Trồng dừa ta là lựa chọn phổ biến của nhiều bà con nông dân Việt Nam nhờ khả năng thích ứng tốt và cho năng suất ổn định. Để có một vườn dừa ta phát triển mạnh mẽ và đạt sản lượng cao, việc nắm vững cách trồng dừa ta chuẩn kỹ thuật là điều vô cùng quan trọng. Bài viết này từ hatgiongnongnghiep1.vn sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết từ khâu chuẩn bị đến chăm sóc, giúp bạn tự tin xây dựng vườn dừa trĩu quả.
Chuẩn bị trước khi trồng dừa ta
Công tác chuẩn bị ban đầu đóng vai trò nền tảng quyết định sự thành công của việc trồng dừa ta. Lựa chọn đất và quy hoạch vườn hợp lý sẽ tạo điều kiện tốt nhất cho cây dừa phát triển rễ và hấp thụ dinh dưỡng.
Chọn loại đất phù hợp cho dừa ta
Dừa ta là loại cây không quá kén chọn đất, tuy nhiên, để cây sinh trưởng tốt nhất, bạn nên ưu tiên những loại đất có độ cao dưới 600m so với mặt nước biển. Các loại đất lý tưởng bao gồm đất phù sa giàu dinh dưỡng, đất nhiều mùn hữu cơ, đất cát pha hoặc đất giàu kali. Điều kiện tiên quyết là lớp đất canh tác phải dày ít nhất 0.5 mét để rễ cây có không gian phát triển sâu rộng. Việc lựa chọn đúng loại đất giúp cây dừa ta dễ dàng hấp thụ nước và khoáng chất, từ đó tăng khả năng chống chịu và cho năng suất cao.
Làm đất và đào hố trồng dừa
Tùy thuộc vào loại đất hiện có, bà con cần thực hiện các biện pháp chuẩn bị mặt bằng khác nhau. Đối với đất ruộng thấp, việc đắp mô là bắt buộc để nâng cao tầng đất trồng, đảm bảo thoát nước tốt, tránh ngập úng gây thối rễ. Mô đất cần có chiều cao ít nhất 0.5 mét và đường kính tối thiểu 1 mét. Nếu muốn trồng xen canh lúa, có thể lên liếp trước rồi trồng dừa sau khoảng 2 năm. Với đất vườn cũ có độ cao sẵn, chỉ cần vun mô vừa đủ bằng cách gom đất mặt, tránh vun quá cao gây khó khăn cho việc tưới tiêu. Sau khi có mô đất hoặc xác định vị trí trồng trên đất cao, tiến hành đào hố với kích thước khuyến nghị là 0.6 x 0.6 x 0.4 mét. Kích thước này đủ rộng để đặt bầu cây con và trộn phân bón lót.
Khoảng cách trồng dừa ta lý tưởng
Khoảng cách trồng có ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiếp nhận ánh sáng, lưu thông không khí và mật độ dinh dưỡng cho từng cây, từ đó tác động lớn đến năng suất. Đối với dừa ta, khoảng cách được khuyến nghị để đảm bảo cây có đủ không gian phát triển tán lá rộng và bộ rễ khỏe mạnh là 7m x 8m. Khoảng cách này giúp tránh tình trạng cạnh tranh ánh sáng và dinh dưỡng khi cây trưởng thành. Với các giống dừa lùn phổ biến khác như dừa xiêm xanh lùn hay dừa mã lai, do đặc điểm thân lùn và tán gọn hơn, khoảng cách trồng có thể thu hẹp lại còn 5m x 6m và thường áp dụng kiểu trồng nanh sấu (so le) để tối ưu diện tích và lượng nắng cây nhận được.
Người nông dân chăm sóc cây dừa conNgười nông dân đang kiểm tra và chăm sóc một cây dừa con mới trồng. Khoảng cách giữa các cây con là yếu tố quan trọng cho sự phát triển sau này.
