Cây dừa dâu đang ngày càng trở nên phổ biến tại Việt Nam nhờ kích thước nhỏ gọn, phù hợp trồng trong vườn nhà hoặc các khu đất hạn chế diện tích, cùng với trái sai và nước ngọt thanh đặc trưng. Việc nắm vững cách trồng dừa dừa dâu đúng kỹ thuật không chỉ giúp cây phát triển khỏe mạnh, cho năng suất cao mà còn đảm bảo chất lượng trái tốt nhất. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn đọc cái nhìn chi tiết và đầy đủ về toàn bộ quy trình từ khâu chuẩn bị đến khi thu hoạch, giúp bà con và những người yêu thích cây dừa có thể tự tin áp dụng thành công. Nếu bạn đang tìm hiểu về cách trồng dừa dâu để có những vụ mùa bội thu, đây chính là cẩm nang dành cho bạn.
Đặc điểm và Giá trị của Dừa Dâu
Dừa Dâu là gì?
Dừa dâu (tên khoa học thường được xếp vào nhóm các giống dừa lùn, có thể là Cocos nucifera var. “Dwarf”), là một giống dừa có nguồn gốc từ Malaysia, nổi bật với đặc tính cây thấp lùn, tán gọn và khả năng cho trái rất sai ngay từ khi cây còn nhỏ. Chiều cao trưởng thành của cây thường chỉ khoảng 3-5 mét, rất tiện lợi cho việc chăm sóc và thu hoạch. Trái dừa dâu có kích thước vừa phải, vỏ màu xanh hoặc vàng cam tùy giống, nước dừa ngọt đậm, cùi dày và mềm. Đặc biệt, dừa dâu có chu kỳ sinh trưởng và ra trái nhanh hơn so với các giống dừa truyền thống khác.
Kích thước nhỏ gọn của cây dừa dâu là một ưu điểm lớn, cho phép trồng với mật độ dày hơn trên cùng một diện tích đất so với dừa cao. Điều này góp phần tăng hiệu quả kinh tế cho người trồng. Cây cũng thích nghi khá tốt với nhiều điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu khác nhau ở Việt Nam, miễn là đáp ứng đủ các yêu cầu cơ bản về ánh sáng và độ ẩm. Sự phổ biến của dừa dâu không chỉ nằm ở giá trị kinh tế từ trái mà còn ở giá trị cảnh quan, cây có thể trồng làm đẹp cho sân vườn hoặc khu du lịch.
Lợi ích khi trồng Dừa Dâu
Trồng dừa dâu mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Thứ nhất là giá trị kinh tế cao. Trái dừa dâu được thị trường ưa chuộng vì nước ngọt và cùi dừa ngon, phù hợp để uống tươi, làm thạch dừa, mứt dừa hoặc các sản phẩm chế biến khác. Năng suất của dừa dâu rất ấn tượng, một cây trưởng thành có thể cho hàng chục đến hàng trăm trái mỗi năm. Điều này giúp người trồng thu hồi vốn nhanh và tạo ra nguồn thu nhập ổn định.
Ngoài ra, dừa dâu là loại cây dễ chăm sóc hơn so với nhiều loại cây ăn trái khác, ít tốn công lao động sau giai đoạn kiến thiết cơ bản. Kích thước cây thấp giúp việc phun thuốc (nếu cần), bón phân và thu hoạch trở nên đơn giản và an toàn hơn. Vòng đời kinh tế của cây dừa dâu khá dài, có thể cho trái liên tục trong nhiều năm. Việc trồng dừa dâu cũng góp phần cải tạo đất, tạo bóng mát và cảnh quan xanh sạch đẹp.
Chuẩn bị Trước Khi Trồng Dừa Dâu
Bước chuẩn bị đóng vai trò then chốt, quyết định sự thành công ban đầu của quá trình trồng dừa dâu. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng từ khâu chọn giống, đánh giá điều kiện tự nhiên đến cải tạo đất sẽ tạo nền tảng vững chắc cho cây phát triển khỏe mạnh và đạt năng suất cao.
