Dưa pepino, hay còn gọi là dưa hấu Nam Mỹ hoặc “Sweet Cucumber”, nổi tiếng với hương vị ngọt ngào, thanh mát và mùi thơm đặc trưng. Dù được xem là loại quả “sang chảnh” khó bảo quản, dưa pepino lại hoàn toàn có thể trồng thành công ngay tại nhà, đặc biệt phù hợp với khí hậu Việt Nam ở nhiều vùng. Nếu bạn đang quan tâm đến cách trồng dưa pepino, hướng dẫn chi tiết dưới đây từ hatgiongnongnghiep1.vn sẽ giúp bạn tự tin bắt tay vào làm vườn và sớm được thưởng thức trái ngọt.
Giới Thiệu Chung Về Dưa Pepino
Dưa pepino có nguồn gốc từ khu vực Nam Mỹ, nơi nó được biết đến với tên gọi Solanum muricatum. Đây là loại cây thân thảo hoặc bán bụi, cho quả nhỏ, thường nặng khoảng 200-300 gram. Do đặc điểm quả nhanh hỏng và khó bảo quản khi vận chuyển xa, dưa pepino ít được xuất khẩu, điều này góp phần tạo nên sự “sang chảnh” và mong muốn tự trồng tại nhà của nhiều người để thưởng thức hương vị tươi ngon nhất. Ở thị trường Việt Nam, loại dưa này được trồng khá phổ biến ở các vùng có khí hậu mát mẻ như Đà Lạt hoặc các tỉnh miền núi phía Bắc. Giá bán trên thị trường hiện nay dao động từ 60.000 – 100.000 đồng/kg tùy thời điểm và chất lượng.
Trái dưa pepino chín vàng có sọc tím
Dưa pepino còn được gọi là dưa hấu Nam Mỹ, một tên gọi khác phản ánh nguồn gốc của loại quả này. Tên gọi tiếng Anh “Sweet Cucumber” (Dưa chuột ngọt) cũng gợi lên hương vị đặc trưng của quả, vừa có vị ngọt thanh vừa mang một chút tươi mát như dưa chuột, rất dễ chịu và hấp dẫn. Loại cây này có thời gian sinh trưởng và cho quả tương đối ngắn, lại có tiềm năng năng suất cao, là lựa chọn lý tưởng cho những người làm vườn tại gia muốn nhanh chóng thu hoạch thành quả. Việc tự trồng giúp đảm bảo chất lượng và độ tươi ngon tối ưu của quả.
Dưa pepino hay còn có tên gọi khác là dưa hấu Nam Mỹ với hình dạng độc đáo
Chuẩn Bị Trước Khi Trồng Dưa Pepino
Để bắt đầu trồng dưa pepino, bạn cần chuẩn bị một số dụng cụ và vật liệu cơ bản. Quan trọng nhất là hạt giống dưa pepino chất lượng tốt hoặc cây giống khỏe mạnh. Nếu bắt đầu từ hạt, bạn cần có nước sạch để ngâm ủ hạt và khăn ẩm. Đất trồng là yếu tố không thể thiếu. Dù dưa pepino không quá kén đất, việc chuẩn bị loại đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và có khả năng thoát nước tốt sẽ giúp cây phát triển tối ưu. Bạn có thể bổ sung mùn, phân lân hoặc phân hữu cơ vào đất để tăng cường dinh dưỡng.
Dưa pepino là loại cây ăn quả trái nhỏ, thường nặng khoảng 200-300 gram mỗi quả
Việc chuẩn bị đất cẩn thận ngay từ đầu sẽ tạo nền tảng vững chắc cho sự sinh trưởng của cây sau này. Đảm bảo đất không bị nén chặt giúp rễ cây dễ dàng phát triển và hút nước, dinh dưỡng. Bên cạnh đất, bạn cũng cần chuẩn bị chậu trồng hoặc khu vực trồng phù hợp nếu trồng trực tiếp dưới đất. Chọn chậu có kích thước đủ lớn để cây có không gian phát triển và có lỗ thoát nước tốt ở đáy.
Dưa pepino được gọi là Sweet Cucumber ở Anh do hương vị ngọt ngào
Kỹ Thuật Gieo Hạt Và Ươm Cây Con
Bắt đầu từ hạt giống là cách trồng dưa pepino tiết kiệm chi phí hơn so với mua cây giống. Trước khi gieo, bạn có thể ngâm hạt giống trong nước ấm theo tỷ lệ 2 sôi 3 lạnh (khoảng 40-50 độ C) trong khoảng 8-12 tiếng hoặc để qua đêm. Việc ngâm hạt giúp lớp vỏ hạt mềm ra và kích thích quá trình nảy mầm diễn ra nhanh hơn. Sau khi ngâm, vớt hạt ra và có thể ủ hạt trong khăn ẩm vài ngày cho đến khi hạt nứt nanh hoặc nảy mầm nhỏ trước khi gieo, hoặc gieo thẳng vào đất ẩm đã chuẩn bị.
