Trồng cây vú sữa là một lựa chọn phổ biến cho những người yêu thích loại trái cây nhiệt đới ngọt ngào này. Để cây phát triển khỏe mạnh, cho năng suất cao và quả đạt chất lượng tốt, việc nắm vững cách trồng cây vú sữa và kỹ thuật chăm sóc đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bài viết này từ hatgiongnongnghiep1.vn sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn chi tiết từ khâu chọn giống, làm đất đến các bước chăm sóc định kỳ, giúp bạn tự tin trồng và thu hoạch vú sữa thành công ngay tại khu vườn của mình.
Cách Trồng Cây Vú Sữa Chuẩn Kỹ Thuật
Việc bắt đầu quá trình trồng cây vú sữa đúng cách sẽ tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển sau này của cây. Từ việc lựa chọn giống cây phù hợp đến chuẩn bị đất và tiến hành trồng, mỗi bước đều cần được thực hiện tỉ mỉ theo đúng kỹ thuật để đảm bảo cây con có thể bén rễ và sinh trưởng tốt trong môi trường mới.
Lựa Chọn Giống Cây Vú Sữa Chất Lượng
Việc nhân giống cây vú sữa phổ biến nhất hiện nay là bằng phương pháp chiết cành hoặc ghép cành. Chọn giống cây mẹ khỏe mạnh, năng suất cao và có độ tuổi từ 6 đến 10 năm là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Điều này đảm bảo cây con được thừa hưởng những đặc tính tốt nhất về năng suất và chất lượng quả.
Đối với phương pháp chiết cành, nên ưu tiên chọn những cành bánh tẻ không sâu bệnh, có độ tuổi trung bình khoảng 14 đến 16 tháng. Cành được chọn nên mọc ngang và phần vỏ vừa hóa gỗ. Tuyệt đối không sử dụng các cành vượt vì chúng thường không cho quả hoặc quả kém chất lượng. Phương pháp ghép, đặc biệt là ghép áp cành treo bầu hoặc ghép mắt, cũng mang lại hiệu quả cao trong việc nhân giống vú sữa, giúp cây nhanh ra hoa kết trái hơn so với trồng từ hạt.
Chuẩn Bị Đất và Đào Hố Trồng
Trước khi trồng cây khoảng 15 đến 20 ngày, việc chuẩn bị đất và đào hố là cần thiết để đất có thời gian phân hủy các vật liệu hữu cơ và thoáng khí. Vị trí đào hố thường nằm ở giữa mô đất, với kích thước lý tưởng là rộng khoảng 40 đến 50cm và sâu từ 20 đến 25cm.
Sử dụng phần đất đào lên từ hố để trộn với một hỗn hợp giàu dinh dưỡng gồm khoảng 20kg phân hữu cơ hoai mục, 100g DAP (Diammonium phosphate) và 200-300g phân lân. Hỗn hợp này sẽ cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết ban đầu cho bộ rễ non của cây, đồng thời cải tạo cấu trúc đất, giúp đất tơi xốp và thoát nước tốt.
Kỹ Thuật Trồng Cây Vú Sữa
Khi tiến hành trồng cây, bạn cần tuân thủ các bước sau để đảm bảo cây con có điều kiện tốt nhất để phát triển. Đầu tiên, đặt bầu cây vào vị trí trung tâm hố đã chuẩn bị, sao cho mặt bầu ngang với mặt mô đất.
Cách trồng cây vú sữa chi tiết
Sau khi đặt bầu cây vào hố, nhẹ nhàng cắt bỏ phần vỏ bầu plastic hoặc vỏ bầu bằng vật liệu khác. Lấp đầy hỗn hợp đất đã trộn phân vào xung quanh bầu cây và nén chặt vừa phải để cây đứng vững và không bị đổ. Cắm cọc cố định thân cây để tránh cây bị lung lay hoặc gãy đổ do gió, đặc biệt trong giai đoạn cây còn non yếu. Sau đó, tưới nước đẫm ngay sau khi trồng để cung cấp độ ẩm cần thiết và giúp đất xung quanh bầu cây kết dính.
