Cây phất dụ, hay còn gọi là cây phát lộc, tre phát lộc (tên khoa học: Dracaena sanderiana), là loại cây cảnh phổ biến được ưa chuộng không chỉ vì vẻ đẹp thanh thoát mà còn mang ý nghĩa phong thủy tốt lành. Nhiều người tin rằng trồng cây phất dụ trong nhà hoặc nơi làm việc sẽ mang lại may mắn, tài lộc và bình an. Với khả năng sinh trưởng tốt cả trong nước lẫn đất, cây phất dụ tương đối dễ trồng và chăm sóc. Nếu bạn đang muốn tìm hiểu cách trồng phất dụ để tô điểm cho không gian sống hoặc làm quà tặng ý nghĩa, bài viết này sẽ cung cấp cho bạn tất cả thông tin chi tiết từ A đến Z, giúp bạn tự tay trồng và chăm sóc cây phất dụ khỏe mạnh, tươi tốt ngay tại nhà.
Tìm Hiểu Chung Về Cây Phất Dụ (Phát Lộc)
Cây phất dụ (Dracaena sanderiana) thuộc họ Măng tây (Asparagaceae), có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới Châu Phi. Loài cây này được du nhập và trở nên phổ biến ở nhiều quốc gia châu Á, đặc biệt là Trung Quốc và Việt Nam, với tên gọi phổ biến là “tre phát lộc” hoặc “lucky bamboo”, mặc dù nó không thuộc họ Tre (Poaceae). Cây có thân thẳng đứng, chia thành nhiều đốt rõ ràng, lá xanh mướt, dài và nhọn ở đầu. Cây có sức sống mạnh mẽ, có thể phát triển trong môi trường nước hoặc đất, và thích nghi tốt với điều kiện ánh sáng yếu trong nhà. Sự phổ biến của cây phất dụ gắn liền với ý nghĩa phong thủy. Theo quan niệm Á Đông, số lượng cành phất dụ trong bình mang những ý nghĩa khác nhau về tài lộc, may mắn, sức khỏe và tình yêu.
Các Yếu Tố Quan Trọng Khi Trồng Phất Dụ
Để cây phất dụ phát triển khỏe mạnh, bạn cần lưu ý đến các yếu tố môi trường cơ bản sau:
Ánh Sáng Phù Hợp Cho Cây Phất Dụ
Cây phất dụ là loại cây ưa bóng râm hoặc ánh sáng gián tiếp. Chúng phát triển tốt nhất ở nơi có ánh sáng nhẹ nhàng, không trực tiếp từ mặt trời. Ánh nắng trực tiếp, đặc biệt là ánh nắng gay gắt vào buổi trưa, có thể làm cháy lá, khiến lá bị vàng hoặc bạc màu. Tuy nhiên, cây cũng cần một lượng ánh sáng đủ để quang hợp. Nếu cây được đặt ở nơi quá tối trong thời gian dài, lá cây có thể bị nhạt màu, thân cây yếu ớt và vươn dài một cách bất thường (hiện tượng vươn ánh sáng). Vị trí lý tưởng để đặt cây phất dụ là gần cửa sổ hướng Bắc hoặc Đông, nơi có ánh sáng tự nhiên nhưng không bị chiếu trực tiếp. Nếu không có ánh sáng tự nhiên, bạn có thể sử dụng đèn huỳnh quang hoặc đèn LED trồng cây trong khoảng 8-10 giờ mỗi ngày. Quan sát màu sắc và hướng phát triển của lá cây sẽ giúp bạn điều chỉnh lượng ánh sáng cho phù hợp. Lá xanh đậm, cứng cáp cho thấy cây nhận đủ sáng, trong khi lá nhạt màu, yếu ớt là dấu hiệu cần thêm ánh sáng.