Lựa chọn Giống Dừa Dâu Phù Hợp
Giống là yếu tố quan trọng hàng đầu. Nên chọn mua cây giống dừa dâu từ các vườn ươm hoặc cơ sở cung cấp uy tín, có nguồn gốc rõ ràng và được kiểm định chất lượng. Cây giống phải khỏe mạnh, không sâu bệnh, có bầu rễ tốt và lá xanh tươi. Chiều cao cây con thường từ 0.8 đến 1.2 mét, có từ 3-5 lá thật đã mở hoàn toàn. Vết cắt cuống dừa phải khô ráo, không có dấu hiệu thối hoặc nấm bệnh.
Khi chọn giống, cũng cần xem xét đặc điểm của từng loại dừa dâu nếu có nhiều giống khác nhau (ví dụ: dừa dâu xanh, dừa dâu vàng cam). Mỗi giống có thể có chút khác biệt về hương vị, kích thước trái hoặc khả năng thích nghi với điều kiện cụ thể. Việc tham khảo ý kiến của các chuyên gia hoặc người trồng có kinh nghiệm trong vùng là rất hữu ích để chọn được giống phù hợp nhất với điều kiện canh tác của bạn.
Điều kiện Khí hậu và Đất đai lý tưởng
Dừa dâu là cây nhiệt đới, ưa nắng và cần độ ẩm cao. Khí hậu lý tưởng để trồng dừa dâu là vùng có nhiệt độ trung bình từ 25-28 độ C, lượng mưa hàng năm trên 1500mm và có đủ ánh sáng mặt trời (ít nhất 6-8 giờ nắng/ngày). Cây có thể chịu hạn tạm thời nhưng không chịu úng. Do đó, việc thoát nước tốt là cực kỳ quan trọng.
Về đất đai, dừa dâu không quá kén đất nhưng phát triển tốt nhất trên đất thịt nhẹ, đất cát pha, đất phù sa hoặc đất đỏ bazan có tầng canh tác sâu, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Độ pH của đất nên nằm trong khoảng từ 5.0 đến 7.0. Đất quá chua hoặc quá kiềm đều ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây. Tránh trồng dừa dâu ở những vùng đất trũng, ngập úng thường xuyên hoặc đất sét nặng kém thoát nước.
Chuẩn bị Đất và Địa điểm Trồng
Sau khi đã chọn được địa điểm và xác định loại đất phù hợp, tiến hành làm đất. Dọn sạch cỏ dại, cây bụi và tàn dư thực vật trên diện tích cần trồng. Cày bừa đất để đất tơi xốp, thoáng khí. Nếu đất nghèo dinh dưỡng hoặc đất sét nặng, cần bón lót phân hữu cơ với lượng lớn, có thể kết hợp vôi bột để điều chỉnh pH đất nếu đất quá chua. Phân hữu cơ như phân chuồng hoai mục, phân xanh, hoặc phân trùn quế giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng độ phì nhiêu và khả năng giữ ẩm hợp lý.
Tại vị trí trồng, đào hố với kích thước phù hợp, thường là 60x60x60 cm hoặc 80x80x80 cm tùy thuộc vào kích thước bầu cây giống. Khoảng cách giữa các hố trồng cần được tính toán cẩn thận tùy theo mật độ trồng dự kiến và đặc điểm sinh trưởng của giống dừa dâu. Trước khi trồng khoảng 15-30 ngày, nên bón lót mỗi hố từ 20-30 kg phân hữu cơ hoai mục trộn với 0.5-1 kg super lân và một ít vôi bột. Trộn đều lớp đất mặt với phân bón lót và lấp đầy hố khoảng 2/3. Việc ủ phân trong hố trước khi trồng giúp phân có thời gian phân hủy và giảm nguy cơ gây “sốc” cho rễ cây con.
Kỹ Thuật Trồng Dừa Dâu Chi Tiết
Sau khi hoàn tất công tác chuẩn bị đất và chọn giống, chúng ta sẽ tiến hành các bước cụ thể để đưa cây dừa dâu xuống đất. Đây là giai đoạn quyết định sự sống còn ban đầu và khả năng bám rễ, phát triển của cây.
Thời vụ trồng
Thời vụ trồng dừa dâu thích hợp nhất thường là vào đầu mùa mưa. Ở miền Nam Việt Nam, thời điểm này thường rơi vào khoảng tháng 4 đến tháng 7 dương lịch. Trồng vào mùa mưa giúp cây con có đủ độ ẩm cần thiết ngay sau khi trồng, giảm công tưới và tăng tỷ lệ sống. Nếu trồng vào mùa khô, cần đảm bảo hệ thống tưới tiêu đầy đủ và thường xuyên để cây không bị thiếu nước, đặc biệt trong giai đoạn đầu.
