Cách Trồng Cây Ném Thành Công Tại Nhà

Cây ném, còn gọi là hành tăm, là một loại gia vị đặc trưng và quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, đặc biệt là ở khu vực miền Trung. Với hương thơm cay nồng và vị ngọt dịu đặc trưng, ném góp phần tạo nên nét độc đáo cho nhiều món ăn truyền thống như cháo lươn, miến lươn, các món kho tộ hay làm nước chấm. Nhiều người yêu thích hương vị này và mong muốn tự tay trồng ném tại nhà để có nguồn gia vị tươi sạch, an toàn. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cách trồng cây ném chi tiết từ A đến Z, giúp bạn dễ dàng thực hiện thành công ngay trong khu vườn hoặc trên ban công nhà mình. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu từ khâu chuẩn bị ban đầu cho đến lúc thu hoạch những củ ném bé xinh nhưng đầy hương vị.

Tìm hiểu chung về cây ném (Hành tăm)

Trước khi bắt tay vào việc trồng trọt, việc hiểu rõ về đặc điểm sinh học của cây ném sẽ giúp bạn có kế hoạch chăm sóc phù hợp và hiệu quả. Cây ném thuộc họ Hành (Alliaceae), cùng họ với hành lá, hành tây, tỏi. Tuy nhiên, cây ném có kích thước nhỏ hơn đáng kể, cả về củ lẫn lá. Củ ném thường chỉ nhỏ bằng đầu ngón tay út hoặc ngón tay cái, có vỏ mỏng màu trắng hoặc hơi tím. Lá ném dạng ống, màu xanh mướt, mọc thành bụi.

Đặc điểm nổi bật của ném là hương thơm và vị cay đặc trưng, mạnh mẽ hơn nhiều so với hành hay tỏi thông thường khi dùng tươi. Khi nấu chín, mùi vị trở nên dịu nhẹ và dậy mùi hấp dẫn. Cây ném không chỉ là gia vị mà còn được biết đến với một số công dụng trong y học cổ truyền, giúp giải cảm, trị ho, hay làm ấm bụng.

Điều kiện sinh trưởng lý tưởng cho cây ném

Để trồng cây ném đạt năng suất cao và ít sâu bệnh, bạn cần đảm bảo các điều kiện môi trường phù hợp. Cây ném ưa khí hậu mát mẻ, nhưng vẫn có thể sinh trưởng tốt ở vùng khí hậu nóng hơn nếu được chăm sóc đúng cách. Nhiệt độ lý tưởng cho ném phát triển là khoảng 15-25°C. Tuy nhiên, cây có sức chống chịu tốt và có thể chịu được biên độ nhiệt rộng hơn.

Ánh sáng là yếu tố quan trọng. Cây ném cần nhiều ánh sáng mặt trời để quang hợp và hình thành củ. Chọn nơi trồng có ít nhất 6-8 giờ nắng trực tiếp mỗi ngày. Nếu trồng trong bóng râm hoặc nơi thiếu sáng, cây sẽ yếu, lá vươn dài nhưng củ nhỏ hoặc không hình thành củ.

Đất trồng là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của cách trồng cây ném. Ném không kén đất nhưng ưa đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Đất thịt nhẹ pha cát hoặc đất phù sa là lựa chọn lý tưởng. Tránh đất sét nặng, dễ bị ngập úng vì củ ném rất dễ bị thối khi độ ẩm quá cao. Độ pH đất phù hợp cho cây ném là từ 6.0 đến 7.0 (trung tính hoặc hơi axit nhẹ).