Nhiệt Độ Và Độ Ẩm Môi Trường
Cây phất dụ thích nghi tốt với nhiệt độ phòng thông thường. Nhiệt độ lý tưởng cho cây phát triển là từ 18°C đến 35°C. Cây nhạy cảm với nhiệt độ quá lạnh, đặc biệt là dưới 10°C, có thể khiến cây bị sốc nhiệt và chết. Do đó, tránh đặt cây ở nơi có luồng gió lạnh hoặc gần các thiết bị làm lạnh như điều hòa, quạt. Cây cũng không thích nhiệt độ quá cao hoặc sự thay đổi nhiệt độ đột ngột. Độ ẩm tương đối cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của cây phất dụ. Cây ưa độ ẩm trung bình đến cao, tương tự môi trường nhiệt đới. Độ ẩm quá thấp, đặc biệt là trong môi trường sử dụng máy sưởi hoặc điều hòa, có thể làm khô lá và gây ra hiện tượng cháy mép lá. Để tăng độ ẩm xung quanh cây, bạn có thể đặt chậu cây trên một khay sỏi có chứa nước (đảm bảo đáy chậu không chạm trực tiếp vào nước để tránh úng rễ), hoặc phun sương nhẹ lên lá cây định kỳ, đặc biệt vào mùa khô. Tránh phun sương quá nhiều vào buổi tối để ngăn ngừa nấm bệnh phát triển.
Chuẩn Bị Trước Khi Trồng Phất Dụ
Việc chuẩn bị kỹ lưỡng các vật liệu cần thiết là bước đầu tiên quan trọng để đảm bảo quá trình trồng cây phất dụ thành công. Tùy thuộc vào việc bạn chọn trồng trong nước hay trong đất mà các vật liệu có thể khác nhau một chút.
Chọn Giống Và Cắt Cành Giâm
Bạn có thể mua cây phất dụ đã được trồng sẵn trong nước hoặc đất tại các cửa hàng cây cảnh. Khi chọn mua, nên chọn những cây có thân thẳng, lá xanh mướt, không có dấu hiệu sâu bệnh, vàng lá hay thân mềm nhũn. Nếu bạn muốn tự giâm cành, hãy chọn những cành phất dụ khỏe mạnh, có ít nhất 2-3 đốt. Sử dụng dao hoặc kéo sắc, sạch để cắt một đoạn cành từ cây mẹ. Vết cắt nên là vết cắt chéo hoặc thẳng, ngay dưới một đốt lá. Chiều dài cành giâm khoảng 10-15cm là phù hợp. Sau khi cắt, bạn có thể nhúng phần gốc cành giâm vào bột kích rễ để tăng khả năng ra rễ, mặc dù cây phất dụ có thể ra rễ khá dễ dàng mà không cần chất kích rễ.
Chuẩn Bị Chậu Và Giá Thể/Nước Trồng
Nếu trồng trong nước:
- Chậu: Chọn bình thủy tinh hoặc lọ gốm sứ có kích thước phù hợp với số lượng và chiều cao của cành phất dụ. Chậu thủy tinh giúp bạn dễ dàng quan sát mức nước và tình trạng rễ. Đảm bảo bình sạch sẽ trước khi sử dụng.
- Nước: Sử dụng nước sạch, tốt nhất là nước mưa hoặc nước máy đã để lắng hoặc đun sôi để nguội để loại bỏ clo và các hóa chất khác có hại cho cây. Nước tinh khiết hoặc nước lọc cũng rất tốt. Hạn chế sử dụng nước giếng khoan chưa qua xử lý vì có thể chứa nhiều khoáng chất gây hại cho cây.
Nếu trồng trong đất:
- Chậu: Chọn chậu có lỗ thoát nước tốt để tránh tình trạng úng ngập gây thối rễ. Kích thước chậu tùy thuộc vào kích thước cây và số lượng cây bạn muốn trồng chung. Chất liệu chậu có thể là gốm, nhựa hoặc xi măng.
- Giá thể (Đất): Sử dụng loại đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Hỗn hợp đất trồng lý tưởng có thể bao gồm đất thịt nhẹ trộn với xơ dừa, trấu hun, phân hữu cơ hoặc phân trùn quế theo tỷ lệ phù hợp (ví dụ: 60% đất thịt, 20% xơ dừa/trấu hun, 20% phân hữu cơ). Giá thể phải sạch mầm bệnh.
Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Trồng Phất Dụ
Bây giờ là phần quan trọng nhất: thực hiện việc trồng cây phất dụ. Quy trình sẽ khác nhau tùy thuộc vào phương pháp bạn lựa chọn.
