Cách chăm bón cây đào con mới trồng đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt quyết định sự sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh của cây sau này. Giai đoạn mới trồng, cây đào còn non yếu, dễ bị tổn thương bởi các yếu tố môi trường và sâu bệnh. Việc cung cấp đủ dinh dưỡng, nước tưới và bảo vệ cây kịp thời sẽ giúp cây bén rễ nhanh, sớm ra cành lá mới và hình thành bộ khung tán vững chắc. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn chi tiết và đầy đủ nhất về quy trình chăm sóc cây đào con giai đoạn quan trọng này, đảm bảo cây phát triển tốt nhất.
Chuẩn bị trước khi trồng cây đào con
Trước khi tiến hành trồng cây đào con mới trồng, công tác chuẩn bị đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Việc lựa chọn vị trí trồng phù hợp và cải tạo đất kỹ lưỡng sẽ tạo nền tảng vững chắc cho cây phát triển. Cây đào ưa sáng, cần ít nhất 6-8 giờ nắng mỗi ngày để quang hợp tốt và phân hóa mầm hoa. Do đó, hãy chọn nơi quang đãng, tránh bị che khuất bởi các công trình hoặc cây lớn khác. Vị trí trồng cũng cần tránh những nơi trũng thấp, dễ bị ngập úng, vì rễ đào rất mẫn cảm với tình trạng thiếu oxy.
Loại đất lý tưởng cho cây đào là đất thịt nhẹ hoặc đất cát pha, giàu mùn, tơi xốp và thoát nước tốt. Đất quá nặng, bí chặt hoặc đất quá chua/kiềm đều không phù hợp. Trước khi trồng, bạn nên làm đất kỹ, cày bừa hoặc xới sâu để đất thông thoáng. Loại bỏ hết cỏ dại, sỏi đá và tàn dư thực vật cũ. Nếu đất nghèo dinh dưỡng hoặc đất sét nặng, cần bổ sung thêm phân hữu cơ hoai mục (phân chuồng, phân trùn quế, compost), trấu hun, xơ dừa hoặc cát để cải thiện độ tơi xốp và dinh dưỡng. Việc cải tạo đất không chỉ giúp rễ cây dễ dàng ăn sâu mà còn cung cấp nguồn dinh dưỡng ban đầu cần thiết.
Đồng thời, bạn cũng cần chuẩn bị hố trồng với kích thước phù hợp, thường là rộng khoảng 50-60cm và sâu 50-60cm. Lớp đất mặt (lớp đất giàu dinh dưỡng) nên được để riêng. Trộn đều lớp đất mặt với phân hữu cơ hoai mục và một ít phân lân để tạo hỗn hợp đất giàu dinh dưỡng lấp xuống đáy hố hoặc trộn đều với toàn bộ đất lấp hố sau này. Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ cần thiết như xẻng, cuốc, kéo cắt cành (đã khử trùng), bình tưới hoặc vòi nước, và vật liệu che chắn nếu cần. Việc chuẩn bị chu đáo sẽ giúp quá trình trồng và chăm sóc cây đào con mới trồng diễn ra thuận lợi, giảm thiểu stress cho cây.
Kỹ thuật trồng cây đào con đúng cách
Khi đã hoàn tất khâu chuẩn bị, việc trồng cây đào con cần được thực hiện cẩn thận để tránh làm tổn thương bộ rễ non nớt. Nếu cây đào con được ươm trong bầu hoặc chậu, hãy nhẹ nhàng tháo bỏ lớp vỏ bầu hoặc chậu. Kiểm tra bộ rễ, nếu có rễ bị gãy, dập hoặc xoắn vặn, dùng kéo sắc đã khử trùng cắt tỉa bớt. Tuyệt đối không được làm vỡ bầu đất, vì điều này có thể gây sốc rễ nghiêm trọng cho cây.