Tóm tắt các bước chính trong cách trồng cây ném

Để giúp người mới bắt đầu dễ hình dung, quy trình cách trồng cây ném có thể tóm gọn qua các bước chính sau:

  1. Lựa chọn thời vụ và địa điểm: Xác định thời điểm trồng thích hợp trong năm và chọn vị trí có đủ ánh sáng, thoáng đãng.
  2. Chuẩn bị đất trồng: Làm đất tơi xốp, loại bỏ cỏ dại, bón lót phân hữu cơ để cung cấp dinh dưỡng ban đầu.
  3. Chọn và xử lý giống: Lựa chọn củ hoặc hạt giống ném khỏe mạnh, không sâu bệnh, có thể ngâm ủ nhẹ cho nhanh nảy mầm.
  4. Tiến hành gieo trồng: Đặt củ hoặc gieo hạt theo khoảng cách và độ sâu phù hợp.
  5. Chăm sóc sau trồng: Tưới nước đều đặn, bón phân bổ sung, làm cỏ và phòng trừ sâu bệnh kịp thời.
  6. Thu hoạch: Nhận biết thời điểm củ ném đã trưởng thành và tiến hành thu hoạch đúng kỹ thuật.
  7. Bảo quản: Củ ném sau thu hoạch cần được phơi khô và bảo quản nơi thoáng mát để dùng dần.
    Bây giờ, chúng ta sẽ đi sâu vào chi tiết từng bước để bạn có thể áp dụng một cách hiệu quả nhất.

Chuẩn bị trước khi trồng cây ném

Bước chuẩn bị ban đầu đóng vai trò quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của cây ném sau này.

Chọn thời vụ trồng phù hợp

Thời vụ trồng ném có thể thay đổi tùy thuộc vào điều kiện khí hậu của từng vùng miền. Ở miền Bắc và miền Trung, ném thường được trồng vào cuối mùa thu hoặc đầu đông (khoảng tháng 9 – tháng 11 dương lịch). Cây sẽ phát triển qua mùa đông và thu hoạch vào cuối xuân, đầu hè năm sau. Trồng vào thời điểm này giúp cây tránh được nắng nóng gay gắt trong giai đoạn đầu, tận dụng được độ ẩm của mùa mưa và thời tiết mát mẻ để hình thành củ. Ở miền Nam, khí hậu ít biến động hơn, bạn có thể trồng ném quanh năm, nhưng nên tránh những tháng nắng nóng cao điểm và chọn thời điểm có mưa thuận lợi hơn cho cây bén rễ. Quan sát thời tiết địa phương và chu kỳ mưa nắng là cách tốt nhất để xác định thời vụ tối ưu.

Lựa chọn địa điểm trồng

Địa điểm trồng cần đáp ứng các yêu cầu về ánh sáng và thoát nước đã nêu ở trên. Chọn khu đất cao ráo, không bị ngập úng khi mưa lớn. Nếu trồng trong vườn nhà, ưu tiên khu vực nhận được nắng buổi sáng và chiều. Nếu trồng trên ban công hoặc sân thượng, chọn vị trí quay về hướng Nam hoặc Đông Nam để cây nhận được nhiều ánh sáng nhất có thể. Đảm bảo khu vực trồng thoáng gió nhưng tránh gió lùa mạnh trực tiếp có thể làm khô đất nhanh hoặc ảnh hưởng đến thân lá non.

Chuẩn bị đất trồng

Đất trồng cần được làm kỹ lưỡng để đảm bảo độ tơi xốp và dinh dưỡng. Đầu tiên, dọn sạch cỏ dại, đá, rễ cây còn sót lại trên diện tích cần trồng. Sau đó, tiến hành cày hoặc xới đất sâu khoảng 20-25cm. Việc xới đất giúp phá vỡ cấu trúc chặt, tăng cường độ thông thoáng cho đất và tạo điều kiện thuận lợi cho rễ và củ ném phát triển.

Tiếp theo, tiến hành bón lót. Sử dụng phân hữu cơ hoai mục như phân chuồng ủ hoai, phân bò hoai, phân trùn quế hoặc phân compost. Lượng bón lót tùy thuộc vào độ màu mỡ của đất, nhưng thông thường khoảng 10-15 tấn phân hữu cơ/ha, hoặc khoảng 0.5-1 kg cho mỗi mét vuông diện tích trồng. Trộn đều phân hữu cơ vào đất đã xới. Có thể bổ sung thêm vôi bột nếu đất chua để cân bằng độ pH. Sau khi bón lót, nên để đất nghỉ khoảng 7-10 ngày trước khi trồng để phân phân hủy bớt và khử trùng tự nhiên.