Phương Pháp 1: Cách Trồng Phất Dụ Trong Nước
Trồng phất dụ trong nước là phương pháp phổ biến và dễ thực hiện nhất, đặc biệt được ưa chuộng cho các bình “lucky bamboo” để bàn.
- Chuẩn bị cành giâm (nếu cần): Nếu bạn giâm cành từ cây mẹ, hãy chuẩn bị các đoạn cành như đã hướng dẫn ở trên. Nếu mua cây đã có rễ trong nước, bỏ qua bước này.
- Rửa sạch gốc cây: Rửa nhẹ nhàng phần gốc của cành giâm hoặc cây mua sẵn dưới vòi nước sạch để loại bỏ bụi bẩn hoặc phần đất cũ (nếu có). Cẩn thận không làm tổn thương rễ non (nếu cây đã có rễ).
- Chuẩn bị bình và sỏi (tùy chọn): Đặt một lớp sỏi nhỏ hoặc đá trang trí (đã rửa sạch) dưới đáy bình thủy tinh. Lớp sỏi này giúp cố định cây đứng vững và tạo điểm nhấn trang trí. Bạn cũng có thể không dùng sỏi mà chỉ đặt cây trực tiếp vào bình.
- Đặt cây vào bình: Đặt cành/cây phất dụ vào bình sao cho phần gốc ngập trong nước khoảng 3-5cm. Đảm bảo các đốt dưới cùng (nơi rễ sẽ mọc ra) được ngập hoàn toàn trong nước. Nếu sử dụng nhiều cành, sắp xếp chúng theo ý muốn.
- Đổ nước vào bình: Từ từ đổ nước sạch đã chuẩn bị vào bình cho đến khi đạt mức mong muốn, đủ ngập phần gốc cây đã đặt. Mực nước lý tưởng là khoảng 3-5cm. Không nên đổ nước quá đầy ngập thân cây vì có thể gây thối thân.
- Đặt cây ở vị trí thích hợp: Đặt bình phất dụ ở nơi có ánh sáng gián tiếp nhẹ nhàng, tránh ánh nắng trực tiếp và nơi có nhiệt độ quá lạnh hoặc thay đổi đột ngột.
Phương Pháp 2: Cách Trồng Phất Dụ Trong Đất
Trồng phất dụ trong đất giúp cây phát triển mạnh mẽ và to lớn hơn theo thời gian, vì bộ rễ có không gian và nguồn dinh dưỡng phong phú hơn.
- Chuẩn bị chậu: Chọn chậu có kích thước phù hợp và đảm bảo lỗ thoát nước dưới đáy chậu thông thoáng. Có thể lót một lớp sỏi hoặc đá nhỏ dưới đáy chậu trước khi cho đất vào để tăng cường thoát nước.
- Chuẩn bị giá thể: Sử dụng hỗn hợp đất trồng tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt như đã mô tả ở phần chuẩn bị.
- Trồng cây:
- Nếu chuyển cây từ nước sang đất: Lấy cây ra khỏi nước, nhẹ nhàng rửa sạch phần rễ non (nếu có). Đào một hố nhỏ ở giữa chậu, đặt cây vào sao cho gốc cây ngang với mặt đất. Từ từ lấp đất xung quanh gốc cây, nén nhẹ để cây đứng vững.
- Nếu trồng cành giâm trực tiếp vào đất: Chuẩn bị cành giâm như đã hướng dẫn. Nhúng gốc cành vào bột kích rễ (tùy chọn). Dùng que tạo một lỗ nhỏ trên mặt đất, đặt cành giâm vào và lấp đất nhẹ nhàng xung quanh.
- Tưới nước sau khi trồng: Tưới nước nhẹ nhàng cho cây sau khi trồng để làm ẩm giá thể và giúp đất bám vào rễ (hoặc gốc cành giâm). Đảm bảo nước thoát hết qua lỗ dưới đáy chậu.
- Đặt cây ở vị trí thích hợp: Đặt chậu phất dụ ở nơi có ánh sáng gián tiếp nhẹ nhàng. Giữ đất ẩm nhưng không để bị úng.
