Trồng cây tắc thái (quat cảnh) tại nhà để chưng Tết hay thu hoạch trái không còn xa lạ với nhiều người yêu cây. Tuy nhiên, để cây phát triển khỏe mạnh, sai trái và có dáng đẹp, bạn cần nắm vững cách trồng cây tắc thái và kỹ thuật chăm sóc phù hợp. Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết từ A đến Z, giúp bạn tự tin trồng thành công loại cây cảnh ý nghĩa này ngay tại nhà.
Chuẩn bị trước khi trồng cây tắc thái
Thành công ngay từ bước chuẩn bị là yếu tố quan trọng quyết định sự phát triển sau này của cây tắc thái. Việc lựa chọn đúng chậu, đất và giống cây sẽ tạo nền tảng vững chắc cho cây.
Chọn chậu và đất trồng phù hợp
Chậu trồng cây tắc thái cần có kích thước vừa phải, không quá nhỏ gây hạn chế sự phát triển của rễ, cũng không quá lớn làm đất lâu khô, dễ gây úng. Một nguyên tắc chung là đường kính chậu nên lớn hơn đường kính bầu rễ khoảng 25%. Chất liệu chậu đất nung được khuyến khích sử dụng vì khả năng thoát nước và thoáng khí tốt. Tuy nhiên, chậu sành, sứ hoặc nhựa có lỗ thoát nước tốt cũng có thể dùng được.
Mặc dù tắc thái không quá kén đất, loại đất lý tưởng nhất để trồng cây tắc thái là đất thịt nhẹ, giàu mùn, tơi xốp và thoát nước tốt. Đất không nên quá chua (pH thấp) hoặc quá mặn. Bạn có thể trộn đất sạch với phân hữu cơ hoai mục (như phân bò, phân gà, rác mục) và tro trấu hoặc xơ dừa theo tỷ lệ phù hợp để tăng độ phì nhiêu, độ tơi xốp và khả năng giữ ẩm vừa phải cho đất. Đảm bảo hỗn hợp đất thật sạch mầm bệnh và tuyến trùng.
Lựa chọn giống cây tắc thái chất lượng
Việc chọn đúng giống cây ngay từ đầu sẽ giúp bạn tiết kiệm công sức chăm sóc và có được cây như ý. Nên chọn những cây giống tắc thái khỏe mạnh, có nguồn gốc rõ ràng, không sâu bệnh. Quan sát cây giống thấy thân cây thẳng, cứng cáp, lá to, màu xanh đậm, không có dấu hiệu vàng lá, đốm lá hay côn trùng. Hệ rễ phát triển tốt, không bị xoắn hay thối là một dấu hiệu quan trọng của cây giống khỏe. Bạn có thể tìm mua cây giống tại các vườn ươm uy tín hoặc từ các nguồn cung cấp đáng tin cậy như hatgiongnongnghiep1.vn.
Chọn giống cây tắc thái khỏe mạnh
Hướng dẫn chi tiết cách trồng cây tắc thái
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ chậu, đất và cây giống, chúng ta sẽ tiến hành cách trồng cây tắc thái vào chậu theo các bước sau. Kỹ thuật trồng đúng sẽ giúp cây bén rễ nhanh chóng và phát triển thuận lợi.
Trước tiên, hãy lót một lớp sỏi hoặc mảnh gốm vỡ dưới đáy chậu để tăng cường khả năng thoát nước. Sau đó, cho hỗn hợp đất đã chuẩn bị vào chậu, lượng đất vừa đủ để khi đặt bầu cây vào thì mặt bầu ngang hoặc thấp hơn miệng chậu khoảng 2-3 cm. Điều này giúp tránh nước tưới tràn ra ngoài.
Khi đặt bầu cây, cần nhẹ nhàng dùng dao lam hoặc kéo sắc rạch dọc vài đường trên vỏ bầu (nếu là bầu nhựa hoặc túi bầu) để rễ dễ dàng phát triển ra ngoài. Tránh làm vỡ bầu đất và tổn thương rễ quá nhiều. Dùng tay hoặc bay nhỏ bới một lỗ ở giữa chậu có độ sâu bằng chiều cao của bầu cây. Đặt cây con vào chính giữa lỗ, sao cho gốc cây (điểm nối giữa rễ và thân) ngang bằng với mặt đất trong chậu. Vun đất đã chuẩn bị xung quanh gốc cây cho kín bầu, dùng tay ấn nhẹ đất để cây đứng vững. Tưới nước nhẹ nhàng ngay sau khi trồng để đất ẩm đều và rễ tiếp xúc tốt với đất.
Các bước trồng cây tắc thái vào chậu
Kỹ thuật chăm sóc cây tắc thái sau khi trồng
Chăm sóc đúng kỹ thuật là yếu tố quyết định năng suất và thẩm mỹ của cây tắc thái. Việc cung cấp đủ nước, dinh dưỡng và cắt tỉa định kỳ sẽ giúp cây ra nhiều trái và có dáng đẹp.