Nếu trồng trong chậu hoặc thùng xốp, sử dụng hỗn hợp đất sạch trộn với phân trùn quế, xơ dừa hoặc tro trấu hun để tăng độ tơi xốp và khả năng giữ ẩm vừa phải. Tỷ lệ tham khảo: 6 phần đất sạch, 3 phần phân trùn quế (hoặc phân hữu cơ hoai mục), 1 phần xơ dừa/tro trấu.

Chọn giống cây ném

Cây ném có thể được trồng bằng củ giống hoặc hạt giống. Trồng bằng củ giống phổ biến hơn vì cây phát triển nhanh, cho thu hoạch sớm và tỷ lệ nảy mầm cao hơn.

  • Trồng bằng củ giống: Chọn những củ ném chắc mẩy, không bị sâu bệnh, không bị thối hoặc dập nát. Kích thước củ giống lý tưởng là vừa phải, không quá to hoặc quá nhỏ. Những củ quá nhỏ có thể cho cây yếu, trong khi củ quá to có thể là củ đã già. Củ giống tốt thường có lớp vỏ khô, sạch sẽ và không có dấu hiệu nấm mốc. Bạn có thể mua củ giống từ các cửa hàng vật tư nông nghiệp uy tín hoặc sử dụng củ từ vụ trước đã được bảo quản đúng cách.

  • Trồng bằng hạt giống: Trồng bằng hạt giống ít phổ biến hơn vì mất thời gian hơn và tỷ lệ nảy mầm có thể thấp hơn nếu không xử lý đúng cách. Hạt ném nhỏ, màu đen. Khi chọn hạt giống, đảm bảo hạt còn mới, không bị lép hay mối mọt. Mua hạt giống từ các nguồn đáng tin cậy để đảm bảo chất lượng và tỷ lệ nảy mầm.

Kỹ thuật trồng cây ném

Sau khi đã chuẩn bị xong đất và giống, chúng ta sẽ tiến hành gieo trồng.

Cách xử lý giống trước khi trồng

Đối với củ giống ném, trước khi trồng, bạn có thể ngâm củ trong nước ấm khoảng 30-40°C pha thêm một ít thuốc kích thích ra rễ (như Atonik, N3M – pha loãng theo hướng dẫn trên bao bì) trong khoảng 2-3 giờ. Việc này giúp củ hút ẩm, kích thích mầm ngủ nhanh chóng phát triển và tăng tỷ lệ sống. Sau khi ngâm, vớt củ ra để ráo nước.

Đối với hạt giống, nên ngâm hạt trong nước ấm (khoảng 40-55°C, tỷ lệ 2 sôi : 3 lạnh) trong khoảng 8-12 giờ, sau đó vớt ra ủ trong khăn ẩm ở nhiệt độ phòng cho đến khi hạt nứt nanh hoặc nhú mầm nhỏ. Việc ủ giúp hạt nảy mầm đồng đều và nhanh hơn khi gieo.

Tiến hành gieo trồng

Có hai phương pháp trồng chính: trồng trực tiếp củ/hạt đã xử lý vào đất luống hoặc gieo hạt vào bầu/khay ươm rồi mới cấy ra luống.

  • Trồng trực tiếp bằng củ: Trên luống đất đã chuẩn bị, dùng tay hoặc dụng cụ tạo lỗ nhỏ với độ sâu khoảng 3-5cm. Khoảng cách giữa các lỗ tùy thuộc vào mật độ trồng mong muốn (sẽ nói rõ hơn ở phần sau). Đặt củ ném vào lỗ theo chiều thẳng đứng, mầm hướng lên trên (nếu củ đã nảy mầm). Sau đó, lấp đất nhẹ nhàng phủ kín củ. Nén nhẹ đất xung quanh gốc.