Chăm Sóc Cây Phất Dụ Khỏe Mạnh
Chăm sóc đúng cách là yếu tố quyết định sự sinh trưởng và vẻ đẹp của cây phất dụ. Các công việc chăm sóc chủ yếu bao gồm cung cấp nước, dinh dưỡng, cắt tỉa và kiểm soát sâu bệnh.
Cung Cấp Nước Đúng Cách
- Trồng trong nước:
- Kiểm tra mực nước thường xuyên (khoảng 1 tuần 1 lần) và thêm nước sạch khi mực nước giảm.
- Thay nước hoàn toàn định kỳ 2-3 tuần một lần để giữ nước sạch, ngăn ngừa tảo và vi khuẩn phát triển gây hại cho rễ. Khi thay nước, nhẹ nhàng rửa sạch rễ cây và bình.
- Sử dụng nước sạch đã chuẩn bị như hướng dẫn ở trên. Tránh sử dụng nước máy trực tiếp chưa khử clo.
- Trồng trong đất:
- Tưới nước khi lớp đất mặt khô khoảng 2-3cm. Sử dụng ngón tay để kiểm tra độ ẩm của đất.
- Tưới đẫm cho nước chảy qua lỗ thoát nước dưới đáy chậu, sau đó để nước thừa chảy hết. Tránh để chậu ngập nước.
- Tần suất tưới nước phụ thuộc vào điều kiện môi trường (nhiệt độ, độ ẩm), kích thước chậu và loại đất. Vào mùa hè nóng và khô, cây có thể cần tưới thường xuyên hơn mùa đông.
- Tránh tưới quá nhiều gây úng rễ, đây là nguyên nhân phổ biến khiến cây phất dụ bị chết khi trồng trong đất. Lá vàng, mềm nhũn, thân cây mềm là dấu hiệu của việc tưới quá nhiều.
Bón Phân Và Dinh Dưỡng
Cây phất dụ không đòi hỏi nhiều dinh dưỡng, đặc biệt khi trồng trong nước.
- Trồng trong nước:
- Bạn có thể sử dụng dung dịch dinh dưỡng dành riêng cho cây thủy sinh pha loãng theo hướng dẫn trên bao bì.
- Hoặc đơn giản hơn, sử dụng một lượng rất nhỏ phân bón tan chậm chuyên dụng cho cây cảnh hoặc phân bón lá pha loãng cực kỳ loãng (chỉ một vài giọt cho một bình nước). Bón phân khoảng 2-3 tháng một lần.
- Việc bón phân quá liều có thể gây hại cho rễ và làm chết cây. Nếu nước trong bình bị đục hoặc có mùi hôi sau khi bón phân, hãy thay nước ngay lập tức.
- Trồng trong đất:
- Sử dụng phân bón hữu cơ hoặc phân bón NPK cân bằng pha loãng. Bón phân khoảng 1-2 tháng một lần trong mùa sinh trưởng (xuân, hè).
- Rắc một lớp mỏng phân hữu cơ lên mặt đất hoặc hòa phân NPK vào nước tưới với nồng độ thấp.
- Không bón phân vào mùa đông khi cây phát triển chậm hoặc khi cây đang yếu, có dấu hiệu sâu bệnh.
Cắt Tỉa Và Tạo Dáng
Cắt tỉa giúp cây phất dụ gọn gàng, kích thích cây ra nhánh mới và duy trì hình dáng mong muốn.
- Cắt lá vàng hoặc khô: Sử dụng kéo sắc, sạch để cắt bỏ những lá bị vàng, khô hoặc hư hỏng ở gần gốc. Điều này giúp cây tập trung năng lượng nuôi dưỡng các lá khỏe mạnh.
- Cắt ngọn: Nếu thân cây quá cao hoặc bạn muốn cây đâm nhánh, có thể cắt bỏ phần ngọn. Cắt ngang thân, cách đốt trên cùng khoảng 1-2cm. Phần ngọn đã cắt có thể được sử dụng để giâm cành mới.
- Tạo dáng (uốn xoắn): Việc uốn thân cây phất dụ thành hình xoắn là một kỹ thuật đặc biệt đòi hỏi sự kiên nhẫn và điều kiện ánh sáng kiểm soát. Người trồng thường đặt cây trong môi trường ánh sáng từ một hướng duy nhất và xoay chậu định kỳ để thân cây tự uốn cong theo hướng ánh sáng. Quá trình này mất nhiều thời gian và chỉ nên áp dụng khi thân cây còn non và dẻo.