Hạt giống dưa pepino có thể được ngâm trong nước ấm trước khi gieo
Khi gieo hạt, đặt hạt vào đất với độ sâu khoảng 0.5-1 cm và phủ một lớp đất mỏng lên trên. Sau khi gieo, tưới nước nhẹ nhàng để giữ ẩm cho đất. Duy trì độ ẩm là yếu tố quan trọng trong giai đoạn này. Tưới nước đều đặn 2 lần mỗi ngày vào sáng sớm và chiều mát, đảm bảo đất luôn ẩm nhưng không bị sũng nước. Đặt chậu ươm ở nơi có ánh sáng nhẹ và nhiệt độ ổn định. Hạt giống sẽ nảy mầm sau vài ngày đến một tuần tùy điều kiện.
Ngâm hạt dưa pepino trong nước ấm tỷ lệ 2 sôi 3 lạnh để kích thích nảy mầm
Khi cây con xuất hiện, tiếp tục chăm sóc cẩn thận. Cây con cần ánh sáng đầy đủ để phát triển thân lá khỏe mạnh. Sau khoảng 15-20 ngày gieo hạt, khi cây con đạt chiều cao khoảng 10-12 cm với 4-5 lá thật, thân cây trông mập mạp và cứng cáp, đó là thời điểm thích hợp để chuyển cây con sang chậu lớn hơn hoặc trồng ra vườn. Việc chọn cây con khỏe mạnh nhất để trồng sẽ đảm bảo tỷ lệ sống và năng suất sau này.
Gieo hạt dưa pepino đã ngâm trực tiếp vào đất đã chuẩn bị
Trồng Cây Con Ra Chậu Hoặc Vườn
Khi cây con đã sẵn sàng để chuyển vị trí, hãy cẩn thận nhổ cây ra khỏi chậu ươm hoặc khay gieo hạt, giữ nguyên bầu đất quanh rễ càng nhiều càng tốt để tránh làm tổn thương rễ. Trồng cây vào chậu mới hoặc vị trí đã chuẩn bị sẵn trong vườn. Kích thước chậu cần đủ lớn, khuyến nghị sử dụng chậu có đường kính tối thiểu 20-30 cm cho một cây để rễ có đủ không gian phát triển. Đối với trồng ngoài vườn, chuẩn bị luống đất tơi xốp và làm sạch cỏ dại.
Cây con dưa pepino sẵn sàng trồng sau khi có 4-5 lá thật và cao 10-12 cm
Sau khi trồng, tưới nước nhẹ để đất kết dính với bầu rễ. Đặt cây ở nơi có đủ ánh sáng mặt trời, ít nhất 6-8 giờ mỗi ngày là lý tưởng. Dưa pepino là loại cây ưa sáng và cần nhiều năng lượng từ mặt trời để ra hoa kết trái. Do đặc tính chịu được nhiệt độ khá rộng, từ -2°C đến 29°C, dưa pepino có thể thích nghi với nhiều điều kiện khí hậu khác nhau ở Việt Nam, từ vùng núi cao lạnh giá đến các khu vực ôn hòa. Tuy nhiên, nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp kéo dài đều có thể ảnh hưởng đến năng suất.
Cây dưa pepino có khả năng chịu nhiệt độ từ -2 độ C đến 29 độ C
Khả năng thích ứng với điều kiện nhiệt độ đa dạng cùng với việc cây có thể tự thụ phấn khiến dưa pepino rất phù hợp để trồng trong chậu, nhà kính hoặc thậm chí là trồng độc lập trong nhà kính ở các khu đô thị lớn như Hà Nội hay TP.HCM. Việc trồng trong chậu cũng giúp bạn dễ dàng di chuyển cây đến vị trí có điều kiện ánh sáng và nhiệt độ tốt nhất theo mùa.
Dưa pepino có thể trồng hiệu quả trong chậu hoặc nhà kính
Chăm Sóc Dưa Pepino Để Đạt Năng Suất Cao
Chăm sóc dưa pepino có nhiều điểm tương đồng với việc chăm sóc các loại cây thuộc họ cà chua, cà tím. Về đất, mặc dù pepino có thể chịu được hầu hết các loại đất, nó yêu cầu độ ẩm liên tục để cho năng suất trái tốt nhất. Đất trồng cần đảm bảo giàu dinh dưỡng và đặc biệt là khả năng thoát nước tuyệt vời để tránh tình trạng ngập úng gây thối rễ.
Cây pepino chịu được nhiều loại đất nhưng cần độ ẩm ổn định
Tưới nước là khâu chăm sóc cực kỳ quan trọng. Cần tưới nước thường xuyên để giữ ẩm cho đất, đặc biệt trong thời kỳ cây ra hoa và kết trái. Tuyệt đối tránh để cây bị khô hạn kéo dài, vì điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất. Tuy nhiên, tưới quá nhiều nước gây ngập úng cũng nguy hiểm không kém. Hãy kiểm tra độ ẩm của đất trước khi tưới, chỉ tưới khi lớp đất mặt bắt đầu se lại. Tưới vào gốc cây, tránh làm ướt lá để hạn chế nấm bệnh.
