Trồng cây lựu trong chậu đang trở thành xu hướng phổ biến đối với những người yêu cây cảnh và muốn thưởng thức trái cây tươi ngay tại nhà, ngay cả khi không có vườn rộng. Cây lựu không chỉ mang vẻ đẹp độc đáo với hoa đỏ rực rỡ và trái căng mọng, mà còn tượng trưng cho sự may mắn và sung túc theo quan niệm dân gian. Việc trồng lựu trong chậu không quá phức tạp nếu bạn nắm vững các kỹ thuật cơ bản. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một hướng dẫn chi tiết từ A đến Z để bạn có thể tự tin bắt đầu hành trình trồng và chăm sóc cây lựu trong chậu thành công.
Lợi ích khi trồng lựu trong chậu
Việc lựa chọn trồng cây lựu trong chậu mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Đầu tiên, nó cho phép bạn thưởng thức vẻ đẹp của cây lựu ngay cả trong không gian hạn chế như ban công, sân thượng hay hiên nhà. Chậu cây có thể dễ dàng di chuyển, giúp bạn điều chỉnh vị trí để cây nhận được ánh sáng tối ưu hoặc tránh thời tiết khắc nghiệt.
Ngoài giá trị làm cảnh với hoa đẹp, cây lựu trồng chậu vẫn có khả năng ra quả, mang đến nguồn trái cây sạch tại nhà. Quả lựu giàu vitamin và chất chống oxy hóa, rất tốt cho sức khỏe. Hơn nữa, quá trình chăm sóc cây lựu còn mang lại niềm vui và sự thư giãn sau những giờ làm việc căng thẳng. Đối với nhiều người, việc nhìn thấy cây phát triển, ra hoa và đậu quả là một thành tựu đáng tự hào.
Chọn giống lựu phù hợp trồng chậu
Việc lựa chọn đúng giống lựu là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công khi trồng cây lựu trong chậu. Không phải tất cả các giống lựu đều phù hợp với điều kiện trồng trong chậu. Những giống lựu lùn, thân bụi hoặc có xu hướng phát triển chậm thường là lựa chọn tốt nhất.
Các giống lựu phổ biến trồng chậu
Một số giống lựu được ưa chuộng để trồng trong chậu bao gồm lựu cảnh (thường cho hoa đẹp, ít quả hoặc quả nhỏ), lựu lùn (cho quả thật nhưng kích thước cây nhỏ gọn), hoặc các giống lựu ăn quả thông thường nhưng được kiểm soát kích thước bằng cách cắt tỉa và chọn chậu phù hợp. Các giống lựu Ấn Độ hoặc lựu Thái Lan có thể thích nghi tốt với điều kiện khí hậu Việt Nam và phát triển tốt trong chậu.
Tiêu chí chọn giống
Khi chọn giống, hãy cân nhắc các yếu tố như kích thước tối đa của cây khi trưởng thành (trong điều kiện trồng chậu), khả năng kháng bệnh, năng suất (nếu bạn muốn thu hoạch quả) và đặc biệt là sự phù hợp với điều kiện ánh sáng và khí hậu nơi bạn sống. Nên tìm mua cây giống hoặc hạt giống từ những nguồn cung cấp uy tín để đảm bảo chất lượng và đúng giống.
Chuẩn bị vật tư và vị trí trồng
Sau khi đã chọn được giống lựu ưng ý, bước tiếp theo là chuẩn bị các vật tư cần thiết và lựa chọn vị trí đặt chậu phù hợp để đảm bảo cây có môi trường sống tốt nhất ngay từ đầu.
Chọn chậu trồng lựu
Việc chọn chậu có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của hệ rễ và sức khỏe tổng thể của cây lựu. Chậu cần đủ lớn để bộ rễ có không gian phát triển, nhưng cũng không quá lớn so với kích thước cây ban đầu để tránh tình trạng úng nước.