- Ghép và buộc: Để tạo các tầng hoặc hình dáng phức tạp hơn cho bình phất dụ nhiều cành, người ta thường sử dụng dây kẽm hoặc dây mềm để buộc các thân cây lại với nhau theo hình mong muốn. Việc này cần làm cẩn thận để không làm tổn thương thân cây.
Phòng Trừ Sâu Bệnh Thường Gặp
Cây phất dụ tương đối ít bị sâu bệnh, nhưng vẫn có thể gặp một số vấn đề nếu điều kiện chăm sóc không phù hợp.
- Nhện đỏ, rệp sáp: Đây là những loại sâu bệnh phổ biến có thể tấn công lá và thân cây, gây hại bằng cách hút nhựa cây. Dấu hiệu nhận biết là lá cây bị đốm vàng, xoăn lại hoặc có lớp bông trắng (rệp sáp) trên thân và lá.
- Cách xử lý: Nếu phát hiện sớm, có thể dùng khăn ẩm lau sạch sâu bệnh. Nếu nặng hơn, sử dụng cồn isopropyl pha loãng với nước (tỷ lệ 1:1) xịt trực tiếp lên vùng bị bệnh. Hoặc sử dụng các loại thuốc trừ sâu sinh học, nước rửa chén pha loãng (rất loãng) xịt lên cây, sau đó rửa sạch bằng nước sạch.
- Nấm bệnh (Thối rễ, đốm lá): Thường xảy ra khi cây bị úng nước hoặc độ ẩm không khí quá cao, thông thoáng kém. Rễ cây bị mềm nhũn, có mùi hôi (thối rễ) hoặc xuất hiện các đốm nâu, đen trên lá (đốm lá).
- Cách xử lý: Nếu bị thối rễ (thường gặp khi trồng trong đất), cần ngay lập tức lấy cây ra khỏi chậu, cắt bỏ phần rễ bị thối, rửa sạch gốc cây, và trồng lại vào giá thể mới, khô ráo hơn. Điều chỉnh chế độ tưới nước. Nếu bị đốm lá, loại bỏ lá bị bệnh, cải thiện độ thông thoáng và có thể sử dụng thuốc diệt nấm phun lên cây.
Kiểm tra cây thường xuyên là biện pháp phòng ngừa tốt nhất để phát hiện sớm các dấu hiệu sâu bệnh và xử lý kịp thời. Đảm bảo môi trường sống của cây sạch sẽ và thông thoáng.
Chuyển Chậu Hoặc Chuyển Từ Nước Sang Đất (Và Ngược Lại)
Đôi khi, bạn có thể cần chuyển chậu cho cây phất dụ khi cây lớn hơn, hoặc muốn thay đổi phương pháp trồng từ nước sang đất hoặc ngược lại.
Chuyển Chậu Khi Trồng Trong Đất
Khi cây phất dụ phát triển lớn và bộ rễ đã lấp đầy chậu hiện tại (có thể thấy rễ mọc ra từ lỗ thoát nước), là lúc cần chuyển sang chậu lớn hơn.
- Chuẩn bị chậu mới: Chọn chậu lớn hơn chậu cũ khoảng 2-5cm đường kính, đảm bảo có lỗ thoát nước. Chuẩn bị giá thể mới.
- Lấy cây ra khỏi chậu cũ: Tưới nước nhẹ cho đất ẩm khoảng một ngày trước khi chuyển chậu để đất dễ bong ra khỏi thành chậu. Nghiêng chậu, dùng tay vỗ nhẹ xung quanh thành chậu và từ từ kéo cây ra cùng bầu đất. Cẩn thận không làm đứt rễ quá nhiều.
- Kiểm tra rễ: Loại bỏ phần đất cũ bám quá chặt và cắt bỏ những rễ bị thối, hư hỏng hoặc mọc vòng quá nhiều.
- Trồng vào chậu mới: Đặt một lớp đất mới dưới đáy chậu mới, đặt cây vào giữa sao cho gốc cây ngang với mép chậu. Lấp đầy đất mới xung quanh bầu rễ, nén nhẹ để đất bám vào rễ.