Đặt cây vào giữa hố trồng sao cho cổ rễ (phần giao giữa thân và rễ) ngang bằng hoặc cao hơn mặt đất một chút sau khi lấp đất. Điều này giúp tránh tình trạng nước đọng quanh gốc gây úng rễ. Từ từ lấp đất đã trộn (đất mặt + phân hữu cơ) vào hố, vừa lấp vừa nén nhẹ xung quanh bầu rễ để đất tiếp xúc chặt với rễ, loại bỏ các túi khí. Nén đất nhẹ nhàng, không nên nén quá chặt sẽ làm bí đất. Lấp đất đầy hố và tạo một gờ đất nhỏ xung quanh gốc cây (đường kính khoảng 30-40cm) để giữ nước khi tưới.
Ngay sau khi trồng xong, việc tưới nước là bắt buộc và cực kỳ quan trọng. Lượng nước tưới phải đủ ẩm toàn bộ bầu đất và vùng đất xung quanh hố trồng. Nước sẽ giúp đất kết dính với rễ và cung cấp độ ẩm cần thiết cho cây hồi phục sau cấy ghép. Lần tưới đầu tiên nên tưới thật đẫm. Nếu trồng cây vào mùa nắng nóng hoặc có gió mạnh, cần cắm thêm cọc cố định thân cây để tránh cây bị lung lay làm đứt rễ non. Sử dụng vật liệu mềm (dây vải, dây cao su) để buộc cây vào cọc, tránh làm tổn thương vỏ cây. Trồng cây đúng kỹ thuật là bước khởi đầu để bạn có thể áp dụng hiệu quả cách chăm bón cây đào con mới trồng trong các giai đoạn tiếp theo.
Tưới nước cho cây đào con: Thời điểm, tần suất và lượng nước
Tưới nước là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong cách chăm bón cây đào con mới trồng. Giai đoạn này, bộ rễ của cây chưa phát triển hoàn chỉnh để tự tìm kiếm nước trong đất, nên việc cung cấp đủ độ ẩm là thiết yếu cho sự sống sót và phát triển của cây. Tuy nhiên, tưới quá nhiều nước cũng gây hại không kém việc tưới quá ít. Đất luôn ẩm ướt sẽ dẫn đến thiếu oxy trong đất, gây thối rễ và tạo điều kiện cho nấm bệnh phát triển.
Nguyên tắc chung là giữ cho đất trồng xung quanh gốc cây luôn ẩm nhưng không bị đọng nước. Tần suất tưới phụ thuộc vào nhiều yếu tố: loại đất (đất cát pha thoát nước nhanh hơn đất thịt nặng), điều kiện thời tiết (nắng nóng cần tưới nhiều hơn, trời mát hoặc mưa thì giảm bớt), và kích thước cây. Sau lần tưới đầu tiên đẫm nước, bạn nên theo dõi độ ẩm của đất. Dùng ngón tay đào sâu khoảng 3-5cm xuống đất gần gốc cây để kiểm tra. Nếu đất ở độ sâu này cảm thấy khô ráo, đó là lúc cần tưới nước. Nếu đất còn ẩm, chưa cần tưới.
Trong tuần đầu tiên sau khi trồng, cây đào con có thể cần tưới hàng ngày, đặc biệt nếu thời tiết khô nóng. Sang các tuần tiếp theo, tần suất có thể giảm xuống 2-3 lần/tuần. Khi cây đã bén rễ và bắt đầu ra lá mới (thường sau 2-4 tuần tùy điều kiện), tần suất tưới có thể điều chỉnh tùy theo thời tiết, có thể 1-2 lần/tuần hoặc ít hơn vào mùa mưa. Lượng nước mỗi lần tưới cần đủ để làm ẩm sâu xuống vùng rễ (khoảng 15-20cm), chứ không chỉ làm ẩm bề mặt. Tưới từ từ và đều xung quanh gốc cây, trong phạm vi tán lá dự kiến hoặc gờ đất đã tạo. Thời điểm tưới tốt nhất là vào sáng sớm hoặc chiều mát để giảm thiểu bay hơi nước và tránh gây sốc nhiệt cho rễ. Tránh tưới vào buổi trưa nắng gắt.
