Cây so đũa không chỉ là loại cây cho bông, lá, trái dùng chế biến nhiều món ăn ngon mà còn có giá trị y học truyền thống. Với đặc tính dễ trồng và nhanh lớn, việc tự tay trồng cây so đũa tại nhà đang trở nên phổ biến. Nếu bạn đang tìm kiếm cách trồng cây so đũa hiệu quả để có nguồn nguyên liệu sạch và bổ dưỡng, bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết từ chuẩn bị đến chăm sóc.
Chuẩn bị trước khi trồng cây so đũa
Để việc trồng cây so đũa đạt kết quả tốt nhất, khâu chuẩn bị đóng vai trò quan trọng. Bạn cần chú ý đến việc lựa chọn dụng cụ, đất trồng và thời điểm xuống giống phù hợp.
Dụng cụ trồng phù hợp
Cây so đũa có thể phát triển tốt khi trồng trực tiếp xuống đất vườn. Tuy nhiên, nếu không có nhiều diện tích, bạn hoàn toàn có thể tận dụng các loại chậu lớn, thùng xốp, bao xi măng hoặc bao tải để trồng. Lưu ý, khi trồng trong chậu hoặc vật chứa có kích thước hạn chế, tốc độ sinh trưởng và kích thước cây có thể chậm hơn so với trồng ngoài đất do không gian và nguồn dinh dưỡng bị giới hạn. Đảm bảo dụng cụ trồng có lỗ thoát nước tốt để tránh tình trạng ngập úng cho cây.
Chuẩn bị đất tơi xốp và dụng cụ cho cách trồng cây so đũa
Yêu cầu về đất trồng cây so đũa
Cây so đũa khá dễ tính trong việc chọn đất, cây ưa phát triển trên nền đất nhẹ, tơi xốp, giàu dinh dưỡng. Tuy nhiên, cây vẫn có thể sinh trưởng tốt trên nhiều loại đất khác như đất thịt nặng, đất cát pha hoặc đất nghèo dinh dưỡng, ít phèn. Để đảm bảo cây phát triển mạnh mẽ, bạn nên chuẩn bị đất trồng bằng cách trộn đất thịt hoặc đất phù sa với các loại phân hữu cơ hoai mục như phân bò, phân gà, phân trùn quế. Kết hợp thêm các vật liệu giúp tăng độ tơi xốp và thoát nước như vỏ trấu, xơ dừa, than bùn, hoặc mùn hữu cơ. Trước khi trồng, nên bón lót một ít vôi bột vào đất để cải tạo độ pH, đồng thời phơi ải đất trong khoảng 15 – 20 ngày. Biện pháp này giúp tiêu diệt mầm bệnh và sâu hại tiềm ẩn trong đất, tạo môi trường an toàn cho cây con.
Lựa chọn thời điểm trồng
Thời điểm lý tưởng để bắt đầu trồng cây so đũa thường là vào đầu mùa mưa hoặc trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 6 dương lịch. Thời tiết ấm áp và độ ẩm cao trong giai đoạn này rất thuận lợi cho hạt nảy mầm và cây con bén rễ, phát triển. Nếu chủ động được nguồn nước tưới, bạn có thể trồng vào các thời điểm khác trong năm, nhưng cần chú ý giữ ẩm đầy đủ cho đất.
Chọn giống và kỹ thuật gieo trồng
Lựa chọn nguồn giống tốt và áp dụng kỹ thuật trồng đúng cách sẽ giúp cây so đũa phát triển khỏe mạnh ngay từ ban đầu, đảm bảo năng suất và chất lượng khi thu hoạch.
Cách chọn hạt giống hoặc cây con
Cây so đũa chủ yếu được nhân giống bằng hạt. Bạn có thể tìm mua hạt giống chất lượng tại các cửa hàng vật tư nông nghiệp uy tín hoặc các trang web chuyên cung cấp hạt giống cây trồng. Trên thị trường hiện nay phổ biến ba loại so đũa: so đũa trắng, so đũa hồng và so đũa đỏ, mỗi loại có màu sắc hoa đặc trưng. Ngoài ra, bạn cũng có thể mua cây con đã được ươm sẵn từ các vườn ươm đáng tin cậy. Khi chọn hạt giống, nên ưu tiên hạt mẩy, không sâu bệnh, không bị mốc. Nếu chọn cây con, hãy chọn cây có thân mập mạp, lá xanh tốt, không có dấu hiệu sâu bệnh hay còi cọc. Một nguồn cung cấp uy tín mà bạn có thể tham khảo là hatgiongnongnghiep1.vn.
Kỹ thuật gieo hạt trực tiếp
Sau khi đã chuẩn bị đất và lựa chọn được hạt giống, tiến hành gieo hạt trực tiếp vào đất hoặc chậu đã chuẩn bị. Đối với cách trồng cây so đũa ngoài vườn, bạn đào các hố nhỏ có độ sâu khoảng 5 – 10cm. Các hố nên cách nhau khoảng 40 – 50cm, tùy thuộc vào mục đích trồng (trồng lấy lá hay lấy hoa). Trước khi gieo, nên ngâm hạt trong nước ấm (khoảng 40-50°C) trong vài giờ hoặc cho đến khi hạt nứt vỏ để kích thích nảy mầm nhanh hơn. Gieo 1-2 hạt vào mỗi hố, lấp đất nhẹ và tưới ẩm.
