Cách trồng cây lựu bonsai là một kỹ thuật được nhiều người yêu cây cảnh quan tâm bởi vẻ đẹp độc đáo của cây lựu khi được uốn nắn thành dáng bonsai. Cây lựu bonsai không chỉ mang lại những bông hoa rực rỡ và quả nhỏ xinh mà còn được cho là biểu tượng của sự may mắn, thịnh vượng trong phong thủy. Bài viết này từ hatgiongnongnghiep1.vn sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn chi tiết từ A đến Z để tự tay tạo tác và chăm sóc một chậu lựu bonsai đẹp mắt ngay tại nhà. Dù bạn là người mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm, những bước sau đây sẽ giúp bạn thành công.
Tại sao chọn cây lựu làm bonsai?
Cây lựu sở hữu nhiều đặc điểm nổi trội khiến chúng trở thành ứng cử viên lý tưởng cho nghệ thuật bonsai. Chúng là loài cây thân gỗ nhỏ, có tuổi thọ cao, bộ rễ khỏe mạnh và khả năng phục hồi tốt sau khi cắt tỉa hoặc uốn nắn. Thân cây lựu thường phát triển những đường nét tự nhiên độc đáo, dễ dàng tạo hình thành nhiều dáng thế bonsai đẹp mắt như dáng trực, dáng xiêu, hay dáng hoành. Ngoài ra, hoa lựu có màu sắc tươi tắn, nổi bật và quả lựu nhỏ xinh khi chín mang vẻ đẹp riêng, góp phần tăng thêm giá trị thẩm mỹ cho tác phẩm bonsai.
Lựa chọn giống lựu phù hợp cho bonsai
Trên thị trường hiện nay có nhiều giống lựu khác nhau. Các giống lựu Trắng hay lựu Đỏ thông thường phổ biến với mục đích trồng lấy quả, cây thường có xu hướng sinh trưởng mạnh và kích thước lớn, ít phù hợp làm bonsai theo kiểu truyền thống. Đối với nghệ thuật cây lựu bonsai, giống Lựu Bông (hay còn gọi là Lựu Trung Quốc) là lựa chọn được ưa chuộng nhất.
Giống Lựu Bông có ưu điểm vượt trội là cây nhỏ gọn, tán lá dày và đặc biệt là khả năng ra hoa liên tục quanh năm. Hoa Lựu Bông thường có nhiều cánh, màu đỏ tươi rực rỡ và nở rất sai, tạo nên điểm nhấn ấn tượng. Giống này ít đậu quả hoặc chỉ cho quả rất nhỏ, điều này lại phù hợp với mục đích trưng bày hoa cảnh của bonsai. Cây lựu giống dùng làm bonsai thường được nhân giống từ hạt. Việc gieo hạt giúp cây phát triển bộ rễ cọc mạnh mẽ, đây là nền tảng quan trọng để tạo ra một gốc bonsai vững chãi và ấn tượng về sau.
cây lựu bonsai đang ra hoa rực rỡ trong chậu
Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây lựu bonsai
Để có được một chậu cây lựu bonsai đẹp và khỏe mạnh, việc áp dụng đúng kỹ thuật trồng và chăm sóc là vô cùng quan trọng. Mỗi bước đều cần sự tỉ mỉ và hiểu biết nhất định về đặc tính sinh trưởng của cây lựu.
Chuẩn bị đất và chậu trồng
Đất trồng đóng vai trò quyết định đến sự phát triển của bộ rễ và sức sống tổng thể của cây lựu bonsai. Nên chọn loại đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và có khả năng thoát nước tốt. Hỗn hợp đất trồng lý tưởng thường bao gồm đất thịt pha cát, trộn thêm phân hữu cơ hoai mục như phân trùn quế hoặc phân bò đã ủ. Việc bổ sung phân bón lót giúp cung cấp nguồn dinh dưỡng ban đầu cho cây bén rễ nhanh chóng.
Chậu trồng cho cây lựu bonsai cần có kích thước phù hợp, tương xứng với chiều cao, độ lớn của cây và dáng thế bạn định tạo. Điều quan trọng nhất là chậu phải có lỗ thoát nước ở đáy. Lỗ thoát nước giúp tránh tình trạng úng nước, gây thối rễ – vấn đề phổ biến và nghiêm trọng đối với cây trồng trong chậu, đặc biệt là bonsai cần bộ rễ khỏe mạnh.
các loại cây lựu bonsai nhỏ được tạo dáng ban đầu
Kỹ thuật trồng cây lựu vào chậu
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ cây giống, đất và chậu, bạn tiến hành trồng cây vào chậu một cách cẩn thận. Đầu tiên, loại bỏ lớp nilon hoặc túi bầu bọc rễ cây giống một cách nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương rễ. Nếu rễ bị quấn chặt, có thể gỡ nhẹ một vài rễ xung quanh. Tiếp theo, từ từ đặt cây vào vị trí trung tâm của chậu, đảm bảo gốc cây ở độ cao phù hợp so với miệng chậu.