  • Trồng trực tiếp bằng hạt: Rắc hạt giống đã ủ nứt nanh lên bề mặt luống đất đã chuẩn bị. Sau đó, phủ một lớp đất mỏng hoặc tro trấu hun mỏng khoảng 1-2cm lên trên. Tưới nhẹ giữ ẩm.

  • Gieo hạt vào khay ươm: Đối với phương pháp này, sử dụng khay ươm hoặc bầu đất nhỏ. Cho đất hỗn hợp tơi xốp vào khay/bầu. Gieo 1-2 hạt đã ủ vào mỗi ô/bầu, phủ một lớp đất mỏng. Giữ ẩm cho khay ươm. Khi cây con đạt chiều cao khoảng 5-10cm và có 2-3 lá thật, rễ đã phát triển mạnh, có thể mang đi cấy ra luống hoặc chậu lớn.

Mật độ và khoảng cách trồng

Mật độ trồng ảnh hưởng đến kích thước củ và năng suất. Trồng quá dày cây sẽ cạnh tranh dinh dưỡng, ánh sáng, củ nhỏ. Trồng quá thưa lãng phí diện tích. Mật độ trồng ném phổ biến là khoảng 10-15cm giữa các cây trên hàng và hàng cách hàng khoảng 20-25cm. Mật độ này giúp cây có đủ không gian để phát triển bụi và hình thành củ lớn. Tùy thuộc vào mục đích trồng (lấy lá non hay lấy củ), bạn có thể điều chỉnh mật độ. Trồng lấy lá non có thể trồng dày hơn một chút.

Sau khi trồng hoặc cấy cây con, tưới nước nhẹ nhàng để đất ẩm đều và giúp cây nhanh bén rễ. Có thể phủ một lớp rơm rạ mỏng hoặc lưới che nắng nhẹ nếu trồng vào thời điểm nắng gắt để giữ ẩm và bảo vệ cây con.

Chăm sóc cây ném sau khi trồng

Chăm sóc đúng kỹ thuật trong suốt quá trình sinh trưởng là yếu tố quyết định năng suất và chất lượng củ ném.

Chế độ tưới nước

Cây ném cần độ ẩm vừa phải để phát triển, đặc biệt là trong giai đoạn đầu và giai đoạn hình thành củ. Tuy nhiên, đất phải luôn thoát nước tốt, tránh tình trạng úng ngập.

  • Giai đoạn cây con mới trồng: Tưới nước nhẹ nhàng và đều đặn mỗi ngày 1-2 lần (tùy thời tiết) để giữ ẩm cho đất, giúp cây nhanh bén rễ.
  • Giai đoạn sinh trưởng thân lá: Duy trì độ ẩm cho đất. Tưới nước cách ngày hoặc 2-3 ngày/lần tùy vào lượng mưa và độ ẩm của đất. Quan sát bề mặt đất, khi thấy đất bắt đầu khô thì tiến hành tưới. Tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát. Tránh tưới vào giữa trưa nắng nóng hoặc chiều tối dễ tạo điều kiện cho nấm bệnh phát triển.
  • Giai đoạn hình thành củ: Đây là giai đoạn cây cần nhiều nước nhất để củ phát triển tối đa. Đảm bảo đất đủ ẩm trong suốt thời gian này.
  • Trước khi thu hoạch: Giảm dần hoặc ngừng tưới nước khoảng 1-2 tuần trước khi dự định thu hoạch củ để củ khô ráo hơn, vỏ se lại, thuận lợi cho việc thu hoạch và bảo quản.

Quan sát cây là cách tốt nhất để điều chỉnh lượng nước tưới. Lá cây hơi rủ xuống vào buổi trưa nắng có thể là dấu hiệu thiếu nước (nhưng cũng có thể là phản ứng tự nhiên của cây để giảm thoát hơi nước). Đất quá khô sẽ khiến lá vàng và khô héo. Đất quá ẩm hoặc úng nước sẽ khiến thân và củ bị thối nhũn.