Bón phân cho cây đào con mới trồng: Loại phân, liều lượng và thời điểm
Bón phân cho cây đào con mới trồng cần hết sức cẩn thận, vì bộ rễ non rất dễ bị “sốc phân” hoặc cháy rễ nếu bón quá sớm, quá nhiều hoặc dùng loại phân không phù hợp. Giai đoạn ngay sau khi trồng, cây chủ yếu tập trung vào việc phục hồi bộ rễ bị tổn thương và bén rễ vào đất mới. Nguồn dinh dưỡng ban đầu chủ yếu dựa vào lượng phân hữu cơ và phân lân đã trộn trong hố trồng.
Không nên bón phân hóa học ngay sau khi trồng. Thời điểm thích hợp để bắt đầu bón phân là khi cây đã có dấu hiệu phục hồi rõ rệt, thường là sau khoảng 3-4 tuần khi cây bắt đầu nhú mầm lá hoặc cành mới. Lần bón đầu tiên nên sử dụng các loại phân có hàm lượng đạm (N) và lân (P) cao hơn kali (K) một chút, hoặc phân NPK cân bằng (ví dụ: 15-15-15 hoặc 16-16-8) với liều lượng rất nhỏ. Hoặc ưu tiên các loại phân hữu cơ đã qua xử lý hoàn toàn hoai mục, phân trùn quế pha loãng hoặc các chế phẩm sinh học kích rễ.
Liều lượng bón trong những lần đầu phải thật ít, chỉ khoảng 1/4 đến 1/2 liều lượng khuyến cáo cho cây trưởng thành. Bón phân xung quanh gốc cây, cách gốc khoảng 15-20cm (tương ứng với phạm vi rễ bắt đầu lan rộng), không rắc trực tiếp sát gốc hoặc lên thân cây. Sau khi bón phân, cần tưới nước ngay để hòa tan phân, giúp rễ cây dễ hấp thụ và tránh gây cháy rễ. Tần suất bón phân cho cây đào con giai đoạn này có thể là 4-6 tuần/lần với liều lượng tăng dần khi cây lớn hơn và bộ rễ phát triển mạnh mẽ hơn. Quan sát sự phát triển của cây để điều chỉnh lượng phân bón phù hợp. Lá xanh tốt, cành mập mạp là dấu hiệu cây đủ dinh dưỡng. Lá vàng úa, còi cọc có thể do thiếu dinh dưỡng hoặc tưới nước không đúng cách.
Che chắn và bảo vệ cây đào con khỏi tác động của môi trường
Cây đào con mới trồng rất nhạy cảm với các yếu tố môi trường khắc nghiệt như nắng gắt, gió mạnh, sương muối hoặc rét đậm. Việc che chắn và bảo vệ kịp thời sẽ giúp cây giảm bớt căng thẳng và có điều kiện tốt nhất để sinh trưởng. Vào mùa hè nắng nóng, đặc biệt là ở các vùng có cường độ nắng cao, việc che lưới lan hoặc vật liệu tương tự phía trên cây trong vài tuần đầu sau trồng sẽ giúp giảm bớt sự bốc hơi nước và tránh làm lá non bị cháy nắng. Lớp che này có thể gỡ bỏ khi cây đã bén rễ và thời tiết dịu mát hơn.
Gió mạnh có thể làm thân cây lung lay, gây đứt rễ non mới hình thành hoặc làm đổ cây. Việc cắm cọc cố định thân cây như đã đề cập ở phần trồng cây là rất cần thiết. Cọc nên đủ chắc chắn và cao khoảng 2/3 chiều cao thân cây. Sử dụng dây buộc mềm và nới lỏng khi thân cây lớn dần để tránh siết chặt làm tổn thương vỏ cây.
Vào mùa đông ở các vùng khí hậu lạnh, sương muối hoặc rét đậm có thể gây hại nghiêm trọng cho cây đào con, đặc biệt là các giống đào không chịu lạnh tốt. Bạn có thể dùng rơm rạ, vỏ cây, hoặc vật liệu hữu cơ khác tủ gốc cây để giữ ấm cho bộ rễ. Đối với thân cây, có thể dùng bao tải, vải bố quấn quanh thân để bảo vệ vỏ cây khỏi bị nứt nẻ do lạnh giá hoặc bị côn trùng tấn công. Một số nơi còn dựng khung và quấn nilon xung quanh cây để tạo hiệu ứng nhà kính mini, giữ ấm cho toàn bộ cây trong những đợt rét cao điểm.