Vun đất đã chuẩn bị xung quanh gốc cây, nén nhẹ để cố định cây đứng vững trong chậu. Tưới đẫm nước ngay sau khi trồng để đất ôm chặt rễ và cung cấp độ ẩm cần thiết cho cây nhanh chóng thích nghi với môi trường mới. Đặt chậu ở nơi có ánh sáng bán phần trong vài ngày đầu trước khi chuyển ra nơi có đủ nắng.
Chế độ tưới nước cho lựu bonsai
Tưới nước là công việc cần thực hiện hàng ngày để duy trì độ ẩm cho cây lựu bonsai. Tần suất tưới nước có thể là 2 lần mỗi ngày vào sáng sớm và buổi chiều mát, đặc biệt trong những ngày nắng nóng hoặc khi cây đang ra hoa, đậu quả. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là kiểm tra độ ẩm của đất trước khi tưới. Chỉ tưới khi lớp đất mặt đã se lại.
Nên tưới lượng nước vừa đủ để làm ẩm toàn bộ bầu đất, nước chảy ra từ lỗ thoát dưới đáy chậu là dấu hiệu đất đã đủ ẩm. Tránh tưới quá nhiều gây ngập úng hoặc để cây quá khô hạn khiến lá bị héo, rụng và ảnh hưởng đến sức sống của cây. Việc duy trì độ ẩm ổn định nhưng không quá sũng nước là chìa khóa để bộ rễ phát triển khỏe mạnh.
Cắt tỉa và tạo dáng bonsai
Cắt tỉa và tạo dáng là những công đoạn quan trọng nhất trong nghệ thuật cây lựu bonsai, giúp định hình và duy trì vẻ đẹp như ý muốn. Bạn cần thường xuyên cắt bỏ những cành khô, cành bệnh, cành mọc vượt hoặc mọc chéo làm phá vỡ dáng cây. Việc tỉa cành giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi các cành chính, đồng thời tạo sự thông thoáng cho tán lá, hạn chế sâu bệnh.
Để tạo các dáng thế bonsai phức tạp, bạn có thể sử dụng dây thép chuyên dụng để uốn nắn cành nhánh theo hướng mong muốn. Lưu ý quấn dây thép vừa phải, không quá chặt để tránh làm tổn thương vỏ cây. Thường xuyên kiểm tra dây thép và nới lỏng hoặc tháo bỏ khi cành đã định hình để tránh dây siết vào thân cành khi cây lớn lên.
hình ảnh cây lựu bonsai trưởng thành với tán lá xanh tốt
Bón phân đúng cách
Cây lựu ưa phân bón để sinh trưởng và ra hoa, tuy nhiên với cây lựu bonsai trồng trong chậu, chế độ bón phân cần được điều chỉnh hợp lý. Tránh bón quá nhiều phân đạm, bởi đạm thúc đẩy cây phát triển thân lá mạnh mẽ, làm cành mọc dài và mảnh, đồng thời ức chế quá trình ra hoa kết quả, đi ngược lại mục đích làm bonsai.
Nên ưu tiên các loại phân bón có tỷ lệ lân và kali cao hơn, đặc biệt là trong giai đoạn trước và trong khi cây ra hoa, đậu quả. Các loại phân hữu cơ hoai mục hoặc phân NPK chuyên dùng cho cây cảnh với liều lượng thấp và bón định kỳ (ví dụ 1-2 tháng/lần) sẽ giúp cây phát triển cân đối, bộ rễ khỏe mạnh và ra hoa đều đặn. Pha loãng phân bón theo đúng hướng dẫn và tưới vào gốc sau khi đất đã được làm ẩm.
Trồng và chăm sóc cây lựu bonsai đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ, nhưng thành quả nhận được là một tác phẩm nghệ thuật sống động, mang ý nghĩa tốt đẹp cho không gian sống. Bằng việc áp dụng đúng kỹ thuật từ chọn giống, trồng, tưới nước, bón phân đến cắt tỉa, bạn hoàn toàn có thể tạo ra những chậu lựu bonsai đẹp và khỏe mạnh. Hy vọng bài viết này đã cung cấp những thông tin hữu ích để bạn bắt đầu hành trình thú vị này.