Chào mừng bạn đến với thế giới của cúc la mã, một loài hoa nhỏ bé nhưng mang lại vô vàn lợi ích. Được biết đến với tên khoa học là Matricaria chamomilla, cúc la mã không chỉ là một loại thảo mộc dễ trồng mà còn là nguồn nguyên liệu tuyệt vời cho những tách trà thơm ngon, có tác dụng làm dịu tinh thần. Việc tự tay trồng cúc la mã tại nhà không chỉ giúp bạn có nguồn thảo mộc tươi sạch mà còn tô điểm thêm vẻ đẹp tự nhiên cho khu vườn của mình. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách trồng cúc la mã từ khi gieo hạt đến lúc thu hoạch, giúp bạn thành công ngay cả khi là người mới bắt đầu.
Hướng dẫn chi tiết cách trồng cúc la mã tại nhà
Cúc la mã là loại cây dễ tính, không đòi hỏi quá nhiều công chăm sóc. Tuy nhiên, để cây phát triển tốt nhất và cho năng suất hoa cao, bạn cần chú ý đến một vài yếu tố kỹ thuật từ khâu chuẩn bị đến lúc chăm sóc.
Lựa chọn vị trí và ánh sáng phù hợp
Ánh sáng là yếu tố quan trọng đầu tiên khi quyết định trồng cúc la mã. Loài cây này ưa nắng, đặc biệt là ánh nắng đầy đủ trong ngày. Một vị trí nhận được ít nhất 6-8 giờ nắng trực tiếp mỗi ngày sẽ là lý tưởng nhất. Ánh sáng đầy đủ giúp cây quang hợp tốt, phát triển thân lá khỏe mạnh và ra hoa nhiều. Mặc dù cúc la mã có thể chịu được điều kiện ánh sáng bán phần (khoảng 4-6 giờ nắng), nhưng khả năng ra hoa và độ đậm đặc của tinh dầu trong hoa có thể sẽ bị ảnh hưởng. Vì vậy, hãy ưu tiên những khu vực thoáng đãng, ngập nắng trong vườn nhà bạn.
Chuẩn bị đất trồng lý tưởng cho cúc la mã
Để cúc la mã phát triển mạnh mẽ, việc chuẩn bị đất là vô cùng quan trọng. Loài cây này ưa thích loại đất giàu mùn, hơi sét và có độ pH trung tính, khoảng 7. Đất cần có cấu trúc tơi xốp, khả năng thoát nước tốt nhưng vẫn giữ được độ ẩm cần thiết. Đất quá nhiều cát hoặc quá nghèo dinh dưỡng sẽ không phù hợp.
Nếu đất vườn của bạn không đạt những đặc điểm này, bạn có thể cải thiện bằng cách trộn thêm đất trồng chậu chất lượng cao hoặc phân hữu cơ đã ủ hoai mục. Việc thêm phân hữu cơ sẽ làm tăng hàm lượng dinh sắc, giúp đất tơi xốp hơn và tăng khả năng giữ ẩm. Để đảm bảo thoát nước tốt, đặc biệt khi trồng trong chậu, hãy lót một lớp vật liệu thoát nước (như sỏi, đá dăm) dưới đáy chậu và trộn khoảng 15% cát vào hỗn hợp đất. Điều này giúp ngăn ngừa tình trạng úng nước, dễ gây thối rễ cho cây cúc la mã.
Hướng dẫn gieo hạt cúc la mã chi tiết
Cúc la mã là loại cây có hạt nảy mầm nhờ ánh sáng, do đó, kỹ thuật gieo hạt có một chút khác biệt so với các loại hạt giống khác.
- Thời điểm gieo hạt: Thời điểm lý tưởng nhất để gieo hạt cúc la mã trực tiếp ngoài trời là vào đầu tháng 5, sau khi nguy cơ sương giá đã qua đi. Tuy nhiên, bạn có thể bắt đầu gieo hạt trong nhà từ tháng 3 nếu có điều kiện ánh sáng mạnh. Cây con gieo trong nhà có thể cấy ra ngoài vườn vào khoảng giữa tháng 5. Một lựa chọn khác là gieo hạt vào mùa thu; cây sẽ nảy mầm trước mùa đông và phát triển thành các cụm lá hình hoa thị chịu lạnh tốt.
- Chuẩn bị luống gieo: Trước khi gieo hạt, hãy làm sạch khu vực trồng, loại bỏ hết cỏ dại và rễ cây cũ. Dùng cào hoặc dụng cụ làm vườn làm tơi xốp lớp đất mặt.
