Thì là là loại rau gia vị quen thuộc, mang mùi thơm đặc trưng, không thể thiếu trong nhiều món ăn Việt. Việc tự tay trồng thì là tại nhà, đặc biệt là trong thùng xốp, không chỉ giúp bạn luôn có rau sạch để dùng mà còn là một trải nghiệm làm vườn thú vị, phù hợp với những không gian nhỏ hẹp như ban công, sân thượng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách trồng thì là trong thùng xốp từ A đến Z, giúp bạn dễ dàng sở hữu vườn thì là xanh tốt.
Giới thiệu chung về cây thì là
Cây thì là, có tên khoa học là Anethum graveolens, là một loài cây thân thảo thuộc họ Hoa tán (Apiaceae), cùng họ với cà rốt, mùi tây. Nguồn gốc của loại cây này được xác định từ vùng Địa Trung Hải và Tây Nam Á. Tuy nhiên, nhờ khả năng thích nghi tốt, thì là hiện nay đã phổ biến khắp thế giới, đặc biệt được ưa chuộng ở các vùng có khí hậu ấm áp.
Thì là có thân mảnh, thường cao khoảng 40-60cm, có màu xanh nhạt và bề mặt có rãnh dọc. Lá cây rất đặc trưng với hình sợi nhỏ, giống như lá kim, màu xanh lục nhạt, mềm mại. Hoa thì là nhỏ, màu vàng tươi, mọc thành cụm hình tán ở đỉnh cành. Quả thì là nhỏ, dẹt, hình bầu dục, chứa hạt có mùi thơm nồng, cũng được dùng làm gia vị.
Hình ảnh minh họa cây thì là xanh tốt
Công dụng đa dạng của cây thì là
Cây thì là không chỉ là một loại rau gia vị thông thường mà còn mang lại nhiều lợi ích khác trong cuộc sống hàng ngày. Trong ẩm thực, lá và hạt thì là đều được sử dụng để tạo hương vị đặc trưng cho món ăn, phổ biến nhất là trong các món canh chua cá, cháo cá, bún cá, các loại súp hay salad. Mùi thơm nhẹ nhàng nhưng quyến rũ của thì là giúp tăng thêm sự hấp dẫn cho món ăn.
Bên cạnh đó, thì là còn được biết đến với một số tác dụng trong y học cổ truyền và hiện đại. Nó có thể hỗ trợ hệ tiêu hóa, giúp giảm tình trạng đầy hơi, khó tiêu. Thì là cũng được cho là có khả năng giúp cải thiện giấc ngủ và làm dịu hệ thần kinh. Ngoài ra, tinh dầu từ thì là còn có đặc tính kháng khuẩn nhẹ và giúp giảm viêm nhiễm. Trong lĩnh vực làm đẹp, tinh dầu thì là cũng được ứng dụng trong một số sản phẩm chăm sóc da nhờ khả năng làm dịu và giảm kích ứng.
Tại sao nên trồng thì là trong thùng xốp?
Trồng thì là trong thùng xốp mang lại nhiều lợi ích thiết thực, đặc biệt đối với những người sống ở khu vực thành thị hoặc có không gian hạn chế. Ưu điểm đầu tiên và quan trọng nhất là khả năng tiết kiệm diện tích. Một chiếc thùng xốp cũ hoặc mới có thể dễ dàng đặt trên ban công, sân thượng, hiên nhà hoặc bất kỳ góc nhỏ nào có đủ ánh sáng mà không chiếm nhiều không gian.
Thứ hai, việc trồng trong thùng xốp giúp bạn kiểm soát tốt hơn chất lượng đất trồng. Bạn có thể tự tay chuẩn bị hỗn hợp đất giàu dinh dưỡng, tơi xốp và đảm bảo thoát nước tốt, tạo điều kiện tối ưu cho cây thì là phát triển. Điều này khó thực hiện hơn khi trồng trực tiếp dưới đất vườn, nơi chất lượng đất có thể không đồng đều.
Cuối cùng, thùng xốp rất nhẹ và dễ di chuyển. Bạn có thể dễ dàng dịch chuyển chậu thì là đến vị trí có ánh sáng tốt nhất trong ngày hoặc khi thời tiết thay đổi đột ngột như mưa bão, nắng gắt, giúp bảo vệ cây. Sự linh hoạt này đặc biệt quan trọng để đảm bảo cây thì là nhận đủ ánh sáng mặt trời cần thiết.
Chuẩn bị vật tư trồng thì là trong thùng xốp
Để bắt đầu trồng thì là trong thùng xốp, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các vật tư sau đây. Trước hết là thùng xốp. Bạn có thể sử dụng các thùng xốp cũ đựng trái cây hoặc mua loại mới tại cửa hàng. Điều quan trọng là đảm bảo thùng xốp sạch sẽ và cần tạo các lỗ thoát nước ở đáy nếu thùng chưa có. Số lượng lỗ thoát nước vừa đủ sẽ giúp tránh tình trạng úng nước, gây hại cho bộ rễ cây thì là.
