Cách trồng sung cảnh tại nhà không chỉ giúp tô điểm không gian sống thêm xanh mát, độc đáo mà còn mang ý nghĩa phong thủy sâu sắc về sự sung túc, may mắn và tài lộc. Cây sung cảnh, với vẻ ngoài khỏe khoắn cùng những chùm quả trĩu nặng, từ lâu đã trở thành biểu tượng quen thuộc trong văn hóa người Việt, đặc biệt vào mỗi dịp Tết đến xuân về. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết, từ A-Z, để bạn có thể tự tay trồng và chăm sóc một chậu sung cảnh đẹp, sai quả ngay tại tổ ấm của mình.
Tổng quan về cây sung cảnh
Cây sung cảnh, được biết đến với nhiều tên gọi khác như Ưu Đàm Thụ hay Tụ Quả Dong, là một loại cây thân gỗ thuộc họ Dâu tằm (Moraceae). Loại cây này rất phổ biến ở Việt Nam và các nước châu Á. Nó không chỉ được trồng để lấy quả ăn mà còn được yêu thích trong nghệ thuật bonsai và làm cây cảnh trang trí nhờ khả năng tạo dáng linh hoạt và sức sống bền bỉ.
Cây sung mang ý nghĩa tâm linh và phong thủy rất lớn. Nó là một trong những cây thuộc bộ Tứ linh (Đa – Sung – Sanh – Si) và bộ Tam Đa (Phúc – Lộc – Thọ). Trong bộ Tam Đa, cây sung tượng trưng cho chữ Phúc, biểu thị sự hạnh phúc, đủ đầy và sung túc viên mãn trong cuộc sống.
Cây sung cảnh tổng quan về nguồn gốc, đặc điểm, ý nghĩa
Nguồn gốc và đặc điểm sinh học của cây sung cảnh
Trong tự nhiên, cây sung thường phát triển mạnh mẽ ở những khu vực ẩm ướt như ven sông, bờ suối hay bờ ao. Cây trưởng thành trong môi trường tự nhiên có thể đạt chiều cao ấn tượng, từ 20 đến 30 mét, với đường kính thân cây lên tới 60-90 cm. Điều này chứng tỏ sức sống và khả năng thích nghi tuyệt vời của loài cây này.
Đối với mục đích làm cảnh hoặc bonsai, cây sung được kiểm soát kích thước thông qua việc trồng trong chậu, cắt tỉa và tạo dáng. Tán lá cây sung thường rất rộng và rậm, với những chiếc lá dày màu xanh tươi. Đặc điểm này làm cho cây rất dễ tạo dáng và uốn nắn theo nhiều phong cách bonsai khác nhau. Quả sung mọc thành từng chùm trực tiếp trên thân hoặc cành cây, tạo nên vẻ độc đáo và biểu trưng cho sự sum suê, bội thu. Quả có màu xanh khi non và chuyển dần sang đỏ tím khi chín.
Ý nghĩa phong thủy của cây sung cảnh
Cây sung cảnh không chỉ thu hút bởi vẻ đẹp tự nhiên mà còn bởi những ý nghĩa phong thủy tích cực mà nó mang lại. Tên gọi “sung” trong tiếng Việt đồng âm với từ “sung túc”, “đủ đầy”. Chính vì vậy, việc trồng hoặc trưng bày cây sung cảnh trong nhà hay nơi làm việc được coi là biểu tượng của sự giàu có, thịnh vượng, và cuộc sống viên mãn.
Cây sung thường xuất hiện trong các dịp lễ, Tết, đặc biệt là trên mâm ngũ quả ở miền Bắc, với mong muốn cầu chúc một năm mới an khang, tài lộc dồi dào và mọi sự như ý. Theo quan niệm phong thủy, cây sung đặc biệt hợp với những người mệnh Mộc và mệnh Hỏa. Việc trồng cây sung cảnh đúng cách được cho là giúp những người thuộc hai mệnh này gia tăng vượng khí, gặp nhiều may mắn trong công việc, cuộc sống và duy trì hạnh phúc gia đình.
Tuy nhiên, có một lưu ý quan trọng về vị trí đặt cây sung cảnh để đảm bảo hài hòa phong thủy. Bạn không nên đặt cây trực diện ngay trước cổng chính hoặc cửa ra vào. Vị trí này có thể được xem là cản trở luồng khí tốt (sinh khí) đi vào nhà. Thay vào đó, hãy đặt cây lệch sang một bên, ở góc sân hoặc bên hông nhà, để vừa thu hút năng lượng tích cực vừa đảm bảo sự thông thoáng cho lối đi.