Kỹ thuật trồng và bón lót
Sau khi đã chuẩn bị đất và xác định khoảng cách, việc đặt cây con và bón lót đúng cách sẽ cung cấp nguồn năng lượng ban đầu, giúp cây bén rễ nhanh và phát triển khỏe mạnh.
Hướng dẫn bón lót trước khi trồng
Để cung cấp đủ dinh dưỡng ban đầu cho cây dừa con, việc bón lót là rất cần thiết. Trước khi trồng cây khoảng 15-20 ngày, mỗi mô hoặc mỗi hố đã đào cần được bón lót với lượng phân bón sau: 20-30kg phân hữu cơ (như phân chuồng hoai mục, phân xanh) kết hợp với 100g Super lân và 200g Kali. Phân hữu cơ giúp cải tạo đất, tăng độ tơi xốp và cung cấp dinh dưỡng từ từ. Super lân cung cấp phốt pho thiết yếu cho sự phát triển của rễ, còn Kali hỗ trợ quá trình ra hoa, đậu quả sau này. Tất cả các loại phân bón này cần được trộn đều với đất trong hố, sau đó lấp kín bằng phẳng với mặt mô để phân ngấm dần vào đất và tránh bị rửa trôi.
Các bước đặt cây dừa con xuống hố
Sau khi hoàn tất việc bón lót và chờ đủ thời gian, bạn có thể tiến hành đặt cây dừa con. Đầu tiên, đào một hố nhỏ ở trung tâm mô/hố bón lót, kích thước vừa bằng trái dừa giống hoặc bầu cây. Nếu cây giống được ươm trong bầu nylon, nhẹ nhàng cắt bỏ phần đáy bầu. Cẩn thận đặt trái dừa hoặc bầu cây vào hố đã đào, đảm bảo cổ rễ (phần tiếp giáp giữa thân và rễ) ngang bằng hoặc hơi cao hơn mặt đất một chút để tránh úng nước. Từ từ lấp đất kín phần trái dừa hoặc bầu cây, kéo phần nylon còn lại (nếu có) lên khỏi thân cây và bỏ đi. Nén nhẹ đất xung quanh gốc để cây đứng vững.
Lưu ý quan trọng khi trồng dừa con
Quá trình trồng dừa con cần sự cẩn thận để đảm bảo tỷ lệ sống cao và cây phát triển tốt ngay từ đầu. Nếu cây giống đã cao hơn 0.8 mét, thân cây có thể còn yếu và dễ bị gió làm lung lay gốc. Trong trường hợp này, bạn nên cắm cọc cố định và buộc nhẹ thân cây vào cọc để giữ cho cây đứng thẳng và bộ rễ non không bị đứt gãy do rung lắc. Điều chỉnh độ sâu khi trồng cũng rất quan trọng; không trồng cây quá sâu sẽ khiến cổ rễ bị vùi lấp dễ bị nấm bệnh, cũng không trồng quá cạn làm cây dễ bị đổ và bộ rễ không ăn sâu vào đất. Đối với cây giống được ươm trực tiếp dưới đất mà không có bầu, khi nhổ cây lên cần cắt bớt rễ xung quanh, chỉ để lại đoạn rễ dài khoảng 3-5cm, nhúng gốc vào dung dịch thuốc trừ nấm để sát khuẩn trước khi trồng ngay vào hố đã chuẩn bị.
Chăm sóc dừa ta theo từng giai đoạn
Việc chăm sóc đều đặn và đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt để cây dừa ta cho năng suất cao và ổn định qua các năm. Mỗi giai đoạn phát triển của cây dừa sẽ có những yêu cầu chăm sóc khác nhau.