Tiếp theo là đất trồng. Thì là ưa loại đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và đặc biệt là thoát nước tốt. Bạn có thể trộn đất thịt với các vật liệu hữu cơ như phân trùn quế, phân compost hoặc xơ dừa, trấu hun để tăng độ tơi xốp và dinh dưỡng. Độ pH lý tưởng cho đất trồng thì là dao động từ 6.0 đến 7.0.
Bạn sẽ cần hạt giống thì là hoặc cành/gốc thì là để trồng. Hạt giống chất lượng có thể tìm mua tại các cửa hàng vật tư nông nghiệp hoặc trên các website uy tín như hatgiongnongnghiep1.vn. Nếu chọn phương pháp trồng bằng cành gốc, hãy lựa chọn cành tươi, khỏe từ cây mẹ. Ngoài ra, chuẩn bị thêm một ít phân bón hữu cơ hoặc NPK dùng để bón lót cho đất trước khi trồng, giúp cây có nguồn dinh dưỡng ban đầu thuận lợi.
Dụng cụ và vật liệu cần thiết để trồng thì là tại nhà
Thời điểm lý tưởng để trồng thì là tại Việt Nam
Mặc dù cây thì là có thể trồng được quanh năm ở nhiều vùng miền của Việt Nam nhờ khả năng thích nghi, nhưng để cây phát triển tốt nhất và đạt năng suất cao, bạn nên lựa chọn thời điểm trồng phù hợp. Giai đoạn lý tưởng nhất để trồng thì là trong thùng xốp thường là từ tháng 9 Dương lịch năm trước đến tháng 4 năm sau.
Đây là khoảng thời gian có điều kiện thời tiết mát mẻ, độ ẩm không khí vừa phải, rất thuận lợi cho hạt nảy mầm và cây con phát triển. Đặc biệt ở các tỉnh miền Bắc và miền Trung, thời tiết se lạnh của mùa thu, đông và đầu xuân rất phù hợp với đặc tính sinh trưởng của thì là. Trồng trong giai đoạn này giúp cây ít bị sâu bệnh tấn công hơn so với mùa nắng nóng hay mưa nhiều.
Hướng dẫn chi tiết cách trồng thì là trong thùng xốp
Có hai phương pháp phổ biến để trồng thì là trong thùng xốp: từ hạt giống và từ cành/gốc. Cả hai cách đều khá đơn giản và dễ thực hiện ngay tại nhà.
Trồng thì là từ hạt
Trước tiên, bạn cần chuẩn bị đất vào thùng xốp. Đổ hỗn hợp đất đã trộn vào thùng, san phẳng bề mặt nhưng không nén chặt quá, chừa khoảng 3-5cm so với miệng thùng để tránh đất tràn ra ngoài khi tưới. Tiếp theo là chuẩn bị hạt giống. Sau khi mua hạt, bạn nên phơi hạt dưới nắng nhẹ khoảng 1-2 giờ vào buổi sáng hoặc chiều mát để kích thích hạt. Sau đó, ngâm hạt giống trong nước ấm (khoảng 40-50°C) trong 3-4 tiếng để vỏ hạt mềm ra, giúp hạt nảy mầm nhanh hơn.
Sau khi ngâm, vớt hạt ra để ráo nước một chút. Tiến hành gieo hạt đều lên bề mặt đất đã chuẩn bị trong thùng xốp. Với một thùng xốp kích thước thông thường, bạn có thể ước lượng lượng hạt phù hợp, tránh gieo quá dày khiến cây con chen chúc. Nhẹ nhàng ấn nhẹ hạt xuống bề mặt đất. Phủ một lớp mỏng vật liệu nhẹ như trấu, rơm rạ băm nhỏ, mùn cưa hoặc chỉ một lớp đất mỏng khoảng 0.5-1cm lên trên để giữ ẩm. Dùng bình xịt nhẹ nhàng tưới ẩm cho toàn bộ bề mặt đất sau khi gieo. Đặt thùng xốp ở nơi thoáng mát, có ánh sáng nhẹ và giữ đất luôn ẩm cho đến khi hạt nảy mầm.
Gieo hạt thì là lên bề mặt đất trong thùng xốp
Trồng thì là từ cành/gốc
Phương pháp trồng bằng cành gốc giúp thu hoạch nhanh hơn so với trồng từ hạt. Để thực hiện, bạn cần chọn những cành hoặc gốc thì là tươi, khỏe mạnh, không bị dập nát từ cây mẹ. Chiều dài lý tưởng của cành là khoảng 15-20cm. Cắt bỏ bớt phần lá phía dưới của cành, chỉ giữ lại một vài lá non ở ngọn để giảm bớt sự thoát hơi nước, giúp cành tập trung dinh dưỡng để ra rễ.