Các loại cây sung cảnh phổ biến hiện nay
Trên thị trường cây cảnh hiện nay, có hai loại cây sung cảnh chính được nhiều người ưa chuộng, mỗi loại mang những đặc điểm riêng phù hợp với mục đích sử dụng và sở thích khác nhau. Việc nắm rõ đặc điểm của từng loại sẽ giúp bạn lựa chọn được cây phù hợp nhất với nhu cầu của mình.
Cây sung cảnh ta
Cây sung cảnh ta là giống sung bản địa của Việt Nam, rất phổ biến và dễ dàng tìm thấy. Loại sung này có khả năng thích nghi tốt với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng đa dạng của nước ta. Cây sung ta thường có sức sống mạnh mẽ, phát triển nhanh và dễ chăm sóc.
Hình ảnh cây sung cảnh ta phổ biến tại Việt Nam
Với thân cây có thể uốn nắn từ khi còn nhỏ, cây sung ta là lựa chọn lý tưởng cho nghệ thuật bonsai. Dáng cây đa dạng, kết hợp với lá xanh dày và đặc biệt là khả năng ra quả thành chùm sai trĩu trên thân, tạo nên vẻ đẹp độc đáo và giàu ý nghĩa phong thủy. Đây chính là lý do khiến sung ta được trồng phổ biến làm cây cảnh trong nhà và sân vườn.
Cây sung cảnh Mỹ
Cây sung Mỹ (hay còn gọi là sung ngọt) có nguồn gốc từ các nước châu Âu và Trung Đông, sau này được du nhập và trồng ở nhiều nơi trên thế giới. So với sung ta, cây sung Mỹ thường có chiều cao khiêm tốn hơn, thường chỉ khoảng 3-6 mét khi trưởng thành.
Hình ảnh cây sung cảnh Mỹ với quả đơn hình lê
Điểm khác biệt rõ nhất là quả sung Mỹ. Quả không mọc thành chùm như sung ta mà thường mọc đơn lẻ ở nách lá. Quả sung Mỹ có kích thước lớn hơn, hình dáng giống quả lê, và có vị ngọt đậm, thơm ngon. Đặc biệt, quả sung Mỹ được đánh giá cao về hàm lượng dinh dưỡng và giá trị y học. Vì vậy, cây sung Mỹ thường được trồng chủ yếu để lấy quả phục vụ ẩm thực và y tế, ít phổ biến hơn trong vai trò cây cảnh bonsai so với sung ta.
Công dụng đa dạng của cây sung cảnh
Ngoài vai trò là một loại cây cảnh đẹp mắt và mang ý nghĩa phong thủy tốt lành, cây sung, đặc biệt là các bộ phận như quả và lá, còn mang lại nhiều công dụng thiết thực trong đời sống hàng ngày, từ y học, ẩm thực cho đến làm đẹp không gian.
Công dụng trong y học
Các nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra rằng quả sung chứa hàm lượng cao đường tự nhiên như Saccarose, cùng với các nguyên tố vi lượng thiết yếu cho cơ thể như canxi, phốt pho, và kali. Những thành phần này góp phần vào giá trị dinh dưỡng và y học của quả sung.
Trong y học cổ truyền, quả sung có vị ngọt, tính bình, được sử dụng để hỗ trợ các vấn đề về tiêu hóa, giúp nhuận tràng, cải thiện chức năng đại tràng. Ngoài ra, quả sung còn được biết đến với công dụng cầm máu, giúp vết thương mau lành, giảm các triệu chứng ho và hỗ trợ điều trị một số bệnh liên quan đến đường hô hấp hay thấp khớp. Lá sung cũng không kém phần giá trị. Lá có vị ngọt nhẹ hơi đắng, thường được sử dụng trong các món ăn dân dã. Đặc biệt, lá sung còn được dùng ngoài da để chữa các vết loét, giảm sưng tấy, và hỗ trợ điều trị tiêu chảy.
Làm cây cảnh trang trí
Công dụng phổ biến nhất của cây sung bonsai chính là làm cây cảnh trang trí. Nhờ vào đặc điểm thân gỗ dẻo dai, dễ uốn nắn ngay từ khi còn nhỏ, cây sung có thể được tạo thành nhiều dáng thế bonsai độc đáo và đẹp mắt, phản ánh sự sáng tạo của người chơi cây.
Cây sung cảnh thường được ưa chuộng trưng bày trong nhà, văn phòng, hoặc sân vườn, đặc biệt vào các dịp lễ Tết. Sự kết hợp giữa tán lá xanh um, thân cây vững chãi và những chùm quả đỏ mọng sai trĩu cành tạo nên một vẻ đẹp đầy sức sống, tươi mới và tràn đầy năng lượng, mang lại không khí vui tươi và thịnh vượng cho không gian.