Bón phân cho cây ném

Ngoài lớp phân lót ban đầu, cây ném cần được bổ sung dinh dưỡng trong quá trình sinh trưởng để đảm bảo năng suất.

  • Lần 1 (Sau khi trồng 15-20 ngày): Khi cây đã bén rễ và bắt đầu phát triển lá non, bón thúc lần 1. Sử dụng phân đạm (ure) pha loãng với nước để tưới hoặc các loại phân hữu cơ dạng lỏng như dịch chuối, phân cá đã ủ. Việc này giúp cây phát triển thân lá mạnh mẽ. Nồng độ phân pha loãng theo hướng dẫn trên bao bì, tránh bón quá liều làm cháy rễ.
  • Lần 2 (Sau lần 1 khoảng 30-40 ngày): Giai đoạn này cây đang phát triển mạnh thân lá và chuẩn bị bước vào giai đoạn hình thành củ. Bón thúc lần 2 kết hợp phân đạm và kali. Kali giúp củ to, chắc, tăng cường sức đề kháng cho cây. Tỷ lệ đạm/kali có thể điều chỉnh tùy theo loại phân sử dụng. Có thể dùng phân NPK có tỷ lệ đạm và kali cao hơn.
  • Lần 3 (Trước khi thu hoạch khoảng 1 tháng): Bón thúc lần cuối, tập trung vào phân kali để thúc đẩy củ phát triển tối đa và tăng chất lượng củ. Có thể dùng phân kali clorua hoặc kali sulfat. Kết hợp bón phân với việc làm cỏ, vun gốc.

Khi bón phân, tránh bón trực tiếp vào gốc cây, rắc phân xung quanh gốc theo rìa tán lá hoặc pha loãng để tưới. Sau khi bón phân hạt, cần tưới nước để phân tan và ngấm vào đất. Nên bón phân vào buổi chiều mát.

Làm cỏ và vun gốc

Cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng, nước và ánh sáng với cây ném, đồng thời là nơi trú ngụ của sâu bệnh. Do đó, cần thường xuyên làm cỏ, đặc biệt là trong giai đoạn cây con. Nên làm cỏ bằng tay hoặc dụng cụ xới đất nhỏ, tránh làm tổn thương rễ cây.

Kết hợp làm cỏ với việc vun gốc. Vun gốc giúp đất tơi xốp hơn, che chắn gốc cây, giữ ẩm và đặc biệt quan trọng là giúp củ ném hình thành và phát triển tốt hơn dưới lớp đất vun cao. Vun gốc lần đầu khi cây bắt đầu phát triển thân lá mạnh, và vun thêm các lần tiếp theo sau mỗi đợt bón phân.

Phòng trừ sâu bệnh hại thường gặp

Cây ném tương đối ít bị sâu bệnh so với các loại cây trồng khác nhờ có tinh dầu đặc trưng. Tuy nhiên, trong điều kiện thời tiết không thuận lợi hoặc chăm sóc kém, cây vẫn có thể gặp một số vấn đề.

Các loại sâu hại chính và cách đối phó

  • Sâu xanh, sâu khoang: Ăn lá cây. Có thể bắt bằng tay nếu mật độ ít. Nếu nhiều, sử dụng các loại thuốc trừ sâu sinh học như chế phẩm từ Bacillus thuringiensis (Bt) hoặc Neem oil. Tránh sử dụng thuốc hóa học độc hại, đặc biệt khi sắp thu hoạch.
  • Rệp các loại (rệp sáp, rệp vảy): Bám vào thân, lá cây hút nhựa làm cây yếu, còi cọc. Có thể rửa trôi bằng nước xà phòng pha loãng hoặc dùng bàn chải mềm cọ sạch. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học hoặc hóa học đặc trị rệp nếu cần thiết.
  • Sùng đất (ấu trùng bọ hung): Gặm củ ném dưới đất. Thường xuất hiện ở đất nhiều mùn chưa ủ kỹ. Xử lý đất kỹ trước khi trồng và sử dụng thuốc trừ sùng đất nếu phát hiện.