Tuy nhiên, với điều kiện khí hậu thuận lợi và nguồn nước tưới chủ động, dừa dâu có thể được trồng quanh năm. Điều quan trọng là theo dõi sát sao điều kiện thời tiết và cung cấp đủ nước, che chắn hợp lý cho cây con nếu trồng trong điều kiện khắc nghiệt (nắng nóng gay gắt hoặc rét đậm).
Khoảng cách và Mật độ trồng
Khoảng cách trồng dừa dâu phụ thuộc vào đặc điểm của giống và mục đích canh tác. Với giống dừa dâu lùn, tán gọn, có thể trồng với mật độ tương đối dày để tối ưu hóa diện tích. Khoảng cách phổ biến là 5m x 5m hoặc 5m x 6m (tương đương mật độ 330-400 cây/ha). Trồng theo hình vuông hoặc hình chữ nhật.
Việc xác định khoảng cách trồng hợp lý giúp cây có đủ không gian để phát triển tán lá, hấp thụ ánh sáng mặt trời tối đa, đồng thời thuận tiện cho việc chăm sóc, bón phân, phun thuốc và thu hoạch sau này. Trồng quá dày sẽ dẫn đến cạnh tranh ánh sáng và dinh dưỡng, ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất.
Đào hố và Cách đặt cây giống
Hố trồng đã được chuẩn bị và bón lót phân hữu cơ từ trước. Trước khi trồng, đào một lỗ nhỏ ở trung tâm hố vừa đủ để đặt bầu rễ của cây con. Nhẹ nhàng xé bỏ vỏ bầu nilon (hoặc vỏ bầu bằng vật liệu khác) tránh làm vỡ bầu đất hoặc đứt rễ cây.
Đặt cây con vào giữa hố sao cho mặt bầu đất ngang bằng hoặc thấp hơn mặt đất xung quanh một chút (khoảng 5-10 cm). Điều này giúp nước tưới hoặc nước mưa dễ dàng tập trung vào gốc cây. Chú ý đặt cây thẳng đứng.
Lấp đất và Nén đất
Sử dụng phần đất mặt đã trộn phân bón lót để lấp đầy xung quanh gốc cây. Lấp đất nhẹ nhàng, tránh nén quá chặt ngay lập tức. Khi lấp đất gần đầy, dùng tay hoặc chân nén nhẹ xung quanh gốc để bầu đất tiếp xúc chặt với đất trong hố, giúp rễ cây nhanh chóng bám vào đất mới. Tuy nhiên, cần tránh nén quá mạnh làm chai đất, ảnh hưởng đến sự phát triển của rễ non.
Nếu đất quá khô sau khi lấp, có thể tưới một lượng nước vừa đủ để đất ẩm, giúp đất se lại và tiếp xúc tốt hơn với bầu rễ. Sau khi lấp và nén đất, nên vun một lớp đất mỏng xung quanh gốc thành hình lòng chảo hoặc vành khăn để giữ nước tưới.
Tưới nước ngay sau khi trồng
Đây là bước cực kỳ quan trọng để đảm bảo cây con không bị héo và nhanh chóng phục hồi sau khi trồng. Tưới đẫm nước ngay sau khi hoàn tất việc lấp đất. Lượng nước tưới đủ để làm ẩm toàn bộ phần đất trong hố và xung quanh gốc cây. Việc tưới nước giúp đất ổn định, loại bỏ túi khí trong đất và tạo môi trường thuận lợi cho rễ cây bắt đầu hấp thụ nước và dinh dưỡng.
Trong tuần đầu tiên sau khi trồng, cần kiểm tra độ ẩm của đất hàng ngày và tưới nước nếu thấy đất khô. Duy trì độ ẩm ổn định là chìa khóa cho sự sống sót của cây con trong giai đoạn đầu.
Chăm sóc Dừa Dâu Sau Khi Trồng
Trồng cây mới chỉ là bước khởi đầu, việc chăm sóc định kỳ và đúng kỹ thuật là yếu tố quyết định đến sự sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây dừa dâu trong suốt vòng đời của nó. Chăm sóc bao gồm tưới nước, bón phân, quản lý cỏ dại, cắt tỉa và phòng trừ sâu bệnh.