Kích thước chậu
Khi mới bắt đầu trồng cây lựu trong chậu từ cây con hoặc cành giâm, bạn có thể sử dụng chậu có đường kính khoảng 25-30 cm. Khi cây lớn hơn, bạn cần định kỳ thay sang chậu lớn hơn, có thể là 40-50 cm hoặc thậm chí lớn hơn tùy thuộc vào kích thước mong muốn của cây. Chậu càng lớn, cây càng có khả năng phát triển mạnh và cho nhiều quả hơn, nhưng cũng nặng hơn và khó di chuyển.
Chất liệu chậu
Chậu có thể làm bằng nhiều chất liệu khác nhau như đất nung, sứ, nhựa, composite, hoặc gỗ. Chậu đất nung thoáng khí tốt, giúp bộ rễ “thở” nhưng thoát nước nhanh hơn và nặng. Chậu nhựa nhẹ, giữ ẩm tốt hơn nhưng dễ bị nóng dưới ánh nắng gay gắt. Hãy cân nhắc ưu nhược điểm của từng loại để chọn chất liệu phù hợp với điều kiện chăm sóc và sở thích của bạn.
Thoát nước
Quan trọng nhất là chậu phải có đủ lỗ thoát nước ở đáy. Cây lựu không chịu được úng nước, bộ rễ rất dễ bị thối nếu nước đọng lại trong chậu. Nếu lỗ thoát nước quá nhỏ hoặc ít, bạn có thể cần khoan thêm lỗ hoặc lót một lớp sỏi, gạch vỡ dưới đáy chậu trước khi cho đất vào, nhưng điều này không thay thế được việc có đủ lỗ thoát nước.
Chuẩn bị đất trồng lựu trong chậu
Đất trồng là môi trường sống trực tiếp của rễ cây, cung cấp dinh dưỡng và độ ẩm. Đất trồng lựu trong chậu cần đảm bảo độ tơi xốp, thoát nước tốt nhưng vẫn giữ được độ ẩm cần thiết, đồng thời giàu dinh dưỡng.
Thành phần đất lý tưởng
Hỗn hợp đất lý tưởng cho cây lựu trồng chậu thường bao gồm các thành phần sau: đất thịt nhẹ hoặc đất phù sa, trấu hun hoặc xơ dừa đã qua xử lý, phân hữu cơ hoai mục (phân bò, phân trùn quế, phân gà đã ủ), và có thể thêm một ít cát hoặc đá trân châu (perlite) để tăng độ thoát nước. Tỷ lệ có thể tham khảo là 40% đất, 30% phân hữu cơ, 30% trấu hun/xơ dừa.
Cách trộn đất
Trộn đều tất cả các thành phần đã chuẩn bị. Đảm bảo hỗn hợp đất tơi xốp, không bị vón cục. Nếu đất quá chặt, rễ sẽ khó phát triển và dễ bị úng. Nếu đất quá tơi và thoát nước quá nhanh, cây dễ bị thiếu nước. Độ pH của đất nên ở mức hơi chua đến trung tính (khoảng 5.5 – 7.0). Bạn có thể tham khảo các loại đất trồng chuyên dụng hoặc hatgiongnongnghiep1.vn cung cấp các nguyên liệu làm đất uy tín.
Vị trí đặt chậu
Cây lựu là loại cây ưa nắng. Khi trồng cây lựu trong chậu, bạn cần đặt chậu ở vị trí có nhiều ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp. Cây cần ít nhất 6-8 giờ nắng mỗi ngày để phát triển khỏe mạnh và ra hoa, đậu quả tốt. Thiếu nắng sẽ khiến cây còi cọc, lá vàng, khó ra hoa và rụng quả non. Vị trí lý tưởng là ban công hướng Nam hoặc Tây Nam, sân thượng không bị che chắn.
Đồng thời, vị trí đặt chậu cũng nên thoáng gió nhưng tránh gió lùa quá mạnh, đặc biệt là khi cây còn nhỏ. Đảm bảo khu vực xung quanh chậu sạch sẽ, không có cỏ dại hoặc vật cản làm hạn chế sự lưu thông không khí.