Pepino cần độ ẩm cao và liên tục trong suốt quá trình sinh trưởng
Bón phân định kỳ là cần thiết để cây phát triển khỏe mạnh và cho nhiều quả. Sử dụng phân hữu cơ hoặc phân NPK cân đối theo giai đoạn sinh trưởng của cây. Khi cây bắt đầu ra hoa và đậu quả, tăng cường bón các loại phân giàu Kali để thúc đẩy quá trình phát triển của quả. Cây trưởng thành có thể đạt chiều cao tới 2 mét, do đó việc làm giàn hoặc cọc đỡ là cần thiết để nâng đỡ thân cây và quả, tránh bị đổ gãy dưới sức nặng của quả và giúp quả không tiếp xúc trực tiếp với đất, giảm nguy cơ sâu bệnh.
Cây dưa pepino trưởng thành có thể đạt chiều cao đến 2 mét
Dưa pepino không cần thụ phấn chéo để tạo quả do cây có khả năng tự thụ phấn. Điều này giúp việc trồng trong nhà kính hoặc không gian hạn chế trở nên dễ dàng và đảm bảo năng suất ngay cả khi không có côn trùng thụ phấn. Tuy nhiên, thụ phấn nhân tạo hoặc sự hỗ trợ của côn trùng có thể giúp tăng tỷ lệ đậu quả và năng suất tổng thể.
Chăm sóc dưa pepino tương tự như chăm sóc cây cà chua
Một trong những thách thức khi trồng dưa pepino là kiểm soát sâu bệnh. Giống như các cây cùng họ như cà chua hay cà tím, dưa pepino rất dễ bị tấn công bởi các loại sâu bệnh hại phổ biến như bọ cánh cứng, rệp, ruồi trắng và nhện đỏ. Cần thường xuyên kiểm tra cây để phát hiện sớm các dấu hiệu sâu bệnh và có biện pháp phòng trừ kịp thời. Có thể sử dụng các biện pháp phòng trừ sinh học hoặc hóa học theo hướng dẫn để bảo vệ cây, đảm bảo cây sinh trưởng tốt và cho quả chất lượng.
Cây dưa pepino có thể tự thụ phấn mà không cần thụ phấn chéo
Cây dưa pepino cần giàn hoặc cọc đỡ khi ra quả để tránh gãy đổ
Rệp sáp trên thân cây dưa pepino
Ruồi trắng bám trên lá cây dưa pepino
Nhện đỏ và rệp muội trên lá dưa pepino
Thu Hoạch Dưa Pepino
Dưa pepino có tốc độ tăng trưởng khá nhanh và bắt đầu cho quả chỉ sau khoảng 2-6 tháng trồng, tùy thuộc vào điều kiện chăm sóc và giống cây. Khi quả đạt kích thước chuẩn (khoảng 200-300g), chuyển sang màu vàng óng hoặc có sọc tím đặc trưng (tùy giống) và tỏa ra mùi thơm nhẹ, đó là lúc quả đã chín và sẵn sàng để thu hoạch. Thu hoạch đúng thời điểm giúp đảm bảo hương vị và chất lượng tốt nhất của quả.
Dưa pepino bắt đầu cho quả sau khoảng 2-6 tháng sau khi trồng
Nếu được chăm sóc tốt, mỗi cây dưa pepino có thể cho năng suất rất ấn tượng, từ 80 đến 120 quả mỗi vụ. Con số này cho thấy tiềm năng kinh tế và giá trị làm vườn đáng kể của loại cây này. Thu hoạch đều đặn khi quả chín cũng khuyến khích cây tiếp tục ra hoa và đậu quả mới, kéo dài thời gian thu hoạch. Sau khi thu hoạch, quả dưa pepino nên được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát và sử dụng sớm để thưởng thức trọn vẹn hương vị tươi ngon.
Mỗi cây dưa pepino có thể cho năng suất cao, từ 80 đến 120 quả mỗi vụ
Dưa pepino, giống như cà chua, dễ bị thu hút bởi bọ cánh cứng, rệp, ruồi trắng, nhện
Tóm lại, cách trồng dưa pepino tại nhà không hề phức tạp nếu bạn nắm vững các nguyên tắc cơ bản về đất, nước, nhiệt độ và phòng trừ sâu bệnh. Với tốc độ sinh trưởng nhanh và năng suất tiềm năng lên tới hơn trăm quả mỗi cây, dưa pepino xứng đáng là lựa chọn thú vị cho khu vườn của bạn. Áp dụng đúng kỹ thuật, bạn sẽ sớm được thưởng thức những trái dưa thơm ngon, chất lượng ngay tại nhà.