Cách trồng rau muống cạn tại nhà không hề khó như nhiều người nghĩ, đặc biệt khi sử dụng thùng xốp. Loại rau này, còn được biết đến với tên gọi muống trắng hay muống lá tre, rất được ưa chuộng trong bữa ăn gia đình Việt nhờ hương vị đặc trưng và dễ chế biến. Bài viết này từ hatgiongnongnghiep1.vn sẽ hướng dẫn chi tiết từng bước để bạn có thể tự tay trồng và thu hoạch những lứa rau muống cạn tươi ngon ngay tại không gian sống của mình, mang lại nguồn thực phẩm sạch và an toàn.
Giới thiệu về rau muống cạn và ưu điểm khi trồng
Rau muống cạn (Ipomoea aquatica), hay còn gọi là muống trắng, muống đứng, muống lá tre, là một loại cây thân thảo phổ biến ở vùng nhiệt đới. Đặc điểm nổi bật của loại rau này là khả năng sinh trưởng mạnh mẽ, có thể phát triển tốt cả trên cạn lẫn dưới nước, nhưng đặc biệt dễ trồng và cho năng suất cao khi trồng trên nền đất khô ráo hơn so với rau muống nước truyền thống. Thân rau muống cạn thường dài, rỗng ở các đốt, lá hình mũi tên thon dài tương tự lá tre.
Việc trồng rau muống cạn tại nhà mang lại nhiều ưu điểm. Thứ nhất, nó cung cấp nguồn rau sạch, không hóa chất độc hại, đảm bảo an toàn cho sức khỏe gia đình. Thứ hai, rau muống cạn sinh trưởng rất nhanh, chỉ sau khoảng 20-30 ngày là có thể thu hoạch, cho phép bạn có rau ăn liên tục. Thứ ba, kỹ thuật trồng khá đơn giản, phù hợp với những người mới bắt đầu làm vườn, ngay cả ở những nơi có diện tích hạn chế như ban công hay sân thượng bằng cách tận dụng thùng xốp hoặc chậu nhựa.
Các cọng rau muống cạn tươi dùng để giâm cành
Chuẩn bị vật liệu và đất trồng rau muống cạn trong thùng xốp
Để bắt tay vào trồng rau muống trên cạn trong thùng xốp, việc chuẩn bị đầy đủ và đúng loại vật liệu là rất quan trọng, quyết định đến sự phát triển của cây. Bạn cần chuẩn bị những thứ sau đây:
- Thùng xốp hoặc chậu trồng: Chọn thùng có kích thước phù hợp với diện tích và số lượng rau muốn trồng. Đảm bảo thùng có lỗ thoát nước dưới đáy để tránh tình trạng úng ngập, gây thối rễ cho cây. Nếu thùng chưa có lỗ, bạn cần tự đục thêm.
- Đất trồng: Sử dụng đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng. Có thể là đất thịt nhẹ hoặc đất phù sa.
- Cát xây dựng: Cát giúp tăng độ thông thoáng cho đất, ngăn ngừa bí chặt, tạo điều kiện tốt cho rễ phát triển. Tỷ lệ cát nên khoảng 1/3 so với lượng đất.
- Phân hữu cơ: Phân bò hoai mục, phân trùn quế, hoặc phân compost đều rất tốt để cung cấp dinh dưỡng cho cây. Phân hữu cơ giúp đất giàu mùn và cải thiện cấu trúc đất.
- Xơ dừa hoặc trấu hun (tùy chọn): Xơ dừa hoặc trấu hun giúp giữ ẩm và làm tăng độ tơi xốp của đất.
Sau khi chuẩn bị đầy đủ, bạn tiến hành trộn đều đất trồng, cát, phân bò và xơ dừa (nếu có) theo tỷ lệ phù hợp. Hỗn hợp đất sau khi trộn phải thật tơi xốp và không bị vón cục. Sau đó, cho hỗn hợp này vào đầy thùng xốp, cách miệng thùng khoảng 3-5 cm để có không gian cho đất và rễ phát triển.
Các bước trồng rau muống cạn bằng phương pháp giâm cành
Trong các phương pháp trồng rau muống cạn, giâm cành là kỹ thuật đơn giản và hiệu quả, đặc biệt khi bạn có sẵn nguồn cành từ các đợt thu hoạch trước hoặc mua rau ở chợ. Dưới đây là các bước thực hiện:
- Chọn và chuẩn bị cành giâm: Chọn những cọng rau muống loại già, thân chắc khỏe. Ngắt bỏ hết lá ở phần gốc cành, chỉ để lại vài lá non ở ngọn. Điều này giúp cây tập trung năng lượng để ra rễ thay vì nuôi lá. Chiều dài cành giâm khoảng 15-25 cm là lý tưởng.
- Giâm cành vào đất: Sử dụng ngón tay hoặc que nhỏ tạo những lỗ sâu khoảng 3-5 cm trên mặt đất trong thùng xốp đã chuẩn bị. Cẩn thận đặt cành rau muống vào lỗ, đảm bảo phần gốc cành (đoạn đã ngắt lá) và ít nhất 1-2 đốt thân được vùi sâu trong đất, vì rễ mới sẽ mọc ra chủ yếu từ các đốt này. Vùi đất chặt xung quanh gốc cành để cố định.