Nguyên liệu làm món ăn
Quả sung non là một nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, đặc biệt là các món ăn dân dã. Với vị chát nhẹ đặc trưng, quả sung non có thể được chế biến thành nhiều món ngon như sung muối chua ngọt, ăn trực tiếp chấm với muối ớt, hoặc kho cùng cá, thịt để tăng thêm hương vị đậm đà.
Lá sung non cũng là một phần không thể thiếu trong nhiều món ăn truyền thống. Lá sung thường được dùng để cuốn các loại thịt luộc như thịt dê, thịt bò, hoặc thái sợi trộn gỏi nộm. Vị hơi đắng nhẹ của lá sung khi kết hợp với các nguyên liệu khác tạo nên sự cân bằng và hấp dẫn cho món ăn, đồng thời cung cấp thêm dinh dưỡng.
Hướng dẫn kỹ thuật trồng cây sung cảnh tại nhà chi tiết
Để có một chậu cây sung cảnh khỏe mạnh, đẹp dáng và đặc biệt là sai quả, việc nắm vững kỹ thuật trồng là vô cùng quan trọng. Quy trình trồng cây sung cảnh tại nhà bao gồm nhiều khâu, từ chuẩn bị dụng cụ, chọn giống, làm đất cho đến kỹ thuật trồng cụ thể. Hãy cùng đi sâu vào từng bước để đảm bảo cây của bạn phát triển tốt nhất.
Kỹ thuật trồng cây sung cảnh tại nhà từng bước
Cách chọn chậu trồng cây sung cảnh phù hợp
Việc lựa chọn chậu không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn tác động trực tiếp đến sự phát triển của bộ rễ và sức khỏe tổng thể của cây sung cảnh. Bạn cần cân nhắc kỹ các yếu tố về kích thước, hình dáng, chất liệu và vị trí đặt chậu.
Kích thước và hình dáng của chậu cần đủ lớn và sâu để rễ cây có không gian phát triển một cách thoải mái, tránh tình trạng rễ bị bó chặt. Đối với cây sung cảnh mini hoặc cây non mới trồng, chậu có đường kính khoảng 25-35 cm là phù hợp. Khi cây lớn hơn, bạn cần thay chậu có đường kính từ 40 cm trở lên để cây có đủ không gian phát triển bộ rễ mạnh mẽ. Về hình dáng, chậu tròn hoặc bầu dục thường tạo cảm giác mềm mại, uyển chuyển, rất hợp với những cây sung cảnh được uốn theo dáng cong hoặc dáng huyền. Ngược lại, chậu vuông hoặc chữ nhật mang lại vẻ vững chãi, mạnh mẽ, thích hợp với những cây dáng trực hoặc các thế cây thẳng đứng, uy nghi.
Chất liệu làm chậu cũng có những ưu nhược điểm riêng. Chậu gốm sứ mang vẻ đẹp tinh tế, sang trọng, giúp nâng tầm giá trị thẩm mỹ của cây và phù hợp với không gian nội thất hiện đại hoặc truyền thống. Tuy nhiên, chậu gốm sứ khá nặng và dễ vỡ. Chậu composite bền, nhẹ, chống chịu tốt với thời tiết khắc nghiệt, là lựa chọn lý tưởng khi đặt cây ngoài trời. Chậu nhựa có ưu điểm là giá thành rẻ, nhẹ, dễ di chuyển, nhưng độ bền và tính thẩm mỹ thường không bằng các chất liệu khác. Quan trọng nhất, dù chọn chất liệu nào, chậu trồng cây sung cảnh bắt buộc phải có lỗ thoát nước ở đáy để tránh úng rễ, một trong những nguyên nhân chính khiến cây sung bị chết.
Vị trí đặt chậu cũng cần được tính toán cẩn thận. Cây sung cảnh cần đủ ánh sáng để quang hợp và phát triển. Nếu đặt cây ngoài trời, hãy chọn nơi có ánh sáng tự nhiên, nhưng tránh ánh nắng gay gắt trực tiếp vào giữa trưa, đặc biệt vào mùa hè. Nếu trồng cây trong nhà, hãy đặt chậu ở những vị trí có nhiều ánh sáng như gần cửa sổ lớn, ban công, hành lang kính hoặc trong phòng khách có đủ ánh sáng. Điều này giúp cây nhận đủ năng sáng để quang hợp, đảm bảo lá xanh tốt và khả năng ra quả.
Chuẩn bị đất trồng cho cây sung cảnh
Cây sung cảnh là loại cây thân gỗ, có nhu cầu dinh dưỡng khá cao để duy trì sự phát triển và ra quả. Bộ rễ cần không gian để lan rộng và hút chất dinh dưỡng. Do đó, việc chuẩn bị loại đất trồng phù hợp là yếu tố tiên quyết để cây phát triển khỏe mạnh. Loại đất lý tưởng cho cây sung cảnh cần đáp ứng hai yêu cầu chính: khả năng thoát nước tốt để tránh ngập úng rễ, đồng thời giữ ẩm ổn định để cung cấp nước và dinh dưỡng cho cây. Đất cũng cần tơi xốp để rễ cây dễ dàng hô hấp và hấp thu các dưỡng chất cần thiết.