Tưới nước định kỳ
Nước là yếu tố không thể thiếu cho cây dừa, đặc biệt là dừa dâu trong giai đoạn kiến thiết cơ bản và khi cây đang ra hoa, đậu trái. Trong 1-2 năm đầu sau khi trồng, cần tưới nước đều đặn, đặc biệt là vào mùa khô hạn. Lượng nước tưới và tần suất phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, loại đất và giai đoạn sinh trưởng của cây. Trung bình, nên tưới 2-3 lần/tuần trong mùa khô. Lượng nước đủ để làm ẩm sâu tầng đất rễ.
Khi cây đã lớn và bộ rễ phát triển mạnh, khả năng chịu hạn sẽ tốt hơn, nhưng vẫn cần duy trì độ ẩm đất phù hợp, nhất là trong giai đoạn cây nuôi trái. Thiếu nước vào thời điểm này có thể làm giảm kích thước trái hoặc rụng trái non. Ngược lại, thừa nước hoặc đất bị ngập úng sẽ gây thối rễ và chết cây. Nên sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt hoặc tưới gốc để tiết kiệm nước và đảm bảo nước đến đúng vị trí rễ cây.
Bón phân cho Dừa Dâu
Dừa dâu là loại cây có nhu cầu dinh dưỡng cao, đặc biệt là Kali (K), Nitơ (N) và Phốt pho (P), cùng với các nguyên tố trung vi lượng như Magie (Mg), Bo (B), Kẽm (Zn). Việc bón phân cân đối và đúng thời điểm giúp cây ra hoa, đậu trái sai và cho trái chất lượng tốt.
Trong 1-3 năm đầu, giai đoạn cây kiến thiết cơ bản, tập trung bón phân để cây phát triển thân, lá và bộ rễ khỏe mạnh. Sử dụng các loại phân NPK có tỷ lệ N, P, K cân đối (ví dụ 15-15-15) hoặc thiên về N để thúc đẩy sinh trưởng. Có thể kết hợp bón thêm phân hữu cơ định kỳ 2-3 lần/năm. Lượng phân bón tăng dần theo tuổi cây.
Từ năm thứ 4 trở đi, khi cây bắt đầu cho trái ổn định, chuyển sang bón phân có tỷ lệ Kali cao hơn để thúc đẩy ra hoa, đậu trái và tăng chất lượng nước, cùi dừa. Ví dụ, sử dụng phân NPK có tỷ lệ 1:1:2 hoặc các loại phân chuyên dùng cho cây ăn trái. Bón phân thường chia làm các đợt chính trong năm, thường là trước và sau mùa mưa, hoặc trước và sau mỗi đợt cây ra hoa/thu hoạch rộ. Lượng phân bón cần được điều chỉnh tùy theo năng suất, tuổi cây và độ phì nhiêu của đất. Nên bón phân cách gốc 1-2 mét (tùy tuổi cây) theo hình chiếu tán lá, hoặc đào rãnh quanh gốc bón phân rồi lấp đất lại.
Việc bón phân hữu cơ định kỳ (phân chuồng hoai mục, phân xanh, phân hữu cơ vi sinh) là rất quan trọng để cải tạo đất, cung cấp dinh dưỡng từ từ và bền vững, tăng cường hoạt động của vi sinh vật có lợi trong đất. Đối với cây dừa, việc bổ sung các nguyên tố trung vi lượng như Magie (dưới dạng Magie Sulfat) và Bo cũng rất cần thiết để chống vàng lá và tăng tỷ lệ đậu trái.
Quản lý Cỏ dại
Cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng và nước với cây dừa, đồng thời là nơi trú ngụ của sâu bệnh hại. Do đó, việc quản lý cỏ dại là cần thiết. Có thể làm sạch cỏ xung quanh gốc cây theo bán kính 1-1.5 mét, hoặc làm sạch cỏ trên toàn bộ diện tích vườn, đặc biệt là trong giai đoạn cây còn nhỏ.
