Cách trồng lộc vừng và chăm sóc để cây ra hoa rực rỡ là mong muốn của nhiều người yêu cây cảnh. Lộc vừng không chỉ là biểu tượng phong thủy mang lại tài lộc, thịnh vượng với chùm hoa đỏ rực như pháo, mà còn tô điểm cho không gian sống. Tuy việc trồng ban đầu khá đơn giản, nhưng để cây phát triển khỏe mạnh và đặc biệt là nở hoa đều đặn, sai bông lại cần những kỹ thuật và kinh nghiệm nhất định. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách trồng lộc vừng và bí quyết chăm sóc hiệu quả.
Chuẩn bị trước khi trồng Lộc Vừng
Để bắt đầu quá trình trồng cây lộc vừng thành công, việc chuẩn bị đầy đủ và kỹ lưỡng các yếu tố ban đầu là vô cùng quan trọng. Sự chuẩn bị tốt giúp cây non dễ dàng bén rễ, phát triển khỏe mạnh ngay từ giai đoạn đầu, tạo tiền đề cho một cây lộc vừng sai hoa về sau.
Lựa chọn chậu trồng phù hợp
Chậu trồng đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển của bộ rễ cây lộc vừng. Khi lựa chọn chậu, cần ưu tiên loại có kích thước đủ lớn để bộ rễ có không gian phát triển thoải mái theo thời gian. Điều quan trọng nhất là chậu phải có hệ thống lỗ thoát nước tốt ở đáy. Lỗ thoát nước giúp tránh tình trạng úng ngập cho rễ, một trong những nguyên nhân chính khiến cây suy yếu hoặc chết. Các loại chậu như chậu truyền thống bằng gốm, sứ, hoặc chậu bonsai vuông với kích thước phù hợp đều là những lựa chọn tốt, miễn là đảm bảo khả năng thoát nước hiệu quả.
Chuẩn bị đất và dinh dưỡng
Đất trồng cho cây lộc vừng cần có độ tơi xốp cao và khả năng thoát nước tuyệt vời. Điều này giúp rễ cây dễ dàng hô hấp và không bị ngạt. Để tăng độ tơi xốp và cung cấp dinh dưỡng ban đầu, nên trộn đất với các loại phân hữu cơ đã qua xử lý như phân bò đã xử lí hoặc phân trùn quế. Những loại phân này cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào, an toàn và giúp cải thiện cấu trúc đất. Việc bổ sung dinh dưỡng ngay từ đầu tạo nền tảng vững chắc cho cây sinh trưởng, góp phần vào việc thành công trong cách trồng lộc vừng. Bạn có thể tìm mua các loại đất và phân bón chuyên dụng tại hatgiongnongnghiep1.vn để đảm bảo chất lượng tốt nhất cho cây của mình.
Những nguyên tắc cơ bản khi trồng Lộc Vừng
Bên cạnh việc chuẩn bị, việc nắm vững và áp dụng các nguyên tắc trồng cơ bản sẽ quyết định sức sống và khả năng phát triển của cây lộc vừng. Từ việc chọn giống cho đến vị trí đặt cây, mỗi yếu tố đều ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và vẻ đẹp của cây sau này.
Chọn giống cây chất lượng
Chất lượng giống ban đầu ảnh hưởng lớn đến khả năng sinh trưởng và ra hoa của cây lộc vừng. Nếu trồng bằng cành giống, nên chọn cành có đường kính khoảng 3 – 5 cm, vỏ dày và khỏe mạnh. Đặc biệt, cành lấy từ những vị trí tiếp xúc nhiều ánh sáng mặt trời (hướng Đông đến Nam) thường có nhựa sống dồi dào hơn. Đối với cây giống ươm từ hạt, nên chọn cây có thân hơi mập, hình dáng tương tự bút tháp, lá cứng cáp với màu nõn tía đặc trưng. Đường kính gốc cây lý tưởng nhất cho việc trồng lộc vừng từ hạt là khoảng 1,5 – 2 cm, kích thước này cũng thuận lợi cho việc ghép đá vào gốc khi trồng trong tiểu cảnh non bộ.
Vị trí trồng lý tưởng và cách xử lý đất
Cây lộc vừng có mối liên hệ đặc biệt với nước, phù hợp với phong thủy thổ. Vị trí trồng lý tưởng nhất là ven bờ ao, hồ hoặc những nơi có nguồn nước gần. Nếu không có điều kiện trồng ven nước và phải trồng trên cạn, bạn cần tạo rãnh xung quanh gốc cây để giúp giữ ẩm cho đất. Khi trồng trong chậu kín đáy, nên đắp ụ đất ở giữa và tưới nước sạch, ưu tiên sử dụng nước giếng vì chứa nhiều khoáng vi lượng có lợi cho cây. Việc ốp đá xung quanh gốc cây không chỉ giúp cố định cây, hạn chế đổ ngã mà còn tạo cảnh quan đẹp mắt và giữ ẩm cho đất ở vùng gốc.