Loại đất mùn có độ cơ giới trung bình đến khá là một lựa chọn rất phù hợp. Đất mùn giàu chất hữu cơ, giúp đất tơi xốp, giữ ẩm tốt nhưng vẫn đảm bảo thoát nước hiệu quả. Bạn có thể tự trộn đất bằng cách kết hợp đất thịt nhẹ hoặc đất phù sa với các vật liệu tạo độ tơi xốp và dinh dưỡng như trấu hun, xơ dừa, phân hữu cơ hoai mục (phân bò, phân trùn quế). Tỷ lệ trộn thường là 50% đất nền (đất thịt/phù sa), 30% vật liệu hữu cơ (phân hoai, mùn), và 20% vật liệu tạo độ thoát nước (trấu hun, xơ dừa, cát pha).
Cần tuyệt đối tránh sử dụng đất sét nặng, đất cát hoàn toàn hoặc đất sỏi. Đất sét dễ bị nén chặt, gây ngập úng. Đất cát hoặc sỏi có khả năng giữ ẩm và dinh dưỡng rất kém, khiến cây dễ bị khô hạn, thiếu chất và chậm phát triển.
Cách chọn giống cây sung cảnh ban đầu
Bước chọn giống cây ban đầu cũng đóng vai trò quan trọng, quyết định nền tảng cho sự phát triển sau này của cây. Bạn nên tìm mua cây giống tại các cửa hàng cây cảnh uy tín, nhà vườn chuyên nghiệp hoặc các trang thương mại điện tử có đánh giá tốt về chất lượng cây trồng.
Khi lựa chọn cây giống, hãy chú ý đến những đặc điểm sau: chọn những cây non có sức sống tốt, thân cây không bị sâu bệnh, lá xanh mướt không có dấu hiệu bị vàng úa hay đốm bệnh. Quan trọng nhất là kiểm tra bộ rễ. Nên chọn cây đã ra rễ mạnh mẽ, rễ trắng, khỏe, không bị thối nhũn. Cây giống có chiều cao trung bình từ 15cm trở lên thường đã đủ cứng cáp để thích nghi khi trồng sang chậu mới. Việc lựa chọn được cây giống khỏe mạnh sẽ giúp cây nhanh chóng bén rễ và phát triển ổn định trong môi trường mới.
Kỹ thuật trồng cây sung cảnh đúng cách
Cây sung cảnh có thể được nhân giống và trồng bằng nhiều phương pháp khác nhau như gieo hạt, giâm cành, chiết cành hoặc sử dụng cây giống đã ươm sẵn. Đối với người mới bắt đầu hoặc muốn tiết kiệm thời gian, việc sử dụng cây giống đã ra rễ mạnh mẽ là lựa chọn tối ưu nhất.
Trước khi tiến hành trồng cây giống vào chậu mới, bạn nên cắt tỉa bớt một phần lá già hoặc lá non quá nhiều trên cây. Chỉ giữ lại một lượng lá vừa đủ để giảm thiểu sự thoát hơi nước, giúp cây tập trung năng lượng vào việc phát triển bộ rễ trong giai đoạn đầu. Sau khi chuẩn bị chậu và đất trồng đã trộn sẵn theo tỷ lệ phù hợp, bạn nhẹ nhàng đặt cây giống vào giữa chậu. Lấp đất xung quanh gốc cây, đảm bảo đất cao hơn phần cổ rễ khoảng 3-5cm. Điều này giúp cây đứng vững và bảo vệ phần gốc cây.
Sau khi trồng xong, hãy tưới nước thật đẫm cho cây lần đầu. Đảm bảo nước thoát hết qua các lỗ ở đáy chậu, tránh để đọng nước gây úng. Đặt chậu cây ở nơi có ánh sáng nhẹ hoặc bóng râm trong vài ngày đầu để cây từ từ phục hồi và thích nghi với môi trường mới trước khi chuyển ra nơi có đầy đủ ánh sáng hơn. Duy trì độ ẩm cho đất bằng cách tưới nước thường xuyên, đảm bảo đất luôn ẩm nhưng không bị sũng nước.
Cách tạo dáng cây sung cảnh đẹp mắt và nghệ thuật
Tạo dáng là một trong những yếu tố quan trọng nhất để biến cây sung cảnh thành một tác phẩm nghệ thuật bonsai độc đáo. Quá trình này đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ và hiểu biết về kỹ thuật cắt tỉa, uốn cành. Việc tạo dáng cây sung cảnh không chỉ mang lại vẻ đẹp thẩm mỹ mà còn giúp cây phát triển cân đối và khỏe mạnh hơn.