Kỹ thuật trồng cây lựu trong chậu
Có nhiều cách để bắt đầu trồng cây lựu trong chậu, phổ biến nhất là từ hạt, từ cành giâm hoặc chiết, hoặc mua cây con sẵn. Mỗi phương pháp đều có ưu nhược điểm riêng và đòi hỏi kỹ thuật thực hiện khác nhau.
Trồng từ hạt
Trồng lựu từ hạt là phương pháp tiết kiệm chi phí và mang lại trải nghiệm thú vị, nhưng cây sẽ lâu trưởng thành và có thể không giữ được đặc tính của cây mẹ (đặc biệt nếu là giống lai).
Chuẩn bị hạt giống
Chọn những quả lựu chín mọng, lấy hạt và rửa sạch lớp thịt bám quanh hạt. Ngâm hạt trong nước ấm khoảng 24 giờ để kích thích nảy mầm. Loại bỏ những hạt nổi hoặc bị hỏng.
Gieo hạt
Chuẩn bị khay hoặc chậu nhỏ ươm hạt với đất tơi xốp, thoát nước tốt (hỗn hợp peat moss và perlite hoặc cát là lý tưởng). Gieo hạt sâu khoảng 0.5-1 cm. Tưới ẩm đất nhẹ nhàng bằng bình xịt và đặt khay ươm ở nơi ấm áp, có ánh sáng gián tiếp. Giữ ẩm đất thường xuyên. Hạt lựu có thể nảy mầm sau vài tuần đến vài tháng tùy điều kiện.
Chăm sóc cây con
Khi cây con có 2-3 cặp lá thật, bạn có thể cấy sang chậu lớn hơn. Chú ý nhẹ nhàng để không làm tổn thương rễ. Tiếp tục đặt cây ở nơi có ánh sáng đầy đủ và chăm sóc như cây trưởng thành. Cây trồng từ hạt sẽ mất vài năm (thường là 3-5 năm) mới bắt đầu ra hoa và kết quả.
Trồng từ cành giâm/chiết
Phương pháp giâm cành hoặc chiết cành giúp cây nhanh trưởng thành hơn và giữ được đặc tính của cây mẹ. Đây là cách phổ biến để nhân giống lựu.
Chuẩn bị cành giâm/chiết
Chọn cành bánh tẻ (không quá non hoặc quá già) từ cây mẹ khỏe mạnh, không sâu bệnh. Đối với giâm cành, cắt một đoạn cành dài khoảng 20-30 cm, tỉa bớt lá. Đối với chiết cành, khoanh vỏ một đoạn trên cành và bó bầu đất ẩm. Sử dụng thuốc kích rễ có thể tăng tỷ lệ thành công.
Trồng vào chậu
Khi cành giâm đã ra rễ hoặc cành chiết đã có bộ rễ đủ mạnh, cắt cành ra khỏi cây mẹ. Chuẩn bị chậu và đất trồng đã nêu ở trên. Đặt cành giâm/chiết vào giữa chậu, lấp đất xung quanh và nén nhẹ. Tưới đẫm nước lần đầu. Đặt chậu ở nơi râm mát hoặc có ánh sáng nhẹ trong vài ngày đầu để cây phục hồi, sau đó từ từ di chuyển ra nơi có nắng. Cây trồng từ cành giâm/chiết có thể cho quả sau 1-2 năm.
Trồng cây từ bầu/cây con mua sẵn
Đây là cách nhanh nhất và phổ biến nhất để bắt đầu trồng cây lựu trong chậu. Cây con từ vườn ươm đã có hệ rễ ổn định và quen với điều kiện được chăm sóc.
Chuẩn bị trước khi trồng
Chọn cây con khỏe mạnh, lá xanh tốt, không có dấu hiệu sâu bệnh hoặc rễ bị thối. Kiểm tra bầu rễ xem có bị bó rễ quá chặt không. Chuẩn bị chậu và hỗn hợp đất trồng như hướng dẫn. Tưới ẩm nhẹ bầu cây trước khi trồng.
