Với nhiều gia đình Việt, cây đào sau Tết không chỉ là vật trang trí mà còn là biểu tượng của sự may mắn và hy vọng. Việc giữ lại và chăm sóc để cây có thể tiếp tục phát triển và ra hoa vào những mùa sau đã trở thành mối quan tâm của không ít người yêu cây cảnh. Bài viết này từ hatgiongnongnghiep1.vn sẽ hướng dẫn bạn chi tiết từng bước về cách trồng đào sau Tết tại nhà, giúp cây phục hồi, sinh trưởng khỏe mạnh và sẵn sàng cho mùa hoa tiếp theo. Nếu bạn đang băn khoăn không biết phải làm gì với cây đào sau khi kết thúc kỳ nghỉ, đây chính là cẩm nang dành cho bạn.
Chuẩn Bị Đất và Vị Trí Trồng Đào
Để cây đào sau khi trưng Tết có thể tiếp tục sống và phát triển tốt, việc chuẩn bị đất và chọn vị trí trồng là vô cùng quan trọng. Đào là loại cây không ưa ngập úng, do đó bạn cần chọn những khu vực đất cao ráo, có khả năng thoát nước thật tốt. Nếu trồng trong chậu, hãy đảm bảo chậu có lỗ thoát nước lớn và không bị bít tắc.
Việc làm đất cần được thực hiện cẩn thận để tạo độ tơi xốp, thoáng khí cho bộ rễ. Nếu trồng trực tiếp xuống đất vườn, hãy lên luống cao khoảng 25-30cm và rộng khoảng 70cm, tạo rãnh thoát nước xung quanh. Hỗn hợp đất trồng tốt nhất nên là sự kết hợp giữa đất thịt tơi xốp và phân hữu cơ hoai mục để cung cấp dinh dưỡng và cải thiện cấu trúc đất. Khi chuyển cây từ chậu trưng bày sang chậu lớn hơn hoặc trồng xuống đất, bạn có thể giữ lại một phần bầu đất cũ nhưng cần bổ sung thêm hỗn hợp đất mới đã chuẩn bị. Tỷ lệ lý tưởng là khoảng 3-4 phần đất mới trộn với 1 phần phân hữu cơ.
Trước khi đặt cây vào vị trí trồng mới khoảng 10-15 ngày, bạn có thể sử dụng các loại chế phẩm kích thích ra rễ như siêu ra rễ, vườn sinh thái hoặc các loại phân hữu cơ hòa tan khác. Pha các chế phẩm này với nước sạch theo đúng hướng dẫn trên bao bì và tưới đẫm vào bầu đất cũ của cây đào. Việc này giúp thúc đẩy sự phát triển của rễ mới, tăng cường khả năng hút nước và dinh dưỡng, từ đó nâng cao tỷ lệ sống sót và phục hồi của cây sau khi chuyển vị trí.
Cách chăm sóc và phục hồi rễ cây đào sau tết bằng chế phẩm kích rễ
Kỹ Thuật Cắt Tỉa Cành Đào Sau Tết
Cắt tỉa là một bước không thể thiếu trong cách trồng đào sau Tết nhằm phục hồi sức sống cho cây và định hình tán cho vụ hoa tiếp theo. Lần cắt tỉa đầu tiên sau khi trồng lại là quan trọng nhất và cần thực hiện ngay lập tức.
Lần cắt này thường gọi là cắt “đau” hoặc cắt “sâu”. Mục đích là loại bỏ phần lớn các cành đã ra hoa và các cành yếu, chỉ giữ lại những cành khỏe làm khung. Việc cắt tỉa mạnh giúp cây tập trung năng lượng để đâm chồi mới từ các mắt ngủ trên thân và cành cũ. Nếu bạn chỉ cắt tỉa nhẹ hoặc bỏ qua bước này, cây sẽ chỉ ra hoa ở những cành già phía ngọn, hoa nhỏ và ít. Sau lần cắt tỉa ban đầu, bạn nên thực hiện cắt tỉa nhẹ nhàng hàng tháng cho đến khoảng tháng 6 âm lịch. Việc cắt tỉa định kỳ này giúp loại bỏ cành thừa, cành tăm, cành sâu bệnh, đồng thời kết hợp với việc tạo hình để có bộ tán đẹp, cân đối.