Các biện pháp quản lý cỏ dại bao gồm: làm cỏ thủ công (nhổ, cắt), sử dụng máy cắt cỏ hoặc sử dụng thuốc diệt cỏ (cần hết sức thận trọng, chỉ dùng các loại thuốc ít độc hại và phun đúng kỹ thuật, tránh để thuốc bay vào lá hoặc gốc cây dừa). Biện pháp hiệu quả và bền vững là trồng các loại cây che phủ đất như cốt khí, lạc dại… giữa các hàng dừa để vừa giữ ẩm, cải tạo đất, hạn chế cỏ dại, vừa không cạnh tranh dinh dưỡng với cây dừa. Lớp cỏ cắt từ cây che phủ có thể dùng làm vật liệu tủ gốc giữ ẩm rất tốt.
Cắt tỉa và Tạo tán
Dừa dâu không cần cắt tỉa tạo tán phức tạp như các loại cây ăn trái khác. Công việc cắt tỉa chủ yếu là loại bỏ những tàu lá dừa già, bị sâu bệnh hoặc đã khô héo sát thân cây. Việc này giúp cây thông thoáng, hạn chế nơi trú ẩn của sâu bệnh, giảm nguy cơ lây lan bệnh và giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi các lá non và buồng trái. Sử dụng dao hoặc cưa sắc bén để cắt sát thân cây, vết cắt phải phẳng và sạch sẽ.
Ngoài ra, cũng cần loại bỏ những buồng hoa hoặc trái non bị dị dạng, sâu bệnh hoặc quá nhiều trên cùng một buồng để cây tập trung dinh dưỡng nuôi những trái khỏe mạnh, đạt kích thước và chất lượng tốt nhất. Việc này còn được gọi là tỉa trái non.
Phòng trừ Sâu Bệnh Hại trên Dừa Dâu
Dừa dâu tương đối khỏe mạnh nhưng vẫn có thể bị tấn công bởi một số loại sâu bệnh phổ biến trên cây dừa. Việc nhận biết sớm và áp dụng biện pháp phòng trừ kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ cây và năng suất.
Các loại Sâu hại phổ biến
- Bọ cánh cứng hại lá (bọ dừa): Chúng ăn trụi lá dừa non, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng quang hợp của cây. Dấu hiệu nhận biết là lá non bị cắn xé thành từng mảnh nhỏ hoặc bị ăn trụi.
- Sâu đục thân, đục cành: Loại sâu này đục vào thân cây hoặc cuống lá, cuống buồng trái, gây hại nặng và có thể làm chết cây hoặc rụng trái non. Dấu hiệu là có lỗ đục, mùn cưa và nhựa cây chảy ra.
- Kiến vương (bọ hung hại dừa): Con trưởng thành đục vào ngọn dừa non, làm chết ngọn hoặc gây tổn thương cho cây. Ấu trùng sống trong các vật liệu hữu cơ mục nát. Dấu hiệu là lá non bị héo rũ hoặc bị cắt ngang.
- Rệp sáp, rệp vảy: Chúng bám vào mặt dưới lá, cuống buồng trái, hút nhựa cây làm suy yếu cây, lá vàng và rụng trái non. Dấu hiệu là có các đốm trắng hoặc vảy bám trên cây.
- Nhện đỏ: Gây hại trên lá, làm lá chuyển màu vàng đồng và khô héo.
Các loại Bệnh hại phổ biến
- Bệnh thối đọt: Do nấm gây ra, thường xuất hiện ở ngọn dừa, làm ngọn non bị thối rữa và chết. Bệnh lây lan nhanh trong điều kiện ẩm ướt.
- Bệnh vàng lá: Có thể do thiếu dinh dưỡng (đặc biệt là Magie) hoặc do nấm, tuyến trùng tấn công rễ làm cây không hấp thụ được dinh dưỡng.
- Bệnh thối rễ: Do nấm hoặc vi khuẩn tấn công bộ rễ trong điều kiện đất ngập úng, kém thoát nước.
- Bệnh đốm lá: Gây ra bởi nấm, xuất hiện các đốm nâu hoặc đen trên lá dừa.
Biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM)
Để phòng trừ sâu bệnh hại trên dừa dâu hiệu quả, nên áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM).