Tầm quan trọng của ánh sáng
Ánh sáng mặt trời là yếu tố sống còn đối với cây lộc vừng, đặc biệt là để kích thích cây ra hoa. Cây cần được trồng ở nơi có nhiều ánh sáng, không bị bóng râm của các công trình hay cây lớn khác che khuất. Thiếu ánh sáng mặt trời trực tiếp là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến cây lộc vừng chỉ xanh tốt mà không ra hoa hoặc ra hoa lác đác. Do đó, dù trồng dưới đất hay trong chậu, hãy đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng mỗi ngày.
Cây lộc vừng đã trồng, thể hiện sự phát triển sau khi áp dụng kỹ thuật chăm sóc
Kỹ thuật kích thích Lộc Vừng ra hoa sai và đều
Việc khiến cây lộc vừng ra hoa đúng vụ, sai bông là một nghệ thuật đòi hỏi sự am hiểu về chu kỳ sinh trưởng và các yếu tố tác động. Nắm vững kỹ thuật kích thích sẽ giúp bạn chủ động điều chỉnh thời điểm cây nở hoa, mang lại vẻ đẹp rực rỡ theo ý muốn. Hoa lộc vừng thường nở hai vụ chính trong năm, vào khoảng tháng 7 và tháng 11 âm lịch, nhưng hoàn toàn có thể điều chỉnh bằng kỹ thuật.
Yếu tố ánh sáng đối với việc ra hoa
Như đã đề cập, ánh sáng là điều kiện tiên quyết. Cây lộc vừng trồng ở nơi có nhiều ánh sáng tự nhiên, đặc biệt là khi trồng ven sông hồ, thường có xu hướng ra hoa tự nhiên mà không cần nhiều tác động. Đối với cây trồng trong chậu, cần đặt cây ở vị trí nhận được đầy đủ ánh nắng mặt trời, tránh xa các vật cản gây bóng râm. Cây lộc vừng lá tròn nhỏ (thường từ miền Trung trở ra Bắc) thường siêng hoa hơn loại lá dài to (còn gọi là cây Chiếc hay cây Mực).
Thời điểm vàng để kích thích ra hoa
Để cây lộc vừng ra hoa theo kế hoạch, bạn cần tính toán thời gian kích thích. Thông thường, từ khi bắt đầu xử lý kích thích đến khi cây ra hoa là khoảng 03 tháng. Do đó, khi cây đã có bộ tán lá xanh tốt, khỏe mạnh, bạn có thể bắt đầu áp dụng các biện pháp kích thích. Ví dụ, để cây ra hoa đúng dịp Tết Nguyên Đán (thường vào cuối tháng 1 hoặc tháng 2 dương lịch), bạn nên bắt đầu quy trình kích thích từ đầu tháng 9 âm lịch.
Các phương pháp kích thích ra hoa hiệu quả
Có nhiều phương pháp để thúc đẩy cây lộc vừng phân hóa mầm hoa. Hai kỹ thuật phổ biến và hiệu quả thường được áp dụng là dựa trên chế độ nước tưới kết hợp với dinh dưỡng.
Kích thích ra hoa bằng cách ngập nước
Phương pháp này mô phỏng điều kiện tự nhiên ven sông hồ. Bạn có thể dùng đất hoặc vật liệu khác bít kín lỗ thoát nước dưới đáy chậu. Sau đó, đổ nước vào chậu sao cho mực nước ngập khoảng 30% phần rễ cây. Duy trì trạng thái ngập nước này trong khoảng một tháng để cây làm quen. Sau khi cây đã thích nghi, xả hết nước ra khỏi chậu. Giai đoạn này rất quan trọng, đây là lúc bạn phun hỗn hợp KNO3 và vitamin B1 để kích thích. Liều lượng khuyến cáo là 100 gam KNO3 kết hợp với 12 ml vitamin B1 pha trong 8 lít nước. Phun đều khắp tán lá cây vào lúc chiều mát. Lặp lại việc phun này 3 lần, mỗi lần cách nhau 7-10 ngày. Sau khi phun, chỉ tưới nước vừa đủ ẩm. Khi thấy cây bắt đầu nhú chồi lá non, bạn mới tăng lượng nước tưới đầy đủ trở lại.
