Cách trồng hoa cát tường tại nhà là mong muốn của nhiều người yêu cây cảnh, đặc biệt là để trang trí vào dịp Tết Nguyên Đán. Loài hoa này không chỉ mang vẻ đẹp nhẹ nhàng, tinh tế mà còn tượng trưng cho may mắn và thịnh vượng. Bài viết này của hatgiongnongnghiep1.vn sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết từ A đến Z về kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa cát tường trong chậu, giúp bạn tự tay tạo nên những chậu hoa rực rỡ.
Ý nghĩa đặc biệt của hoa cát tường
Hoa cát tường là biểu tượng quen thuộc của sự may mắn, tài lộc và thịnh vượng, được nhiều gia đình lựa chọn để trang trí nhà cửa vào dịp Tết. Ngay từ tên gọi “cát tường” trong tiếng Hán Việt đã thể hiện mong muốn về một năm mới an lành, nhiều điều tốt đẹp và vượng khí cho gia chủ.
Bên cạnh đó, hoa cát tường còn mang ý nghĩa về một tình yêu nhẹ nhàng, chân thành và đầy tinh tế. Những bông hoa mỏng manh, e ấp tượng trưng cho vẻ đẹp dịu dàng và sự trân trọng trong các mối quan hệ. Trồng và chăm sóc loại hoa này tại nhà không chỉ mang lại vẻ đẹp cho không gian sống mà còn gửi gắm những thông điệp ý nghĩa.
Thời vụ trồng hoa cát tường để hoa nở đúng Tết
Để những chậu hoa cát tường khoe sắc rực rỡ đúng vào dịp Tết Nguyên Đán, việc lựa chọn thời điểm gieo trồng là vô cùng quan trọng. Thông thường, bạn nên bắt đầu gieo hạt vào khoảng tháng 8 đến tháng 10 dương lịch. Cây con sẽ phát triển và sẵn sàng để trồng vào chậu từ tháng 10 đến tháng 12.
Quá trình từ khi gieo hạt cho đến khi cây ra hoa thường kéo dài khoảng 7-8 tháng. Với thời vụ này, cây con sau khi gieo 2.5 đến 3 tháng đã có thể đem trồng vào chậu cố định, và hoa sẽ nở đúng vào những ngày giáp Tết và trong Tết, đáp ứng nhu cầu trồng hoa cát tường chơi Tết của người dân.
Các giống hoa cát tường phổ biến
Hoa cát tường có nhiều giống khác nhau, phân biệt chủ yếu dựa trên đặc điểm cánh hoa (kép hoặc đơn) và sự phù hợp với các điều kiện khí hậu, ánh sáng. Việc lựa chọn đúng giống giúp quá trình trồng hoa cát tường đạt hiệu quả cao hơn.
Giống hoa cát tường cánh kép
Các giống hoa cát tường cánh kép thường mang vẻ đẹp đầy đặn, sang trọng với nhiều lớp cánh xếp chồng lên nhau. Chúng phù hợp với điều kiện ánh sáng yếu hoặc trung bình và thường được trồng trong vụ đông hoặc đông xuân.
Một số giống cánh kép phổ biến bao gồm Avilia (phù hợp ánh sáng yếu, nhiệt độ mát, màu trắng ngà, hồng, đỏ tía), Balboa (thích hợp nhiệt độ cao, ánh sáng mạnh, trồng xuân hè, màu xanh, xanh tía), Catalina (ngày dài, thời tiết ấm, màu xanh tía, vàng), Candy (ánh sáng trung bình, ngày ngắn, hoa nở đồng loạt) và Echo (vụ đông xuân, ánh sáng vừa, màu xanh bóng, hồng, trắng). Giống Mariachi đặc biệt thích hợp trồng hoa cát tường trong chậu với hoa cánh mỏng manh, đa dạng màu sắc như trắng, hồng, xanh.
Giống hoa cát tường cánh đơn
Hoa cát tường cánh đơn có vẻ ngoài thanh thoát hơn với một lớp cánh duy nhất. Các giống này thường ưa sáng mạnh và ngày dài hơn so với giống kép, cho phép trồng vào nhiều vụ trong năm.
Các giống cánh đơn được ưa chuộng bao gồm Flamenco (ánh sáng cao, ngày dài, thân hoa dài, nhiều màu như xanh, hồng, vàng, trắng), Heidi (ánh sáng trung bình, ngày ngắn, màu sắc đa dạng), Laguna (ánh sáng mạnh, ngày dài, màu xanh đậm, xanh tía), Malibu (ánh sáng trung bình, trồng xuân thu, màu hoa cà, hồng, trắng viền xanh). Giống Yodel có thân dài trung bình 45-50 cm với nhiều màu sắc nổi bật như xanh, hồng phấn, trắng, rất phù hợp cho việc cắt cành.
Hướng dẫn gieo hạt và ươm mầm hoa cát tường
Gieo hạt là bước khởi đầu quan trọng trong cách trồng hoa cát tường. Chuẩn bị giá thể ươm hạt cần đảm bảo đủ dinh dưỡng, tơi xốp và thoát nước tốt. Một công thức giá thể phổ biến là trộn 30% mụn dừa đã xử lý, 30% đất sạch và 40% phân trùn quế.
