Lan Sóc ta, hay còn gọi là Đuôi chồn (tên khoa học: Rhynchostylis Retusa), là một loài lan rừng được nhiều người yêu lan tại Việt Nam ưa chuộng và tìm kiếm để sưu tầm. Với vẻ đẹp độc đáo cùng hương thơm nhẹ nhàng, việc trồng lan Sóc ta và chăm sóc đúng cách để cây phát triển khỏe mạnh và ra hoa là mong muốn của không ít người. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin chi tiết và hữu ích, giúp bạn nắm vững kỹ thuật để có những chậu lan Sóc ta đẹp như ý.
Đặc Điểm Nhận Biết Lan Sóc Ta
Để trồng lan Sóc ta thành công, việc đầu tiên là bạn cần nhận biết chính xác loại lan này. Lan Sóc ta thuộc họ Ngọc Điểm, có mối quan hệ gần gũi với Đai Châu và Đuôi Cáo. Đặc điểm nổi bật của lá lan Sóc ta là dày, mọng nước, thường dài từ 20 đến 40 cm và rộng khoảng 2 đến 3 cm. Mặt dưới của lá có các sọc trắng mờ chạy dọc, tuy không rõ nét bằng Đai Châu nhưng vẫn là dấu hiệu nhận biết quan trọng. Lá cây xếp khép lại theo hình chữ V, khác với lá Đai Châu thường mở phẳng hơn. Đầu lá non thường chia làm hai thùy nhọn, trong khi đầu lá già có xu hướng tù hơn. Lá xếp sát nhau tạo nên dáng vẻ chắc chắn cho cây.
Rễ của lan Sóc ta khá đặc trưng, to và mập, cỡ như cây bút chì đối với cây nhỏ hoặc bằng ngón tay út đối với cây lớn được chăm sóc tốt. Rễ thường có màu trắng bạc, và phần đầu rễ đang phát triển thường có màu xanh sẫm, báo hiệu cây đang sinh trưởng tốt.
Hoa lan Sóc ta nở theo dạng chùm dài, có thể đạt tới 30-45 cm, mang nhiều bông hoa nhỏ đường kính khoảng 2 cm. Dáng hoa nhìn giống một chú chim đang sà xuống, tương tự như Đuôi Cáo nhưng cánh bên và môi hoa nhỏ hơn, thường có nhiều chấm tím li ti trên cánh. Mùa hoa lan Sóc ta thường rơi vào khoảng tháng 4 đến tháng 6 dương lịch. Hoa có mùi thơm thoang thoảng, khá đặc trưng, và có độ bền khoảng 20-25 ngày tùy thuộc vào sức sống của cây.
Chuẩn Bị Giá Thể Và Ghép Lan Sóc Ta
Việc lựa chọn và chuẩn bị giá thể phù hợp đóng vai trò quan trọng trong kỹ thuật trồng lan Sóc ta. Lan Sóc ta là loài ưa thoáng khí ở bộ rễ, do đó, phương pháp ghép gỗ và treo cao thường được khuyến khích. Ghép cây trực tiếp lên các khúc gỗ phong lan chuyên dụng giúp rễ bám chắc và thoáng khí.
Nếu khu vườn của bạn có tiểu khí hậu không quá ẩm mát, một giải pháp hiệu quả là ghép lan vào khúc gỗ nhỏ, sau đó đặt cả khúc gỗ này vào chậu đất nung. Xung quanh gốc và khúc gỗ trong chậu nên đổ thêm than củi cỡ đầu ngón chân cái để tăng độ thoáng và khả năng thoát nước. Điều cực kỳ quan trọng là cả gỗ và than củi đều cần được ngâm nước đầy đủ trong khoảng 1-2 ngày trước khi sử dụng. Việc ngâm giúp giá thể no nước, tránh tình trạng giá thể hút ngược nước từ cây lan sau khi ghép. Nếu không có gỗ, bạn vẫn có thể trồng lan Sóc ta trực tiếp vào chậu đất nung sử dụng than củi làm giá thể chính (ưu tiên than cục to để đảm bảo độ thoáng). Tương tự, than và chậu cần được ngâm nước trước.
Khi đặt cây lan vào giá thể, chú ý không vùi sâu gốc cây xuống. Cuống lá dưới cùng của cây nên cách mặt giá thể khoảng hai đốt ngón tay để tránh đọng nước gây thối gốc. Sử dụng dây buộc hoặc kẹp nhẹ nhàng để cố định thân cây lan vào giá thể hoặc dây treo, đảm bảo cây đứng vững, không bị nghiêng đổ, tạo điều kiện thuận lợi cho rễ mới bám vào.
Chăm Sóc Lan Sóc Ta Sau Khi Ghép
Giai đoạn đầu sau khi ghép cây là thời điểm cực kỳ quan trọng quyết định sự sống còn và khả năng phục hồi của cây lan Sóc ta. Đối với cây mới ghép, việc giữ ẩm là ưu tiên hàng đầu. Hàng ngày, bạn nên tưới nước cho cây từ 2 đến 3 lần, tùy thuộc vào độ ẩm của giá thể và điều kiện thời tiết. Hãy kiểm tra giá thể, khi thấy khô thì cần tưới.