Chăm Sóc Bộ Rễ và Tưới Nước
Một bộ rễ khỏe là nền tảng cho sự phát triển của cây đào. Ngay sau khi trồng hoặc thay đất, việc tưới nước là cần thiết để đất kết dính vào bầu rễ và loại bỏ túi khí. Trong giai đoạn phục hồi, giữ ẩm đều cho đất là quan trọng, nhưng tránh tưới quá nhiều gây ngập úng.
Quan sát độ ẩm của đất bằng cách kiểm tra lớp đất mặt. Nếu đất khô khoảng 2-3cm trên cùng, đó là lúc cần tưới. Lượng nước tưới tùy thuộc vào kích thước cây và điều kiện thời tiết, nhưng cần đảm bảo nước thấm sâu đến bộ rễ. Khi bón phân, việc duy trì độ ẩm đất đủ giúp cây dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng hơn.
Bón Phân Cho Cây Đào Phát Triển
Bón phân là yếu tố then chốt giúp cây đào phục hồi sức sau Tết và tích lũy dinh dưỡng cho vụ hoa sau. Ngay sau khi trồng hoặc thay đất, bạn có thể bón lót một lượng phân hữu cơ hoai mục (khoảng 3-5kg tùy kích thước cây) vào hố hoặc trộn vào hỗn hợp đất. Phân hữu cơ cung cấp dinh dưỡng từ từ, cải tạo đất và kích thích hệ vi sinh vật có lợi.
Sau khoảng 20 ngày kể từ khi trồng lại, cây đã bắt đầu bén rễ, bạn có thể bắt đầu bón phân thúc định kỳ. Thời gian bón phân thích hợp kéo dài từ khoảng cuối tháng Giêng/tháng Hai âm lịch cho đến tháng 9 âm lịch hàng năm. Sử dụng phân vô cơ tổng hợp NPK kết hợp với các loại phân bón lá hoặc chế phẩm sinh học giúp cây phát triển thân lá. Liều lượng NPK có thể từ 0.5 đến 1kg cho mỗi cây lớn nhỏ khác nhau, bón cách gốc khoảng 30-50cm theo hình chiếu của tán cây. Sau khi bón phân, cần tưới nước đủ ẩm để phân tan và rễ cây dễ dàng hấp thụ.
Hãm Cây Đào Đúng Cách
Hãm cây là kỹ thuật quan trọng để điều khiển sự ra hoa của cây đào, chuyển cây từ giai đoạn sinh trưởng dinh dưỡng (phát triển thân, lá) sang giai trưởng sinh thực (ra nụ, hoa). Kỹ thuật hãm thường được thực hiện bằng cách dùng dao sắc khứa một vòng quanh thân cây, cắt đứt vỏ và lớp libe, chỉ để lại phần gỗ bên trong. Vết khứa này sẽ làm chậm dòng nhựa luyện (chất dinh dưỡng từ lá xuống rễ), khiến chất dinh dưỡng tích lũy ở phía trên vết khứa, kích thích hình thành mầm hoa.
Sau khi hãm khoảng một tuần, nếu thấy lá cây hơi chuyển màu từ xanh đậm sang xanh nhạt và có dấu hiệu hơi rũ xuống là đạt yêu cầu. Nếu lá vẫn xanh tốt, có thể cần hãm lại ở vị trí cao hơn vết cũ một chút. Không nên hãm những cây quá yếu hoặc cây già cỗi. Thời điểm hãm cây thường rơi vào khoảng giữa đến cuối tháng 8 âm lịch. Những cây khỏe, lá xanh tốt nên hãm trước, cây yếu hơn hoặc lá đã ngả vàng thì hãm sau.
Tuốt Lá Để Điều Khiển Ra Hoa
Cây đào là loại cây rụng lá vào mùa đông. Sau khi lá rụng, nụ hoa sẽ nhanh chóng phát triển và nở. Trong điều kiện tự nhiên, đào thường rụng lá muộn và nở hoa sau Tết. Để có hoa nở đúng dịp Tết, cần phải tuốt lá chủ động. Việc tuốt lá sẽ làm cây nhận tín hiệu chuyển mùa và kích thích nụ hoa phát triển sớm hơn.
Thời gian tuốt lá phụ thuộc vào giống đào, sức khỏe của cây và thời tiết dự kiến. Thông thường, đào bích được tuốt lá từ khoảng mùng 5 đến 20 tháng 11 âm lịch. Đào bạch hoặc các giống đào nở sớm hơn có thể tuốt lá từ khoảng mùng 10 đến 15 tháng 10 âm lịch. Cây già, cây yếu cần tuốt lá muộn hơn cây tơ, cây khỏe. Khi tuốt lá, cần cẩn thận bứt từng lá một, giữ lại cuống lá nhỏ và đặc biệt là bảo vệ mầm hoa nằm ở nách lá. Tuyệt đối không nắm cả cành và tuốt thẳng từ trên xuống, vì có thể làm tổn thương hoặc gãy mầm hoa.