Các bệnh thường gặp và biện pháp phòng trị

  • Thối gốc, thối củ: Nguyên nhân chủ yếu do nấm bệnh phát triển trong điều kiện đất quá ẩm, bí chặt hoặc bị úng nước. Phòng bệnh bằng cách chuẩn bị đất tơi xốp, thoát nước tốt, không trồng quá dày. Khi phát hiện cây bị bệnh (lá vàng, gốc hoặc củ bị nhũn đen), nhổ bỏ cây bệnh, xử lý đất bằng vôi bột hoặc thuốc diệt nấm gốc đồng.
  • Bệnh sương mai, đốm lá: Xuất hiện khi thời tiết ẩm ướt. Gây ra các đốm vàng, nâu trên lá, sau đó lan rộng và làm lá khô héo. Phòng bệnh bằng cách giữ vườn thông thoáng, không tưới quá muộn vào buổi chiều. Sử dụng thuốc trừ nấm phun khi bệnh mới xuất hiện.

Áp dụng các biện pháp phòng ngừa tổng hợp là cách hiệu quả nhất. Luân canh cây trồng, vệ sinh đồng ruộng, sử dụng giống sạch bệnh, cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây khỏe mạnh sẽ hạn chế tối đa sâu bệnh hại.

Trồng cây ném trong chậu tại nhà

Cách trồng cây ném trong chậu là lựa chọn lý tưởng cho những người có không gian hạn chế như ban công, sân thượng hoặc muốn trồng ném trong nhà kính.

Chuẩn bị chậu và đất

Chọn chậu có kích thước phù hợp, đường kính tối thiểu 15-20cm và sâu khoảng 20cm để cây có không gian hình thành củ. Chậu nên có lỗ thoát nước tốt ở đáy. Có thể sử dụng chậu sành, sứ, nhựa, hoặc thùng xốp đều được.

Đất trồng trong chậu cần đặc biệt tơi xốp và giàu dinh dưỡng. Sử dụng hỗn hợp đất đã chuẩn bị như hướng dẫn ở phần chuẩn bị đất trồng (đất sạch, phân trùn quế, xơ dừa/tro trấu). Đảm bảo hỗn hợp này nhẹ, giữ ẩm tốt nhưng vẫn thoát nước nhanh.

Kỹ thuật trồng trong chậu

Cho hỗn hợp đất vào chậu, chỉ đầy khoảng 2/3 chậu. Đặt củ giống hoặc cây con đã ươm vào giữa chậu hoặc theo mật độ phù hợp (ví dụ: 5-7 củ cho chậu đường kính 20cm). Vùi củ/gốc cây con sâu khoảng 3-5cm so với bề mặt đất. Sau đó, lấp đất cho đầy chậu, cách miệng chậu khoảng 2-3cm để khi tưới nước không bị trào ra ngoài. Nén nhẹ đất xung quanh gốc.

Chăm sóc ném trong chậu

Chăm sóc ném trồng chậu tương tự như trồng dưới đất luống nhưng cần chú ý hơn đến chế độ tưới nước và bón phân do lượng đất trong chậu hạn chế.

  • Tưới nước: Đất trong chậu dễ khô hơn đất ngoài vườn. Kiểm tra độ ẩm đất hàng ngày bằng cách dùng ngón tay ấn sâu vào đất khoảng 2-3cm. Nếu thấy khô thì tưới. Tưới từ từ cho đến khi nước chảy ra đáy chậu. Tránh để chậu ngập úng hoặc quá khô.
  • Bón phân: Bón phân định kỳ 2-3 tuần/lần bằng các loại phân hữu cơ dạng lỏng pha loãng hoặc phân NPK hòa tan. Lượng bón ít hơn so với trồng dưới đất luống, tập trung vào việc cung cấp dinh dưỡng đều đặn.
  • Ánh sáng: Đặt chậu ở nơi có nắng trực tiếp ít nhất 6 tiếng mỗi ngày. Xoay chậu định kỳ để cây nhận nắng đều.
  • Làm cỏ: Cỏ dại trong chậu ít hơn nhưng vẫn cần nhổ bỏ khi phát hiện.
  • Phòng trừ sâu bệnh: Quan sát cây thường xuyên để phát hiện sớm sâu bệnh và có biện pháp xử lý kịp thời.