Quy trình tạo dáng cây sung cảnh bonsai
Thời điểm cắt tỉa cây sung cảnh lý tưởng
Thời điểm cắt tỉa có ảnh hưởng lớn đến khả năng phục hồi và phát triển của cây sung cảnh. Thời điểm được xem là lý tưởng nhất để tiến hành cắt tỉa và tạo dáng là vào cuối mùa hè hoặc đầu tháng 8 âm lịch. Có nhiều lý do khiến thời điểm này trở nên phù hợp:
Cuối hè là giai đoạn cây sung đang trong thời kỳ sinh trưởng mạnh mẽ, với nhiều lá mới và chồi non đang mọc lên. Điều này cho thấy cây đang tích lũy đủ năng lượng và sức sống để phục hồi nhanh chóng sau những tác động của việc cắt tỉa. Khả năng phục hồi cao vào thời điểm này giúp vết cắt mau lành, hạn chế nguy cơ nhiễm bệnh và cây nhanh chóng tái tạo tán lá mới. Thời tiết cuối hè thường mát mẻ hơn, độ ẩm giảm bớt so với mùa mưa, điều này ít thuận lợi hơn cho sự phát triển của nấm bệnh và sâu bệnh hại, giúp cây sau cắt tỉa giảm thiểu nguy cơ bị tấn công. Hơn nữa, việc loại bỏ bớt những cành lá thừa vào cuối hè còn giúp cây thông thoáng hơn, nhận được nhiều ánh sáng hơn, tăng cường lưu thông không khí trong tán lá, từ đó chuẩn bị tốt hơn cho giai đoạn thu và đông sắp tới, giúp cây chống chịu tốt hơn với thời tiết lạnh.
Chuẩn bị dụng cụ cần thiết để tạo dáng
Trước khi bắt tay vào công việc cắt tỉa và uốn cành cho cây sung cảnh, việc chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ chuyên dụng là điều không thể bỏ qua. Dụng cụ sắc bén và phù hợp sẽ giúp thao tác chính xác, an toàn và hạn chế tối đa tổn thương cho cây.
Các dụng cụ cơ bản bạn cần chuẩn bị bao gồm: Kéo cắt cành sắc bén với kích thước phù hợp để dễ dàng cắt bỏ những cành lớn, cành gỗ mà không làm dập nát mô cây. Dao tỉa nhỏ hoặc kéo tỉa mũi nhọn là công cụ lý tưởng để cắt tỉa những cành nhỏ, lá và tạo dáng tinh tế, tỉ mỉ cho các chi tiết trên cây. Dây kẽm hoặc dây thép mềm chuyên dụng cho bonsai có nhiều kích cỡ khác nhau sẽ được sử dụng để uốn cong và cố định các cành theo hình dáng mong muốn. Găng tay bảo hộ là vật bất ly thân để bảo vệ đôi tay của bạn khỏi trầy xước hoặc nhựa cây trong suốt quá trình làm việc.
Việc chuẩn bị kỹ lưỡng dụng cụ không chỉ giúp công việc tạo dáng diễn ra suôn sẻ, dễ dàng mà còn đảm bảo cây sung cảnh của bạn nhận được những vết cắt sạch, nhanh lành, từ đó nhanh chóng phục hồi và phát triển theo hướng bạn đã định hình.
Hướng dẫn cách cắt tỉa cây sung cảnh
Trước khi tiến hành uốn nắn, việc cắt tỉa cây sung cảnh một cách khoa học là bước nền tảng để cây có cấu trúc thoáng đãng, cân đối và dễ dàng tạo dáng sau này. Kỹ thuật cắt tỉa đúng cách giúp loại bỏ những phần không cần thiết, tập trung dinh dưỡng vào các cành chính và định hình khung sườn cho cây.
Hãy bắt đầu bằng việc tỉa bớt những chiếc lá mọc quá sát nhau, che khuất ánh sáng hoặc làm giảm sự lưu thông không khí trong tán lá. Điều này giúp ánh sáng mặt trời tiếp cận sâu hơn vào bên trong cây, thúc đẩy các chồi non ở phía trong phát triển và giảm nguy cơ nấm bệnh do ẩm thấp. Tiếp theo, loại bỏ những cành mọc song song, gối lên nhau hoặc mọc tỏa ra không theo chủ ý tạo dáng. Những cành này không chỉ gây rối mắt mà còn cạnh tranh ánh sáng và dinh dưỡng với các cành chính.