Bên cạnh việc tưới nước, việc kích thích bộ rễ phát triển là cần thiết. Khoảng 5 ngày một lần, bạn có thể phun thuốc kích rễ theo liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất. Sự phát triển của rễ mới là dấu hiệu cây lan đã bắt đầu thích nghi và có thể hấp thụ nước cùng dinh dưỡng. Khi cây có rễ khỏe mạnh, lá cây sẽ dần căng cứng và hồi phục.
Một yếu tố then chốt trong kỹ thuật trồng lan Sóc ta và chăm sóc là môi trường sống. Lan Sóc ta không ưa nắng gắt và cần môi trường ẩm mát, thoáng gió. Nếu sau 20-30 ngày ghép mà cây vẫn chưa ra rễ, lá có dấu hiệu héo tóp, mỏng đi, điều đó cho thấy môi trường trồng có thể quá khô nóng so với nhu cầu của cây. Trong trường hợp này, hãy di chuyển cây đến nơi có độ ẩm cao hơn và râm mát hơn. Bạn có thể đặt thêm vật liệu giữ ẩm như dớn mềm gần cuống lá dưới cùng (nơi rễ mới thường nhú ra) nhưng tuyệt đối không bịt kín gốc cây, đảm bảo sự thông thoáng cần thiết.
Cây lan Sóc ta chưa có rễ chỉ cần nước và thi thoảng được phun kích rễ để thúc đẩy ra rễ. Khi cây đã ra rễ khỏe mạnh, chế độ chăm sóc sẽ thay đổi. Lúc này, bạn có thể giảm tần suất tưới nước xuống còn 1-2 lần mỗi ngày. Song song đó, bắt đầu bổ sung dinh dưỡng cho cây bằng cách phun phân bón lá NPK có hàm lượng Đạm (N) cao để thúc đẩy sinh trưởng, ví dụ như NPK 30-10-10, mỗi tuần một lần.
Chăm Sóc Cho Lan Sóc Ta Ra Hoa
Để lan Sóc ta có thể ra hoa đúng mùa và cho bông đẹp, bạn cần điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và tưới nước vào thời điểm thích hợp. Khoảng đầu tháng 2 dương lịch, khi cây đã phát triển ổn định, hãy chuyển sang sử dụng loại phân bón lá NPK có hàm lượng Lân (P) cao hơn, ví dụ như NPK 10-30-10, và phun mỗi tuần một lần. Việc tăng cường Lân sẽ giúp cây tích lũy năng lượng, phân hóa mầm hoa.
Cùng với việc thay đổi phân bón, bạn cũng cần điều chỉnh tần suất tưới nước. Vào khoảng thời gian này, đặc biệt ở miền Bắc thường có mưa phùn, độ ẩm không khí cao. Bạn có thể giảm tần suất tưới nước lã xuống còn khoảng 3-4 ngày một lần. Giữ cho cây có một giai đoạn “nghỉ” nhẹ về nước sẽ kích thích cây chuẩn bị cho mùa hoa.
Tiếp tục duy trì chế độ này cho đến khoảng đầu tháng 4 dương lịch. Vào thời điểm này, bạn có thể giảm hoặc thậm chí hầu như không tưới nước trong một thời gian ngắn. Việc này giúp cây trải qua giai đoạn khô hạn nhẹ, một yếu tố quan trọng để kích thích cây nhú nụ hoa. Sau giai đoạn “hạn” ngắn này, khi thấy cây bắt đầu có dấu hiệu nhú nụ, bạn có thể tưới nước bình thường trở lại để cây đủ sức nuôi nụ.
Cây lan sóc ta đang phát triển
Lá và rễ lan sóc ta đặc trưng
Việc trồng lan Sóc ta đòi hỏi sự kiên nhẫn và am hiểu về nhu cầu của cây. Bằng cách cung cấp môi trường sống phù hợp, chú trọng vào sự phát triển của bộ rễ, và điều chỉnh chế độ tưới tiêu, bón phân hợp lý theo từng giai đoạn sinh trưởng, bạn hoàn toàn có thể sở hữu những giò lan Sóc ta khỏe mạnh và cho hoa rực rỡ, ngát hương. Thông tin chi tiết về các loại vật tư, hạt giống và kỹ thuật trồng trọt khác có thể tham khảo tại hatgiongnongnghiep1.vn.
Vòi hoa lan sóc ta rủ dài
Hoa lan sóc ta tím trắng
Trồng lan Sóc ta không quá khó nếu bạn nắm vững các kỹ thuật cơ bản về giá thể, tưới nước, bón phân và điều chỉnh môi trường. Sự kiên trì quan sát và điều chỉnh theo tình trạng thực tế của cây và điều kiện khí hậu địa phương là chìa khóa để thành công. Với những chia sẻ trên, hy vọng bạn sẽ có thêm tự tin để bắt tay vào chăm sóc loài lan độc đáo này và sớm được chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiêu sa cùng hương thơm quyến rũ của hoa lan Sóc ta trong vườn nhà.