Thúc và Hãm Thời Gian Nở Hoa
Dù đã thực hiện các kỹ thuật chăm sóc và điều khiển như trên, thời tiết thất thường vẫn có thể ảnh hưởng đến thời gian nở hoa. Do đó, vào thời điểm cận Tết, việc thúc hoặc hãm hoa là cần thiết trong một số trường hợp.
Nếu vào đầu tháng 12 âm lịch thấy nụ đào còn nhỏ, có nguy cơ nở muộn, bạn cần “thúc” cho hoa nở sớm. Các biện pháp thúc bao gồm: tưới phân đạm (ure hoặc nitrat) pha loãng quanh gốc, bới đất quanh gốc sâu khoảng 5cm để tưới nước ấm (khoảng 35-40 độ C) hoặc nước tiểu pha loãng. Ngược lại, nếu nụ đào nhú to vào cuối tháng 11 âm lịch, báo hiệu nguy cơ nở sớm, cần “hãm” tốc độ nở hoa. Các biện pháp hãm bao gồm: che nắng, tạo bóng tối cho cây trong khoảng 10-15 ngày, ngừng tưới nước và xới xáo đất. Trong trường hợp khẩn cấp, có thể dùng dao khứa thêm một vòng quanh thân hoặc bới đất, chặt bớt khoảng 10-20% rễ xung quanh gốc. Tuy nhiên, việc thúc và hãm chỉ nên làm khi thực sự cần thiết vì có thể ảnh hưởng đến chất lượng và độ bền của hoa.
Phòng Trừ Sâu Bệnh Hại Đào
Cây đào cũng có thể gặp phải một số loại sâu bệnh phổ biến. Việc phòng trừ kịp thời giúp cây khỏe mạnh và cho hoa đẹp.
Nhện đỏ là loài gây hại thường gặp, làm lá đào bị vàng và rụng sớm. Bạn có thể sử dụng luân phiên các loại thuốc như Regent 800WG, Sokupi… để phun trừ. Các bệnh hại rễ và lá như lở cổ rễ, đốm lá có thể phòng trị bằng các loại thuốc như Anvil 10EC hoặc Penac P. Rệp sáp cũng là một đối tượng gây hại đáng kể, có thể sử dụng thuốc Supracide để phòng trừ chúng. Việc kiểm tra cây thường xuyên để phát hiện sớm dấu hiệu sâu bệnh là rất quan trọng.
Tạo Tán và Thế Cho Cây Đào
Việc tạo tán và tạo thế cho cây đào không chỉ mang lại giá trị thẩm mỹ mà còn giúp cây phát triển cân đối, phân bổ ánh sáng và không khí đều khắp tán, tốt cho sự hình thành nụ hoa. Quá trình này cần được thực hiện liên tục, khoảng 5-7 ngày một lần, đặc biệt là khi cành còn non và dễ uốn nắn.
Bạn có thể kết hợp các kỹ thuật uốn cành, buộc cành vào khung hoặc các cành khác để định hình theo dáng mong muốn (ví dụ: thế trực, thế huyền, thế long…). Đồng thời, tiến hành cắt tỉa loại bỏ những cành mọc sai hướng, cành thừa, cành làm mất dáng thế. Đối với những cây muốn tạo vẻ cổ kính, bạn có thể áp dụng kỹ thuật khắc vảy trên thân cây, tạo ra những đường vân giả làm thân cây trông già và sần sùi hơn.
Chăm sóc cây đào sau Tết là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và áp dụng đúng kỹ thuật. Bằng việc chú trọng từ khâu chuẩn bị đất, cắt tỉa cành, bón phân, đến các biện pháp điều khiển ra hoa như hãm cây và tuốt lá, bạn hoàn toàn có thể giữ cho cây đào của mình sống khỏe mạnh và tiếp tục khoe sắc rực rỡ vào những mùa xuân sau. Những kiến thức và kinh nghiệm này được chia sẻ nhằm giúp bạn thành công trong hành trình làm vườn của mình. Hãy truy cập hatgiongnongnghiep1.vn để tìm hiểu thêm về các loại hạt giống, vật tư nông nghiệp chất lượng giúp cây trồng của bạn phát triển tốt nhất.