- Tưới nước: Tưới đẫm nước sau khi trồng để đất ổn định.
- Chăm sóc sau khi chuyển: Đặt cây ở nơi có ánh sáng gián tiếp và tránh bón phân trong khoảng 1-2 tuần để cây phục hồi.
Chuyển Từ Nước Sang Đất
Nếu cây phất dụ của bạn đã có rễ trong nước và bạn muốn chuyển sang trồng trong đất để cây phát triển mạnh hơn:
- Chuẩn bị chậu và đất: Như khi trồng cây phất dụ trong đất ban đầu.
- Lấy cây ra khỏi nước: Nhẹ nhàng lấy cây ra khỏi bình nước.
- Trồng vào đất: Đào hố nhỏ ở giữa chậu, đặt cây vào và lấp đất xung quanh phần rễ đã phát triển. Nén nhẹ đất.
- Tưới nước: Tưới đẫm nước lần đầu.
- Chăm sóc: Đặt cây ở nơi có ánh sáng gián tiếp. Cần chú ý giữ ẩm cho đất trong giai đoạn đầu vì rễ cây đã quen với môi trường nước. Giảm dần lượng nước tưới khi cây đã thích nghi với môi trường đất. Tránh bón phân ngay lập tức.
Chuyển Từ Đất Sang Nước
Việc chuyển cây phất dụ đã trồng trong đất sang trồng trong nước có thể khó khăn hơn và không phải lúc nào cũng thành công, đặc biệt với cây đã trưởng thành.
- Lấy cây ra khỏi đất: Nhẹ nhàng lấy cây ra khỏi chậu, cố gắng giữ bầu rễ càng nguyên vẹn càng tốt.
- Rửa sạch rễ: Rửa sạch toàn bộ đất bám trên rễ dưới vòi nước chảy. Cần rửa thật kỹ để không còn sót lại đất nào, vì đất trong nước có thể gây thối rễ.
- Cắt tỉa rễ: Cắt bỏ bớt những rễ dài, rễ già hoặc bị hư hỏng. Chỉ giữ lại những rễ khỏe mạnh.
- Đặt vào bình nước: Chuẩn bị bình nước sạch. Đặt cây vào bình sao cho phần gốc và rễ ngập trong nước.
- Chăm sóc: Đặt cây ở nơi có ánh sáng gián tiếp. Thay nước thường xuyên (có thể hàng ngày hoặc cách ngày trong tuần đầu) để đảm bảo nước luôn sạch và cây không bị sốc. Quan sát cẩn thận tình trạng rễ và lá cây. Cây có thể bị vàng lá hoặc rụng bớt lá trong giai đoạn đầu chuyển đổi do sốc môi trường. Cần kiên nhẫn chờ cây thích nghi. Việc này đòi hỏi rễ đất phải chuyển đổi để thích nghi với môi trường nước, không phải cây nào cũng làm được.
Các Vấn Đề Thường Gặp Và Cách Khắc Phục
Mặc dù cây phất dụ khá dễ chăm sóc, nhưng đôi khi vẫn có thể gặp phải một số vấn đề. Nắm rõ nguyên nhân và cách xử lý sẽ giúp bạn giữ cây luôn xanh tốt.
Lá Vàng
- Nguyên nhân:
- Tưới quá nhiều nước (đối với cây trồng đất): Rễ bị úng, không hấp thụ được oxy.
- Nước có chứa hóa chất (đối với cây trồng nước): Clo, fluoride trong nước máy có thể gây độc cho cây.
- Thiếu ánh sáng: Cây không đủ năng lượng để duy trì màu xanh của lá.
- Thiếu dinh dưỡng: Cây không nhận đủ các khoáng chất cần thiết.
- Nhiệt độ quá lạnh hoặc thay đổi đột ngột.
- Sâu bệnh: Nhện đỏ hoặc rệp sáp tấn công.
- Cách khắc phục:
- Điều chỉnh chế độ tưới nước (để đất khô hơn trước khi tưới lại).
- Sử dụng nước sạch, đã khử clo hoặc nước lọc cho cây trồng nước.