Các bước trồng
Cho một lớp đất vào đáy chậu. Nhẹ nhàng lấy cây con ra khỏi bầu, tránh làm vỡ bầu đất. Nếu rễ bị bó chặt (quấn quanh bầu), nhẹ nhàng gỡ rối hoặc cắt bớt những rễ già, quấn vòng. Đặt cây vào giữa chậu sao cho mặt bầu ngang bằng hoặc thấp hơn miệng chậu khoảng 2-3 cm. Đổ đầy đất xung quanh bầu, ấn nhẹ để đất bám chặt vào rễ. Tưới đẫm nước ngay sau khi trồng để đất lắng xuống và loại bỏ túi khí. Có thể phủ một lớp mỏng vật liệu giữ ẩm (như trấu hun hoặc xơ dừa) lên bề mặt đất để hạn chế bốc hơi nước và cỏ dại.
Chăm sóc cây lựu trồng chậu
Chăm sóc đúng cách là yếu tố then chốt để cây lựu trồng chậu phát triển khỏe mạnh, ra hoa đều và cho quả chất lượng. Các khía cạnh quan trọng cần chú ý bao gồm tưới nước, ánh sáng, bón phân, cắt tỉa và phòng trừ sâu bệnh.
Chế độ tưới nước cho lựu trồng chậu
Cây lựu trong chậu cần được tưới nước đều đặn nhưng không được quá thừa. Nhu cầu nước của cây phụ thuộc vào kích thước chậu, loại đất, thời tiết và giai đoạn sinh trưởng của cây.
Lượng nước và tần suất
Nguyên tắc chung là tưới khi bề mặt đất trong chậu bắt đầu khô. Bạn có thể kiểm tra bằng cách dùng ngón tay ấn sâu khoảng 2-3 cm vào đất. Nếu thấy đất khô, đã đến lúc tưới. Tưới đủ nước để nước chảy ra từ lỗ thoát nước dưới đáy chậu, đảm bảo toàn bộ bầu đất được làm ẩm. Tránh tưới quá ít khiến nước chỉ làm ẩm bề mặt.
Dấu hiệu thiếu/thừa nước
Thiếu nước: Lá cây héo rũ, chuyển vàng và rụng, quả non có thể bị nứt. Thừa nước: Lá non chuyển vàng, rụng, đất luôn ẩm ướt, có mùi khó chịu do rễ bị thối. Thừa nước còn nguy hiểm hơn thiếu nước đối với cây lựu.
Tưới theo mùa
Vào mùa hè nóng và khô, cây cần tưới thường xuyên hơn, có thể hàng ngày hoặc cách ngày. Vào mùa đông hoặc khi thời tiết mát mẻ, nhu cầu nước giảm đáng kể, có thể chỉ cần tưới 1-2 lần mỗi tuần hoặc ít hơn. Khi cây ra hoa hoặc đậu quả, nhu cầu nước tăng lên. Tuyệt đối không để cây bị khô hạn kéo dài trong giai đoạn này. Nên tưới vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để giảm thiểu bốc hơi nước.
Ánh sáng và nhiệt độ lý tưởng
Cây lựu là cây ưa nhiệt và ánh sáng mạnh. Cung cấp đủ ánh sáng là điều kiện tiên quyết để cây ra hoa và kết quả.
Yêu cầu về ánh sáng
Như đã đề cập, cây lựu trồng chậu cần ít nhất 6-8 giờ nắng trực tiếp mỗi ngày. Thiếu sáng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng ra hoa, đậu quả và sức khỏe tổng thể của cây. Nếu không đủ nắng tự nhiên, bạn có thể cân nhắc sử dụng đèn trồng cây chuyên dụng, mặc dù điều này khá tốn kém và phức tạp.
Nhiệt độ phù hợp
Cây lựu phát triển tốt nhất ở nhiệt độ ấm áp đến nóng, từ 20-30°C. Cây có thể chịu được nhiệt độ cao hơn nếu được cung cấp đủ nước. Vào mùa đông, cây lựu cần một giai đoạn nghỉ (ngủ đông) với nhiệt độ mát hơn (khoảng 5-10°C) để chuẩn bị cho mùa ra hoa, kết quả tiếp theo. Nếu ở vùng khí hậu lạnh, bạn có thể cần di chuyển chậu vào nhà kính hoặc nơi được che chắn khi nhiệt độ xuống thấp dưới 0°C, mặc dù lựu khá chịu lạnh khi đã trưởng thành.