- Gieo hạt: Rải hạt cúc la mã thật đều trên bề mặt đất đã chuẩn bị. Điều quan trọng là KHÔNG phủ đất lên trên hạt vì hạt cần ánh sáng để nảy mầm. Dùng tay hoặc một tấm ván gỗ nhẹ nhàng ấn nhẹ hạt xuống để chúng tiếp xúc tốt với đất ẩm.
- Tưới nước: Sau khi gieo hạt, dùng bình tưới phun sương để làm ẩm đất kỹ lưỡng. Giữ đất luôn ẩm trong suốt quá trình hạt nảy mầm, nhưng tránh làm đất bị sũng nước.
- Nảy mầm: Trong điều kiện nhiệt độ từ 15 đến 20°C, hạt cúc la mã thường nảy mầm sau 1 đến 2 tuần. Nếu gieo hạt trong nhà, nhiệt độ ổn định sẽ giúp hạt nảy mầm nhanh hơn.
Làm sạch và làm tơi xốp đất trước khi gieo hạt cúc la mã
-
Tỉa cây: Khi cây con đã mọc lên và có vài cặp lá thật, nếu chúng mọc quá dày, bạn cần tỉa bớt hoặc cấy sang vị trí khác để đảm bảo khoảng cách giữa các cây khoảng 15-20 cm. Khoảng cách này giúp cây có đủ không gian để phát triển tán lá và rễ.
-
Lưu ý về hạt giống: Nhiều người thắc mắc liệu có thể trồng cúc la mã từ túi trà hay không. Câu trả lời là KHÔNG. Trà cúc la mã thường được làm từ hoa khô đã được thu hoạch trước khi hạt chín, do đó, rất hiếm hoặc không có hạt giống có khả năng nảy mầm trong túi trà. Để đảm bảo thành công, hãy mua hạt giống cúc la mã chất lượng từ các nguồn cung cấp uy tín.
Tách và cấy ghép cây cúc la mã đúng kỹ thuật
Mặc dù gieo hạt trực tiếp là phương pháp được khuyến khích cho cúc la mã để tránh gây stress cho cây, nhưng nếu bạn chọn gieo hạt trong nhà để kiểm soát tốt hơn, bạn sẽ cần cấy cây con ra ngoài.
Thời điểm thích hợp để tách và cấy ghép cây con là khi chúng đã hình thành cặp lá thật đầu tiên (sau lá mầm). Nếu cấy vào chậu, hãy đảm bảo chậu có lỗ thoát nước tốt và lót lớp vật liệu thoát nước dưới đáy.
Vào khoảng cuối tháng 4 hoặc giữa tháng 5 (tùy thuộc vào thời điểm gieo và điều kiện thời tiết địa phương), khi cây con đã đủ lớn và thời tiết ấm áp ổn định, bạn có thể cấy chúng ra vườn hoặc vào các chậu lớn hơn.
- Chuẩn bị hố trồng: Đào những hố nhỏ trên luống đất đã chuẩn bị sẵn hoặc trong chậu, sâu vừa đủ để bộ rễ của cây con nằm gọn. Khoảng cách giữa các hố nên là 15-20 cm.
- Cấy cây: Nhẹ nhàng bới đất xung quanh gốc cây con trong khay ươm và cẩn thận nhấc cây lên cùng với bầu đất. Đặt cây con vào hố đã đào sao cho phần gốc lá nằm gần sát mặt đất.
- Lấp đất và tưới nước: Lấp đất xung quanh gốc cây con và dùng tay ấn nhẹ để đất bám chặt vào rễ. Tưới nước thật kỹ ngay sau khi cấy để giúp cây nhanh chóng phục hồi và bén rễ.
Kỹ thuật tách và cấy ghép cây cúc la mã con
Trong những ngày đầu sau khi cấy, có thể che chắn nhẹ cho cây con nếu nắng quá gắt để chúng có thời gian thích nghi với môi trường mới. Giữ đất ẩm đều trong giai đoạn này.
Chăm sóc cúc la mã sau khi trồng
Sau khi cây đã bén rễ và bắt đầu phát triển, việc chăm sóc định kỳ sẽ giúp cây khỏe mạnh và ra nhiều hoa.
- Tưới nước: Cúc la mã không cần quá nhiều nước. Tưới nước khi lớp đất mặt khô khoảng 2-3 cm. Tránh tưới quá đẫm gây úng nước. Tưới vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát.