Tưới nước đúng cách
Cây tắc thái cần đủ độ ẩm để phát triển cành lá, ra hoa và đậu trái. Trong tháng đầu tiên sau khi trồng, cần tưới nước định kỳ hàng ngày hoặc hai ngày một lần, tùy thuộc vào thời tiết và độ ẩm của đất. Khi cây đã bén rễ và phát triển ổn định hơn, tần suất tưới có thể giảm xuống. Cách kiểm tra độ ẩm đất đơn giản nhất là dùng ngón tay chọc sâu khoảng 2-3 cm vào đất, nếu thấy đất khô thì cần tưới, nếu đất còn ẩm thì chưa cần. Tránh tưới quá nhiều gây úng rễ hoặc tưới quá ít làm cây bị khô hạn, rụng lá, rụng hoa/trái non. Nước tưới phải sạch, không bị ô nhiễm.
Bón phân cân đối cho cây tắc thái
Bón phân là bước vô cùng quan trọng trong quá trình chăm sóc cây tắc thái. Cây cần được cung cấp dinh dưỡng đầy đủ và cân đối ở các giai đoạn phát triển khác nhau. Phân bón giúp cây sinh trưởng tốt, cho trái to, mọng nước và màu sắc đẹp.
Bón lót là việc cung cấp dinh dưỡng ban đầu cho cây trước khi trồng hoặc ngay sau khi trồng. Bạn có thể sử dụng phân chuồng hoai mục hoặc rác mục trộn vào đất với lượng khoảng 20-25kg cho mỗi gốc cây (tính theo diện tích trồng rộng hoặc chậu lớn).
Bón thúc được thực hiện định kỳ để bổ sung dinh dưỡng trong quá trình cây phát triển. Nên sử dụng phân NPK tổng hợp với tỷ lệ cân đối như 16:16:8 hoặc 13:13:13. Lượng bón khoảng 0.3 – 0.5 kg/gốc (chậu lớn) và chia làm nhiều lần bón (ví dụ 2 lần, mỗi lần cách nhau khoảng 40 ngày trong giai đoạn sinh trưởng). Khi cây chuẩn bị ra hoa và đậu trái, cần bổ sung thêm phân chứa nhiều Lân (P) và Kali (K) để kích thích ra hoa đồng loạt và tăng khả năng đậu trái, giúp trái chắc mẩy, hạn chế rụng non. Phun thêm phân bón lá định kỳ 15 ngày/lần cũng rất hữu ích để cây có bộ lá xanh tốt, quang hợp hiệu quả.
Chăm sóc cây tắc thái ra trái
Cắt tỉa và tạo tán
Việc cắt tỉa và tạo tán cho cây tắc thái thường được thực hiện khi cây đã trồng được khoảng 4 tháng hoặc khi cây đã có bộ khung cành nhất định. Mục đích của việc này là để cây thông thoáng, nhận đủ ánh sáng, hạn chế sâu bệnh và tạo dáng cây đẹp (đặc biệt nếu trồng làm cảnh chưng Tết).
Hãy loại bỏ những cành yếu, cành già cỗi, cành sâu bệnh, cành mọc chồng chéo hoặc cành vượt (cành mọc quá mạnh, phá vỡ dáng cây). Chỉ giữ lại khoảng 3-4 cành chính khỏe mạnh để làm bộ khung cho cây. Nếu trồng làm cảnh, bạn có thể sử dụng kéo chuyên dụng để cắt tỉa theo dáng mong muốn và dùng dây thép nhỏ để uốn, cố định các cành theo ý đồ tạo hình, hạn chế cành mọc lung tung. Cắt tỉa còn giúp tập trung dinh dưỡng nuôi cành khỏe và kích thích cây ra đợt hoa, trái mới.
Phòng trừ sâu bệnh hại
Cây tắc thái có thể gặp một số sâu bệnh hại phổ biến như rệp sáp, nhện đỏ, sâu vẽ bùa, bệnh thán thư, ghẻ sẹo… Việc phòng trừ sâu bệnh cần thực hiện định kỳ và kịp thời.
Thường xuyên kiểm tra cây để phát hiện sớm dấu hiệu sâu bệnh. Giữ vườn hoặc khu vực trồng cây luôn thông thoáng, sạch sẽ, loại bỏ lá vàng, cành khô. Tưới nước đúng cách, tránh đọng nước cũng giúp hạn chế nấm bệnh. Nếu phát hiện sâu bệnh, có thể sử dụng các biện pháp phòng trừ sinh học hoặc hóa học phù hợp, tuân thủ đúng liều lượng và thời gian cách ly.
Thời điểm và cách thu hoạch quả tắc thái
Sau khi trồng cây tắc thái khoảng 10 tháng, cây có thể bắt đầu cho thu hoạch lứa trái đầu tiên. Thời điểm thu hoạch lý tưởng là khi quả đã chuyển sang màu cam hoặc cam vàng đều màu, vỏ căng mọng. Lúc này, quả đã đạt độ chín và hương vị tốt nhất.
Khi thu hoạch, nên sử dụng kéo sắc để cắt cuống quả, tránh giật mạnh làm tổn thương cành cây hoặc làm rụng quả non khác. Cắt giữ lại một đoạn cuống ngắn khoảng 1-2 cm. Thu hoạch nhẹ nhàng, tránh làm trầy xước vỏ quả để đảm bảo độ tươi và khả năng bảo quản.
Bằng việc áp dụng đúng cách trồng cây tắc thái và kỹ thuật chăm sóc như trên, bạn hoàn toàn có thể sở hữu những chậu tắc thái sum suê trái, tô điểm cho không gian sống hoặc mang lại nguồn trái cây tươi ngon. Chúc bạn thành công với việc trồng và chăm sóc cây tắc thái tại nhà!