Đặc biệt chú ý đến việc loại bỏ những cành mọc ngược vào thân cây, cành mọc chéo cắt ngang qua các cành khác hoặc những cành mọc đối xứng không phù hợp với dáng thế bonsai đang xây dựng. Cuối cùng, xử lý những cành rủ xuống thấp hơn so với bố cục tổng thể của cây, vì chúng có thể làm mất đi sự thanh thoát và thẩm mỹ. Khi cắt, hãy sử dụng kéo sắc và cắt sát gốc cành hoặc ngay trên một mắt lá/chồi khỏe mạnh, đảm bảo vết cắt sạch và hạn chế dập nát. Việc cắt tỉa cẩn thận giúp cây có bộ khung gọn gàng, thông thoáng và sẵn sàng cho bước uốn tạo thế.
Kỹ thuật uốn tạo thế cây sung cảnh đẹp
Sau khi hoàn thành việc cắt tỉa, bước tiếp theo là sử dụng dây kẽm để uốn và định hình các cành của cây sung cảnh theo dáng thế mong muốn. Quá trình uốn cành đòi hỏi sự nhẹ nhàng, kiên nhẫn và tuân thủ một trình tự hợp lý để đảm bảo dáng cây cân đối, hài hòa và tránh làm gãy cành.
Hãy bắt đầu uốn từ phần thân chính của cây. Sử dụng dây kẽm có đường kính phù hợp với độ dày của thân cây, quấn dây một cách nhẹ nhàng theo góc khoảng 45 độ từ gốc lên. Việc định hình thân chính trước giúp bạn có một khung sườn vững chắc để làm việc với các cành phụ. Sau khi đã cố định được dáng thân chính, tiếp tục uốn đến các cành chính lớn. Luôn cẩn thận khi uốn, dùng ngón tay đỡ phía dưới cành để tránh làm cành bị gãy đột ngột.
Cuối cùng là uốn các cành nhỏ hơn và các cành mọc xung quanh thân. Nên uốn từ gốc lên ngọn của mỗi cành và ưu tiên uốn các cành lớn trước rồi mới đến các cành nhỏ. Trình tự này giúp đảm bảo sự cân đối và tạo nên cấu trúc phân nhánh hợp lý cho cây. Khi uốn, hãy nhẹ nhàng bẻ cong cành theo hình dạng mong muốn, sau đó sử dụng dây kẽm để cố định vị trí đó. Lưu ý quan trọng là không quấn dây kẽm quá chặt làm siết vào vỏ cây, nhưng cũng không quá lỏng khiến dây không giữ được dáng. Độ chặt vừa phải là khi dây bám sát vỏ cây nhưng vẫn có thể nhét nhẹ móng tay vào giữa dây và cành.
Quấn kẽm quanh thân cây sung cảnh để cố định dáng
Bước cuối cùng trong quá trình tạo dáng bằng dây kẽm là quấn dây quanh các bộ phận đã uốn cong để giữ cố định hình dạng đó cho đến khi cành cây đủ cứng cáp để tự giữ dáng.
Để bắt đầu quấn, hãy cắm một đầu dây kẽm đủ dài sâu vào lớp đất trong chậu để tạo điểm tựa vững chắc. Sau đó, bắt đầu quấn dây theo hình xoắn ốc quanh thân cây hoặc cành mà bạn vừa uốn. Góc quấn dây lý tưởng là khoảng 45 độ so với chiều dọc của cành hoặc thân. Quấn dây theo hướng bạn muốn cành cây uốn cong.
Đối với các cành cây, hãy quấn dây nhẹ nhàng theo hướng đã uốn, luôn giữ dây bám sát vào vỏ cây. Tuyệt đối tránh quấn dây quá chặt đến mức làm siết vào vỏ cây, vì điều này có thể gây tổn thương, làm chậm quá trình lưu thông nhựa cây và để lại vết hằn xấu trên vỏ. Ngược lại, nếu quấn quá lỏng, dây sẽ không đủ lực để giữ cành theo dáng đã định. Với những cây sung cảnh phát triển nhanh, đặc biệt là cây còn non (khoảng 3-4 tháng tuổi sau khi uốn), bạn cần thường xuyên kiểm tra độ siết của dây kẽm. Khi thấy cành cây đã bắt đầu phát triển dày lên và dây kẽm có nguy cơ siết vào vỏ, hãy tháo dây kẽm ra ngay lập tức. Sau đó, bạn có thể quấn lại dây để tiếp tục chỉnh sửa hoặc tạo một dáng mới phù hợp với sự phát triển của cây. Việc kiểm tra và tháo dây kẽm đúng lúc rất quan trọng để đảm bảo cây phục hồi tốt và giữ được vẻ đẹp tự nhiên sau khi tháo dây.
