường Gặp Khi Trồng Lan Thân Thòng và Cách Khắc Phắc
Trong quá trình trồng và chăm sóc lan thân thòng, người chơi có thể gặp phải một số vấn đề. Nắm được nguyên nhân và cách khắc phục sẽ giúp bạn xử lý kịp thời, bảo vệ cây lan của mình.
Một trong những vấn đề phổ biến nhất là cây bị thối gốc hoặc thối rễ. Nguyên nhân chính thường là do tưới nước quá nhiều, giá thể bị úng hoặc kém thông thoáng, hoặc do nhiễm nấm/vi khuẩn. Cách khắc phục: Cắt bỏ toàn bộ phần bị thối bằng dao sắc đã khử trùng. Sát khuẩn vết cắt bằng cồn, Benkona hoặc vôi. Ngừng tưới nước, treo cây ở nơi khô ráo, thoáng mát. Thay giá thể mới tơi xốp hơn nếu cần. Có thể phun thuốc trị nấm/vi khuẩn lên cây và giá thể mới.
Cây chậm ra rễ hoặc không phát triển mầm gốc sau khi trồng là dấu hiệu cây chưa thích nghi hoặc môi trường chưa phù hợp. Nguyên nhân có thể do cây bị sốc khi chuyển chậu, vết cắt chưa khô hoàn toàn, giá thể quá khô hoặc quá ẩm, thiếu sáng hoặc nhiệt độ không thích hợp. Khắc phục: Kiểm tra lại giá thể, đảm bảo độ ẩm vừa phải. Kiểm tra ánh sáng và nhiệt độ. Sử dụng thuốc kích rễ và phun sương nhẹ nhàng lên thân cây để tăng độ ẩm bề mặt, khuyến khích rễ nhú ra. Đảm bảo cây được cố định chắc chắn để rễ non không bị đứt.
Vấn đề cây không ra hoa hoặc ra hoa ít có thể do thiếu sáng, thiếu dinh dưỡng giai đoạn cuối mùa sinh trưởng, cây chưa đủ tuổi trưởng thành, hoặc cây chưa trải qua giai đoạn nghỉ khô cần thiết để phân hóa mầm hoa. Khắc phục: Đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng (nhưng không gắt). Bón phân có hàm lượng lân và kali cao vào cuối mùa sinh trưởng. Cung cấp giai đoạn nghỉ khô phù hợp (giảm tưới nước đáng kể, tăng cường ánh sáng và thông gió) trong vài tuần trước mùa hoa.
Lá vàng, rụng lá bất thường có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề: thiếu nước, thừa nước gây thối rễ, thiếu dinh dưỡng, bị sâu bệnh, hoặc thay đổi môi trường đột ngột. Cần kiểm tra kỹ bộ rễ, giá thể, và quan sát xem có dấu hiệu sâu bệnh hay không để xác định nguyên nhân chính xác và có biện pháp xử lý phù hợp.
Thân teo tóp thường là dấu hiệu cây bị thiếu nước kéo dài hoặc bộ rễ bị tổn thương nghiêm trọng không hút được nước. Nguyên nhân có thể do tưới không đủ ẩm, giá thể quá khô, hoặc rễ bị thối do úng/nhiễm bệnh. Khắc phục: Kiểm tra bộ rễ. Nếu rễ bị thối, cần cắt bỏ và xử lý như đã nêu. Nếu giá thể quá khô, cần ngâm cả chậu vào nước để giá thể ngấm nước đều. Tăng tần suất tưới nếu cần, nhưng đảm bảo giá thể phải khô giữa các lần tưới.
Những Lưu Ý Quan Trọng Để Trồng Lan Thân Thòng Thành Công
Trồng lan thân thòng vào chậu đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ. Bên cạnh việc áp dụng đúng kỹ thuật, có một số lưu ý quan trọng giúp bạn đạt được thành công:
Thứ nhất, hãy luôn quan sát cây lan của bạn hàng ngày. Mỗi cây lan là một cá thể, và chúng sẽ “nói” cho bạn biết tình trạng của mình thông qua màu sắc lá, sự phát triển của thân rễ, hoặc sự xuất hiện của sâu bệnh. Việc quan sát kỹ lưỡng giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề và xử lý kịp thời trước khi chúng trở nên nghiêm trọng.
Thứ hai, ghi chép nhật ký chăm sóc có thể rất hữu ích. Ghi lại ngày trồng, ngày tưới, ngày bón phân, loại phân bón, ngày phun thuốc, loại thuốc, và các quan sát về tình trạng cây. Điều này giúp bạn theo dõi chu kỳ sinh trưởng của cây, đánh giá hiệu quả của các biện pháp chăm sóc, và điều chỉnh cho phù hợp trong những lần sau.
Thứ ba, học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước là một cách tuyệt vời để nâng cao kỹ năng trồng lan. Tham gia các hội nhóm yêu lan, đọc sách báo chuyên ngành, hoặc trao đổi trực tiếp với các nghệ nhân trồng lan. Mỗi người có thể có những bí quyết riêng phù hợp với điều kiện trồng cụ thể của họ.
Thứ tư, không ngại thử nghiệm với các loại giá thể, chậu, hoặc chế độ chăm sóc khác nhau, nhưng hãy làm điều đó một cách khoa học và có kiểm soát. Ví dụ, thử trồng một vài cây nhỏ bằng giá thể khác nhau để xem loại nào phù hợp nhất với điều kiện vườn của bạn.
Thứ năm, hãy nhớ rằng lan thân thòng cần giai đoạn nghỉ ngơi để ra hoa. Đừng cố gắng thúc đẩy cây phát triển liên tục quanh năm. Giai đoạn nghỉ khô (thường vào cuối mùa thu, đầu mùa đông, trước khi cây nhú nụ hoa) rất quan trọng. Giảm đáng kể lượng nước tưới, ngừng bón phân, và tăng cường ánh sáng/thông gió trong khoảng 4-6 tuần sẽ kích thích cây phân hóa mầm hoa mạnh mẽ.
Cuối cùng, hãy tận hưởng quá trình trồng và chăm sóc. Trồng lan không chỉ là một kỹ thuật mà còn là một nghệ thuật và một niềm đam mê. Việc ngắm nhìn cây lan của mình lớn lên từng ngày, nhú rễ, ra mầm, và cuối cùng nở rộ những bông hoa rực rỡ sẽ mang lại cho bạn niềm vui và sự thỏa mãn khó tả. Để có thêm thông tin hữu ích và các vật tư cần thiết cho việc trồng lan, bạn có thể tham khảo tại hatgiongnongnghiep1.vn.
Nắm vững cách trồng lan thân thòng vào chậu đúng kỹ thuật và áp dụng chế độ chăm sóc phù hợp là chìa khóa để cây lan của bạn sinh trưởng khỏe mạnh và ra hoa rực rỡ. Hy vọng với những hướng dẫn chi tiết từ hatgiongnongnghiep1.vn, bạn sẽ tự tin bắt đầu hành trình trồng lan và tận hưởng vẻ đẹp tuyệt vời mà loài hoa này mang lại.