- Khoảng cách trồng: Giâm các cành cách đều nhau khoảng 10-15 cm để cây có đủ không gian phát triển cành lá sau này. Trồng quá dày sẽ khiến cây cạnh tranh dinh dưỡng và ánh sáng, ảnh hưởng đến năng suất.
- Tưới nước ban đầu: Sau khi giâm cành xong, tưới nước thật đẫm để đất ẩm đều.
Cây rau muống cạn non sau khi trồng, cần đặt ở nơi râm mát ban đầu
- Đặt thùng ở nơi phù hợp: Ngay sau khi giâm cành, mang thùng xốp đặt ở nơi có bóng râm hoặc có mái che để cây không bị sốc nhiệt và giảm thoát hơi nước qua lá, giúp cây nhanh bén rễ hơn. Bạn sẽ thấy cành rau muống có thể bị héo đi trong vài ngày đầu, đây là hiện tượng bình thường.
Bí quyết chăm sóc để rau muống cạn phát triển xanh tốt
Sau khi đã giâm cành thành công theo cách trồng rau muống cạn, việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp cây phát triển mạnh mẽ và cho năng suất cao. Rau muống cạn là loại cây bán thủy sinh nên nhu cầu về nước khá cao.
- Tưới nước thường xuyên: Duy trì độ ẩm cho đất là yếu tố then chốt. Tưới nước đều đặn 2-3 lần mỗi ngày, đặc biệt vào những ngày nắng nóng, để đảm bảo đất luôn ẩm nhưng không bị đọng nước. Nước vo gạo là một nguồn dinh dưỡng tự nhiên tuyệt vời, giúp cây nhanh tạo rễ và phát triển khỏe mạnh hơn. Tưới nước vo gạo xen kẽ với nước sạch hàng ngày.
Chuyển chậu rau muống cạn ra nắng giúp cây phát triển khỏe mạnh
- Điều chỉnh ánh sáng: Sau khoảng vài ngày trồng, khi bạn thấy cành rau muống bắt đầu tươi trở lại, nhú mầm hoặc có dấu hiệu ra rễ, đây là lúc cần chuyển thùng rau ra nơi có nhiều nắng. Rau muống trên cạn là cây ưa sáng và nhiệt độ cao, ánh nắng giúp cây quang hợp tốt, phát triển thân lá nhanh chóng và mập mạp. Khi chuyển ra nắng, cần chú ý tưới nước đủ ẩm để cây không bị thiếu nước dưới tác động của nhiệt độ.
Vườn rau muống cạn xanh tốt trong thùng xốp sau 9 ngày trồng
- Bón phân bổ sung: Sau khoảng 1-2 tuần khi cây đã bén rễ và bắt đầu phát triển lá mới, bạn có thể bổ sung dinh dưỡng cho cây bằng cách hòa phân bón lá hoặc phân NPK pha loãng với nước để tưới. Bón định kỳ 7-10 ngày/lần sẽ giúp cây xanh tốt và tăng năng suất.
Hướng dẫn thu hoạch rau muống cạn đúng kỹ thuật
Khi rau muống cạn đã đạt độ trưởng thành nhất định, thường là sau khoảng 20-30 ngày trồng (tùy thuộc vào điều kiện thời tiết, đất và chế độ chăm sóc), bạn có thể bắt đầu thu hoạch. Kỹ thuật thu hoạch đúng không chỉ cho bạn những lứa rau tươi ngon mà còn kích thích cây ra cành mới, cho phép thu hoạch nhiều đợt từ một lần trồng.
- Thời điểm thu hoạch: Nên thu hoạch khi thân rau muống đủ dài và lá đã phát triển đầy đủ. Quan sát thấy cây xanh tốt, mập mạp là có thể tiến hành.
- Kỹ thuật ngắt/cắt: Khi thu hoạch, bạn nên ngắt hoặc cắt cành rau muống gần sát với thân chính (cách gốc khoảng 5-10 cm), ngay phía trên một đốt thân. Tránh ngắt quá cao ở phần thân nhánh nhỏ.
Thu hoạch rau muống cạn tại nhà sau khoảng 20 ngày trồng
- Lợi ích của việc ngắt sát gốc: Việc ngắt sát thân chính giúp cây tập trung năng lượng dinh dưỡng để các mầm mới nảy ra từ các đốt còn lại trên thân chính được to, mập và khỏe hơn so với việc mầm nảy trên các thân nhánh nhỏ. Điều này đảm bảo năng suất và chất lượng cho các đợt thu hoạch tiếp theo.
- Chăm sóc sau thu hoạch: Sau khi thu hoạch, tưới nước lại cho cây và có thể bổ sung một ít phân hữu cơ hoặc phân bón lá để kích thích cây ra cành mới nhanh chóng.
Áp dụng cách trồng và chăm sóc rau muống cạn trong thùng xốp theo những bước trên, bạn sẽ có một vườn rau xanh tốt, cung cấp nguồn rau sạch cho gia đình. Kỹ thuật này cũng hoàn toàn có thể áp dụng cho các loại rau ăn lá khác hoặc khi trồng rau muống nước trên cạn. Với sự kiên nhẫn và chăm sóc đúng cách, việc có rau muống tươi ngon tại nhà từ hatgiongnongnghiep1.vn sẽ trở thành một điều đơn giản và thú vị.