Đối với hạt giống có lớp áo màu trắng, bạn có thể gieo trực tiếp lên khay ươm đã chuẩn bị giá thể và dùng bình phun sương để giữ ẩm. Nếu hạt giống không có lớp áo, cần ngâm hạt trong nước sạch khoảng 48 giờ, sau đó bọc trong túi vải ẩm và giữ ở nơi có độ ẩm cao (khoảng 90%) trong 7-10 ngày cho hạt nứt nanh trước khi gieo. Trong suốt quá trình ươm, duy trì độ ẩm giá thể ở mức 70-80% để tạo điều kiện tốt nhất cho hạt nảy mầm và cây con phát triển.
Khoảng 12-14 ngày sau khi gieo, hạt cát tường sẽ nảy mầm. Khi cây con có 2 lá thật (thường là sau khoảng 20 ngày từ lúc gieo), đây là lúc cây cần bổ sung dinh dưỡng để phát triển mạnh mẽ hơn. Bạn có thể pha loãng phân bón lá NPK có tỷ lệ đạm cao như Đầu trâu 502 hoặc các chất kích thích sinh trưởng như Atonik để phun sương cho cây theo liều lượng khuyến cáo trên bao bì.
Kỹ thuật trồng hoa cát tường vào chậu chi tiết
Khi cây con đã đủ lớn (thường sau 2.5-3 tháng gieo hạt) và có bộ rễ khỏe mạnh, đã đến lúc chuyển chúng sang chậu trồng cố định. Việc lựa chọn chậu và số lượng cây trồng trong mỗi chậu cần cân nhắc để đảm bảo cây có đủ không gian phát triển. Với chậu có kích thước thông dụng khoảng 18cm chiều cao và 23cm đường kính miệng, bạn có thể trồng khoảng 3 cây con mỗi chậu.
Để trồng hoa cát tường vào chậu, trước tiên cho giá thể trồng vào chậu, lượng giá thể cách miệng chậu khoảng 5cm. Sử dụng bay hoặc dầm nhỏ để tạo các lỗ trồng có kích thước vừa với bầu rễ của cây con. Nhẹ nhàng nhấc cây con ra khỏi khay ươm, đặt cẩn thận vào lỗ trồng sao cho bầu rễ không bị vỡ và rễ không bị tổn thương. Sau đó, lấp đất lại ngang với phần cổ thân của cây.
Lưu ý quan trọng khi trồng cát tường là tránh làm vỡ bầu đất hoặc làm tổn thương rễ non, vì rễ rất nhạy cảm. Không trồng cây quá sâu sẽ dễ gây thối gốc, và cũng không trồng quá sát thành chậu. Bố trí các cây con sao cho chúng phân bố đều trong chậu để khi lớn lên, tán cây sẽ phát triển cân đối và đẹp mắt. Thời điểm tốt nhất để trồng là vào buổi chiều mát. Sau khi trồng xong, cần tưới đẫm nước để giá thể ẩm đều, giúp cây nhanh chóng bén rễ và hồi xanh.
Chất lượng đất trồng đóng vai trò quyết định đến sự phát triển của cây hoa cát tường. Đất cần tơi xốp, giàu dinh dưỡng, có khả năng thoát nước tốt và sạch mầm bệnh. Bạn có thể tự trộn giá thể trồng từ đất sạch, phân trùn quế, trấu hun và mụn dừa theo tỷ lệ gợi ý 2:3:2:3. Các thành phần này cung cấp dinh dưỡng, cải thiện độ tơi xốp và khả năng giữ ẩm vừa phải. Ngoài ra, để tiện lợi và đảm bảo chất lượng, bạn hoàn toàn có thể sử dụng các loại đất sạch hữu cơ chuyên dùng cho hoa kiểng, đã được phối trộn đầy đủ dinh dưỡng và vi sinh vật có lợi, sẵn sàng sử dụng mà không cần thêm bất cứ thành phần nào khác từ hatgiongnongnghiep1.vn.
Chăm sóc hoa cát tường đúng kỹ thuật
Chăm sóc sau khi trồng là yếu tố then chốt để cây hoa cát tường phát triển khỏe mạnh và ra hoa đẹp.
Ánh sáng và che chắn
Hoa cát tường không ưa ánh sáng mặt trời gay gắt trực tiếp, đặc biệt là trong giai đoạn cây con và sinh trưởng ban đầu. Cây cần lượng ánh sáng vừa phải để quang hợp hiệu quả. Do đó, trong giai đoạn đầu sau khi trồng, bạn nên sử dụng lưới che nắng có mật độ khoảng 30-40% để giảm cường độ ánh sáng trực tiếp. Điều này giúp cây sinh trưởng tốt, thân lá phát triển cân đối và góp phần đảm bảo chất lượng hoa khi cây trưởng thành. Duy trì mức ánh sáng tự nhiên trung bình khoảng 60-70% cho cây.