- Biện pháp canh tác: Chọn giống kháng sâu bệnh, trồng cây khỏe mạnh, bón phân cân đối, tưới nước hợp lý, vệ sinh vườn sạch sẽ, cắt tỉa lá già, thu gom và tiêu hủy các bộ phận cây bị bệnh. Trồng xen các loại cây xua đuổi côn trùng.
- Biện pháp sinh học: Sử dụng các loại thiên địch của sâu hại (ong ký sinh, bọ rùa…), nấm đối kháng (Metarhizium, Beauveria) hoặc vi khuẩn (Bacillus thuringiensis) để kiểm soát sâu hại.
- Biện pháp vật lý/cơ giới: Bắt sâu hại bằng tay, dùng bẫy pheromone để bắt côn trùng trưởng thành (ví dụ bẫy kiến vương).
- Biện pháp hóa học: Chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi cần thiết và theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc, đúng cách). Ưu tiên sử dụng các loại thuốc sinh học hoặc thuốc hóa học ít độc hại, luân phiên các loại thuốc để tránh tình trạng kháng thuốc. Tham khảo ý kiến cán bộ khuyến nông hoặc chuyên gia để chọn loại thuốc phù hợp và an toàn cho cây dừa và môi trường.
Việc phòng ngừa luôn hiệu quả và ít tốn kém hơn chữa trị. Thường xuyên kiểm tra vườn dừa để phát hiện sớm dấu hiệu sâu bệnh và có biện pháp xử lý kịp thời.
Thu hoạch Dừa Dâu
Thu hoạch là thành quả của quá trình chăm sóc và là khâu cuối cùng trong chu trình trồng dừa dâu. Việc thu hoạch đúng thời điểm và kỹ thuật không chỉ đảm bảo chất lượng trái mà còn ảnh hưởng đến khả năng ra hoa đậu trái của cây cho vụ sau.
Khi nào thì thu hoạch?
Dừa dâu thường bắt đầu cho trái sau khi trồng khoảng 2.5 – 3 năm, tùy điều kiện chăm sóc. Thời điểm thu hoạch dừa dâu phụ thuộc vào mục đích sử dụng.
- Đối với dừa uống nước: Thu hoạch khi trái còn non, khoảng 6-7 tháng tuổi từ khi đậu trái. Lúc này, nước dừa đạt độ ngọt cao nhất và cùi dừa còn mỏng, mềm. Dấu hiệu nhận biết là vỏ trái bắt đầu chuyển màu từ xanh sang hơi vàng (đối với giống dừa dâu xanh) hoặc cam đậm (đối với giống dừa dâu vàng cam) ở phần cuống, hoặc khi gõ nhẹ vào trái nghe tiếng “bộp bụp” đục.
- Đối với dừa lấy cùi hoặc làm giống: Thu hoạch khi trái đã già hơn, khoảng 8-10 tháng tuổi. Vỏ trái chuyển màu rõ rệt sang vàng hoặc cam hoàn toàn, gõ vào nghe tiếng “cốc cốc” chắc nịch. Cùi dừa lúc này đã dày và cứng hơn, lượng nước dừa có thể giảm đi nhưng độ ngọt vẫn được duy trì.
Quan sát màu sắc vỏ trái, độ khô của cuống trái, và tiếng gõ vào trái là những cách phổ biến để xác định thời điểm thu hoạch.
Cách thu hoạch đúng kỹ thuật
Do đặc điểm cây dừa dâu thấp lùn, việc thu hoạch khá dễ dàng. Có thể sử dụng dao hoặc liềm sắc bén để cắt cuống buồng dừa hoặc cuống từng trái. Khi cắt buồng, nên đỡ trái nhẹ nhàng để tránh làm dập hoặc nứt trái.
Nếu cây còn thấp, có thể đứng dưới gốc để cắt. Khi cây cao hơn, cần sử dụng thang hoặc các công cụ hỗ trợ có cán dài để cắt an toàn. Tránh để trái dừa rơi tự do từ trên cao xuống đất vì có thể làm nứt vỏ, ảnh hưởng đến chất lượng và thời gian bảo quản. Nên lót vật liệu mềm dưới gốc hoặc cho người đứng đỡ phía dưới.
Bảo quản sau thu hoạch
Dừa dâu sau khi thu hoạch có thể được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Đối với dừa uống nước, nên tiêu thụ trong vòng 1-2 tuần để đảm bảo chất lượng nước dừa tươi ngon nhất. Dừa già dùng làm giống hoặc lấy cùi có thời gian bảo quản lâu hơn.