Trong 1 đến 2 năm đầu sau khi trồng, cây vú sữa con rất nhạy cảm với ánh nắng mặt trời trực tiếp. Do đó, cần che bóng cho cây, đặc biệt vào những giờ nắng gắt nhất trong ngày. Việc che bóng giúp giảm bớt tình trạng thoát hơi nước và bảo vệ lá non không bị cháy. Đồng thời, sử dụng rơm rạ, lá mục hoặc các vật liệu hữu cơ khác để phủ xung quanh gốc cây, cách gốc khoảng 40 đến 50cm. Lớp phủ này giúp giữ ẩm cho đất hiệu quả, hạn chế sự phát triển của cỏ dại và điều hòa nhiệt độ cho bộ rễ.
Cách Chăm Sóc Cây Vú Sữa Để Đạt Năng Suất Cao
Chăm sóc định kỳ và đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt để cây vú sữa trưởng thành, ra hoa, đậu quả sai và chất lượng tốt. Các công việc chăm sóc bao gồm tưới nước, phòng trừ cỏ dại, cắt tỉa, tạo hình và đặc biệt là bón phân hợp lý theo từng giai đoạn phát triển của cây.
Chăm sóc cây vú sữa
Chăm Sóc Định Kỳ Quan Trọng
Cung cấp đủ nước là một yêu cầu bắt buộc đối với cây vú sữa, nhất là trong các giai đoạn cây cần nhiều nước như mùa khô hạn, khi trái đang lớn và khi trái sắp chín. Thiếu nước trong những giai đoạn này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của quả và năng suất. Lượng nước tưới cần được điều chỉnh tùy thuộc vào điều kiện thời tiết, loại đất và độ tuổi của cây.
Phòng trừ cỏ dại xung quanh gốc cây giúp loại bỏ cạnh tranh dinh dưỡng và nước. Sử dụng các vật liệu hữu cơ để phủ gốc như đã nêu ở trên là một cách hiệu quả để hạn chế cỏ dại mọc. Ngoài ra, cần tiến hành xới phá váng đất sau mỗi trận mưa lớn hoặc những đợt mưa kéo dài để tránh đất bị nén chặt, giúp rễ cây “thở” được. Thời điểm làm cỏ hiệu quả thường vào vụ xuân (tháng 1-2) và vụ thu (tháng 8-9). Kết hợp xới gốc 2-3 lần mỗi năm cũng góp phần tiêu diệt cỏ dại và làm tơi xốp đất.
Cắt Tỉa và Tạo Hình Tán Cây
Trong những năm đầu tiên, việc cắt tỉa và tạo hình tán cây là rất quan trọng để định hình bộ khung cho cây. Nên tỉa bớt các cành mọc sát gốc và chỉ giữ lại những cành khỏe mạnh, phân bố đều ở các hướng trên cao. Mục tiêu là tạo ra một bộ tán cây tròn đều, thoáng khí và kiểm soát chiều cao của cây không vượt quá 5m để thuận tiện cho việc chăm sóc và thu hoạch.
Sau khi cây đã có bộ khung cơ bản, cần tiến hành cắt bỏ định kỳ những cành vượt mọc bên trong tán, cành bị sâu bệnh, cành khô héo hoặc các cành phụ ôm tán đã yếu. Việc này giúp tán cây luôn thông thoáng, giảm nguy cơ sâu bệnh hại phát triển và kích thích cây ra thêm chồi mới khỏe mạnh.
Sau mỗi vụ thu hoạch quả, đây là thời điểm lý tưởng để tiến hành cắt tỉa mạnh nhằm trẻ hóa cây và chuẩn bị cho vụ mùa tiếp theo. Cắt bỏ 1-2 cành ở vị trí cao có ít lá hoặc sinh trưởng kém, chỉ giữ lại chiều cao khoảng 50-60cm tính từ gốc cành. Vết cắt cần có độ nghiêng khoảng 45 độ để nước mưa không đọng lại, tránh nấm bệnh. Sau khi cắt, nên dùng sơn hoặc thuốc sát trùng bôi lên vết cắt để bảo vệ cây.
Khoảng 30 ngày sau khi cắt cành, các chồi mới sẽ bắt đầu mọc ra từ vị trí cắt. Chọn lọc và chỉ giữ lại khoảng 2-3 chồi khỏe mạnh, phân bố đều theo các hướng. Khi chồi mới phát triển đạt chiều cao khoảng 50cm, tiến hành bấm đọt (ngọn sinh trưởng) để kích thích chồi phân cành, tạo tán dày dặn hơn. Trong giai đoạn này, cần thường xuyên kiểm tra để phát hiện và phòng trừ kịp thời các loại côn trùng gây hại tấn công chồi non.