Bón phân cho cây lựu trong chậu
Trồng trong chậu giới hạn lượng đất và dinh dưỡng có sẵn cho cây. Do đó, bón phân định kỳ là rất quan trọng để cung cấp đầy đủ dưỡng chất giúp cây sinh trưởng, ra hoa và đậu quả.
Loại phân bón
Bạn có thể sử dụng kết hợp phân hữu cơ (phân trùn quế, phân bò hoai mục) và phân vô cơ (N-P-K). Phân hữu cơ giúp cải tạo đất, cung cấp dinh dưỡng từ từ và ổn định. Phân vô cơ cung cấp các nguyên tố đa lượng và vi lượng cần thiết một cách nhanh chóng. Chọn loại phân có tỷ lệ N-P-K cân đối hoặc chuyên dùng cho cây ăn quả. Khi cây chuẩn bị ra hoa và đậu quả, nên tăng cường phân chứa nhiều Photpho (P) và Kali (K).
Lịch bón phân
Trong giai đoạn sinh trưởng mạnh (mùa xuân và mùa hè), bón phân định kỳ 3-4 tuần/lần. Giảm tần suất hoặc ngừng bón phân vào mùa thu và mùa đông khi cây chậm phát triển hoặc bước vào giai đoạn ngủ đông. Luôn đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì phân bón để bón đúng liều lượng, tránh bón quá liều gây cháy rễ.
Cách bón phân
Phân hữu cơ có thể bón trực tiếp lên bề mặt đất hoặc trộn vào lớp đất trên cùng. Phân vô cơ nên hòa tan vào nước và tưới quanh gốc sau khi đã tưới ẩm đất, hoặc rải đều trên bề mặt đất và tưới nước nhẹ. Tránh bón phân sát gốc cây.
Cắt tỉa và tạo dáng
Cắt tỉa không chỉ giúp tạo hình cho cây lựu trong chậu đẹp mắt mà còn có vai trò quan trọng trong việc kích thích cây ra cành mới, loại bỏ cành sâu bệnh, tăng cường lưu thông không khí và ánh sáng, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng quả.
Mục đích cắt tỉa
Cắt tỉa giúp kiểm soát kích thước cây trong chậu, tạo bộ tán cân đối và thông thoáng. Loại bỏ cành già cỗi, cành khô, cành sâu bệnh giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi các cành khỏe mạnh khác. Tỉa bớt cành quá dày giúp ánh sáng và không khí dễ dàng tiếp cận bên trong tán, giảm nguy cơ nấm bệnh.
Các kiểu cắt tỉa
- Tạo tán: Khi cây còn nhỏ, cắt tỉa để định hình cây thành dạng cây bụi nhiều thân hoặc dạng cây thân gỗ có một thân chính tùy ý thích. Loại bỏ các cành mọc xiên, cành mọc vào trong.
- Tỉa cành khô/yếu/sâu bệnh: Thực hiện bất cứ khi nào phát hiện.
- Tỉa sau thu hoạch: Sau khi thu hoạch hết quả, tỉa bớt các cành đã cho quả, cành vượt, cành mọc quá dài để cây chuẩn bị cho mùa ra hoa tiếp theo.
Thời điểm cắt tỉa
Thời điểm cắt tỉa mạnh nhất thường là vào cuối mùa đông hoặc đầu mùa xuân, trước khi cây bắt đầu đâm chồi nảy lộc mạnh. Các loại tỉa nhẹ như loại bỏ cành khô, cành sâu bệnh có thể thực hiện quanh năm. Luôn sử dụng dụng cụ cắt tỉa sắc bén và sạch sẽ để tránh làm tổn thương cây và lây lan bệnh.
Thay chậu cho cây lựu
Khi cây lựu trong chậu lớn dần, bộ rễ sẽ phát triển đầy chậu (bị bó rễ). Lúc này, cây sẽ chậm phát triển, lá vàng, năng suất quả giảm. Thay chậu sang chậu lớn hơn và bổ sung đất mới giàu dinh dưỡng là việc làm cần thiết.