Ngoài ra, việc giữ sạch cỏ dại xung quanh gốc cây cũng là một hình thức bảo vệ. Cỏ dại cạnh tranh nước và dinh dưỡng với cây đào con, đồng thời có thể là nơi trú ngụ của sâu bệnh. Hãy làm cỏ thường xuyên bằng tay, tránh sử dụng thuốc diệt cỏ gần gốc cây vì có thể gây hại cho rễ.
Kiểm soát sâu bệnh hại trên cây đào con
Giai đoạn cây đào con là lúc cây còn yếu và dễ bị tấn công bởi sâu bệnh hại. Việc phát hiện sớm và có biện pháp phòng trừ kịp thời là rất quan trọng trong cách chăm bón cây đào con mới trồng. Cần thường xuyên kiểm tra cây, quan sát kỹ lá non, thân cây, cành non và mặt dưới lá để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
Các loại sâu hại phổ biến trên cây đào con có thể kể đến như rệp sáp, rệp vảy, bọ trĩ, nhện đỏ, sâu ăn lá. Rệp thường bám thành từng đám ở ngọn non, lá non, hút nhựa làm cây còi cọc, biến dạng. Nhện đỏ, bọ trĩ thường tấn công mặt dưới lá, làm lá bị vàng, xoăn, bạc màu. Sâu ăn lá gây thủng lá, ảnh hưởng đến khả năng quang hợp.
Các bệnh hại thường gặp bao gồm bệnh thối rễ (do đất úng nước hoặc nấm), bệnh phấn trắng (lớp bột trắng phủ trên lá, cành non), bệnh xoăn lá (do virus hoặc rệp gây hại) và bệnh gôm chảy nhựa (vết nứt trên thân cành chảy ra nhựa).
Biện pháp phòng trừ ưu tiên là sử dụng các biện pháp sinh học hoặc hữu cơ. Ví dụ, dùng vòi nước có áp lực xịt mạnh để rửa trôi rệp bám trên cành lá. Sử dụng dung dịch xà phòng loãng hoặc nước tỏi, ớt, gừng pha loãng để phun trừ côn trùng. Bổ sung nấm đối kháng Trichoderma vào đất để phòng trừ nấm bệnh gây thối rễ. Sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật sinh học có nguồn gốc từ nấm hoặc vi khuẩn.
Nếu sâu bệnh bùng phát mạnh, cần cân nhắc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học, nhưng phải tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc, đúng lúc, đúng nồng độ/liều lượng, đúng cách) và ưu tiên các loại thuốc ít độc hại, có thời gian cách ly ngắn. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì và phun vào lúc chiều mát, tránh phun khi trời nắng gắt hoặc sắp mưa. Phun thuốc vào những bộ phận bị bệnh hoặc bị sâu tấn công, không phun tràn lan. Việc phòng bệnh chủ động bằng cách giữ vườn thông thoáng, vệ sinh sạch sẽ, và cung cấp dinh dưỡng cân đối cho cây sẽ hiệu quả hơn việc chữa bệnh khi đã bùng phát.
Cắt tỉa tạo hình ban đầu cho cây đào con
Cắt tỉa là một phần quan trọng trong cách chăm bón cây đào con mới trồng để định hình bộ khung tán, giúp cây phát triển cân đối và thông thoáng ngay từ khi còn nhỏ. Tuy nhiên, việc cắt tỉa cây đào con giai đoạn mới trồng cần thực hiện rất nhẹ nhàng và thận trọng. Mục tiêu chính của việc cắt tỉa ban đầu là loại bỏ những cành yếu, cành mọc chen chúc, cành sâu bệnh hoặc cành khô chết.