Cách chăm sóc để cây sung cảnh sai quả đúng dịp Tết
Nhiều người yêu thích cây sung cảnh bởi mong muốn cây sẽ ra quả thật sai, đỏ mọng đúng vào dịp Tết Nguyên đán, mang ý nghĩa sung túc, may mắn. Để đạt được điều này, bạn cần áp dụng một quy trình chăm sóc đặc biệt trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 8 âm lịch hàng năm, đây là giai đoạn quyết định khả năng ra hoa đậu quả của cây.
Khi cây sung cảnh của bạn đang phát triển mạnh mẽ, ra nhiều lá xanh tốt, đây là lúc bạn cần thực hiện một biện pháp “gây sốc” nhẹ cho cây để kích thích cây chuyển từ giai đoạn sinh trưởng thân lá sang giai đoạn sinh sản (ra hoa, kết quả). Biện pháp này là ngừng tưới nước hoàn toàn trong khoảng 2 đến 3 tuần. Việc cắt nước đột ngột khiến cây hiểu lầm rằng đang gặp điều kiện bất lợi, từ đó kích hoạt cơ chế tự bảo tồn bằng cách ra hoa để duy trì nòi giống.
Sau giai đoạn cắt nước, tiến hành cắt bỏ toàn bộ lá trên cây một cách dứt khoát. Sử dụng kéo hoặc dao sắc, cắt sát gốc cuống lá. Việc loại bỏ hết lá giúp cây tập trung toàn bộ năng lượng và dinh dưỡng dự trữ vào việc đâm chồi non mới và hình thành mầm hoa. Đây là bước rất quan trọng để cây ra quả đồng loạt.
Khi bạn thấy cây bắt đầu nhú những chồi non mới và lá non xuất hiện, đó là dấu hiệu đã đến lúc phục hồi chế độ chăm sóc. Bắt đầu tưới nước trở lại một cách đầy đủ và đều đặn. Đồng thời, bổ sung phân bón có hàm lượng lân và kali cao (thường là các loại phân NPK có tỷ lệ Lân/Kali cao hoặc phân siêu lân, phân kali) để kích thích cây ra hoa mạnh và đậu quả sai. Một mẹo nhỏ dân gian thường được áp dụng để thúc đẩy cây ra trái đúng dịp Tết là dùng dao sắc rạch nhẹ vài đường quanh gốc cây, cách gốc khoảng 5-10 cm. Việc này tạo ra một tổn thương nhẹ, tương tự như một hình thức “stress”, có thể giúp cây tiết ra các hormone kích thích ra hoa, đậu quả.
Bằng việc áp dụng quy trình chăm sóc đặc biệt này trong những tháng cuối năm âm lịch, bạn sẽ tăng đáng kể cơ hội sở hữu một chậu cây sung cảnh trĩu quả, đỏ mọng, mang đến niềm vui và ý nghĩa tốt lành cho gia đình vào dịp Tết cổ truyền. Để đảm bảo cây nhận đủ dinh dưỡng cần thiết cho quá trình này, bạn có thể tìm hiểu thêm về các loại phân bón vi lượng và hữu cơ phù hợp tại các địa chỉ uy tín như hatgiongnongnghiep1.vn, nơi cung cấp đa dạng các sản phẩm vật tư nông nghiệp chất lượng.
Một số câu hỏi thường gặp khi trồng và chăm sóc cây sung cảnh
Khi bắt đầu tìm hiểu về cách trồng sung cảnh hoặc trong quá trình chăm sóc, người trồng có thể gặp phải một số thắc mắc phổ biến liên quan đến việc mua cây, giá cả, yếu tố phong thủy hay vị trí trồng. Dưới đây là giải đáp chi tiết cho những câu hỏi này, giúp bạn tự tin hơn trong việc lựa chọn và chăm sóc cây sung cảnh của mình.
Giải đáp các câu hỏi thường gặp về cây sung cảnh
Mua cây sung cảnh ở đâu đảm bảo chất lượng?
Bạn có thể tìm mua cây sung cảnh tại nhiều địa điểm khác nhau. Các cửa hàng cây cảnh truyền thống hoặc chợ cây giống lớn là những nơi phổ biến cung cấp đa dạng các loại sung cảnh với nhiều kích thước và dáng thế. Ngoài ra, các sàn thương mại điện tử uy tín cũng có nhiều người bán cây cảnh, cho phép bạn lựa chọn và đặt mua trực tuyến khá tiện lợi. Một lựa chọn tốt khác là tìm đến các nhà vườn chuyên trồng và cung cấp cây cảnh. Tại đây, bạn có thể nhận được sự tư vấn trực tiếp từ người có kinh nghiệm và thường có nhiều lựa chọn về cây có dáng thế độc đáo.
Khi mua cây, điều quan trọng là hãy quan sát kỹ cây, chọn những cây có vẻ ngoài khỏe mạnh, lá xanh tươi, thân cứng cáp và bộ rễ phát triển tốt, không có dấu hiệu bệnh tật hay sâu hại. Nếu mua online, nên xem xét đánh giá của những người mua trước để đảm bảo uy tín của người bán.