Khi nào cần thay chậu
Dấu hiệu cho thấy cây cần thay chậu bao gồm: rễ mọc ra từ lỗ thoát nước, tốc độ phát triển của cây chậm lại đáng kể, nước tưới thoát rất nhanh hoặc rất chậm do đất bị nén chặt hoặc rễ lấp đầy chậu, cây dễ bị thiếu nước mặc dù đã tưới đủ.
Các bước thay chậu
Chọn chậu mới có đường kính lớn hơn chậu cũ khoảng 5-10 cm. Chuẩn bị hỗn hợp đất trồng mới. Tưới nước cho cây vài ngày trước khi thay chậu để đất ẩm vừa phải, dễ lấy cây ra. Nhẹ nhàng lấy cây ra khỏi chậu cũ (có thể nghiêng chậu và gõ nhẹ thành chậu). Kiểm tra bộ rễ, cắt bớt các rễ già, rễ bị hỏng hoặc rễ bị bó chặt. Cho một lớp đất mới vào đáy chậu mới, đặt cây vào giữa, đổ đất xung quanh và nén nhẹ. Tưới đẫm nước sau khi thay chậu và đặt cây ở nơi râm mát trong vài ngày để cây phục hồi trước khi chuyển ra nắng đầy đủ.
Xử lý giai đoạn ngủ đông
Ở những vùng có khí hậu lạnh, cây lựu thường bước vào giai đoạn ngủ đông vào mùa đông. Lá cây sẽ chuyển vàng và rụng hết. Đây là giai đoạn bình thường và cần thiết để cây nghỉ ngơi, tích lũy năng lượng cho mùa sinh trưởng tiếp theo.
Trong giai đoạn này, giảm tần suất tưới nước đáng kể, chỉ tưới khi đất rất khô. Ngừng bón phân hoàn toàn. Đặt cây ở nơi có nhiệt độ mát mẻ hơn (nếu có thể). Khi mùa xuân đến, cây sẽ đâm chồi nảy lộc trở lại.
Phòng trừ sâu bệnh hại lựu trồng chậu
Cây lựu trong chậu có thể bị tấn công bởi một số loại sâu bệnh thường gặp. Việc nhận biết sớm và có biện pháp xử lý kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ cây.
Các loại sâu bệnh thường gặp
Các loại sâu bệnh phổ biến trên cây lựu bao gồm rệp sáp, rệp vảy, nhện đỏ, bọ trĩ, sâu ăn lá, ruồi đục quả, và một số bệnh nấm như thán thư, đốm lá, thối rễ (do úng nước).
Dấu hiệu nhận biết
Quan sát cây thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường: lá bị vàng, xoăn, biến dạng; xuất hiện các đốm trên lá, thân, quả; có các côn trùng nhỏ bám trên thân, cành, lá non; quả bị biến dạng, có lỗ đục. Thối rễ thường biểu hiện bằng lá vàng, héo rũ dù đất ẩm.
Biện pháp phòng ngừa và xử lý
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Đảm bảo cây được trồng ở nơi thoáng đãng, đủ nắng, tưới nước hợp lý và bón phân cân đối để cây khỏe mạnh, có sức đề kháng tốt. Vệ sinh gốc cây, tỉa bớt cành lá sâu bệnh.
Khi phát hiện sâu bệnh ở mức độ nhẹ, có thể dùng biện pháp thủ công như bắt sâu, lau sạch rệp bằng khăn ẩm hoặc xịt nước mạnh. Sử dụng các biện pháp sinh học như xịt dung dịch xà phòng pha loãng, dầu neem, hoặc các chế phẩm sinh học khác.
Nếu sâu bệnh bùng phát mạnh, cần sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học. Tuy nhiên, nên ưu tiên các loại thuốc có nguồn gốc sinh học hoặc ít độc hại, và tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn sử dụng, đảm bảo thời gian cách ly trước khi thu hoạch quả.