Thời điểm thích hợp để cắt tỉa ban đầu là sau khi cây đã bén rễ và bắt đầu phát triển cành lá mới ổn định, thường là vài tháng sau khi trồng. Quan sát cây để xác định các cành cần loại bỏ. Sử dụng kéo cắt cành sắc bén và đã được khử trùng để thực hiện vết cắt ngọt, tránh làm dập nát mô cây. Vết cắt nên được thực hiện sát thân hoặc cành lớn hơn, hoặc cách mắt ngủ khoảng 0.5-1cm và hơi nghiêng để nước mưa không đọng lại.
Nếu cây chỉ có một thân chính vươn thẳng, bạn có thể bấm ngọn để kích thích cây phân cành tạo tán. Chọn độ cao thích hợp để bấm ngọn, thường là khoảng 60-80cm tùy theo mục đích trồng (lấy hoa hay lấy quả). Sau khi bấm ngọn, cây sẽ bật ra các cành bên từ các nách lá phía dưới. Chọn 3-4 cành khỏe mạnh, mọc đều về các hướng để làm cành cấp 1 (cành khung), sau đó tiếp tục bấm ngọn các cành cấp 1 để tạo cành cấp 2. Quy trình này giúp tạo ra bộ khung tán vững chắc, thông thoáng, đón ánh sáng tốt và thuận lợi cho việc chăm sóc, thu hoạch sau này. Đối với các cành nhỏ hơn hoặc mọc sai vị trí, chỉ cần tỉa bỏ bớt hoặc bấm ngọn để hạn chế sự phát triển, tập trung dinh dưỡng cho các cành khung.
Quản lý đất và dinh dưỡng lâu dài cho cây đào con
Sau giai đoạn bén rễ ban đầu, cách chăm bón cây đào con mới trồng cần chú trọng đến việc duy trì độ phì nhiêu và cấu trúc đất. Việc bổ sung phân hữu cơ định kỳ là cách tốt nhất để cải thiện đất, tăng cường vi sinh vật có lợi và cung cấp dinh dưỡng bền vững cho cây. Hàng năm, vào đầu mùa khô hoặc cuối mùa mưa, bạn có thể bón bổ sung phân hữu cơ hoai mục xung quanh gốc cây, trong phạm vi tán lá. Xới nhẹ lớp đất mặt để trộn đều phân hữu cơ vào đất, sau đó tưới nước.
Bên cạnh phân hữu cơ, cây đào con cũng cần được bổ sung phân hóa học theo định kỳ để đảm bảo đủ các nguyên tố đa lượng (N, P, K) và trung/vi lượng. Tùy thuộc vào từng giai đoạn sinh trưởng, nhu cầu dinh dưỡng của cây sẽ khác nhau. Giai đoạn cây con chủ yếu cần đạm (N) để phát triển thân lá và lân (P) để phát triển bộ rễ. Khi cây chuẩn bị phân hóa mầm hoa (thường vào cuối mùa hè, đầu mùa thu), nhu cầu về lân và kali (K) sẽ tăng lên. Bạn có thể sử dụng các loại phân NPK với tỷ lệ phù hợp (ví dụ: NPK 16-16-8 cho giai đoạn sinh trưởng, NPK 15-15-15 hoặc NPK 13-13-13 cho giai đoạn trước ra hoa).
Liều lượng bón phân hóa học cần tăng dần theo kích thước và tuổi của cây. Tham khảo hướng dẫn sử dụng trên bao bì phân bón hoặc các tài liệu chuyên ngành về trồng đào để xác định liều lượng phù hợp. Luôn bón phân cách gốc cây một khoảng nhất định (tăng dần khi cây lớn hơn, bón trong phạm vi chiếu thẳng từ tán lá xuống) và tưới nước sau khi bón. Việc theo dõi sự phát triển của cây và điều chỉnh lượng phân bón là rất quan trọng. Tránh bón quá nhiều phân, đặc biệt là phân đạm, có thể làm cây phát triển thân lá quá mạnh mà ít ra hoa hoặc làm vỏ cây mỏng manh dễ bị sâu bệnh tấn công.
