Cách trồng cây sâm đất là một chủ đề được nhiều người quan tâm bởi đây không chỉ là loại rau ăn giàu dinh dưỡng mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Với đặc tính dễ trồng, sinh trưởng nhanh và có thể thu hoạch quanh năm, cây sâm đất là lựa chọn lý tưởng cho khu vườn gia đình hoặc trồng sản xuất. Bài viết này từ hatgiongnongnghiep1.vn sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết từ A đến Z để bạn có thể tự tay trồng và chăm sóc loại cây đa năng này một cách hiệu quả nhất, đảm bảo năng suất và chất lượng.
Đặc Điểm Nổi Bật Của Cây Sâm Đất
Trước khi tìm hiểu cách trồng cây sâm đất, việc nắm vững đặc điểm của cây sẽ giúp bạn chủ động hơn trong quá trình chăm sóc. Cây sâm đất, hay còn gọi là sâm thổ cao ly, là một loại cây thân thảo mọc thẳng, thường cao khoảng 0,6m. Thân cây phân thành nhiều nhánh ngay từ gốc. Lá cây mọc so le, có hình dáng từ trái xoan thuôn đến hình trứng ngược, phần gốc lá thon lại thành cuống rất ngắn. Phiến lá khá dày, mọng nước, có độ bóng ở cả hai mặt và mép lá thường lượn sóng nhẹ nhàng.
Cây sâm đất thường ra hoa nhỏ li ti màu hồng nhạt, mọc thành từng chùm thưa ở ngọn thân và các nhánh, chiều dài chùm hoa có thể lên tới 30cm. Sau khi hoa tàn, cây sẽ cho quả nhỏ, khi chín chuyển sang màu đỏ nâu hoặc xám tro. Hạt sâm đất rất nhỏ, dẹt và có màu đen nhánh. Mùa hoa sâm đất thường rơi vào khoảng tháng 6-7, và quả chín vào tháng 9-10. Hiểu rõ những đặc điểm này sẽ hỗ trợ bạn trong việc lựa chọn phương pháp nhân giống và chăm sóc phù hợp.
Cây sâm đất mọc thân thảo với hoa hồng
Giá Trị Của Cây Sâm Đất Trong Đời Sống
Cây sâm đất không chỉ được biết đến với cách trồng cây sâm đất dễ dàng mà còn bởi giá trị đa dạng mà nó mang lại. Các bộ phận của cây như rễ (củ), lá và thân đều có thể được sử dụng. Trong y học dân gian, sâm đất có vị ngọt, tính bình và được dùng để hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý như đau răng, đau bụng, cảm mạo.
Loại cây này cũng được sử dụng để bồi bổ cơ thể khi suy nhược, giảm tình trạng ra nhiều mồ hôi, hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt không đều và tăng cường sữa cho phụ nữ sau sinh. Củ sâm đất thường được ngâm rượu để uống, trong khi lá và thân non được dùng làm rau ăn.
Lá cây sâm đất tươi có thể dùng chế biến món ăn
Rau sâm đất có thể chế biến thành nhiều món ngon như luộc, xào tỏi hay nấu canh. Đặc biệt, canh rau sâm đất có vị ngọt nhẹ, hơi chua thanh, tương tự như rau mồng tơi nhưng không có chất nhớt, rất kích thích vị giác và giúp thanh nhiệt, giải độc cơ thể. Sự kết hợp giữa giá trị dinh dưỡng, dược liệu và tính dễ trồng làm cho việc tìm hiểu cách trồng cây sâm đất trở nên phổ biến.
Rễ củ của cây sâm đất, bộ phận dùng làm thuốc
Ngoài công dụng làm rau và làm thuốc, sâm đất còn có thể được trồng làm cây cảnh nhờ hoa nhỏ phớt hồng xinh xắn. Điều này chứng tỏ tính linh hoạt và giá trị sử dụng đa dạng của loại cây này.
Lá sâm đất tươi dùng để nấu canh hoặc luộc
Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Trồng Cây Sâm Đất
Cách trồng cây sâm đất khá đơn giản, bạn có thể lựa chọn giữa việc gieo hạt hoặc giâm cành/hom. Mỗi phương pháp đều có những ưu điểm riêng và phù hợp với điều kiện cụ thể.
Trồng Cây Sâm Đất Từ Hạt
Trồng sâm đất từ hạt là phương pháp nhân giống phổ biến. Đầu tiên, bạn cần thu thập hạt giống sâm đất đã chín. Sau khi có hạt giống, việc xử lý hạt là bước quan trọng. Hạt giống nên được ngâm trong nước ấm theo tỷ lệ 2 phần nước sôi với 3 phần nước lạnh trong khoảng 6 đến 8 giờ. Quá trình ngâm giúp phá vỡ trạng thái ngủ nghỉ của hạt, kích thích hạt nảy mầm nhanh hơn.
Sau khi ngâm đủ thời gian, vớt hạt ra để ráo nước. Chuẩn bị đất gieo hạt tơi xốp và thoát nước tốt. Dùng que nhọn tạo những lỗ nhỏ trên mặt đất với độ sâu khoảng 1cm. Cho 2-3 hạt vào mỗi lỗ, sau đó nhẹ nhàng lấp đất lại. Để bảo vệ hạt giống và cây con khỏi ánh nắng trực tiếp gay gắt, đặc biệt là vào mùa nắng, nên dùng lưới che nắng cho luống gieo. Duy trì độ ẩm cho đất bằng cách tưới nước nhẹ nhàng và đều đặn. Sau khoảng 10-15 ngày, hạt giống sẽ bắt đầu nảy mầm và phát triển thành cây con.