Kích thích ra hoa bằng cách siết nước và lặt lá
Phương pháp này dựa trên nguyên lý gây “sốc” nhẹ cho cây để chuyển từ giai đoạn sinh trưởng sang giai đoạn sinh sản (ra hoa). Khi cây lộc vừng đang phát triển tốt, bạn ngừng tưới nước hoàn toàn trong khoảng 5-7 ngày. Quan sát thấy lá cây bắt đầu có dấu hiệu vàng héo thì tiến hành tưới nhẹ lại vừa đủ ẩm, đồng thời lặt bỏ toàn bộ lá trên cây. Sau khi lặt lá, sử dụng hỗn hợp KNO3 và vitamin B1 với liều lượng cao hơn một chút so với cách trên: 120 gam KNO3 kết hợp với 12 ml vitamin B1 pha trong 8 lít nước. Phun ướt đẫm toàn bộ tán cây vào lúc chiều mát, lặp lại 3 lần cách nhau 7-10 ngày. Khi cây bắt đầu đâm chồi lá non mới, đảm bảo cung cấp đủ nước tưới để cây phục hồi và chuẩn bị cho quá trình ra hoa.
Sơ đồ minh họa các kỹ thuật chăm sóc và kích thích cây lộc vừng ra hoa
Xử lý các vấn đề thường gặp khi trồng Lộc Vừng
Trong quá trình trồng lộc vừng và chăm sóc, cây có thể gặp một số vấn đề, phổ biến nhất là tình trạng úng nước dẫn đến lá vàng, héo. Việc nhận biết sớm và khắc phục kịp thời là chìa khóa để cứu cây và giúp cây phục hồi, tiếp tục sinh trưởng khỏe mạnh.
Khắc phục tình trạng úng nước, héo lá cho cây mới trồng
Đối với cây lộc vừng mới trồng mà có dấu hiệu úng nước, lá vàng héo do thoát nước kém, bạn cần hành động nhanh chóng. Trước hết, nhẹ nhàng vặt bỏ toàn bộ phần lá bị ảnh hưởng để giảm thiểu sự thoát hơi nước và tập trung năng lượng cho cây phục hồi rễ. Tiếp theo, kiểm tra lại chậu hoặc vị trí trồng xem có bị đọng nước không. Nếu trồng trong chậu, hãy khoan thêm một hoặc vài lỗ nhỏ sát đáy chậu để đảm bảo nước có thể thoát ra nhanh chóng. Để cây ở nơi khô ráo và thoáng khí trong khoảng 2-3 ngày cho đất bớt ẩm. Sau đó, chỉ tưới một lượng nước rất nhỏ, vừa đủ để giữ độ ẩm cho đất, không tưới đẫm cho đến khi cây có dấu hiệu hồi phục và phát triển bình thường trở lại.
Khắc phục tình trạng úng nước, héo lá cho cây lâu năm
Cây lộc vừng trồng lâu năm có bộ rễ lớn hơn, việc khắc phục úng nước có thể phức tạp hơn một chút. Có hai cách phổ biến để xử lý:
Cách thứ nhất tương tự như với cây mới trồng: vặt bỏ hết lá vàng héo và khoan thêm lỗ thoát nước nếu cần. Sau đó, tiến hành đào bỏ một phần đất và rễ xung quanh chậu, sâu khoảng 10cm tính từ miệng chậu xuống đáy. Lượng đất và rễ bỏ đi này sẽ tạo không gian cho đất mới thoáng khí hơn. Thay thế bằng hỗn hợp đất, phân hữu cơ và trấu (hoặc vật liệu tạo độ tơi xốp khác) đã trộn đều. Lượng đất mới này giúp cải thiện cấu trúc đất và khả năng thoát nước. Sau khi thêm đất mới, tưới nước từ từ cho đến khi thấy nước chảy ra từ các lỗ thoát nước, đảm bảo toàn bộ phần đất mới và cũ đều đủ ẩm nhưng không bị ngập úng.
Cách thứ hai đòi hỏi can thiệp mạnh hơn: sau khi lặt bỏ lá, tiến hành đánh bầu cây ra khỏi chậu hoặc vị trí trồng. Kiểm tra kỹ bộ rễ và cắt bỏ những phần rễ bị thối, khô hoặc hư hại. Đồng thời, kiểm tra và khoan thêm lỗ thoát nước cho chậu nếu cần. Sau đó, chuẩn bị hỗn hợp đất mới giàu dinh dưỡng, tơi xốp và thoát nước tốt tương tự như cách 1. Đặt cây trở lại chậu hoặc hố trồng với hỗn hợp đất mới này. Tưới nước cẩn thận sau khi trồng lại để giúp cây phục hồi. Việc cắt bỏ rễ thối và thay đất mới giúp loại bỏ nguồn bệnh và cung cấp môi trường tốt nhất cho rễ cây phát triển lại.
Nắm vững cách trồng lộc vừng và các kỹ thuật chăm sóc, đặc biệt là bí quyết kích thích ra hoa, sẽ giúp bạn sở hữu một cây lộc vừng không chỉ xanh tốt mà còn trổ bông rực rỡ, mang lại vẻ đẹp và ý nghĩa phong thủy tốt lành cho không gian sống của mình. Áp dụng đúng các nguyên tắc và linh hoạt xử lý các vấn đề phát sinh, bạn hoàn toàn có thể thành công trong việc trồng và chăm sóc loài cây này.