Đối với những cây vú sữa đã trên 20 năm tuổi, kỹ thuật trẻ hóa cây là cần thiết để duy trì năng suất. Quá trình trẻ hóa thường kéo dài 2-3 năm, thực hiện cắt tỉa dần từng phần của tán cây mỗi năm. Điều này đảm bảo cây vẫn có thể cho thu hoạch ở một mức độ nhất định trong khi các cành mới đang phát triển. Các cành mới sau khi được trẻ hóa sẽ tiếp tục ra trái và cho thu hoạch sau khoảng 15-18 tháng.
Bón Phân Đúng Cách
Phân bón cho cây vú sữa
Bón phân bón chất lượng đầy đủ và đúng cách là yếu tố cực kỳ quan trọng để cây vú sữa có đủ dinh dưỡng cho mọi giai đoạn phát triển, từ sinh trưởng thân lá đến ra hoa, đậu quả và nuôi quả. Việc bón phân cần tuân thủ kỹ thuật và lịch trình cụ thể để mang lại hiệu quả tối ưu.
Trong thời kỳ kiến thiết cơ bản (giai đoạn cây con chưa cho quả), ở năm đầu tiên, sử dụng khoảng 2kg NPK 16-16-8 hòa cùng 200 lít nước để tưới định kỳ cho cây. Từ năm thứ 2 trở đi, lượng phân bón tăng lên khoảng 2kg NPK 20-20-15 mỗi năm, chia làm 4 lần bón, mỗi lần cách nhau khoảng 3 tháng.
Ở thời kỳ kinh doanh (cây đã cho trái ổn định, thường từ năm thứ 5 sau khi trồng), việc bón phân cần được chú trọng hơn để đảm bảo năng suất và chất lượng quả. Lượng phân bón sẽ được điều chỉnh dựa trên tuổi cây và sản lượng thực tế. Lịch bón phân thường tập trung vào các giai đoạn quan trọng:
- Lần 1 (trước khi ra hoa): Bón 1-2 kg/cây/lần bằng NPK 20-20-15 hoặc phân hòa tan Solufert để kích thích cây phân hóa mầm hoa và ra hoa đồng loạt.
- Lần 2 (khi đậu trái): Khi trái vú sữa có đường kính khoảng 1cm, sử dụng 1-2 kg/cây/lần NPK Seven cây ăn trái. Giai đoạn này cần cung cấp dinh dưỡng để trái non phát triển.
- Lần 3 (giai đoạn trái lớn): Khi trái đạt đường kính khoảng 3cm, tiếp tục bón 1-2 kg/cây/lần NPK Seven cây ăn trái để hỗ trợ trái phát triển kích thước tối đa.
- Lần 4 (trước thu hoạch khoảng 1 tháng): Bón 1-2kg NPK 12-12-18. Loại phân này có hàm lượng Kali cao hơn, giúp quả ngọt hơn, thơm hơn và tăng cường chất lượng khi thu hoạch.
Yêu cầu chung là mỗi lần bón phân ở thời kỳ kinh doanh nên cách nhau khoảng 2 tháng. Khi bón phân, dọn sạch lớp vật liệu phủ gốc, sau đó xới rãnh xung quanh tán cây (cách gốc 2/3 bán kính tán) với độ sâu 5-10cm. Rải phân vào rãnh, lấp đất lại, phủ vật liệu hữu cơ lên gốc như ban đầu và tưới nước đều đặn hàng ngày trong khoảng 7 ngày liên tục để phân tan và rễ cây dễ dàng hấp thụ.
Nắm vững cách trồng cây vú sữa và áp dụng đúng kỹ thuật chăm sóc là chìa khóa để bạn sở hữu những cây vú sữa khỏe mạnh và bội thu. Việc chăm sóc đúng lúc, đúng loại phân bón và thực hiện các biện pháp tỉa cành, phòng trừ sâu bệnh hợp lý sẽ giúp cây phát huy hết tiềm năng, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Để tìm hiểu thêm về các loại phân bón phù hợp hoặc hạt giống cây trồng chất lượng, hãy truy cập hatgiongnongnghiep1.vn.