Cây kim tiền, còn được biết đến với các tên gọi phổ biến như cây kim phát tài, cây phát tài, kim tiền phát lộc, có tên khoa học là Zamioculcas zamiifolia. Loài cây này thuộc họ Ráy (Araceae), có đặc điểm là thân rễ mập mạp nằm dưới đất, lá kép lông chim màu xanh mướt, dày và bóng bẩy mọc đối xứng trên cuống lá. Cây kim tiền có bộ rễ chùm, thân mọng nước từ gốc lên ngọn. Đặc biệt, cây có khả năng sinh trưởng tốt trong điều kiện ánh sáng yếu và không cần tưới nước thường xuyên, rất phù hợp để trồng trong nhà hoặc văn phòng.
Việc nhân giống cây kim tiền có thể thực hiện bằng nhiều cách khác nhau như tách bụi, giâm cành hoặc giâm lá. Trong đó, cách trồng cây kim tiền từ lá là một phương pháp được nhiều người ưa chuộng bởi tính đơn giản và khả năng tạo ra số lượng lớn cây con từ chỉ một vài chiếc lá. Phương pháp này đặc biệt hữu ích khi bạn muốn mở rộng bộ sưu tập cây kim tiền của mình mà không cần mua thêm cây mới. Bài viết này sẽ đi sâu vào hướng dẫn chi tiết cách trồng cây kim tiền từ lá và một số lưu ý quan trọng khi chăm sóc để cây con phát triển khỏe mạnh.
Cách Trồng Cây Kim Tiền Bằng Lá
Giâm lá là phương pháp nhân giống cây kim tiền tương đối chậm so với giâm cành, tuy nhiên ưu điểm vượt trội của nó là có thể tạo ra rất nhiều cây con từ số lượng lá hạn chế. Điều này rất kinh tế và hiệu quả nếu bạn muốn nhân giống hàng loạt. Quy trình thực hiện bao gồm các bước cơ bản sau đây:
Lựa Chọn Lá Giống
Để quá trình giâm lá đạt tỷ lệ thành công cao, việc chọn lá giống là bước đầu tiên và quan trọng. Bạn nên chọn những chiếc lá kim tiền đã trưởng thành, có màu xanh đậm, căng mọng và hoàn toàn khỏe mạnh, không có dấu hiệu sâu bệnh hay tổn thương. Tốt nhất là lựa chọn những lá ở phần thân gần gốc cây mẹ, vì chúng thường là những lá già hơn và việc ngắt đi sẽ ít ảnh hưởng đến sự phát triển chung của cây. Sau khi ngắt hoặc cắt lá, hãy để phần cuống lá khô se lại vết cắt trong khoảng vài giờ ở nơi thoáng mát. Việc này giúp ngăn ngừa nấm bệnh tấn công vào vết thương khi giâm xuống đất. Một số người còn ngâm phần cuống lá trong dung dịch kích rễ khoảng 2-3 tiếng trước khi giâm để thúc đẩy quá trình ra rễ diễn ra nhanh và mạnh hơn.
Lá cây kim tiền khỏe mạnh được lựa chọn để giâm
Chuẩn Bị Đất Trồng Phù Hợp
Đất trồng là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của việc trồng cây kim tiền từ lá. Loại đất lý tưởng cho kim tiền cần đảm bảo độ tơi xốp cao, khả năng thoát nước cực tốt và giàu dinh dưỡng. Hỗn hợp đất trồng có thể bao gồm đất thịt nhẹ hoặc đất mùn trộn với các vật liệu giúp tăng độ thông thoáng như cát hạt to, perlite (đá trân châu), vỏ trấu hun hoặc xỉ than tổ ong đã được đập vụn. Tỷ lệ trộn phổ biến là 2 phần đất, 1 phần cát, 1 phần perlite hoặc vỏ trấu. Bạn cũng có thể bổ sung thêm một ít phân hữu cơ hoai mục hoặc phân bò đã qua xử lý để cung cấp dinh dưỡng ban đầu cho lá phát triển. Việc trộn đều các thành phần này sẽ tạo ra môi trường lý tưởng cho rễ và củ kim tiền hình thành mà không lo bị úng nước gây thối rữa.