Chuẩn bị thùng xốp tương tự như khi trồng bằng hạt, đảm bảo có đủ lỗ thoát nước và đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng. Tạo các lỗ nhỏ sâu khoảng 3-5cm trên bề mặt đất trong thùng xốp. Đặt cành thì là đã chuẩn bị vào các lỗ này, sau đó nhẹ nhàng ấn đất xung quanh gốc để cố định cành. Sau khi trồng, tưới nước nhẹ nhàng để làm ẩm đất, giúp cành nhanh chóng bén rễ và phát triển. Trong giai đoạn đầu, nên đặt thùng xốp ở nơi có ánh sáng nhẹ, tránh ánh nắng gay gắt trực tiếp cho đến khi cây bén rễ và bắt đầu ra lá mới.
Trồng cành thì là đã cắt tỉa vào thùng xốp chứa đất
Chăm sóc thì là trong thùng xốp để cây phát triển tốt
Sau khi trồng, việc chăm sóc đúng cách là yếu tố quyết định sự phát triển và năng suất của cây thì là trong thùng xốp. Tưới nước đều đặn là rất quan trọng, đặc biệt khi trồng trong thùng xốp vì đất dễ bị khô hơn so với trồng trực tiếp dưới đất. Hãy tưới nước 1-2 lần mỗi ngày vào sáng sớm hoặc chiều mát, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết. Luôn kiểm tra độ ẩm của đất bằng cách đưa ngón tay vào sâu khoảng 2-3cm; nếu thấy khô thì cần tưới. Tránh tưới quá nhiều nước gây úng rễ, điều này càng dễ xảy ra nếu lỗ thoát nước của thùng xốp không hoạt động hiệu quả.
Cây thì là là loại ưa sáng và cần nhiều ánh nắng để phát triển tốt. Đặt thùng xốp ở vị trí nhận được ít nhất 4-6 giờ ánh sáng mặt trời trực tiếp mỗi ngày. Nếu ban công hay sân thượng của bạn không đủ nắng, hãy cố gắng di chuyển thùng xốp theo hướng nắng trong ngày. Bón phân bổ sung sau khoảng 2-3 tuần khi cây con đã bén rễ hoặc cành đã ra lá mới. Sử dụng phân hữu cơ dạng lỏng hoặc phân NPK pha loãng với liều lượng theo hướng dẫn trên bao bì. Bón định kỳ 2-3 tuần một lần.
Đồng thời, thường xuyên kiểm tra thùng xốp để phát hiện và loại bỏ cỏ dại kịp thời, tránh cạnh tranh dinh dưỡng với cây thì là. Theo dõi các dấu hiệu của sâu bệnh như rệp hay bệnh nấm. Nếu phát hiện, có thể sử dụng các biện pháp phòng trừ hữu cơ hoặc thuốc bảo vệ thực vật sinh học để đảm bảo rau thì là trồng tại nhà là rau sạch. Cung cấp đủ ánh sáng và tránh tưới quá ẩm cũng là cách hiệu quả để phòng ngừa nhiều loại sâu bệnh.
Chăm sóc và tưới nước cho cây thì là trồng trong thùng xốp
Thu hoạch thì là đúng cách để cây tái sinh
Sau khoảng 40-50 ngày kể từ khi gieo hạt, cây thì là trồng trong thùng xốp của bạn sẽ đủ lớn để bắt đầu thu hoạch. Dấu hiệu nhận biết là cây đạt chiều cao khoảng 30-40cm và có nhiều lá xanh tốt, mơn mởn. Việc thu hoạch đúng cách không chỉ giúp bạn có rau sạch để dùng mà còn kích thích cây ra đợt lá mới, cho phép thu hoạch được nhiều lần từ một lần trồng.
Khi thu hoạch, bạn nên dùng kéo sắc hoặc tay ngắt nhẹ nhàng từng cành hoặc cụm lá. Cắt cách gốc khoảng 5-7cm và chừa lại một đoạn gốc cùng một vài lá non phía dưới. Điều này rất quan trọng vì phần gốc còn lại sẽ tiếp tục đâm chồi và phát triển thành những cành thì là mới. Ưu tiên thu hoạch những cành/lá già hơn hoặc ở phía ngoài trước. Nếu được chăm sóc tốt sau mỗi lần thu hoạch (bón phân, tưới nước đầy đủ), cây thì là có thể cho thu hoạch liên tục trong nhiều tháng.
Thu hoạch lá thì là tươi non từ cây trồng trong thùng xốp
Việc trồng thì là trong thùng xốp là một phương pháp đơn giản, hiệu quả, mang lại nhiều lợi ích. Chỉ với một chút công sức chuẩn bị và chăm sóc, bạn đã có thể tự cung cấp nguồn rau gia vị tươi ngon, an toàn ngay tại nhà. Hãy bắt tay vào trồng thì là ngay hôm nay và khám phá thêm các loại hạt giống chất lượng tại hatgiongnongnghiep1.vn.