Sử dụng lớp vật liệu hữu cơ (rơm rạ, cỏ khô, vỏ trấu, lá cây khô) để tủ gốc cây cũng là một biện pháp quản lý đất hiệu quả. Lớp tủ gốc giúp giữ ẩm cho đất, hạn chế sự phát triển của cỏ dại, điều hòa nhiệt độ đất và bổ sung từ từ chất hữu cơ khi phân hủy. Lớp tủ gốc nên cách thân cây khoảng 5-10cm để tránh tạo điều kiện cho sâu bệnh hoặc nấm tấn công thân cây.
Nhận biết và xử lý các vấn đề thường gặp
Trong quá trình chăm bón cây đào con mới trồng, bạn có thể gặp phải một số vấn đề phổ biến. Việc nhận biết sớm nguyên nhân và xử lý kịp thời sẽ giúp cứu sống và đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của cây.
Một trong những vấn đề thường gặp nhất là cây bị vàng lá, còi cọc, chậm lớn. Nguyên nhân có thể do thiếu nước hoặc úng nước, thiếu dinh dưỡng, đất quá chặt bí, hoặc bị sâu bệnh tấn công rễ. Hãy kiểm tra độ ẩm của đất, điều chỉnh lịch tưới cho phù hợp. Nếu đất quá bí, cần xới nhẹ đất xung quanh gốc để tăng độ thông thoáng. Bổ sung phân hữu cơ và phân bón cân đối với liều lượng phù hợp. Nếu nghi ngờ do sâu bệnh rễ, có thể sử dụng các loại thuốc hoặc chế phẩm sinh học đặc trị.
Hiện tượng lá bị xoăn, biến dạng, có thể do bọ trĩ, rệp sáp hoặc bệnh xoăn lá gây ra. Quan sát kỹ mặt dưới lá và ngọn non. Sử dụng biện pháp rửa trôi côn trùng bằng nước hoặc phun thuốc sinh học/hóa học nhẹ theo chỉ định. Nếu là bệnh xoăn lá do virus, cây có thể khó phục hồi và cần loại bỏ để tránh lây lan.
Vết nứt trên thân, cành và chảy nhựa là dấu hiệu của bệnh gôm chảy nhựa hoặc do tổn thương cơ giới (cắt tỉa không đúng cách, sâu đục thân). Cạo sạch phần nhựa chảy và mô bị bệnh, khử trùng vết thương bằng cồn hoặc vôi. Quét vôi quanh gốc cây cũng giúp phòng trừ sâu bệnh và nấm. Nếu có sâu đục thân, cần tìm và tiêu diệt sâu, sau đó vệ sinh và khử trùng vết đục.
Cây không ra lá hoặc ra lá chậm sau khi trồng có thể do cây bị sốc sau cấy ghép, bộ rễ bị tổn thương nặng, hoặc do điều kiện môi trường không thuận lợi (quá nóng, quá lạnh). Đảm bảo tưới đủ ẩm, che chắn cho cây, và có thể sử dụng các chế phẩm kích thích ra rễ để hỗ trợ cây phục hồi.
Để có thể tham khảo thêm thông tin chi tiết về các loại giống cây trồng, hạt giống chất lượng cao và các sản phẩm hỗ trợ nông nghiệp khác, bạn có thể truy cập website của hatgiongnongnghiep1.vn. Đây là nguồn tài nguyên hữu ích giúp bạn trong hành trình trồng và chăm sóc cây.
Chăm sóc cây đào con theo mùa
Cách chăm bón cây đào con mới trồng cũng cần được điều chỉnh theo từng mùa trong năm, đặc biệt là ở các vùng có khí hậu thay đổi rõ rệt.
Mùa Xuân: Đây là giai đoạn cây bắt đầu phát triển mạnh mẽ sau thời kỳ ngủ đông. Cần cung cấp đủ nước và bắt đầu bón phân thúc (chú trọng đạm) để cây ra cành, lá mới. Tỉa bỏ các cành tăm, cành yếu, cành mọc chồng chéo để tạo sự thông thoáng cho tán cây. Kiểm tra và phòng trừ sâu bệnh hại ngay từ đầu mùa.