Trồng ném trong chậu cho phép bạn di chuyển chậu đến vị trí có điều kiện ánh sáng và nhiệt độ tốt nhất tùy theo mùa.

Thu hoạch và bảo quản cây ném

Sau khoảng 6-8 tháng trồng (tùy thời vụ và điều kiện chăm sóc), cây ném sẽ sẵn sàng cho thu hoạch củ.

Thời điểm thu hoạch lý tưởng

Dấu hiệu nhận biết củ ném đã trưởng thành và có thể thu hoạch là khi phần lá cây bắt đầu ngả vàng và rũ xuống. Đây là lúc cây tích trữ dinh dưỡng vào củ. Nếu thu hoạch quá sớm, củ sẽ nhỏ và chưa đủ độ già. Nếu để quá muộn, củ có thể bị nảy mầm lại hoặc bị sâu bệnh tấn công dưới đất. Thời điểm thu hoạch lý tưởng thường rơi vào cuối xuân hoặc đầu hè.

Cách thu hoạch củ ném

Chọn ngày nắng ráo để thu hoạch. Dùng xẻng hoặc bay xới nhẹ đất xung quanh gốc cây để làm tơi đất, sau đó nhổ toàn bộ bụi ném lên. Nhổ nhẹ nhàng để tránh làm đứt rễ hoặc làm tổn thương củ. Loại bỏ phần đất bám quanh củ.

Nếu chỉ cần sử dụng lá non làm gia vị, bạn có thể cắt lấy phần lá phía trên và để lại củ dưới đất, củ sẽ tiếp tục nảy mầm và cho lứa lá mới. Tuy nhiên, để củ phát triển tối đa cho vụ sau hoặc để bảo quản lâu dài, nên nhổ toàn bộ cây khi lá đã vàng.

Bảo quản củ ném sau thu hoạch

Củ ném sau khi thu hoạch cần được làm sạch đất và phơi khô. Rũ sạch đất, không rửa nước (trừ khi đất quá bẩn và phải dùng ngay). Phơi củ ném ở nơi khô ráo, thoáng gió, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp gay gắt. Có thể phơi trên nền xi măng, nong nia hoặc treo thành từng chùm nhỏ. Thời gian phơi khoảng vài ngày đến một tuần, cho đến khi lớp vỏ ngoài khô se lại và phần gốc rễ khô hoàn toàn. Việc phơi khô giúp củ loại bỏ độ ẩm dư thừa, hạn chế nấm mốc và côn trùng gây hại, kéo dài thời gian bảo quản.

Sau khi củ đã khô, cắt bỏ bớt phần rễ và lá khô (để lại khoảng 2-3cm lá). Bảo quản củ ném ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt và ánh sáng trực tiếp. Có thể cho vào rổ, túi lưới hoặc thùng gỗ có lỗ thông hơi. Không nên bảo quản trong túi ni lông kín vì dễ bị ẩm và thối. Với cách bảo quản đúng, củ ném có thể giữ được chất lượng tốt trong nhiều tháng.

Một số vấn đề thường gặp khi trồng ném và cách khắc phục

Mặc dù cây ném tương đối dễ trồng, bạn vẫn có thể gặp phải một số vấn đề.