Hỗn hợp đất tơi xốp và thoát nước tốt để trồng cây kim tiền
Thực Hiện Giâm Lá Vào Chậu
Sau khi lá giống đã được chuẩn bị và đất trồng đã sẵn sàng, bạn tiến hành giâm lá vào chậu. Sử dụng một chiếc chậu có lỗ thoát nước dưới đáy để đảm bảo nước không bị đọng lại. Đổ hỗn hợp đất trồng vào chậu, không nén quá chặt. Cắm phần cuống của chiếc lá kim tiền xuống đất khoảng 1-2 cm. Bạn có thể cắm thẳng hoặc hơi nghiêng lá tùy ý. Dùng ngón tay ấn nhẹ phần đất xung quanh cuống lá để giữ cố định, tránh cho lá bị đổ.
Nếu giâm nhiều lá trong cùng một chậu hoặc khay ươm, hãy giữ khoảng cách tối thiểu khoảng 3-5 cm giữa các lá để đảm bảo khi củ hình thành và rễ phát triển, chúng không bị chen chúc, ảnh hưởng đến không gian sinh trưởng. Sau khi giâm xong, tưới một lượng nước nhỏ đủ làm ẩm đất, tránh tưới quá nhiều gây úng. Đặt chậu ở nơi có ánh sáng tán xạ, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp.
Giâm lá cây kim tiền vào chậu đất đã chuẩn bị
Quá trình hình thành rễ và củ từ lá kim tiền khá chậm, có thể mất vài tháng, thậm chí đến 6-9 tháng hoặc hơn tùy điều kiện môi trường và giống cây. Ban đầu, phần cuống lá sẽ hình thành một cấu trúc giống như củ nhỏ (gọi là corm), sau đó rễ mới mọc ra từ củ này. Cuối cùng, một chồi non sẽ nhú lên từ củ để phát triển thành cây kim tiền hoàn chỉnh. Sự kiên nhẫn là yếu tố quan trọng khi áp dụng cách trồng cây kim tiền từ lá.
Cách Trồng Cây Kim Tiền Bằng Cành
Bên cạnh cách trồng cây kim tiền từ lá, giâm cành cũng là một phương pháp nhân giống phổ biến, đặc biệt phù hợp khi bạn muốn có cây con nhanh hơn. Giâm cành giúp rút ngắn đáng kể thời gian chờ đợi so với giâm lá hoặc trồng bằng hạt, cho phép bạn sớm sở hữu một chậu cây kim tiền mới đầy sức sống. Quy trình giâm cành cũng tương đối đơn giản:
Lựa Chọn Cành Giâm
Chọn một cành cây kim tiền khỏe mạnh từ cây mẹ. Cành giâm nên có kích thước vừa phải, không quá non cũng không quá già, với các lá trên cành vẫn còn xanh tốt và không có dấu hiệu bệnh tật. Dùng dao hoặc kéo sắc, đã được khử trùng, cắt sát gốc cành cần giâm. Vết cắt cần ngọt và tránh làm dập nát. Tương tự như giâm lá, sau khi cắt, bạn cần để cành ở nơi khô ráo, thoáng mát trong khoảng 2-3 tiếng để vết cắt se lại, hình thành lớp chai, giúp ngăn ngừa thối nhũn khi cắm vào đất hoặc nước.
Chọn cành cây kim tiền khỏe mạnh để giâm
Kích Rễ Cho Cành Giâm
Để tăng tỷ lệ thành công và đẩy nhanh quá trình ra rễ, bạn có thể ngâm phần gốc cành giâm vào dung dịch kích rễ. Dung dịch này có thể là các loại thuốc kích rễ dạng bột hoặc lỏng được pha loãng theo hướng dẫn trên bao bì. Ngâm cành trong dung dịch khoảng 4-6 tiếng. Hoạt chất trong dung dịch kích rễ sẽ thúc đẩy sự phát triển của tế bào rễ tại vết cắt. Nếu điều kiện thuận lợi, cành kim tiền có thể bắt đầu nhú rễ chỉ sau khoảng 1 tháng ngâm hoặc giâm.