Cây sâm đất nảy mầm từ hạt giống
Trồng Cây Sâm Đất Từ Hom (Giâm Cành)
Giâm hom là cách trồng cây sâm đất nhanh và hiệu quả, đặc biệt khi bạn đã có cây mẹ. Việc chọn hom giống rất quan trọng. Nên chọn những đoạn thân hoặc củ từ cây mẹ khỏe mạnh, ưu tiên các đoạn từ gốc đến phần bánh tẻ (không quá non, không quá già). Tránh lấy phần ngọn quá non vì dễ bị thối gốc khi giâm.
Sử dụng dao hoặc kéo sắc, sạch để cắt các đoạn hom có chiều dài khoảng 10 – 20 cm. Trên mỗi hom nên có ít nhất 3 – 4 mắt lá. Tỉa bớt lá trên hom, chỉ giữ lại khoảng 1/3 tổng số lá để giảm thoát hơi nước, giúp hom tập trung dinh dưỡng cho quá trình ra rễ. Đem các hom đã xử lý giâm vào luống đất ẩm hoặc bầu đất. Cần thường xuyên tưới nước để giữ ẩm cho đất, tạo môi trường thuận lợi cho hom ra rễ. Sau khoảng 10 -15 ngày giâm, khi hom đã bắt đầu hình thành rễ, bạn có thể đem trồng ra luống hoặc chậu cố định.
Giâm cành sâm đất để nhân giống
Đối với đất trồng sâm đất, loại cây này ưa đất ẩm nhưng cần thoát nước tốt và nhiều ánh nắng. Bạn có thể trồng trên các luống đất nổi có kích thước rộng khoảng 1.2m và cao 10 – 20 cm. Khoảng cách giữa các cây khi trồng trên luống nên duy trì từ 15 – 20cm để cây có đủ không gian phát triển. Ngoài ra, sâm đất cũng rất thích hợp trồng trong chậu hoặc thùng xốp tại nhà. Công thức pha trộn đất trồng lý tưởng có thể là 80% đất thịt, 10% tro trấu hoặc rơm mục đã hoai mục và 10% phân chuồng hoai. Hỗn hợp này cung cấp đủ dinh dưỡng và độ tơi xốp cho rễ cây phát triển.
Chăm Sóc Cây Sâm Đất Sau Khi Trồng
Sau khi áp dụng cách trồng cây sâm đất, việc chăm sóc đóng vai trò quyết định đến năng suất và sự phát triển của cây. Sâm đất cần độ ẩm ổn định, vì vậy bạn cần thường xuyên tưới nước để giữ đất luôn ẩm, đặc biệt quan trọng trong những ngày nắng hạn. Tuy nhiên, tránh tưới quá nhiều gây ngập úng, dễ khiến cây bị thối rễ.
Bên cạnh việc tưới nước, bạn cần kết hợp nhổ sạch cỏ dại quanh gốc cây để tránh cạnh tranh dinh dưỡng. Sâu xám có thể là loại dịch hại gây hại lá và chồi non của sâm đất, cần kiểm tra thường xuyên và có biện pháp phòng trừ kịp thời nếu phát hiện sâu bệnh.
Thu Hoạch Cây Sâm Đất
Khi cây sâm đất phát triển đạt chiều cao hoặc độ dài thân cành khoảng 20 – 30cm, bạn đã có thể bắt đầu thu hoạch rau. Sử dụng dao hoặc kéo sắc để cắt lấy phần thân chồi lá non. Việc cắt nhánh không chỉ giúp thu hoạch rau mà còn kích thích cây đâm chồi mới từ gốc hoặc các mắt lá phía dưới, cho ra lứa rau khác để thu hoạch tiếp.
Sau mỗi lần thu hoạch, nên bón thúc cho cây bằng phân chuồng hoai mục hoặc phân trùn quế. Việc bổ sung dinh dưỡng sau thu hoạch giúp đất màu mỡ hơn và cung cấp năng lượng cho cây phục hồi, đâm chồi nhanh chóng cho lứa rau tiếp theo. Với đặc tính sinh trưởng mạnh mẽ, sâm đất có thể cho thu hoạch lá quanh năm nếu được chăm sóc tốt. Tuy nhiên, để đảm bảo cây khỏe mạnh và năng suất ổn định về lâu dài, bạn nên xem xét việc thay thế và trồng mới cây sâm đất hàng năm.
Hoa sâm đất màu hồng nở rộ
Với cách trồng cây sâm đất không quá phức tạp và công chăm sóc vừa phải, bạn hoàn toàn có thể tự cung cấp nguồn rau sạch và dược liệu quý giá này cho gia đình. Việc trồng sâm đất không chỉ mang lại lợi ích sức khỏe mà còn thêm mảng xanh tươi mát cho không gian sống. Bắt tay vào trồng ngay hôm nay để trải nghiệm những giá trị tuyệt vời mà cây sâm đất mang lại!