- Di chuyển cây đến nơi có ánh sáng tốt hơn (nhưng vẫn tránh ánh nắng trực tiếp).
- Bón phân đúng liều lượng và tần suất.
- Kiểm soát nhiệt độ môi trường, tránh đặt cây ở nơi có gió lạnh.
- Kiểm tra và xử lý sâu bệnh nếu có.
Thân Mềm Nhũn Hoặc Thối Gốc
- Nguyên nhân:
- Úng nước: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, gây thối rễ và thân.
- Nấm bệnh: Đặc biệt là khi môi trường ẩm ướt và thiếu thông thoáng.
- Nước bẩn (đối với cây trồng nước): Nước bị nhiễm khuẩn gây hại rễ.
- Cách khắc phục:
- Nếu trồng trong đất, giảm tần suất tưới nước và đảm bảo lỗ thoát nước thông thoáng. Nếu cây đã bị thối nặng, có thể cần lấy cây ra, cắt bỏ phần thối và giâm lại phần ngọn khỏe mạnh (nếu có).
- Nếu trồng trong nước, thay nước ngay lập tức bằng nước sạch, rửa sạch bình và rễ cây. Cắt bỏ phần thân/rễ bị thối bằng dao sắc, sạch. Có thể dùng cồn sát khuẩn nhẹ vết cắt. Nếu thối lan lên thân, phần thân bị thối sẽ không phục hồi được. Chỉ cứu được phần ngọn khỏe mạnh chưa bị thối.
- Cải thiện độ thông thoáng quanh cây.
Lá Bị Cháy Mép Hoặc Đốm Nâu
- Nguyên nhân:
- Ánh nắng trực tiếp: Ánh nắng gay gắt làm cháy lá.
- Độ ẩm không khí quá thấp: Lá bị khô.
- Nước có hàm lượng muối/khoáng chất cao: Gây tích tụ trong lá.
- Thiếu nước (đối với cây trồng đất): Đất quá khô.
- Cách khắc phục:
- Di chuyển cây ra khỏi nơi có ánh nắng trực tiếp.
- Tăng độ ẩm không khí xung quanh cây (đặt khay sỏi nước, phun sương nhẹ).
- Sử dụng nước sạch, tốt hơn là nước cất hoặc nước lọc cho cây trồng nước.
- Kiểm tra độ ẩm đất và tưới nước đủ cho cây trồng đất.
Cây Không Phát Triển Hoặc Phát Triển Chậm
- Nguyên nhân:
- Thiếu ánh sáng: Cây không đủ năng lượng để sinh trưởng.
- Thiếu dinh dưỡng: Đặc biệt khi cây đã trồng lâu trong cùng một môi trường mà chưa được bổ sung dinh dưỡng.
- Chậu quá nhỏ: Rễ bị bó buộc, không có không gian phát triển.
- Nhiệt độ không phù hợp: Quá lạnh hoặc quá nóng.
- Cách khắc phục:
- Di chuyển cây đến nơi có ánh sáng tốt hơn.
- Bón phân định kỳ với liều lượng phù hợp.
- Chuyển cây sang chậu lớn hơn nếu cần.
- Kiểm soát nhiệt độ môi trường.
Ý Nghĩa Phong Thủy Của Cây Phất Dụ
Ý nghĩa phong thủy là một trong những lý do chính khiến cây phất dụ được yêu thích. Tên gọi “phát lộc” hay “phát tài” đã nói lên ý nghĩa mang lại may mắn, thịnh vượng và tiền tài. Cây phất dụ còn tượng trưng cho sự bền vững, kiên cường bởi sức sống mãnh liệt của nó.
Số lượng cành phất dụ trong bình thường mang những ý nghĩa khác nhau:
- 1 cành: Mang lại may mắn, sự khởi đầu tốt đẹp.
- 2 cành: Tượng trưng cho tình yêu và hạnh phúc đôi lứa.
- 3 cành: Đại diện cho Tài Lộc (tài, lộc, thọ) – sự giàu có, may mắn và trường thọ. Đây là số lượng phổ biến nhất.
- 4 cành: Theo quan niệm Á Đông, số 4 thường bị xem là không tốt (“tứ” gần âm với “tử”). Do đó, số 4 cành phất dụ thường được tránh.