Nhiệt độ và độ ẩm
Nhiệt độ lý tưởng cho cây hoa cát tường phát triển khỏe mạnh là từ 18 đến 20 độ C vào ban ngày. Ban đêm, nhiệt độ nên duy trì ở mức mát mẻ hơn, khoảng từ 15 đến 18 độ C. Độ ẩm đất cần được giữ ổn định ở mức 65% đến 75%, tránh tình trạng đất quá khô hoặc quá ẩm gây ảnh hưởng đến rễ cây.
Tưới nước
Tưới nước đúng cách là rất quan trọng đối với cách trồng hoa cát tường. Ngay sau khi trồng vào chậu, cần tưới nước đều đặn 2 lần mỗi ngày vào sáng sớm và chiều mát để giúp cây nhanh bén rễ và phục hồi. Khi cây đã bén rễ và phát triển ổn định, duy trì độ ẩm đất khoảng 60-70%, tưới khi lớp đất mặt se lại.
Đặc biệt lưu ý khi cây bắt đầu ra nụ và nở hoa, chỉ nên tưới nước vào gốc cây. Tránh tưới trực tiếp lên lá và hoa vì độ ẩm đọng lại có thể tạo điều kiện cho nấm bệnh phát triển, gây thối lá và hỏng hoa.
Cắt tỉa và bấm ngọn cho hoa cát tường
Cắt tỉa và bấm ngọn là kỹ thuật quan trọng giúp cây cát tường phân nhánh nhiều hơn, từ đó cho nhiều nụ và hoa hơn, tạo nên chậu hoa sum sê, đẹp mắt.
Lần bấm ngọn đầu tiên nên thực hiện khi cây con có khoảng 1 lóng thân (khoảng 20 ngày sau khi trồng vào chậu). Ngắt bỏ phần ngọn chính sẽ kích thích cây mọc từ 1 đến 4 chồi mới từ các nách lá phía dưới. Sau đó khoảng 15-20 ngày, từ các chồi mới này lại tiếp tục phát triển thành 2 đến 8 chồi phụ khác. Việc này giúp cây có tán rộng và nhiều cành mang hoa hơn. Cây hoa cát tường sẽ bắt đầu cho hoa rộ nhất khoảng 60-65 ngày sau lần bấm ngọn thứ hai này.
Bón phân
Bón phân cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho cây hoa cát tường theo từng giai đoạn sinh trưởng. Sau khi cây bén rễ và hồi xanh, bạn có thể bắt đầu bón thúc nhẹ bằng phân NPK cân bằng hoặc phân hữu cơ pha loãng.
Trong giai đoạn cây sinh trưởng mạnh mẽ, chuẩn bị phân hóa mầm hoa (trước khi ra nụ khoảng 1-1.5 tháng), tăng cường các loại phân có hàm lượng Photpho và Kali cao hơn để kích thích cây ra nụ và hoa đồng loạt, màu sắc rực rỡ. Bón phân định kỳ khoảng 10-15 ngày/lần, có thể xen kẽ giữa phân vô cơ và hữu cơ để cung cấp đa dạng dinh dưỡng. Luôn tưới nước sau khi bón phân để phân tan và rễ cây dễ hấp thu. Tránh bón phân trực tiếp sát gốc cây.
Phòng trừ sâu bệnh
Để trồng hoa cát tường thành công, việc phòng trừ sâu bệnh là không thể bỏ qua. Cây cát tường có thể mắc một số bệnh phổ biến như lở cổ rễ, héo vàng, héo xanh do nấm và vi khuẩn trong đất. Để hạn chế điều này, cần đảm bảo đất trồng tơi xốp, thoát nước tốt, tránh ngập úng. Việc bổ sung các loại nấm đối kháng có lợi như Trichoderma vào đất hoặc giá thể có thể giúp kiểm soát mầm bệnh trong đất. Khi phát hiện dấu hiệu bệnh, cần cách ly cây bị bệnh và sử dụng các loại thuốc trừ nấm bệnh phù hợp như Aliette, Citizen, Ridolmilk Gold, Anvil theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Bên cạnh bệnh, các loại sâu hại như bọ trĩ, bọ phấn, nhện đỏ cũng thường tấn công lá và nụ hoa cát tường, làm ảnh hưởng đến chất lượng hoa. Thường xuyên kiểm tra cây để phát hiện sớm. Có thể sử dụng các biện pháp phòng ngừa và trị sâu hại bằng các hoạt chất sinh học an toàn như Neem Chito để phun định kỳ, hoặc sử dụng các loại thuốc trừ sâu rầy, nhện đỏ đặc trị khi mật độ sâu hại cao.
Tự tay trồng hoa cát tường để trang trí nhà cửa không chỉ mang lại niềm vui và sự thư giãn mà còn góp phần mang đến không khí tươi mới, may mắn cho ngôi nhà của bạn, đặc biệt là trong dịp Tết. Hy vọng với hướng dẫn chi tiết về cách trồng hoa cát tường này, bạn sẽ thành công có được những chậu hoa ưng ý, rực rỡ khoe sắc.