- Bón phân: Nếu đất đã được chuẩn bị tốt với phân hữu cơ, cây cúc la mã thường không cần bón thêm phân trong suốt mùa sinh trưởng. Tuy nhiên, nếu trồng trong chậu hoặc đất nghèo dinh dưỡng, bạn có thể bổ sung phân hữu cơ dạng lỏng pha loãng mỗi 4-6 tuần một lần.
- Kiểm soát cỏ dại: Giữ khu vực trồng sạch cỏ dại để tránh cạnh tranh dinh dưỡng và ánh sáng với cây cúc la mã.
Trồng cúc la mã xen canh với các loại cây khác
Cúc la mã là một người bạn tốt trong vườn rau. Nó có khả năng giúp bảo vệ các loài cây lân cận khỏi một số loại nấm và sâu bệnh. Các loại cây thích hợp để trồng xen canh cùng cúc la mã bao gồm khoai tây, tỏi tây, su hào và các loại cải bắp khác, cũng như hoa sen cạn.
Tuy nhiên, có một số loại cây không nên trồng gần cúc la mã, điển hình là bạc hà. Cúc la mã không chịu được các chất mà cây bạc hà tiết ra vào đất và môi trường xung quanh, điều này có thể cản trở sự phát triển của nó. Mặc dù cúc la mã và bạc hà thường được kết hợp trong các loại trà thảo mộc, nhưng trong vườn, chúng nên được trồng ở khu vực riêng biệt.
Việc thực hành canh tác hỗn hợp, trồng xen các loại cây có lợi ích tương hỗ, có thể mang lại hiệu quả tích cực cho toàn bộ khu vườn của bạn, từ việc cải thiện sức khỏe của đất đến việc giảm thiểu sâu bệnh tự nhiên.
Để tìm hiểu thêm về các loại hạt giống rau, hoa và các vật tư nông nghiệp khác giúp khu vườn của bạn phát triển, bạn có thể ghé thăm website hatgiongnongnghiep1.vn.
Thu hoạch hoa cúc la mã
Thời điểm lý tưởng để thu hoạch hoa cúc la mã là khi hoa đã nở rộ nhưng nhụy hoa vẫn còn chắc, chưa chuyển sang giai đoạn tạo hạt. Thông thường, hoa sẽ nở khoảng 6-8 tuần sau khi gieo hạt.
Thu hoạch vào buổi sáng sớm sau khi sương tan là tốt nhất, lúc này hàm lượng tinh dầu trong hoa đạt mức cao nhất. Dùng tay hoặc kéo nhỏ nhẹ nhàng ngắt bông hoa ngay dưới đài hoa. Thu hoạch định kỳ sẽ khuyến khích cây ra hoa nhiều hơn. Nếu bạn muốn cây tự gieo hạt cho mùa sau, hãy để một vài bông hoa cuối mùa trên cây cho đến khi chúng khô hoàn toàn và hạt chín rụng xuống đất.
Hoa cúc la mã sau khi thu hoạch có thể sử dụng tươi để pha trà hoặc làm các món ăn. Để bảo quản lâu dài, bạn có thể phơi hoặc sấy khô hoa ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp cho đến khi hoa giòn. Bảo quản hoa khô trong lọ kín, tránh ẩm và ánh sáng.
Lợi ích khi tự trồng cúc la mã
Tự tay trồng cúc la mã mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Bạn sẽ có nguồn hoa tươi sạch, không chứa hóa chất, đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Hoa cúc la mã tươi hoặc khô có thể dùng để pha trà giúp giảm căng thẳng, cải thiện giấc ngủ, hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu các vấn đề về da. Ngoài ra, việc trồng cúc la mã còn thu hút các loài thụ phấn có lợi như ong đến vườn, góp phần vào sự đa dạng sinh học và giúp thụ phấn cho các loại cây trồng khác.
Kết luận
Trồng cúc la mã tại nhà là một trải nghiệm làm vườn thú vị và mang lại nhiều phần thưởng. Chỉ với một chút công sức chuẩn bị đất, gieo hạt và chăm sóc cơ bản, bạn đã có thể tận hưởng những bông hoa cúc la mã tươi rói do chính tay mình trồng. Hy vọng với những hướng dẫn chi tiết về cách trồng cúc la mã này, bạn sẽ tự tin bắt tay vào tạo nên một góc vườn đầy sức sống và thư thái cùng loài thảo mộc tuyệt vời này.