- 5 cành: Biểu tượng của sức khỏe tốt.
- 6 cành: Mang lại sự thuận lợi, suôn sẻ trong công việc và kinh doanh (“lục” gần âm với “lộc”).
- 7 cành: Mang lại sức khỏe tốt.
- 8 cành: Tượng trưng cho sự phát đạt, thịnh vượng (“bát” gần âm với “phát”).
- 9 cành: Đại diện cho sự may mắn toàn diện, viên mãn.
- 10 cành: Tượng trưng cho sự hoàn hảo, trọn vẹn.
- 21 cành: Biểu tượng của sự giàu có, thịnh vượng và sức khỏe dồi dào, một cuộc sống sung túc.
Khi chọn số lượng cành để trồng hoặc làm quà, bạn có thể dựa vào những ý nghĩa này để lựa chọn sao cho phù hợp với mong muốn và mục đích của mình.
Mua Cây Phất Dụ Ở Đâu?
Cây phất dụ được bán khá phổ biến tại nhiều nơi. Bạn có thể dễ dàng tìm mua cây ở:
- Các cửa hàng cây cảnh, nhà vườn truyền thống.
- Các siêu thị, trung tâm thương mại có quầy bán cây cảnh.
- Các cửa hàng online chuyên bán cây cảnh và vật tư nông nghiệp.
Khi mua, nên chọn những địa chỉ uy tín để đảm bảo cây khỏe mạnh, không sâu bệnh và được tư vấn đúng cách trồng. Việc tìm kiếm thông tin về các loại cây trồng hay hạt giống chất lượng cao cho nông nghiệp và cây cảnh có thể tham khảo từ các nguồn đáng tin cậy. Ví dụ, hatgiongnongnghiep1.vn là một nguồn cung cấp thông tin và sản phẩm liên quan đến hạt giống và vật tư nông nghiệp, có thể hỗ trợ bạn trong việc tìm hiểu thêm về các loại cây trồng khác nữa.
Khi mua cây phất dụ, hãy kiểm tra kỹ tình trạng thân, lá và rễ (nếu trồng trong nước) để chọn được cây tốt nhất. Thân cây phải cứng cáp, màu xanh tươi, không bị vàng úa hay mềm nhũn. Lá cây phải xanh mướt, không có đốm lạ hay dấu hiệu côn trùng tấn công. Rễ (nếu có) phải trắng hoặc vàng nhạt, không bị đen hay có mùi hôi.
Lời Khuyên Bổ Sung Để Trồng Phất Dụ Thành Công
- Vệ sinh bình/chậu định kỳ: Bình trồng nước hoặc chậu trồng đất cần được vệ sinh sạch sẽ định kỳ để loại bỏ cặn bẩn, tảo hoặc mầm bệnh.
- Kiểm tra cây thường xuyên: Dành vài phút mỗi tuần để quan sát cây, kiểm tra lá, thân và rễ (nếu trồng nước) để phát hiện sớm các vấn đề và xử lý kịp thời.
- Tránh di chuyển cây quá nhiều: Cây phất dụ thích sự ổn định. Tránh di chuyển cây liên tục hoặc thay đổi vị trí quá thường xuyên trừ khi thực sự cần thiết.
- Sử dụng nước ấm (không nóng): Khi thay nước cho cây trồng nước vào mùa đông, nên sử dụng nước ấm hơn một chút so với nước lạnh để tránh gây sốc nhiệt cho rễ.
- Kiên nhẫn: Cây phất dụ không phải là loại phát triển quá nhanh. Hãy kiên nhẫn chăm sóc và quan sát sự thay đổi của cây theo thời gian.
Với những hướng dẫn chi tiết về cách trồng phất dụ trong nước và trong đất, cùng các lưu ý về chăm sóc và xử lý vấn đề, hy vọng bạn đã có đủ kiến thức để tự tay trồng và chăm sóc cây phất dụ của mình. Cây phất dụ không chỉ là một loại cây cảnh trang trí đẹp mắt mà còn là biểu tượng của may mắn và tài lộc. Việc tự tay chăm sóc cây sẽ mang lại cho bạn niềm vui và sự thư thái. Chúc bạn thành công với khu vườn phất dụ nhỏ xinh của mình!