Ngâm cành cây kim tiền trong dung dịch kích rễ
Giâm Cành Trong Chậu
Sau khi ngâm kích rễ hoặc để vết cắt se lại, mang cành cây kim tiền đã chuẩn bị giâm vào chậu đất đã được trộn sẵn như mô tả ở phần cách trồng cây kim tiền từ lá. Đảm bảo chậu có lỗ thoát nước tốt. Cắm phần gốc cành xuống đất khoảng 5-7 cm, đủ sâu để cành đứng vững. Nén nhẹ đất xung quanh gốc cành.
Giữ ẩm cho đất bằng cách tưới nước đều đặn nhưng không quá nhiều. Ban đầu, có thể tưới khoảng 2 ngày một lần với lượng nước vừa đủ làm ẩm đất, sau đó giảm dần tần suất khi cành đã bén rễ. Đặt chậu ở nơi có ánh sáng tự nhiên gián tiếp, tránh ánh nắng gắt. Nhiệt độ ấm áp và độ ẩm vừa phải sẽ giúp cành mau bén rễ và phát triển thành cây mới. Khi cành đã ra rễ và bắt đầu nảy chồi mới, bạn có thể chuyển sang chế độ chăm sóc như cây trưởng thành.
Giâm cành cây kim tiền vào chậu đất
Chăm Sóc Cây Kim Tiền Sau Khi Trồng
Dù áp dụng cách trồng cây kim tiền từ lá hay bằng cành, việc chăm sóc đúng cách sau khi cây đã bén rễ là rất quan trọng để đảm bảo cây con phát triển khỏe mạnh, xanh tốt. Cây kim tiền là loại cây tương đối dễ chăm sóc, nhưng vẫn cần lưu ý một số yếu tố cơ bản về nước, dinh dưỡng, ánh sáng, nhiệt độ và phòng trừ sâu bệnh.
Tưới Nước Đúng Cách
Điểm đặc trưng nổi bật của cây kim tiền là khả năng dự trữ nước tuyệt vời trong thân, cuống lá và rễ dạng củ. Nước chiếm tỷ lệ rất cao trong cấu tạo của cây (khoảng 91% trong lá và 95% ở cuống lá theo một số nguồn thông tin). Chính vì thế, cây kim tiền có thể tồn tại trong điều kiện khô hạn kéo dài.
Cây kim tiền trưởng thành với lá mọng nước
Tuy nhiên, đây cũng là nguyên nhân chính khiến cây kim tiền dễ bị chết do úng nước hơn là thiếu nước. Rễ cây bị ngập úng sẽ không thể “thở” và nhanh chóng thối rữa, dẫn đến vàng lá, rụng lá và thậm chí chết cả cây. Tần suất tưới nước cần điều chỉnh tùy theo mùa và vị trí đặt cây. Vào mùa hè hoặc những nơi có khí hậu khô nóng, bạn có thể tưới phun sương làm ẩm lá và bề mặt đất khoảng 1 lần/tuần. Nếu chậu cây nhỏ hoặc đất ít, có thể tăng tần suất lên 2 lần/tuần. Vào mùa mưa hoặc khi thời tiết mát mẻ, cây cần ít nước hơn, có thể chỉ cần tưới 1 lần/tháng hoặc thậm chí lâu hơn, chỉ tưới khi thấy đất trong chậu đã khô hoàn toàn. Một cách kiểm tra đơn giản là dùng ngón tay ấn sâu vào đất khoảng 2-3 cm, nếu thấy khô thì mới cần tưới. Khi tưới, nên tưới đẫm một lần rồi để ráo nước hoàn toàn trước khi đặt cây về vị trí cũ.
Bổ Sung Dinh Dưỡng Cho Cây
Việc chuẩn bị đất trồng giàu dinh dưỡng ban đầu là rất quan trọng. Tuy nhiên, sau một thời gian, lượng dinh dưỡng trong đất sẽ dần cạn kiệt. Đối với cây mới trồng từ lá hoặc cành, sau khi cây đã bén rễ và bắt đầu có dấu hiệu phát triển (nhú chồi hoặc lá non), bạn có thể bắt đầu bón phân.