Chăm sóc dừa ta giai đoạn 1-3 năm tuổi
Đây là giai đoạn cây dừa ta còn non, cần được chăm sóc kỹ lưỡng để xây dựng bộ khung và bộ rễ vững chắc. Tưới nước đều đặn là cần thiết, đặc biệt vào mùa khô, duy trì tần suất 2-3 ngày một lần. Sử dụng rơm rạ, cỏ khô hoặc vật liệu hữu cơ khác để che phủ gốc cây giúp giữ ẩm cho đất hiệu quả trong những tháng nắng nóng. Về bón phân, trong năm đầu tiên, mỗi gốc dừa cần được bón khoảng 0.5kg phân NPK loại 15-15-15, chia làm 2 lần bón vào đầu và cuối mùa mưa. Lượng phân sẽ tăng dần trong các năm tiếp theo: 0.75kg/gốc trong năm thứ 2 và 1kg/gốc trong năm thứ 3, cũng chia làm 2 lần bón mỗi năm. Giai đoạn này, cần đặc biệt chú ý phòng trừ các loại sâu bệnh hại đọt non như bọ dừa, kiến vương, đuông dừa bằng cách thường xuyên kiểm tra và áp dụng biện pháp phòng trừ phù hợp. Vào năm thứ 2, nên đắp thêm đất vào mô hoặc bồi bùn xung quanh gốc một lần vào đầu mùa nắng để bổ sung dinh dưỡng và làm đất tơi xốp hơn.
Chăm sóc dừa ta giai đoạn kinh doanh (cây trưởng thành)
Khi cây dừa ta bước vào giai đoạn kinh doanh (thường từ năm thứ 4 trở đi), mục tiêu chăm sóc là duy trì sức khỏe cho cây và tối ưu hóa năng suất trái. Hàng năm, mỗi gốc dừa trưởng thành cần được bón bổ sung 30-50kg phân hữu cơ để cải tạo đất và cung cấp dinh dưỡng bền vững. Đồng thời, duy trì việc làm cỏ và tỉa bỏ các cây trồng xen (nếu có) để đảm bảo cây dừa nhận đủ ánh sáng mặt trời, yếu tố quan trọng cho quá trình quang hợp và tạo trái. Lượng phân hóa học cho cây dừa kinh doanh khoảng 0.8kg Urê, 1.5kg Super lân và 1.5kg Cloruakali cho mỗi cây mỗi năm. Lượng phân này cũng nên chia làm 2 lần bón vào thời điểm đầu và cuối mùa mưa để cây hấp thụ hiệu quả nhất.
Cây dừa ta trưởng thành đang cho quả trĩu cành, minh chứng cho kỹ thuật chăm sóc đúng đắn.
Từ năm thứ 4 đến năm thứ 6, hoặc khi cây đã bắt đầu cho trái ổn định, việc dọn dẹp vườn rất quan trọng. Thường xuyên cắt tỉa và loại bỏ những tàu dừa khô, nhen dừa (phần bẹ lá khô ôm sát thân), bông mo khô đã rụng hoặc không có khả năng đậu trái. Đặc biệt, rọc bỏ các nhen dừa còn dính chặt trên đọt giúp cho lá dừa mới dễ dàng bung ra, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của đọt non và chùm hoa. Việc làm sạch vườn còn giúp hạn chế nơi trú ngụ của các loại côn trùng gây hại nguy hiểm như kiến vương và đuông dừa, góp phần bảo vệ cây trồng. Nắm vững các kỹ thuật này sẽ giúp vườn dừa ta của bạn luôn khỏe mạnh và đạt năng suất tối đa.
Thực hiện đúng cách trồng dừa ta từ khâu chuẩn bị đất, chọn giống, xác định khoảng cách trồng phù hợp cho đến việc chăm sóc cây theo từng giai đoạn là nền tảng vững chắc để có một vườn dừa bội thu. Áp dụng những kỹ thuật này một cách kiên trì và khoa học sẽ giúp cây dừa ta phát triển khỏe mạnh, cho năng suất cao, mang lại hiệu quả kinh tế cho bà con nông dân.