  • Cây không lên củ hoặc củ rất nhỏ: Nguyên nhân có thể do thiếu ánh sáng, đất kém dinh dưỡng, trồng quá dày, hoặc thu hoạch quá sớm. Khắc phục bằng cách chọn nơi trồng đủ nắng, bón phân đầy đủ và cân đối, trồng đúng mật độ, và thu hoạch đúng thời điểm.
  • Cây bị vàng lá: Có thể do thiếu nước, úng nước, thiếu dinh dưỡng (đặc biệt là đạm), hoặc bị sâu bệnh tấn công gốc/củ. Kiểm tra độ ẩm đất, hệ thống thoát nước, tình trạng sâu bệnh và bổ sung phân bón nếu cần.
  • Củ bị thối nhũn: Gần như luôn do đất bị úng nước hoặc độ ẩm không khí quá cao kết hợp nấm bệnh. Cải tạo đất cho thoát nước tốt, tránh tưới quá nhiều nước, đặc biệt là trong giai đoạn củ đang hình thành và trước thu hoạch. Nhổ bỏ cây bệnh để tránh lây lan.
  • Cây bị côn trùng cắn phá lá: Kiểm tra loại côn trùng và sử dụng biện pháp diệt trừ phù hợp (bắt tay, thuốc sinh học).

Quan sát cây thường xuyên là chìa khóa để phát hiện sớm các vấn đề và có biện pháp xử lý kịp thời, tránh ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất.

Lợi ích khi tự trồng cây ném tại nhà

Tự tay thực hiện cách trồng cây ném không chỉ là một hoạt động làm vườn thú vị mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Đầu tiên và quan trọng nhất, bạn có nguồn gia vị tươi sạch, không hóa chất, đảm bảo an toàn cho sức khỏe gia đình. Củ ném tự trồng có hương vị thơm ngon đặc trưng, thường đậm đà hơn so với mua ngoài chợ (do được thu hoạch đúng độ già và dùng tươi).

Thứ hai, trồng ném tại nhà giúp bạn tiết kiệm chi phí. Củ ném giống hoặc hạt giống ban đầu có giá không cao, và cây không đòi hỏi chăm sóc quá cầu kỳ. Bạn có thể tái sử dụng củ từ vụ trước để trồng cho vụ sau.

Thứ ba, trồng cây cảnh, cây gia vị giúp không gian sống thêm xanh mát và gần gũi với thiên nhiên, mang lại cảm giác thư thái. Việc chăm sóc cây cũng là một cách tuyệt vời để giảm căng thẳng sau những giờ làm việc mệt mỏi.

Cuối cùng, việc tự trồng một loại gia vị đặc trưng như ném còn là cách để bạn giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa ẩm thực truyền thống.

Nguồn cung cấp giống và vật tư uy tín

Để bắt đầu hành trình trồng cây ném của mình, việc lựa chọn hạt giống hoặc củ giống chất lượng là vô cùng quan trọng. Giống tốt quyết định đến 60-70% sự thành công của vụ mùa. Bên cạnh đó, các vật tư nông nghiệp như phân bón hữu cơ, đất sạch, thuốc bảo vệ thực vật sinh học cũng cần được lựa chọn kỹ lưỡng từ những nguồn cung cấp đáng tin cậy. Một nguồn tham khảo uy tín để bạn tìm hiểu thêm về các loại hạt giống nông nghiệp và vật tư phục vụ trồng trọt chính là hatgiongnongnghiep1.vn. Việc tìm mua giống và vật tư chất lượng sẽ giúp bạn có khởi đầu thuận lợi và tăng cơ hội thành công khi áp dụng cách trồng cây ném tại nhà.

Tự tay thực hiện cách trồng cây ném tại nhà không chỉ mang lại nguồn gia vị tươi sạch, an toàn mà còn là một trải nghiệm thú vị. Chỉ cần nắm vững kỹ thuật chuẩn bị đất, chọn giống, gieo trồng và chăm sóc đúng cách, bạn hoàn toàn có thể thu hoạch những mẻ ném thơm ngon, phục vụ cho bữa ăn gia đình. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để bắt đầu hành trình làm vườn của mình.

Viết một bình luận