Giá cây sung cảnh hiện nay là bao nhiêu?
Giá cây sung cảnh rất đa dạng, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kích thước của cây, tuổi đời, độ phức tạp và độc đáo của dáng thế (đặc biệt là cây bonsai), và mức độ hiếm có của loại sung (ví dụ sung Mỹ có thể có giá khác sung ta).
Thông thường, những cây sung cảnh nhỏ, chiều cao dưới 50cm, hoặc cây giống non có giá khá bình dân, dao động từ khoảng 100.000 đến 300.000 VNĐ tùy thuộc vào dáng và nơi bán. Đối với những cây có tuổi đời lâu năm, thân to, đã được tạo dáng bonsai kỳ công với thế cây độc đáo và đẹp mắt, giá có thể tăng lên đáng kể, từ vài triệu đồng cho đến hàng chục triệu đồng, thậm chí cao hơn nữa với những cây quý hiếm. Để mua được cây sung cảnh ưng ý với mức giá hợp lý, bạn nên tham khảo giá ở nhiều địa điểm khác nhau và so sánh trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Cây sung cảnh hợp với những mệnh và tuổi nào trong phong thủy?
Theo quan niệm phong thủy, cây sung cảnh mang biểu tượng của sự sung túc, tài lộc và may mắn. Nó được cho là đặc biệt phù hợp với những người thuộc mệnh Mộc và mệnh Hỏa. Việc trồng cây sung cảnh được tin là giúp những người thuộc hai mệnh này tăng cường năng lượng tích cực, thu hút vượng khí, hỗ trợ con đường sự nghiệp và giữ gìn hòa thuận gia đình.
Về tuổi, cây sung cảnh được xem là phù hợp với hầu hết các tuổi, mang lại điều tốt lành cho mọi người. Tuy nhiên, trong một số tài liệu phong thủy, cây sung đặc biệt tương hợp với người tuổi Thìn (con Rồng) và tuổi Tý (con Chuột). Đây là những tuổi thường gắn liền với sự mạnh mẽ, quyền lực, thông minh và khả năng tích lũy của cải. Trồng cây sung cảnh được kỳ vọng sẽ bổ trợ thêm cho những đặc tính tốt này và mang lại sự thịnh vượng cho gia chủ tuổi Thìn và tuổi Tý.
Có nên trồng cây sung cảnh ở trước nhà không?
Việc trồng cây sung cảnh ở trước nhà là một lựa chọn phổ biến và hoàn toàn có thể thực hiện được, vừa giúp làm đẹp cảnh quan, tạo bóng mát, vừa mang lại ý nghĩa phong thủy tích cực. Tuy nhiên, bạn cần hết sức lưu ý về vị trí cụ thể khi trồng trước nhà.
Theo phong thủy, việc trồng cây quá lớn ngay chính giữa lối đi vào nhà hoặc chắn ngang cửa chính có thể bị coi là cản trở luồng khí tốt (sinh khí, tài lộc) vào nhà, đồng thời gây bất tiện cho việc đi lại. Vì vậy, nếu muốn trồng cây sung cảnh ở phía trước nhà, hãy chọn vị trí ở góc sân, lệch sang bên trái hoặc bên phải của cửa chính. Vị trí này vừa đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng, có không gian phát triển, vừa giúp thu hút năng lượng tích cực vào nhà một cách hài hòa mà không làm cản trở luồng khí hay lối đi.
Hình ảnh cây sung cảnh đẹp mắt
Cây sung cảnh mini
Hình ảnh cây sung cảnh mini dễ thương trong chậu nhỏ
Cây sung bonsai dáng đẹp
Hình ảnh cây sung bonsai được tạo dáng nghệ thuật trĩu quả
Trồng và chăm sóc cây sung cảnh là một thú vui tao nhã, mang lại nhiều lợi ích cả về thẩm mỹ lẫn ý nghĩa tinh thần. Với những hướng dẫn chi tiết về cách trồng sung cảnh và tạo dáng được chia sẻ trong bài viết này, hy vọng bạn đã có đủ kiến thức và sự tự tin để bắt tay vào thực hiện. Một chậu sung cảnh được chăm sóc tốt không chỉ làm đẹp không gian sống mà còn là biểu tượng của sự sung túc, mang đến may mắn và tài lộc cho gia đình bạn. Nếu bạn cần thêm vật tư nông nghiệp hoặc các sản phẩm hỗ trợ việc trồng cây cảnh tại nhà, hãy ghé thăm hatgiongnongnghiep1.vn để được tư vấn và lựa chọn những sản phẩm chất lượng nhất.