Kích thích cây lựu ra hoa, đậu quả
Sau khi chăm sóc cây lựu lớn mạnh, mục tiêu tiếp theo là làm cho cây ra hoa và đậu quả. Cây lựu trong chậu cần được cung cấp các điều kiện thích hợp để thúc đẩy quá trình này.
Yếu tố ảnh hưởng
Các yếu tố chính ảnh hưởng đến khả năng ra hoa, đậu quả của lựu bao gồm: tuổi cây (thường từ 1-3 năm tuổi tùy phương pháp nhân giống), đủ ánh sáng mặt trời, chế độ dinh dưỡng hợp lý (đặc biệt là lân và kali), tưới nước đúng cách (tránh tưới quá nhiều khi cây chuẩn bị ra hoa), và giai đoạn nghỉ ngơi (ngủ đông) vào mùa đông.
Kỹ thuật kích thích
- Cung cấp đủ nắng: Đây là yếu tố quan trọng nhất. Đảm bảo cây nhận được 6-8 giờ nắng trực tiếp mỗi ngày.
- Bón phân thúc hoa: Trước mùa ra hoa (thường là cuối mùa đông hoặc đầu mùa xuân), bón phân có hàm lượng lân (P) và kali (K) cao để kích thích cây phân hóa mầm hoa.
- Kiểm soát nước: Giảm tưới nước nhẹ nhàng trong một thời gian ngắn trước mùa hoa (khoảng 1-2 tuần) có thể “gây sốc” nhẹ, thúc đẩy cây chuyển sang giai đoạn sinh sản. Tuy nhiên, không để cây khô hạn kéo dài. Sau khi cây ra nụ hoa, tăng lượng nước tưới trở lại.
- Cắt tỉa: Cắt tỉa cành vào cuối mùa đông/đầu mùa xuân giúp loại bỏ cành cũ và kích thích ra cành mới khỏe mạnh, nơi hoa sẽ hình thành.
- Giai đoạn nghỉ đông: Đối với các giống lựu cần ngủ đông, việc trải qua giai đoạn nhiệt độ mát mẻ vào mùa đông giúp cây tích lũy năng lượng và chuẩn bị cho mùa hoa, quả tiếp theo.
Thu hoạch quả lựu
Sau bao công sức chăm sóc, giai đoạn thu hoạch quả lựu là khoảnh khắc được mong đợi nhất. Nhận biết đúng thời điểm thu hoạch giúp bạn thưởng thức những quả lựu ngon ngọt và mọng nước nhất.
Dấu hiệu quả chín
Quả lựu thường chín sau khoảng 5-7 tháng kể từ khi hoa nở và đậu quả. Dấu hiệu rõ ràng nhất là vỏ quả chuyển sang màu đặc trưng của giống (thường là đỏ rực hoặc hồng phớt), căng mọng, nặng tay và có tiếng “bộp” nhẹ khi gõ vào. Đài hoa ở đầu quả sẽ khô lại và hướng ra ngoài. Một số quả khi chín quá có thể xuất hiện vết nứt nhẹ trên vỏ.
Cách thu hoạch
Dùng kéo hoặc dao sắc cắt cuống quả, cách quả khoảng 1-2 cm. Tránh giật mạnh làm tổn thương cành cây. Thu hoạch vào ngày khô ráo, tốt nhất là buổi sáng sau khi sương đã tan. Quả lựu sau khi thu hoạch có thể bảo quản ở nơi thoáng mát hoặc trong tủ lạnh để sử dụng dần.
Tóm lại, cách trồng cây lựu trong chậu không quá phức tạp nếu bạn tuân thủ các bước từ khâu chọn giống, chuẩn bị chậu đất, kỹ thuật trồng ban đầu cho đến việc chăm sóc định kỳ về tưới nước, bón phân, cắt tỉa và phòng trừ sâu bệnh. Quan trọng nhất là cung cấp đủ ánh sáng và kiểm soát lượng nước tưới. Bằng sự kiên nhẫn và chăm sóc đúng kỹ thuật, bạn hoàn toàn có thể có được những chậu lựu sai quả, làm đẹp không gian sống và mang lại nguồn trái cây sạch cho gia đình.