Cây kim tiền trong chậu được bón phân
Nếu cây được mua từ cửa hàng và đã được bón phân sẵn, bạn có thể chờ khoảng 6 tháng sau mới cần bón lại hoặc thay đất. Các lần bón tiếp theo nên cách nhau khoảng 3-5 tháng, tùy thuộc vào tốc độ sinh trưởng của cây. Khi cây chuẩn bị đẻ nhánh mạnh, bạn có thể bón thúc bằng phân NPK hòa tan với nồng độ loãng (khoảng 1/2 hoặc 1/4 so với hướng dẫn trên bao bì) để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho quá trình phân hóa mầm nhánh. Khi bón phân hạt hoặc viên, nên rải cách gốc khoảng 10 cm để tránh làm “sót” rễ gây cháy rễ cây. Ưu tiên sử dụng các loại phân tan chậm cho cây kim tiền để dinh dưỡng được cung cấp từ từ, tránh sốc phân và hạn chế thất thoát do tưới nước. Bạn có thể tìm mua các loại đất trồng chuyên dụng và phân bón cho cây cảnh tại các cửa hàng uy tín như hatgiongnongnghiep1.vn.
Ánh Sáng
Cây kim tiền là loại cây có biên độ chịu sáng khá rộng. Chúng có thể sống sót và phát triển tốt cả trong môi trường ánh sáng yếu (như nội thất văn phòng) và nơi có cường độ ánh sáng cao hơn (như ban công, tiền sảnh có mái che).
Cây kim tiền đặt ở nơi có ánh sáng gián tiếp
Tuy nhiên, điều kiện ánh sáng lý tưởng nhất cho cây kim tiền là ánh sáng tự nhiên gián tiếp, tức là nơi có đủ sáng nhưng không bị nắng gay gắt chiếu trực tiếp vào lá, đặc biệt là vào buổi trưa. Ánh nắng trực tiếp quá mạnh và kéo dài có thể gây cháy lá, làm lá chuyển sang màu vàng hoặc bạc màu. Ngược lại, nếu cây đặt ở nơi quá tối trong thời gian dài, lá có thể bị vàng và thưa dần, cây trở nên yếu ớt. Khi thấy cây có dấu hiệu vàng lá do thiếu sáng, bạn nên di chuyển cây ra nơi có ánh sáng tốt hơn (như gần cửa sổ, ban công) để cây có thể quang hợp hiệu quả hơn.
Nhiệt Độ và Độ Ẩm
Nhiệt độ tối ưu để cây kim tiền phát triển mạnh mẽ là từ 25-27 độ C. Cây có thể chịu được nhiệt độ thấp hơn, nhưng nếu nhiệt độ xuống dưới 18 độ C, cây có thể bị vàng lá và chuyển sang trạng thái “ngủ đông”, ngừng phát triển nhưng vẫn sống. Dưới 5 độ C, cây kim tiền rất khó tồn tại. Về độ ẩm, cây kim tiền khá dễ tính, chúng có thể phát triển tốt trong cả môi trường độ ẩm thấp lẫn độ ẩm cao. Tuy nhiên, cần tránh đặt cây ở những nơi có sự thay đổi nhiệt độ đột ngột hoặc luồng gió lạnh từ điều hòa thổi trực tiếp trong thời gian dài. Nếu trồng cây ngoài trời, hãy chú ý che chắn vào những ngày nắng nóng đỉnh điểm để bảo vệ lá cây.
Vệ Sinh Lá Cây
Lá cây kim tiền dày và bóng mượt, rất dễ bám bụi bẩn. Bụi bẩn tích tụ trên bề mặt lá sẽ cản trở quá trình quang hợp và hô hấp của cây, làm giảm khả năng hấp thụ ánh sáng và trao đổi khí. Việc vệ sinh lá thường xuyên không chỉ giúp cây trông sạch đẹp hơn mà còn góp phần vào sức khỏe tổng thể của cây. Mỗi tuần, bạn nên dùng khăn ẩm lau nhẹ nhàng bề mặt lá để loại bỏ bụi bẩn. Đồng thời, kiểm tra và cắt tỉa những lá bị vàng, héo úa hoặc có dấu hiệu sâu bệnh để tránh lây lan sang các lá khác.