Để tăng thời gian bảo quản và duy trì độ tươi ngon cho dừa uống nước, có thể cắt bớt phần cuống dài và ngâm nhanh vào nước đá lạnh sau khi thu hoạch, sau đó để ráo và bảo quản ở nhiệt độ phòng hoặc trong kho lạnh. Tuy nhiên, phương pháp này cần được thực hiện cẩn thận để tránh nhiễm khuẩn.
Một số Lưu ý Quan trọng Khác
Bên cạnh các kỹ thuật chính về trồng và chăm sóc, còn một số yếu tố khác cần lưu ý để đảm bảo sự thành công khi trồng dừa dâu.
- Thiết kế hệ thống tưới tiêu: Đảm bảo vườn dừa có hệ thống tưới tiêu chủ động, đặc biệt quan trọng trong mùa khô hoặc ở những vùng ít mưa. Hệ thống tưới nhỏ giọt được khuyến khích vì tiết kiệm nước và cung cấp nước trực tiếp vào vùng rễ. Đồng thời, hệ thống thoát nước phải tốt để tránh ngập úng vào mùa mưa.
- Che phủ gốc (Mulching): Sử dụng rơm rạ, cỏ khô, lá cây hoặc các vật liệu hữu cơ khác để tủ gốc cây dừa. Việc này giúp giữ ẩm cho đất, hạn chế cỏ dại, điều hòa nhiệt độ đất và khi phân hủy sẽ bổ sung dinh dưỡng cho đất. Lớp tủ gốc nên cách thân cây một khoảng để tránh gây thối thân.
- Trồng cây chắn gió: Ở những vùng có gió mạnh, nên trồng hàng cây chắn gió xung quanh vườn dừa để giảm thiểu thiệt hại do gió bão, đặc biệt là khi cây đang mang nhiều trái. Các loại cây chắn gió phù hợp có thể là phi lao, tràm…
- Quản lý dinh dưỡng theo giai đoạn: Nhu cầu dinh dưỡng của cây dừa thay đổi theo các giai đoạn sinh trưởng. Giai đoạn kiến thiết cơ bản cần nhiều N để phát triển thân lá. Giai đoạn ra hoa, đậu trái cần nhiều P, K và các nguyên tố trung vi lượng để tăng cường khả năng ra hoa, đậu trái và chất lượng trái. Việc bón phân đúng loại và đúng liều lượng cho từng giai đoạn là rất quan trọng. Việc tham khảo các sản phẩm phù hợp từ các nguồn uy tín như hatgiongnongnghiep1.vn có thể hữu ích.
- Theo dõi sức khỏe cây thường xuyên: Dành thời gian thăm vườn định kỳ để kiểm tra tình trạng cây, phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường về sinh trưởng hoặc sự xuất hiện của sâu bệnh hại để có biện pháp xử lý kịp thời.
- Ghi chép nhật ký vườn: Ghi lại các hoạt động đã thực hiện như ngày trồng, loại phân bón và lượng bón, thời điểm phát hiện sâu bệnh và cách xử lý… Việc này giúp ích rất nhiều cho việc đánh giá hiệu quả các biện pháp đã áp dụng và lên kế hoạch cho các vụ sau.
Kết luận
Cách trồng dừa dâu thành công đòi hỏi sự kết hợp của nhiều yếu tố, từ việc lựa chọn giống tốt, chuẩn bị đất kỹ lưỡng đến việc áp dụng đúng các kỹ thuật chăm sóc như tưới nước, bón phân, phòng trừ sâu bệnh và thu hoạch. Dừa dâu là loại cây mang lại hiệu quả kinh tế cao và phù hợp với nhiều quy mô canh tác khác nhau. Với những hướng dẫn chi tiết và đầy đủ trong bài viết này, hy vọng bạn đọc đã nắm vững các bước cần thiết để bắt đầu hoặc cải thiện vườn dừa dâu của mình. Kiên trì áp dụng đúng kỹ thuật và dành sự quan tâm cần thiết, chắc chắn bạn sẽ gặt hái được những vụ mùa dừa dâu bội thu, mang lại nguồn thu nhập ổn định và những trái dừa thơm ngon, chất lượng.