Kỹ thuật trồng cây con
Nếu trồng bằng cây con từ bầu ươm, đào hố trồng có kích thước lớn hơn bầu cây một chút tại vị trí đã xác định, đảm bảo khoảng cách giữa các cây tương tự khi gieo hạt. Nhẹ nhàng xé bỏ lớp túi nilon bọc bầu rễ cây. Đặt cây con vào giữa hố, giữ cây thẳng đứng và từ từ lấp đất xung quanh gốc. Dùng tay ấn nhẹ đất để cây được cố định và không bị nghiêng ngả. Sau khi trồng xong, cần tưới nước nhẹ nhàng cho cây, tốt nhất là dùng vòi phun sương hoặc vòi có tia nước nhỏ để tránh làm trôi đất và tổn thương rễ non. Cắm thêm cọc tre hoặc gỗ bên cạnh và buộc cây con vào cọc để hỗ trợ cây đứng vững trong giai đoạn đầu, đặc biệt khi gặp gió mạnh.
Trồng cây so đũa con vào hố đã chuẩn bị sẵn
Chăm sóc cây so đũa sau khi trồng
Chăm sóc đúng cách sau khi trồng là yếu tố then chốt quyết định sự sinh trưởng và phát triển của cây so đũa, giúp cây ra hoa, đậu trái sai hơn và hạn chế sâu bệnh.
Tưới nước
Cây so đũa là loại cây ưa ẩm nhưng không chịu được ngập úng. Trong giai đoạn cây con và khi thời tiết khô hạn, cần tưới nước đều đặn hàng ngày vào sáng sớm hoặc chiều mát để duy trì độ ẩm cho đất. Khi cây đã lớn và bộ rễ phát triển, có thể giảm tần suất tưới xuống 2-3 lần mỗi tuần, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết. Quan sát độ ẩm của đất để điều chỉnh lượng nước tưới phù hợp.
Bón phân
Sau khi trồng khoảng 2-3 tuần, khi cây con đã bén rễ và bắt đầu phát triển lá mới, bạn có thể bắt đầu bón thúc lần đầu. Sử dụng phân hữu cơ đã hoai mục hoặc phân NPK pha loãng để tưới quanh gốc. Định kỳ bón phân cho cây khoảng 1-2 tháng/lần để cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây sinh trưởng, đặc biệt là trong giai đoạn chuẩn bị ra hoa và kết trái. Có thể bổ sung thêm phân bón lá để cây phát triển xanh tốt hơn.
Cắt tỉa
Việc cắt tỉa cành cho cây so đũa giúp tạo tán, loại bỏ cành già cỗi, sâu bệnh hoặc mọc chen chúc, tạo không gian thông thoáng giúp cây nhận đủ ánh sáng và không khí. Cắt tỉa cũng kích thích cây ra nhiều cành mới và cho năng suất cao hơn. Nên thực hiện cắt tỉa sau mỗi đợt thu hoạch bông hoặc lá rộ.
Phòng trừ sâu bệnh
Cây so đũa tương đối ít bị sâu bệnh hại. Tuy nhiên, cần thường xuyên kiểm tra cây để phát hiện sớm các dấu hiệu của sâu ăn lá, rệp sáp hoặc bệnh nấm. Khi phát hiện, có thể sử dụng các biện pháp phòng trừ sinh học hoặc hóa học phù hợp theo hướng dẫn để xử lý kịp thời, tránh lây lan. Giữ cho khu vực trồng thông thoáng và vệ sinh cũng là cách trồng cây so đũa giúp phòng ngừa sâu bệnh hiệu quả.
Cây so đũa với bông trắng nở rộ
Thu hoạch bông và lá so đũa
Sau khoảng 2-3 tháng kể từ khi trồng, cây so đũa bắt đầu ra hoa. Bông so đũa thường nở rộ vào buổi sáng. Bạn có thể thu hoạch bông vào lúc này để đảm bảo độ tươi ngon nhất. Dùng tay hoặc kéo cắt nhẹ nhàng cuống bông. Đối với lá non, có thể hái khi cây đã có đủ tán lá, nên chọn lá ở phần ngọn hoặc các cành bánh tẻ. Việc thu hoạch đều đặn cũng khuyến khích cây tiếp tục ra hoa và lá mới.
Với những hướng dẫn chi tiết về cách trồng cây so đũa từ khâu chuẩn bị đến chăm sóc, bạn hoàn toàn có thể tự tay trồng và thu hoạch loại cây giàu dinh dưỡng này ngay tại khu vườn của mình. Việc tự trồng không chỉ mang lại nguồn thực phẩm sạch mà còn là trải nghiệm làm vườn đầy thú vị. Hãy bắt đầu hành trình trồng cây so đũa của bạn ngay hôm nay để tận hưởng những lợi ích tuyệt vời mà nó mang lại.