Mùa Hè: Thời tiết nóng và khô, cây cần nhiều nước hơn. Tăng cường tần suất và lượng nước tưới, ưu tiên tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát. Duy trì lớp tủ gốc để giữ ẩm. Tiếp tục bón phân cân đối, nhưng giảm lượng đạm vào cuối mùa hè để cây chuyển sang giai đoạn phân hóa mầm hoa. Chú ý phòng trừ sâu bệnh bùng phát trong điều kiện thời tiết nóng ẩm. Che chắn bớt nắng gắt nếu cần.
Mùa Thu: Đây là giai đoạn quan trọng cho việc phân hóa mầm hoa. Giảm dần lượng nước tưới để tạo điều kiện khô hạn nhẹ, kích thích cây phân hóa mầm hoa tốt hơn (đối với các giống đào cần rét hoặc khô hạn để ra hoa). Bón bổ sung phân lân và kali để hỗ trợ quá trình này và tăng cường sức đề kháng cho cây trước mùa đông. Vệ sinh vườn, thu gom lá rụng, cành tỉa để hạn chế mầm mống sâu bệnh.
Mùa Đông: Cây đào thường bước vào giai đoạn ngủ đông (đối với các giống đào cần rét). Giảm hẳn việc tưới nước và ngừng bón phân (hoặc chỉ bón rất ít phân hữu cơ). Nếu ở vùng có rét đậm, sương muối, cần thực hiện các biện pháp che chắn, tủ gốc giữ ấm như đã nêu. Tỉa cành tạo tán chính cho vụ sau (thường thực hiện sau khi rụng lá hoặc vào cuối mùa đông). Phòng trừ sâu bệnh trú đông trong đất và trên thân cành.
Tầm quan trọng của việc theo dõi và điều chỉnh
Việc áp dụng cách chăm bón cây đào con mới trồng không phải là một công thức cứng nhắc, mà cần có sự linh hoạt và điều chỉnh dựa trên tình trạng thực tế của từng cây, điều kiện thời tiết và loại đất cụ thể. Việc dành thời gian quan sát cây thường xuyên là rất quan trọng.
Quan sát màu sắc của lá: Lá xanh mướt, mập mạp thường là dấu hiệu cây khỏe mạnh, đủ dinh dưỡng. Lá vàng úa có thể do thiếu nước, úng nước, thiếu đạm hoặc thiếu vi lượng. Lá bị đốm, thủng, xoăn có thể do sâu bệnh hoặc nấm.
Quan sát sự phát triển của chồi non: Chồi non mập mạp, vươn dài cho thấy cây đang sinh trưởng tốt. Chồi non yếu ớt, chậm lớn có thể do thiếu dinh dưỡng hoặc bị côn trùng chích hút.
Kiểm tra độ ẩm của đất: Dùng tay hoặc que cắm xuống đất để cảm nhận độ ẩm trước khi quyết định tưới nước.
Kiểm tra sự xuất hiện của sâu bệnh: Xem xét thân, cành, lá non, mặt dưới lá để phát hiện sớm côn trùng hoặc dấu hiệu bệnh tật.
Dựa trên những quan sát này, bạn sẽ biết cần điều chỉnh lượng nước tưới, loại và liều lượng phân bón, hoặc biện pháp phòng trừ sâu bệnh như thế nào cho phù hợp. Một người làm vườn giỏi luôn là người biết lắng nghe và phản ứng với những gì cây đang “nói”.
Việc kiên trì áp dụng cách chăm bón cây đào con mới trồng một cách khoa học và tỉ mỉ sẽ giúp cây vượt qua giai đoạn khó khăn ban đầu, hình thành bộ khung tán khỏe mạnh và tạo tiền đề cho những mùa hoa, mùa quả bội thu sau này. Đây là một khoản đầu tư xứng đáng về thời gian và công sức cho những ai yêu thích và muốn gắn bó với loài cây mang biểu tượng Tết cổ truyền này.