Lau sạch bụi bẩn trên lá cây kim tiền
Phòng Ngừa Sâu Bệnh và Vàng Lá
Cây kim tiền nổi tiếng là loại cây ít bị sâu bệnh tấn công nhờ sức đề kháng tốt. Tuy nhiên, chúng vẫn có thể gặp phải một số vấn đề phổ biến, chủ yếu liên quan đến điều kiện chăm sóc không phù hợp. Hiện tượng vàng lá là vấn đề thường gặp nhất ở những người mới bắt đầu trồng kim tiền.
Nguyên nhân hàng đầu gây vàng lá là do tưới quá nhiều nước hoặc đất trồng không thoát nước tốt, dẫn đến tình trạng úng rễ, thối thân và cuối cùng là vàng lá rồi rụng. Cách xử lý hiệu quả nhất khi cây bị vàng lá do úng nước là kiểm tra lại hệ thống thoát nước của chậu, có thể cần thay đất mới tơi xốp và thoát nước tốt hơn. Đồng thời, cần nhẹ nhàng loại bỏ các phần rễ và thân đã bị thối rữa trước khi trồng lại.
Một số loại côn trùng nhỏ hoặc rệp sáp có thể xuất hiện ở mặt dưới lá. Khi phát hiện, bạn có thể dùng khăn ẩm lau sạch hoặc xịt dung dịch xà phòng pha loãng để diệt trừ. Việc cắt bỏ ngay các lá bị sâu bệnh nặng và đặt cây ở nơi thông thoáng, có ánh sáng phù hợp cũng giúp cây khỏe mạnh hơn, tăng sức đề kháng tự nhiên.
Ý Nghĩa Của Cây Kim Tiền
Ngoài vẻ đẹp xanh tốt và sự dễ chăm sóc, cây kim tiền còn được nhiều người yêu thích bởi ý nghĩa phong thủy tốt đẹp mà nó mang lại. Theo quan niệm, cây kim tiền tượng trưng cho sự giàu sang, phú quý, thịnh vượng và tài lộc. Tên gọi “kim tiền” (tiền vàng) đã thể hiện rõ điều này.
Đặt cây kim tiền trong nhà, văn phòng hoặc cửa hàng được tin rằng sẽ giúp thu hút năng lượng tích cực, mang lại may mắn và tiền tài cho gia chủ hoặc người sở hữu. Lá cây mọng nước, thân cây vươn cao thể hiện sức sống và sự phát triển mạnh mẽ, góp phần tạo nên không gian sống và làm việc tràn đầy năng lượng tích cực và cân bằng. Với hình dáng lá giống những đồng xu xanh xếp dày đặc trên cuống lá mập mạp, cây kim tiền trở thành biểu tượng sống động cho sự tích lũy của cải và sự thịnh vượng bền vững.
Việc đặt cây kim tiền ở các vị trí quan trọng trong ngôi nhà như phòng khách, khu vực tài vị (góc tài lộc theo phong thủy), hoặc trên bàn làm việc trong văn phòng được cho là sẽ phát huy tối đa ý nghĩa phong thủy, giúp cải thiện vận may và tài chính. Bên cạnh đó, quá trình chăm sóc cây kim tiền cũng là một cách để rèn luyện tính kiên nhẫn, tỉ mỉ và thể hiện sự trân trọng đối với sự sống. Vẻ ngoài gọn gàng, cân đối của cây cũng có thể liên tưởng đến sự quản lý tài chính thông minh và có kỷ luật. Nhìn chung, cây kim tiền không chỉ là một loại cây cảnh trang trí đẹp mắt mà còn mang nhiều giá trị tinh thần tích cực.
Việc trồng cây kim tiền từ lá hoặc cành là một trải nghiệm thú vị và bổ ích, cho phép bạn tự tay nhân giống và chăm sóc loài cây may mắn này. Bằng việc áp dụng các kỹ thuật nhân giống và chăm sóc phù hợp, bạn hoàn toàn có thể tạo ra những chậu cây kim tiền mới khỏe mạnh, góp phần làm đẹp không gian sống và thu hút năng lượng tốt đẹp. Hãy thử ngay cách trồng cây kim tiền từ lá để khám phá sự kỳ diệu của quá trình nhân giống này. Khám phá thêm các loại cây cảnh và vật tư trồng trọt chất lượng tại hatgiongnongnghiep1.vn.